Katalog

1 0 0 Y I L Ö N C E B İ L İ M D Ü Ş Ü N BUL Kalifornıya I Onlario 'da yeni atlı tramvay. Yokuş yukan katırlarla çekilen vagon, yokuş aşağı kendi ağırlığıyla inlyor. Atlı Tramvay er değerli, yeni fikri vakit kaybetmeden uygulamaya sokan Amerikalıların pratik girişimci ruhu, yine bu özelliğıyle, başarı vaat eden bir düşünceyi gerçekleştirdi: Aslında düşünce yeni sayılmazdı, doğanın çekim kuvvetine dayanıyordu Taşıtların bayır aşağı ağimli yolda kendi ağırlıklarıyla hareketi 'ikri, insanlığın ilkel dönemlerınden bu yaia kullanılan bir taşıma yöntemiydı Eğik duzlemde taşıtın kendi ağırlığıyla hareketi jüşüncesı, şimdı Amerıka'da atlı tramvay [aşımacıhğında sıstematik olarak yararlanılan bir yöntem. ilk deneme, Kalıforniya'nın Ontarıo şehinin engebeli arazisinde yapıldı. Dağlık Dölgelerden geçen atlı tramvay hattının /agonları iki adet güçlü kuvvetli katır tarafından çekıliyor. Gidiş yönünde yokuş yıkarak yorulan katırlar, dönüşte bayır aşağı ınıleceğı ıçın ayrı bir vagonla taşıtın arkasında taşınıyor. Kendi ağıclığıyla dönüş yolunu alan vagonun katırları bu sırada dinlenerek ikınci sefere hazırlanıyor. ilk sefer tamamlandığında hayvanların dinlenme molası vermesine gerek kalmadan ikinci sefere çıkılabiliyor. Katırları taşıyan römork gidiş sırasında katlanarak vagonun altına itilıyor. Bayır aşağı ınen tramvay katarında beygırlerı taşıyan bu pratik buluşun kısa sürede yaygınlaşacağı umuluyor. (Industrlele Rundschau, H Puan tablosu Aşağıda gorülen tabloda dört takım arasında oynanan maçların puan tablosu bulunuyor Ancak tabloda bırçok eksık var Üstelık tabloda yer alan verılerden bıri de yanlış Yıne de bu kadar bılgi tabloyu tamamlarnak için yeterlı. Tablodakı yanlış verı, doğru sayının bir fazlası. Galıbıyete ıkı puan, beraberlik halınde ise her ıkı takıma birer puan verıldığıne göre, oynanan maçların sonuçlarını bulabılır mısınız? A . 8 C B o i 3 1 G ı B Y AG YG P îH 3 4 1 1 s 2 0 Çözümler ve kazananlar Kim hangi işi yapıyor? Yanıt: Aygün Yaşaröğrencıdır. Bülent Kıbar üniversıte de okutmandır. Gürkan Gürel öğretmendır. O: G: B: Y Oyun Galibiyet Beraberlik Yenılgı AG: Attığı gol YG: Yediği gol p Puan Behiç Ak Kazanan okuyucutar Volkan Arıoz Kırşehır, Mehmet Karabıcak Bursa, Arzu Demjrbaş Samsun, Ferhat Demirbaş Samsun. Ayşe Ulubay Istan bul Seval Akten Gıresun. Mustafa Haholu Manısa, Sertaç Çağlayan Istanbul. Harun Bilgill Eskışehır Sanem Subaygil Ankara. Bülent Demirbaş Samsun Değerli alüminyum'a yeni yöntem m m Virüs varsa, aşk yokl Adamcağızın vırus taşıma olasılığı, elbette kı % 99 değıl. Duşunun bir toplumda bınde bir görülüyor, ama yuzde bir olasılıkla yanlış yere "var, pozıtif" denebılır Virüslü kışılerle (1/1000) yanlış yere vırüslu çıkanlar (1/100) arasında on kat fark var Yanı pozıtif denen her 10 kışıden sadece bırısı vırus taşıyor Test gerçek durumu % 10 olasılıkla kestırebılıyor Daha açalım: Dıyelim ki bılmecedekı erkek gıbı bir mılyon erkege o gun test uygulandı Soykırım gıbı bir şeyl Eğer vıruslüluk bınde bir ıse 1000 erkekte vırüs var. Test % 99 tutuyorsa, vırus olanların % 99'unu bulup çıkaracak. Yanı 990 tanesını. 10 kişıyı atlayacak Şimdı, kalan 990000 kişıye bakalım. Test % 99 geçerlı olduğu ıçın bu kışılerın % 99'u negatıf çıkarken, % 1'ı yanlışlıkla pozıtif çıkacak 9990 kışıl Testı pozıtif çıkanların toplamı 990 (gerçek pozıtif) + 9990 (yanlış yere pozıtif), 10980 edıyor Gerçekten vırus taşıyan ve testı pozıtif olanların, toplam pozıtıfler ıçındekı yerı (990/10980 = 0.09) yaklaşık % 9 edıyor % 99 nerede, % 9 nerede? Ustelik bılmecemizın kahramanını dınleseydık hayatında hıç kımseyle ılışki kurmamış olduğunu duyacaktık Test şaşırttı sevgilisin! Aşk da gume gıttı lüminyum, saf veya kombine olarak değer taşıyan bir metal olmasına karşın elde edilmesi güç ve pahalıydı. 1887 yılında toplam alüminyum üretımi 10.000 paund olup pajndu 10 Amerikan Doları'na satılıyordu. Charles M. Hall'un patent sahibı olduğu /enı bir yönteme göre şimdı Hall ışlemi adı /erılen yolla nikelden daha ucuza saf alünınyum üretillyor. Bu yöntemle alüminyum önce orta deeceli sıcaklıkta. elektrik akımı yardımıyla ÎIVI duruma getırılıyor. Sıvı durumdaki alü nınyum cevherı, ıç yüzü karbon kaplamalı /e alüminyumu sıvı durumda tutmak için îlektrık akımı verilen bölmelere akıtılıyor. Mümınyumun bulunduğu küvetler içine jaldırılan karbon elektrotlardan geçirılen îlektrik akımı alüminyumu ayrıştırarak mealı kabın dıbine gönderıyor" (1890, s.a.) Sorumsuz herıf1 Bu buluşun ılerıde ınsanlık ıçın yaratacağı tehlıkelen hıç duşunmuyorsun galıba...