Katalog

ARAŞTIRMA H AFTAN I N GÜNDEMJ şığın, aydınlatmamn ötesinde her şeye can katmasımn yanı sıra bambaşka özellikleh de vardır. Onu kullanmasım bilenlerin, sözgelimi tıbbın elinde ışık, sağlık dağıtan lazere; Jean Michel Jarre'da göğe yazılan notalara, ressamm fırça ucunda büyüleyici renklere dönüşür... Işık, büyük kentlerin de vazgeçilmez büyüsüdür. Ilk kez gece girdiğiniz bir kente ilişkin ilk yıllarca birlikte taşıyacağınız izlenimlerinizi, kent ışıklarından alırsınız. O ışıklar ya varoşlardan başlayarak kentin kucağını ve bağrını size açar, hoşgeldin der; ya da kenti bilinmezliği içine, sizi de karamsarlığa gömer. tstanbul'a bu açıdan baktınız mı? lstanbullu artık yaşamının doğal bir yönünü oluşturduğu ve trafık, gürültü, pisiik, susuzluk hep gündemin ilk sıralarında bulunduğu için, ışıksızlığı sorun olarak pek görmez, veya öyle davranır. Gece hiç Silivri yönünden kente girdiniz mi? Size, İstanbul yerine, ıssız bir karanhk eşlik eder. Dağbaşmda seyrediyormuşçasına, uzun farlannızı yakmak zorundasınız. Yolların şeritleri yoktur. nerede olduğunuzu bilemezsiniz. htanbul'un göbeğine kadar, neredeyse üç beş lamba ile çevre yollarında gidersiniz. Bazen biriki km boyunca hiçbir elektrik direği ışık vermez... BakırköySirkeci yolunun bir bölümü de sürekli karanhktadır. Veya bir bakmışsınız, Dolmabahçe yolunda kentten kopmuşsunuz. Bahçekapı'dan Eminönü'ne gece şöyle bir yürüyün hele.. Çıkacağınız Eminönü de loşluk ve terk edilmişlik içindedir.. Işıksızlık... Sanki htanbul'un bir yazgısı. Sahipsiz bir kent görüntüsü ve olgusu. Utanan, sıkılan, yüzünü, kendini saklayan bir kent.. Ve bu kentin belediye başkanları... • •• Işıl ışıl bir İstanbul dileklerimizle, gelecek cumartesi yeniden görüşmek umuduyla... I Renkli camlı gözlük kullananları kızdıran araştırma ingiliz doktorlar, renkli camı sürekli tercih edenlerin, birtakım psikiyatrik rahatsızlıklarını gizledikleri görüşünde embe camlı gözlük kullananlar neşeli insanlardır; ya da en azından böyle bilinir. Oysa renkli cam kullanmanın bır başka uzöllıyı de var. Çok sayıda İngiliz doktor uzun süreden ber! renkli camları yeğleyen hastaların depresyon ve hipokondriyaya alışılmışın ustünde eğilımli olduklarından kuşkulanıyorlardı. Bu nedenle Londra'dakı Maudsley Hastanesı'nden Robert J W M. Hovvard bu olguyu sınamaya karar verdı. P Hovvard ve çalışma arkadaşı Roland M. Valori kalp agrısı ve slndlrlm rahatsızlıkları gibi fiziksel şikâyetlerle yerel hastanelere giden hastalarla bır deney yaptılar. Renkli camlı gözlük kullanan 20 hastaya ve ayrıca yaşları ve tanıları benzer durumda 20 hastaya psikolojik testler verdiler. Araştırmacılar bulguların' Journal of the Royal Society of Medicine'da yayınladılar. Vardıkları sonuç şuydu: Renkli camlı gözlük kullananlar kontrol grubundan belirgin düzeyde fazla obsesifkompulsiflik, fobik anksiyete, paranoya, v hatta psikozun yanı sıra depresyon ve psikosomatik hastalıklara eğilim göstermekteler. yanalar. TrevorRoper kitabında "nörotlk"lerin "zayıf duyarlılıklarım.. gün ışığından" saklayabileceklerı ya da koruyabilecekleri umuduyla renkli camlı gözlukler kullandıklarını belırtıyordu. TrevorRoper'a göre bu durumda gözlükler, kullananın sorunlarını gizlemenin