Katalog

B İ L İ M D Ü N Y A S I N D A N H A B E R L E R AIDS'in ortaya çıkışını ilaçlarla gecıktirmek (Azıdothymıdın) yalnızca AIDShastalıklarınınyaşamını uzatmakla kalmıyor, bu ılaçla henuz AIDSsemptomlarınasahıpolmayanyada semptomları çok sınırlı olan hastalarda da hastalığın ortaya çıkışını gecıktirmek mumkun AZT ıle tedavı edılen 3200 AIDS vırusu taşıyan hasta uzerıne yapılan bugune dek en kapsamlı araştırma, her ıkı kışıden bırınde hastalığın patlak vermesını bırkaç yıl gecıktırmenın mumkun olduğunu gösterdı Hemen hemen hıçbır yan etkıye yol açmayan çok kuçuk mıktarların etkılı olduğu ortaya çıktı Amerıka Bırleşık Devletlen'nde AIDS hastalannınyanısırayaklaşık AIDS vırusu taşıyan 600 bın kışının bu ılaçla tedavı edılmesı gerektığı belırtılıyor Ancak Amerıkan Sağlık Bakanlığı, Thucrelerının sayısının AIDS'in ortaya çıkışını çok muhtemel bır hale getırdığı oranda azaldığında AZT ıle tedavıyı onerıyor Yanı Thucrelerının sayısı 500'un altınaduştuğunde AZT ılacından ıse ancak sınırlı mıktarlarda mevcut, çunku bugune dek AZT, rınga balığının sperm hucrelerınden elde edılen bır doğal maddenın sentetıze edılmesıyle kazanıldı (Sn) Çocuk Ruh Sağlığı Prof. Muallâ Öztürk adına ilk ödül verildi. T Astronomların rüyası gerçekleşti Yeni bir teleskop kuşağı hizmette. Petek teleskopla uzayın derinlikleri daha keskin bir gözle araştırılıyor. avvaıı Adaları'nın sönmuş volkanlarından Mauna Kea'nın zırvesınde4200 metre yuksekhkte kurulmakta olan dev teleskop, yırmıncı yuzyılda gokbılımcılerın gözlerını bır kez daha keskınleştıren uçuncu teleskop 1917'de kurulan Mount VVılson teleskopu (2 5 metrelık aynalı) ve 1948'de Mount Palomar'da kurulan 5 metrelık aynaya sahıp Hale teleskopu astronomı tarıhınde önemlı adımlardı Ne var kı 30 yıl kadar once Mount Palomar'da kurulan teleskobun 5 metrelık aynası teleskop teknolojısınde varılan gelışmenın de sınırıydı, çunku gokbılımcılerın arzuladığı ıdeal aynalı teleskoplar en fazla 5 metrelık ayna çapıyla sınırlıydı Sovyetler, teleskop tekmğındekı bu "ses duvarını" 1976'da Kafkaslar'da ınşa ettıklerı 6 metre ayna çaplı bır teleskopla aşmayı denedıler, ancak bu devın karşılaştığı guçlukler "5 metre sınırının" doğruluğunu kanıtlıyordu Aynalı teleskop teknığı uzun bır duraklama donemıne gırmıştı Mount Palomar'da bulunan Hale teleskobunda 530 tonluk bır ağırlık, olağanustu şaşmaz bır kesınlıkle hareket ettırılmek zorunda Beş metrelık cam kutlenın aynasının ağırlığı 15 ton, on metrelık çapa sahıp aynanın ağırlığı ıse 70 ton cıvarında olacak Bu ağırlıkta bır aynayı taşıyan teleskobun hareketını sağlayacak hassaslıkta bır taşıyıcı sıstem ıse gunumuzun teknıklerı dahılınde olası değıl Yanı teleskoplann modelleh bılımkurgu fllmlerının kulisine benzıyor Keckteleskobu toplam çapı 10 metre olan bal peteğı şeklmdekı kuçuk ayna elemanlarından meydana gelıyor Kuçuk aynaların sureklı bılgısayarla ayarlanması sonucunda yuksek kalıteli tek bır aynanınkıne eşdeğer göruntu elde edılecek urkıye'de tıp ödullerının sayısı pek fazla değıl Çocuk ruh sağlığı dalında ıse, İlk kez bu yıl bır odul verılıyor Tur kıye'de çocuk psıkıyatrısının önculerınden Prof.Dr.Mualla özturk adına Turkiye Slnir ve Ruh Sağlığı Oerneğı tarafından konan bu odulun amacı, çocuk psıkıyatrısı alanında özgün çalışmaların uretımını desteklemek Prof DrM özturk'un 2 ölum yıldonumunde verılecek olan ödul bu yıl ıkı çalışma arasında paylaştırıldı Dr.Belma öy'ün 'Çocuklar ıçın Depresyon ölçeğı ve Standardızasyonu başlıklı araştırması ve Doç.Dr.Nese Erol'un çocukluk korkularını ve Turkıye'dekı sıklık, yaygınlık gıbı özellıklerını ınceleyen araştırması H Bal peteği Teleskop teknığının guçluklerıyle uğraşan Kalıfornıyalı astronom Jerry Nelson, on yıl Önce "aynalı devlerın" yarattığı ıkılem karşısında Makedonyalı Büyük isken der'ın "Gordlon düğümünü' çözmesıne benzeyen bır buluş yapmış Nelson yekpare bır ayna yerıne, 36 adet kuçuk aynadan oluşan bır "bal peteği mozaylği" kullanılmasını önermış Programlanabılen elektronık devreler kuçuk aynaların odak noktasının tek bır dev aynanın odak noktasını oluşturacak şekılde ayarlayacak Burada, anlaşıldığı gıbı klllt gorev bllgisayara duşmekte SÖz konusu elektronık ayarlama