Katalog

ARAŞTIRMA Fırsatçı mantarları oldurucu ılaç •••••• •• •• •• *> Jean Michel Cousteau * A B ^ % 'de yapılan bır araştırmaya göre kanserden M\ D l^ölduğu sanılan hastaların % 4O'ı, aslında vucuda yayılmış mantar enfeksıyonu yuzunden öluyor Teşhısı çok zor olan bu enfeksıyonlar, vucutta hızla gelışerek ölume yol açabılıyor ve ölum sebebı çoğunlukla ancak otopsıde anlaşılabılıyor Çok bılınen yuzeysel mantar hastahklanndan farklı olan ve acıl tedavı gerektıren bu enfeksıyonlar "fırsatçı" olarak adlandırılıyor Kemoterapı, radyoterepı, antıbıyotık kullanımı, damardan beslenme, kalıcı damar kateterlerı, organ naklı, amelıyatlar, genış yanıklar, dıabet, asıdoz, AIDS, aşırı yorgunluklar, yetersız beslenme, dış protezı ve dığer protezler (örneğın sunı kalp kapakçıları) gıbı bırçok faktor fırsatçı mantar enfeksıyonlarının oluşmasına zemın hazırlayabılıyor Ekoloji için siyaset Panama Kanalı, ulusal hatta uluslararası güvenliğin, ekolojik güvenliğe bağlı olduğunu gösteren en canlı örnektir. bulunduğu ekonomık guçlükler nedenıyle de buraya ayrılan fonlar dramatık bıçımde azaltılmıştır Ekonomı, son ıkı yılda yuzde 25 oranında daraldı Kentsel alanlardakı ışsızlık daha uç yıl önce yuzde 12 olduğu halde, şımdı yuzde 30 olarak tahmın edılmektedır " Havzayı ıncelemek ıçın toplanan profesyonel bır araştırma grubu 1986'da şu sonuca varmıştır " Tahrlpkâr bır kalkınma uslubuna ızın verılmesı, su kaynaklarını tehdıt edıyor Havzanın bozulmasının nedenlerı ormanların yerleşım bölgesı yapılması, ormanların ıçme yol yapımı, ınşaat, sanayı, kentleşme ıçın hammadde olarak tuketımıdır " Panama Kanalı: TrHlucan tedavlsınden önce ve sonra ılda 1 mılyar doların uzerınde gelır getıren Panama Kanalı, yapımından yuzyıl sonra hâlâ uluslararası gemıcılığın candamarlarından bırıdır Ne var kı son yıllarda Panama'nın sıyası sorunları uzerınde yoğunlaşan dıkkatler, kanalın strateıık ve tıcarı geleceğının, kanalın çevre sağlığına sıkı sıkıya bağlı olduğu gerçeğını gözlerden kaçırıyor Panama Kanalı, belkı de ulusal hatta uluslararası guvenlığın ekolojik güvenliğe bağlı olduğunu gösteren en canlı ornek Y Organları dondurma yöntemi E vnm pek çok yaratığa, vucut ısıları sıfırın altına duştuğu zaman yaşamlarına olanak veren çeşıtlı bıyolojık ozellıkler kazandırmıştır Bu ozellıkle ınsan organlarının saklanmasında yararlı olabılır mı' Bazı böcekler, donmamak ıçın ghserol yaparlar Bu şurubumsu, tatlı alkol ıkı duzeyde ışlev gorur Bırıncısı, çözunen molekul sayısını arttırarak, vucut sıvılarının donma noktasını duşurur Ikıncısı, glıserol, suyun hucrelerı yırtacak buz krıstallerı yerıne camsı (vıtreous) bır katkıya donuşmesını sağlar Amerıka'da Rockvılle'de bır grup bılımadamı, tavşan böbreğını once dolaşım sıstemı aracılığıyla propılen glıkol dahıl bırtakım kımyasal maddelerden oluşan bır kokteyl serperek daha yavaş camlaştırıp camlaştıramayacaklarını denedıler Araştırmacılar her unsuru 1000 atmosfer basınç altında tolere edebıleceklerı kadar duşuk, camlaşmayı başlatabıleceklerı kadar yuksek konsantrasyonlarda tuttular Krıstalızasyonu onlemek ıçın yavaş soğutma çok önemlıydı Canlaşmaya 130°'den başladılar Canlaşmış böbreğı vucut ısısına dondururken donmasını önlemek ıçın araştırmacılar organı radyo dalgalarıyla yıkadılar Bu çahşmayı 17 yıldır surduren ekıp, 6000 organı bır yıl ıçın koruyabıldıklerı an, en ıdeal organ koruma yontemının doğrulanacağını söyluyorlar (g.a.) Bu nedenle, rısk grubu ıçındekı hastalarda, antıbıyotık tedavısıne rağmen duşmeyen ateş ya da ağızda mantar enfeksıyonu gorulmesı durumunda, derhal tedavıye başlamak, hayat kurtarıcı olabılıyor Bu hastaları, enfeksıyon gelışmesı olasılığından uzak tutan koruyucu tedavı de çok buyuk önem taşıyor Fırsatçı mantar hastalıklarının tedavısınde yenı gelıştınlen flukonazol