tersine, "reklâm" ediyor. Hovvard, American Journal of Psychiatry'de yayımlanmak üzere yazdığı bir mektupta Amerikalı psikiyatristlere renklıcam görüngüsü gibi bir durumla karşılaşıp karşılaşmadıklarını soruyor. Renkli gözlük kullanan Amerikalıların farklı sempJonları olabileceğini düşünüyor. Orneğin, ingllizlerln receteyle verllmemiş güneş gözlüklerini nadiren kullandıklarını, oysa pek çok Amerıkalının "bir tür maço susü gibi" reçetesiz güneş gözlükleri kullandıklarını gözlemledığını de belirtiyor. Bu makale yayımlandığından beri, "Pek çok Insan üzüldü." Duygusal bir Londralı bu bulgunun renkli gözlük kullanan herkesin psikotik bir katil olabileceğı yorumunu yaptı. Şu ana kadar renkli gözlük kullanan iki kışi Hovvard'a nefret mektubu yollamış bulunuyor. Hovvard ayrıca, Maudsley Hastanesi'ndeki sekız iş arkadaşından dördünün renkli gözlük kullandıklarını belirtiyor (Bu makale yayımlandıktan sonra kullanmaktan vazgeçmişler). Bu durum halk dilindeki bir ınanışı destekliyor: Psıkıyatristler de hastaları kadar rahatsızlar! (g.a. SA 5/ao) O K U R D A N B İ Z E "Tıpta yenllikler 90" Cumhuriyet Bilim Teknik'in bazı sayılarını, vize ve final dönemine geldiğinden daha şimdi okuyabiliyorum... 165. sayıdaki "Tıpta Yenilikler '90"yazısını da yeni okudum. Ancak burada bir hata gözüme çarpti: Graft versus host disease (GVHD) hakkında, 'alıcının kemik ıliöine karşı gösterdiği ret reaksiyonu' aenilmiş. Ancak GVHD de alıcının grefti (yamayı) reddi değil, greftin alıcıyı reddi söz konusudur. Bu reaksiyonu (reddi) gerçekleştiren hücreler de donörun greftinde bulunan T lenfositlendir. GVHD olufabilmesi için gerekli şart immün sistemi bozuk olan kişiye immün sistemi sajjlam bir kisiden nakil yapılmasıdır. GVHD son zamanlarda dilımize "konağa karşı ret reaksiyonu" (hastalığı) olarak çevrilmistır. GVHD, HLA grupları aynı o/so b/7e olusabilmektedir. GVHD, konağın grefti reddetmesinden apayrı bir olaydır. Bu hatayı size yazmamın seoebi, 94. sayıdan buyana eksiksiz izlediğim Bilim Yeknik'in çok daha iyiye ulaşmasını istememdir. Ahmet Seba Greenpeace'ln adresl Bilim Teknik'in 174. sayısında (7 Temmuz 1990) 18. sayfada yayımlodığınız Greenpeoce'ın adresi, Greenpeace Internatıonal'ın merkez adresi olmayıp dünya çapında etkinliğini sürdüren 22 şubesinden birisi olan ABD bürosunun adresidir. Greenpeoce'/n merkez adresi, asağıdaki gıbidir. Greenpeace International Keizersgracht 176, 1016 DW Amsterdam, THE NETHERLANDS (HOLLANDA) Hem Greenpeace hem de yeşil politika, çevrecilik vb konularda çalışmalarda bulunan ve etkinlikler düzenleyen uluslararası kişi, kurum ve kuruluşlar konusunda ayrıntılı bilgi edinmek ısfeyen kişi ve fcurulus/ar, adresimize yazar ya da ararlarsa kendilerine yardımcı olabiliriz. Cumhurlyet BilimTeknik • Sahibı Cumhurıyet Matbaacılık ve Gazetecılik Türk Anonım Şırketı adına Nadir Nadi • Genel Yayın Müdürü. Hasan Cemal • Muessese Mudüru Emine Uşakhgil • Yazı lşlerıMüdüru:Okay Gönenstn • Yayın Yönetmenr Orhan Bursalı • Grafik Yönetmen Tüles Hasdemir • Ingilizler reçetesiz kullanmaz Yaşar öztürk Erganl Gizlemek yerine reklâm Bu ılışkının altında yatan nedır? Hovvard ve Valori, Patrick D. TrevorRoper'ın 1984'te kitabı "The Eye and its Dlsorders" da öne sürdüğü kuramdan