Katalog

acak? Su, bardak içinde niçin yükselir? Birtabaktakfsuyu "yoketmenin" yolu... Mum açık havada yanıyor Alev oksmni tuKetıyor Mum sunuyor, su yukselıyor. Buldumî Buldum! 2,3 cm. boyunda bir mum, payreks bir bardak ve çukur bir tabak bulun ve tabağın içine su koyun. Mumu tabağın ortasına yerleştirin. Yakın. Bardağı mumun üzerine kapatın. Mum kısa süre içinde sönecek ve bardak içinde suyun seviyesi yükselecektir. Eğer çok su koymadıysanız, tabakta hiç su kalmayabilir. ıa, obtüratör yerine manyetlk alanlar onacaktır. Belki mercekler de ortadan alkacaktır. Önceleri tek mekanik hareket ılarak filmin sarılması kalacak ve sonra Im de yok olacak, tamamen video devaye girecektir. Makineler, görebildiğimiz ışık yanında löremediğimiz dalga boylarına ayarlanalilecek ve fotöğrafçının önüne yeni evrenîr açılacaktır. Belkide o dönemde "Anadolu'ya olculuk" yerine "«U dalga boyuna olculuk" gösterileri izleyeceğiz.. Düünceleri, heyecanları fotoğraflayacağız. > günün laboratuvarlarında zahmetli, paalı ve çok kayıplı kımyasal işlemler olmaacak, her şey elektronik olarak bilgisaarlarla çözülecektir. Fotoğraf teknolojisinin gelişmesi matelatik ve sanatı egemen kılacaktır. insanv abuk sabuk konuşamayacaklar, çıkarırı için kitleleri yanlış yönlendiremeyecek>r, bilgileri ve yeteneklerı yoksa, var gibi österemeyeceklerdir. Ortaya çıkıp göİJmüzün içine bakarak konuşurlarken çeilecek fotoğrafları iç yapılarını, amaçlanı, niteliklerini apaçık gösteriverecektir. Bugün bu özellikleri sezgileri ile yakayabilenler var, ama sayıları az ve onları mse dinlemiyor. O zamun görüntü olaık herkesin önüne konacağı için itiraz da Jilemeyecektir. Olsa olsa "makinen azuk" veya "filmin bayat" denebilir.. ma kısacık bir inceleme ile bozukluk oladığı anlaşılır. Erken mi yaşıyoruz, ne dersiniz.. Gene j günümüzün geleneksel fotoğrafı ile »şfedilecek pek çok alan, varılacak pek 3k tat var. Belli belirsiz bir gamzeden jzne, yaprağın yeşilinden göğün mavine veya tatlı grenii grisine.. Bu olayın basit bir açıklaması şöyle: Alev yanarken oksijen tüketir. Oksijen tükenince bardaktaki basınç azalır ve bu durum suyun bardağın içinde yükselmesine neden olur. Diğer bir deyişle su, oksijenin yerini alıyor. Ancak bu açıklama kısmen yanlıştır. Tabii ki her alev oksijen tüketir. Oksijen kalmayınca alev söner. Ancak, yanan oksijen yok olmaz, karbonoksite ve su buharı gazlarına dönüşür. Bu gazlar oksijenin yerini alırlar. Dolayısıyla yanma nedeniyle basınçta azalma olmaz. Tam söyle mek gerekirse, karbonoksidin bir bölümü suda erir. Ancak bu zayıf bir etkidir, suyun bardağın içinde epeyce yükselişini izah edemez. Suyun yükselişinin nedeni başkadır. Alev, havayı ısıtır. Dolayısıyla bardağın içinde sıkışan hava, sıcak gazdır. Oksijen yetersizliğinden alev sönünce, gazların hepsi soğur. Soğuyan hava sıkışır ve su bardakta bu sıkışma nedeniyle boşalan hacmi (yeri) doldurur. Zaten dikkatinizi çekmiş olmalıdır: Bardaktaki suyun seviyesi, yanış sırasında değil, daha sonra soğuma sırasında yükselir. D DENEYELİM ir kabın içerisine yerleştireceğiniz, içi soğuk su dolu bir şişeyi soğuk olarak saklamanın bir yöntemi de üzerine şekilde görüldüğü gibi bir saksı yerleştirmektir. Saksıdan buharlaşan su, sıcağı da emeceğinden, şişedeki su soğuk kalacaktır. Bu deney için, fazla derin olmayan bir kap bulun. Yarıya kadar suyla doldurun. Kabın ortasına yerleştireceğinız şışeyı bir saksıyla kapatın. Dikkat edin, saksı şişeyi tam kapamalı. Saksının delığini de birçakıl taş'ıyla örtün Buzdolabınız hazırl.. Kendi buzdolabını kendin yap B lacıklara çevirir. Bu işleme buharlaşma, damlacıklara da su buharı adı veriiir. Buharlaşmayı inceleyelim Neler Geretdi? Aynı boyda ikı adet cam kavanoz, alüminyum folyo ve keçeli kalem. 1) Her iki kavanozu da yanya kadar suyla doldurun. Kavanozlardaki su seviyelerini bir kez daha kontrol ettikten sonra kalemle işaretleyin 2) Kavanozlardan birinin üzerini şekilde görüldüğü gibi alüminyum folyoyla kaplayın. 3) iki kavanozu da ılık bir yere koyup birkaç gün bekleyin. Sonra yeniden su seviyelerini kontrol edin? Hangisi azaldı? ~ıaş parçası saksı soguk su' aoıu şışe ağmur yağdığında gökyüzünden düşen sular yeryüzündeki çukurlarda birikir. Ne var ki yağmur dinip de güneş açınca bu çukurlar kurur. Sular kaybolur. Peki bu kadar su nereye gider? Güneşin sıcaklığı, bu çukurlardaki suları gökyüzüne yükselen küçük dam Yerdeki sular ne oluyor? Y Açık kavanoz Kapalı kavanoz Sıcaklık her iki kavanozdaki suyun azalmasına yol açar. Ne var ki kavanozlardan birinin üzeri alüminyum folyoyla örtülü olduğu için bu kavanozdan buharlaşma olmadı. 13 Nasıl oldu?