adlı ılacın en önemlı ozellığı ıse aynı alaııdakı ılaçlara oranla son derece duşuk yan etkıler gostermesı ve çok etkılı olması Gemıler, kanaldan bır tatlı su yastığı uzerınde geçerler Her bır gemıyı geçırmek ıçın kabaca 52 mılyon galon su gerekmektedır, bu su, bırıktırme havuzlarından bır dızı kapak kaldırılarak serbest bırakılır Gemıler, Atlantik'ten Pasifiğe ya da aksı yonde, Panama kıstağını geçerken, denız sevıyesınden 25 metre kadar yukarı kaldırılırlar Bu muazzam mıktarda suyun varlığı, sadece yeterlı yağışa dayanmıyor, aynı zamanda çevrenın sağlıklı ormanlarla kaplı olmasına da bağlı, çunku ormanlar sayesınde su, toprakta tutulmakta, toprak kayarak kanala akmamakta, kanalı çamurla tıkamamaktadır Aynı havza, ulkenın kentsel merkezlerı olan Panama Cıty ve Colon'un da tek ıçme suyu kaynağıdır Dolayısıyla havza, hem Panama Kanalı'ndakı ışlemler, hem de Panama halkının sağlığı ıçın hayatı onem taşır Doğaya borç Aralarında Nature Conservancy ve Panama'nın kendı Ulusal Doğayı Koruma Derneğı de bulunan çeşıtlı gruplar, yenılıkçı bır "doğaya borç" hareketı başlattılar Buna göre Panama'nın borçlarının ıkıncı pıyasada ındırımlı faızlerle karşılanması ıçın hem kamusal hem de ozel fonlar kullanılacaktır Bu borç kredısı karşılığında Panama hukumetı de "doğayı koruma tahvıllerı" çıkarmayı ve bunların faızını yerel parayla ödemeyı taahhut edecektır Bu para, doğayı koruma programları ıçın sarfedılecektır Çeşıtlı kaynaklara gore uzun suredır ne yazık kı doğayı korumak ıçın hıçbır programlı çalışma yapılmamıştır hatta daımı kadrolu orman korucuları bulundurulması ya da bunların cıplerıne benzın sağlanması gıbı en temel onlemler bıle alınmamıştır Aralarında INRENARE mudurunun de bulunduğu başka bılınçlı kışıler, kanaldan geçış ucretının kaynağı koruma masraflarına ayrılmasını, böylece gemılerın sadece geçış ıçın değıl, su ıle toprağın korunması ıçın para odemelerını onerıyorlar Aslında dunyanın her yerınde artan nufus baskısı ve plansız kalkınma havzaları tehdıt etmekte Hatta uzun sure bol mıktarda tatlı suya sahıp olan New York kentı dahı, eyaletın yukarı kısımlarındakı havzalarda bılınçsız ağaç kesımı yuzunden sorunlarla karşı karşıyadır Havzanın bu şekılde tahrıp edılmesı, son derece karmaşık sosyal ve ekonomık nedenlere bağlı, ozellıkle kalkınmakta olan ulkelerde bu durum, doğayı koruma yönunde sarfedılen en ıçten çabaları bıle boşa çıkaracak cıddıyettedır Sonuçta Panama'nın, ulus olarak kendı geleceğı ıçın mucadele ederken, aynı zamanda butun dunyada ortaya çıkan "ekoloji ıçın polıtıka" mucadelesı verdığını de soyleyebılırız Çunku Panama Kanalı, gemılerı yonlendırıyor, Panama Kanalı'nı yönlendıren ıse doğadır "Tortu birikimi henüz sorun değil" Kanal ışlemlerı ıle ılgılı kuruluşlardan bırı olan Panama Kanalı Komisyonu, kanal sularının akışını kolaylaştırmak amacıyla perıyodık olarak bakım çalışması yapar Komısyonun bıldırdığıne göre kanaldakı tortu birikimi, henuz cıddı bır sorun değıldır, çunku uzman muhendıslık hızmetı sunulmakta, bır yandan da kanalın ıkı kıyısı boyunca ve yukau kaynakta ulusal parkların kurulması, ormanların koruma altına alınması gıbı onlemler alınmaktadır Bu onlemler, ılke olarak aşırı ağaç kesımını engeller Ama gene de bu parklar, tıcarı çıkarların, yoksulluğun ve artan nufusun tehdıdı altındadır Bu parklardan sorumlu Panama Yenilenebilir Doğal Kaynaklar Enstitusu'nun (INRENARE) bır raporuna gore "Geçım tarımı yapan koylulerın yıyecek ıhtıyacını karşılamak ıçın toprak sağlanması ıle kalan ormanların kesılmesını engelleme ıhtıyacı bırbırıyle çatışıyor Park alanları, ayrıca konut yapımı ıhtıyacının da baskısı altındadır, dolayısıyla kanal havzasını doğru ışletme ve parkları koruma gorevlerı suruyor Bu görev, masraflı bır gırışımdır ve şu esnada Panama'nın ıçınde