Katalog

BİLGİSAYAR DÜNYASI Bilgisayarla eğitim 'Sıkıştırılmış güzel biryüzL * ^ « ürünleri 7. Bllgisayar Kongresi uygulama gösterilerinde bilgisayar destekli eğitim ürünleri de vardı. Nezihe Bahar edinci Bilgisayar Kongresi çerçevesinde yapılan uygulama gösterileri sırasında çeşitli Bilgisayar Destekli Fğitim ürünleri sergilendi. IBM ve Hofbauer standlannda öğrencilere yönelik çeşitli programlardan görüntüler izlemek mümkün oldu. Verilen bilgilere göre Bilgisayar Destekli Eğitim (BDE) konusundaki çabalar 19881989 yıllarında yoğunlaştı. Milli Eğitim Bakanlığı bilgasayar firmalarına çağrıda bulunarak bu alanda yapabilecekleri çalışmalan örneklemelerini istedi. Bu çağrıya 28 şirket katıldı. Bakanlığın gösterdiği okullarda çalışmalarını sürdürdüler. Oğretim yılı sonunda bu çalışmalar değerlendirilerek 10 şirket BDE konulu proje ile ilgili olarak ihaleye çağrıldı. Her şirket 2 okul ve 2 konu seçerek yazılım geliştirdi. Bu çalısma çerçevesinde öğretmenler de eğitildi. Geliştirilen yazılımlar Talim Terbiye Kurulu'nun onayından sonra kullanıma girebilecek. IBM iki pilot okulda (Şair Nedim ilkokulu ve Balmumcu Ortaokulu) çalışmalarını sürdürdü. Okulda kullanılan donanım 16 öğrenci bilgisayarı ve 1 öğretmen bilgisayarından oluşuyor. öğrenciler için PS/2 Model 30, öğretmenler için PS/2 Model 80 temin edilmiş. IBM, ilkokul 5 ve ortaokul 2 için Fen Bilgisi programlarını tanıttı. Menülerle çalışan programlarda konular özlü yazıh açıklamaların yanı sıra ilginç yazı ve şekillerle anlatılıyor. Animasyonla öğrencinin dikkati çekilen ve güçlendirilen anlatım, testlerle pekiştiriliyor. Programlarda uygulanan testlerde öğrenci, yanlış cevap verdiğinde yanılgısının nedeni açıklanarak öğrenciye yardımcı olunuyor. Test hazır cevaplar arasında doğruyu bulmak şeklinde ise doğru cevap bulunana kadar test tekrarlanıyor, böylece öğrencinin konuyu iyice Öğrenmeden geçmemesi sağlanıyor. öğrenci anlamadığı, takıldığı bir yer olunca konuyla ilgili düğmelere basarak açıklama isteyebillyor. Tamamen mouse kontrollü programla öğrenci konuyu istediği gibi inceliyor, gerekli görüyorsa geri dönüp tekrarlayabiliyor. Hofbauer standında pek çok BDE ürününün tanıtımı yapılıyordu. Hofbauer çeşitli ülkelerde bilgisayar destekli eğitim yönetim danışmanlığı ve bilgi transferi gibi alanlarda özel olarak geliştirdiği yazılımlarla tanınıyor. Hofbauer, Olivetti donanımı ile çalışıyor. Yukarıda sözü edilen proje çerçevesinde 26 derste programlar geliştirmiş, 46 pilot okulda çalışmalar yapmış. Halen haztrlan 9 Bilgiyi sıkıştırarak, bilgisayarda az yer almasını sağlayan bir teknik geliştirlldl Y mış 500 civarında eğitim programt var. Programları hem Ingllizce hem Türkçe olarak hazırlanmış. Hofbauer'in Öğretici programlarında yazılı ve şekilli anlatım, animasyonla desteklenmiş. örneğin kimya dersinde bir deney anlatılırken maddenin deney tüpüne dol : duruiuşu ve reakslyon, hareketli şekilde izleniyor. Hofbauer yetkilisi programların bir kısmının onaylandığını, bir kısmının onay beklediğini belirtiyor. Programiar hakkında detaylı değerlendirme yapmak için şüphesiz daha yakın bir inccleme gerekli. Ancak şunu söyleyebiliriz; genel olarak dünyada, bilgisayar pazarının yeterli sayıda yazılım bulunmayan bir köşesi olan eğitim alanında ürünler verilmesi olumlu. Gerek okullarda kullanım, gerekse bireysel kullanım için bu ürünleri n tanıtımının yetersiz olduğu anlaşılıyor. M ichael Barnsley karanlık bir odada, VVagner'in ezgileri eşliğinde bir gösteri sunar. Ekran 60 saniye kadar kararır, sonra bir kadının renkli portresi belirir. "Bu portre," diyor Barnsley, "bllgisayar bsllsglnln 50.000 bltlnden olusmakta." Böyle bir görüntüyü depolamak inanılmaz derecede küçük bir bilgisayar alanı kullanmak e:ilamına gelir. Bu