Katalog

M AY I S AY I G Ö K Y Ü Z Ü uzey yarımkurenın kuçük takımyıldızı Kuzey Tacı (Corona Borealis) barındırdığı çoksayıda değışen yıldızla ayrı bır önem taşır özellıkle ıkı yıldızı, 'R' ve 'T' ayrı sınıflandırmalara neden olmuştur R Corona ılk bakışta altı kadır parlaklığında sıradan bır yıldız gıbıdır Ancak R Corona bır değışen yıldızdır ve aylarca kımı zaman bırkaç yıl boyunca belırgın bır değışme göstermemesıne karşın birdenbire parlaklığını yıtırmeye başlar Görunur hıçbır neden yoktur ama yıldız erıyıp gıtmektedır sankı Parlaklığj 12 kadıre kadar duşmuş ve normalde çıplak gözle görulebılen yıldız, amatör teleskopların bıle göruş alanından çıkmıştır Eskı durumu^ na ne zaman döneceğı ıse bellı değıldır Bıldığımiz, yıldızın eskı parlaklığma yeniden ulaşacağıdır Bu olay sureklı yınelenır Uzun surelı gözlemlerden elde edılen sonuç ıse ışığın zamana göre değışımının hıçbır duzenlılık göstermedığıdır T Corona'nın başına gelenler ıse pışmış tavuğun başına gelmemıştır Yıldız 1866 Kuzey Tacı takımyıldızı çok sayıda parlayıp sönen yıldız barındırır. R Corona sıradan bir yıldızdır. Birdenbire parlaklığını yitirir, görünmez olur, fakat eski parlaklığma yeniden kavuşacaktır. Bülent Uyanıker muş ve 1946 yılına kadar 80 yıl boyunca çıplak gözle gorulememış 1946'da yeniden parlaklığını arttıran yıldız bu kez 3 kadıre kadar ulaşmış Parlarsöner yıldızlar Yıidızlardakı bu değışmelere neden olabılecek bırçok varsayım ılerı surulmuştur R Corona tıpı yıldızlar ıçın bır varsayım, parlaklıktakı değışımın yıldızın yapısından kaynaklanmadığı yolunda Varsayıma gö* re, yıldız duzensız aralıklarla yıldızlararası maddeden oluşmuş bır bulut taratından örtulmekte, böylece parlaklık azalmakta Bu tıp yıldızlar ıçın blr başka varsayım da karbon yönunden zengın olan bu yıidızlardakı kuçuk sıcaklık değışımlerı karbonu uçundurmakta (sublımatıon) ve oluşan karbon bulutu parlaklığın azalmasına yol açmakta T Corona tıpı yıldızlara yönelık varsayım ıse bu tıp yıldızların kendılerı tarafından yayınan bır bulut çemberı ıçınde yaşadıklarını ve henuz anlaşılamayan nedenlerle bulutun aralanması sonucu parlaklığın arttığını ılerı surmekte Bır dığer duşunce K Çeşitli varsayımlar yılında 9 kadır partaklığındayken, birdenbire kutup yıldızı kadar (2 kadır) parlamış, ancak saltanatı yalnızca dokuz gun surde, T Corona tıpı yıldızların yıneleyen nova grubuna bır geçış sınıfı olduğu KUZEY • Boo Aur And •• Leo Gem • «L Mayıs ayında gözlenebılecek olan Kuzey Tacı'nın en parlak yıldızı Gemma'nın da, parlaklığı 2 3 ıle 2 4 arasında değışen bır yıldız olduğunu da ekleyelım Çoban takımyıldızı (Bootes), 0 2 kadır parlaklığıyla gökyuzunun 20 en parlak yıldızı Arcturus'u barındırıyor Bu takımyıldız Buyuk Ayı'nın hemen yanında kolayca bulunabılır Çoban'ın Buyuk Ayı'yayakınlığı eskı gökbılımcılere esın kaynağı olmuş ve bu nedenle takımyıldızın en parlak yıldızına "ayının kuyruğu" anlamına gelen Arcturus adı verılmıştır 0° Lıb *. Orı Cet Satürn Uranus Neptun Günes *• ^ ö Q © 0$ Cor i.. * 25" \ Sco Merkur A, CMo 18* GUN E Y 150° 1,2* Venus 7 Mars A lupıtcr • Gezegenlerin hareketi Mâyıs ayında görulebılecek takımyıldızlar G uneş'ten yaklaşık yarım saat önce doğacak olan Merkur, 31 mayısta en buyuk uzanımına (25) erışecek Geçen aykı konumuna göre daha uzak olmasına karşılık gozlem ıçın pek uygun değıl Venüs, Teke ve Saka takımyıldızları arasından çıkmış durumda ve Balıklar takımyıldızına doğru ılerlemekte Yaklaşık 04 00 dolayında doğacak olan gezegen 15 saat kadar gozlenebılır Mars, ay ortalarına doğru Teke takımyıldızından çıkacak ve yıne ay ortalarına doğru yaklaşık olarak 02 55 dolayında doğacak Gezegen mayıs ayında da Venus^ ten once doğma özellığını surdurecek Saturn, Uranus ve Neptün uçlusu Teke takımyıldızına doğru ılerlemekte Sa türn, mayıs ayının gozlenebılır gezegenlerınden Gökyuzunun ası Jupiter ıse Ikızler takımyıldızında Gezegen, güneş battıktan sonra yaklaşık 3 saat gokyuzunde rahatlıkla görulebılır Uydumuz Ay 18 mayısta sondördun, 24 mayısta yenıay evrelerınde olacak