Katalog

ARKEOLOJİ 3 bin yaşındaki Bayan TaBesfe çekap Bayan TaBes 3000 yaşında bir mumya. Amon tapınağında şarkıcıydı. Günümüzde Bostonlu radyolog Myron Marx tarafından tepeden tırnağa sağlık muayenesinden, çekaptan geçiriliyor. Çeviri: Aslı Kayabal Mumyalamada llk aşamada kıvrık bir demir çubuk aracılığı ıle beyin burun deliklerinden çıkarılıydr, kafatasının dığer kısımları yakıcı bir sıvı ile yok ediliyor; sonra kadavranın karın bölgesi açılıyor, hurma şarabı ıle yıkandıktan sonra kokulu otlarla örtülüyor ve kurumaya bırakılıyordu. Gövde zamklandıktan sonra kurutulan organlar yerlerine yerleştiriliyordu. Dığer organlar ölü ile birlikte pişmiş topraktan bir kap içinde bekletiliyordu. Yine Herodot'un aktardığma göre açılan karın içine mide, bağırsak, karaciğer, dalak yerleştiriliyor Akciğerler atılıyor. Kalp de göğüs boşluğunda yerini alıyor. Ölü gövde bu şekliyle 70 gün boyunca natronda (Olasılıkla eskı Mısırlıların madenlerden elde ettikleri toz halındekı sodyumkarbonat) bekletiliyordu. Gövde özel bir madde ile sertleştirildikten sonra bez kumaşlarla sarıhyordu. Mumyalar tarihi ve patolojik belgeler olarak önem taşıyor. Mumyaların incelenmesı ıle o kışının ölüm nedenini saptamak olası. Binlerce yıl önce yaşamış insanlara bir yerde otopsi yapılıyor. Böylece radyolog Marx, yürüttüğü araştırmada TaBes'in MÖ 930'da Öldüğünü saptadı. Mezar yazıtından genç kadının Tebe'deki A.non Tapınağında görevli bir Tarih: MÖ 930 şarkıcı olduğu ögrenildi. Dr.Manc, bayan TaBes'ın hangı nedenle öldüğünü saptayamadı, ama TaBes te, genç yaşına ve o dönemin mükemmel ıklımine karşın romatlzmal artrit vardı. Tüm bir omurılık ve sol omuz boyunca hastalığın ızleri seçiliyordu. Ayrıca kafatasında da kuçük bir Xv mör vardı. Bu tumör TaBes'ın ölüm nedenı olamazdı, ancak dığer organlara sıçraması nedeniyle genç kadının ölumüne neden olmuş olabılırdı. TaBes'ın kocas NesPtah ise seker hastalığının kurban olmuştu. D H astanın adı TaBes. 30 yaşlarında. Şarkıcı. Kocası NesPtah ıse 60 yaşlannda, tapınakta görevli bir berber. Ikisi de 3000 yıllık iki Mısırlı mumya. Bu mumyaları Boston Üniversitesi'nden radyolog Myron Marx inceliyor. Başlıca amaç TaBes ve NesPtah'ın geçirdlkleri hastalıkları saptamak. Mumyalama tarıhın her dönemınde insanoğlunun ilgisini çeken bir işlem Eski Mısırlılar, öbür dünyada da yaşamın sürdüğü inancı ile ölen kışinin vücudunu dış etkenlerden korumak için mumyalıyordu. Herodot "Öyküler" adlı kitabının ikinci cildinde mumyalamadan söz eder. Antik yazarın konuyla ilgili söylediği kurallar günümüz bilim adamlarınca da doğrulanıyor. Radyografisi abnacak olan lahıt Yukanda soldan sağa frontal (ön caphe) ve yan cephe filmleri ile modern sıstemlerle "tabakalar" şeklınde, tarklı aşamalarda alınan film ömekleh görülüyor. Böylece TaBes'ın yuzü ve kafatası saptanabıldı. Ayrıca bu görüntülen mceleyen Dr.Marx, TaBes'In ufaktotek yaptda olduğunu belirtti. 20