duzeneğı, "otofokus" fotoğraf makınesının objektıfınde merceğı en net göruntu elde edılene kadar ayarlayan "aktıf optık" mekanızmaya benzetılebılır Şımdı Havvaıı'de kuruluşu suren Keck teleskobu, toplamı on metre çapında parçalı aynalardan oluşuyor Kjck teleskobu dört katı buyuk bır alana sahıp olmasına karşın 5 metrelık Hale teleskobuna yakın ağırlıkta Ancak bu basıt ve dahıce buluşun faturası haylı kabarık, kullanılan ayna elemanları kesme ve cılalama teknığının harıkası olmak zorunda Ayrıca petek aynaların her bırının ortak odak noktasına yoneltılmesı ılerı derecede duyarlı bır olçum ve duzenleme teknığı gerektırıyor Yenı teleskoplarla bırlıkte gökbılımcıler eskıden berı canlarını sıkan başka bır sorunu da sırtlarından atıyorlar Bu sorun, havanın sureklı hareketı sonucu yıldızların "göz kırpması" nedenıyle fotoğraf plağı üzerınde gökcısımlerının tam bır nokta yerıne özellıkle uzun enstantanelerdebuyuk bır leke şeklını alması, yanı "sıntılasyon" Yenı aygıtlarda şekıl değıştırebılen aynalar ve yıldızın ışığında meydana gelen dcformasyonları saptamaya duyarlı bır sensor yardımıyla çok net resımler elde edılıyor D Deri kanserlerinde büyük artış Nedeni: Aşırı güneşlenme Doç Erol'un çalışmasında, çocukluk korkuları uç ayrı sosyoekonomık toplulukta araştırılmış Gecekondu kesımı, özel bır okulun öğrencılen ve Hollanda'da yaşayan ışçı çocukları araştırma gruplannı oluşturuyorlar Çalışmanın sonuçları çok ılgınç Sosyokulturel duzey arttıkça, korkular azahyor Kızlarda korkular erkeklerden sık Yaş buyudukçe korku sıklığı ınışe geçıyor Kur'an kursu öğrencılerının korkuları, spor, muzık gıbı faalıyete katılan çocukların korkularından çok daha fazla Turkıye'dekı çocuklarjn dlnl korkuları, benzer ölçumlerın yapıldığı ulkelerdekı çocuklara kıyasla çok yoğun işın ılgıncı, Turkıye'de bu korkular oldukça kuçuk yaşlarda ortaya çıkıyor En sık rastlanılan on korkunun başında ölüm gelıyor Bu sıra, her sosyal külturel duzey ıçın geçerlı Ancak, yabancı ulkelerdekı çocuklar kendılerının ölmesınden korkarken Turkıye'dekiler annebabalannın olumunden korkuyorlar Bu korkuyla paralellık kurulabılecek ve kapalı gözle Turkiye ye ozgu olduğu söylenebılecek bır bulgu var "Turk çocuklan Içln ayrılık, ölümle eşdegert" Dr.Balma öy'un çalışmasında, oldukça genış bır çocuk grubuna depresyon ölçeklerı uygulanmış Olçeklerın standardızasyonunu sağlamaya yönelık bu araştırmada, dapresyona özgu belirtiler tek tek aranıyor Oepresyon belırtılerıne beklenenden çok daha sık rastlandığı dıkkat çekıyor Ancak, bu sıklık daha çok alt sosyoekonomık sınıf uyelen ıçın belırgın Ortadan ust sınıfa doğru gıdildıkçe depresıf belırtilerın sıklığı azahyor Depresıf belırtılerle yaş ve cınsıyet arasında (ergenhk öncesı dönem ıçın) benzerı turden bır ılişkıye rastlanmıyor Çalışma Ankara'da 9 ıle 13 yaş arasındakı çocuklar ustunde yurutulmuş Uç ayrı sosyoekonomık katmanı temsıl eden tıpte seçılmış okulların öğrencısı olan çocuklar arasında, tek tek yapılan görüşmelerle, %5'e yakın oranda depresyon (pek çok depresıf belırtının bır arada olduğu hastalık olarak) saptanmış Bu oldukça cıddı bır sonuç ve ABDAvrupa'da elde edılenlerle paralellık gösterıyor Turklye'de çocuk psıkıyatrısı alanındakı hareketlenmenın bır parçası olan Prof Mualla özturk Ödulu, genışlemeye aday alanın duzenlı bır sımgesi olmayı surdururse bu Turkiye tıbbı ıçın de bır kazanç olacak (yy). 1986 arasındakı 26 yılda derı kanserıne yakalananların sayısının dort kat arttığı saptandı Amerıkan Ulusal Kanser Enstıtusu'nun uzmanları, 300 bın uyelı bır Amerıkan sağlık sıgortasında araştırma yaptıktan sonra derı kanserı salgınhğından söz edıyorlar Kanser uzmanları bunu Batılı toplumların aşırı güneşlenme hevesıne bağlıyor Özellıkle kısa surede aşırı güneşlenme "kötu huylu" malıgn melanom derı tumörunun ortaya çıkmasını hızlandırıyor Bu derı tümöru 30 yıl öncesıne göre erkeklerde 3 5 kat, kadınlarda ıse 4 6 kat daha (azla göruluyor Bu hastalıktan korunmak ıçın doğrudan ultravıyole ışığından sakınılması önerılıyor Derı kanserının başlangıç aşamasında olanlardan da tedavı olanaklarını arttırmaları ve daha ıvı değerlendırılebılmelerı ıçın derı tumöru belırtılerıne dıkkat etmelen ısteniyor (İ.C.)