nasıl olabilir? Barnsley bilgiyi (data) 1/500 hatta daha büyük oranda otomatik olarak sıkıstıracak bir teknik keşfettiğinl bildiriyor. Bütün bilgileri depolayabilecek bilgisayar alanı bulmak gerçekten zordur. örnekteki kadının portresinin sıkıştınlmamış dijital uyarlaması ortalama üç milyon bit gerektirir. Geleneksel sıkıştırma yöntemleriyle bu sayı birkaç yüz bine indirilebilir. Bilgisayarlar gibi elektronik ürünlere renk ve video görüntüler eklemek için da Uç milyon bilgi blti Içeren portre özel bir teknlkle 5.800 bite indlrildi. Yeni blr boyut: Süperbtlgisayarda dort boyutlu ellpsln göruntüsu. S üperbilgisayarlar daha birkaç yıl öncesine kadar çözümünün başarılması çok zor ve hatta hiç gerçekçi sayılmayan karmaşık hesaplamaların üstesinden gelinmesini sağladı. Süperbilgisayar kuşağı insan aklına yeni bir anlam düzleminın sınırlarını açtı: Dördüncü Boyut. Süperbilc|isayarla geometrıde devrim lllinols Ünlversitesi matematlk profesorü George Francls süperbilgisayarların geometriye katkısını bir devrim olarak nlteliyor. Artık matematikçiler dört boyutlu cisimleri anlamakta güçlük çekmiyorlar. Süperbilgisayarlar dört boyutlu uzayın yapısını tasarlamada insan zihnine yardımcı oluyor. Her ne kadar duyularımız üç boyutla sınırlıysa da bilgisayar geometrîsi grafik olanaklarıyla saf bir matematik sanatı yaratıyor ve üç boyuttan yüksek geometrik cisimlerin yapılarını tasarlanabilir görüntülere dönüştürüyor. Fraktaller ve kaotik sistemler teorisi bu yeni olanağın örnekleri arasında. (l.m.) ha yoğun bir sıkışttrma gerekir. Yeni sıkıştırma tekniklerini araştıran Alan D.SIoan ve Barnsley daha önce Georgia Institution of Technology'de çalışmış iki matematikçi. Birkaç yıl önce Barnsley, •grertlotlan ve fraktallara (pek çok ölçekte kendini tekrar eden düzensız geometrik şekiller) dayalı diğer görüntüleri çizmek için algoritmalar geliştirdi. Ama bu işlem çok zaman alıyordu. "Çok zeki" doktora öğrencileri bile her resmi kodlamak için 100 saat harcamak zorunda kalıyorlardı. 1987'de Barnsley ve Sloan bilgi sıkıştıracak ticari amaçlı teknikler geliştirmeye karar verdiler. Kurdukları şirkete Iterated Systems adını verdiler, logo olarak eğreltiotunu saptadılar ve çalışmak için bir matematikçi ekibi kurdular. Barnsley şöyle diyor: "1988 ortalarında görüntüyü hafif bir değişiklikle otomatik olarak sıkıştırabilen bir tekniğin kuramlarını oluşturduk." Bu yeni teknik sayesinde kadının portresi bir saatte kodlanabiliyor. Sistemin tam olarak nasıl çalıştığı henüz bir sır. "Insanlar benim adıma güvenmek durumunda," diyor Barnsley. Şirket patent almak için başvurmuş durumda. Ancak Barns ley'in gizlilik konusundaki tutumu, söz konusu gelişmeler konusunda kuşkuları bulunan matematikçileri tedirgin etmekte. Bu matematikçiler fraktallara dayalı herhangi bir görüntüyü hızla kodlayabilecek, geniş kapsamlı bir teknik bulmanın olası olup olmadığını sorgulamaktalar. "Kodlama için yeni matematik bilgisi gerekli," diyor National Institute of Standarts and Technology'den Francis Sullivan. Pek çok matematikçi resimlerin bu yolla temsil edilebileceğinden oldukça kuskulu. "Yeterli düzeyde deşifre edilebilecek tanımlarımız ve kuramlanmız yok," diyor Jet Propulsion Labofatuvarı'ndan matematikçi Mehrdad M.Shahshahani. Bu kuşkuları şöyle yanıtlıyor Sloan: "Plyasaya bir ürün çıkarana kadar sorular olacak." Şirket ilk kodlama cihazını bu yaz piyasaya sürmeyi planlamakta. Martta şirket sistemin diğer yarısını, deşifre cihazını da hazırlamış olacaktı. Kodlama cihazları ticari olarak üretilene kadar isteyenler Iterated Systems'den sıkıştınlmış görüntüler elde edebilecekler Müşteriler istedikleri resim ya da videc bandını şirkete yolladıklarında, resmin kcdunu elektronik postayla alabilecekler. g. 18