Katalog

E Ö İ T İ M F A K Ü L T E L E R İ Özgür, bilimsel düşünen öğretmen ve öğrenci yetiştîrmek istiyoruz, ama gerekli dersleri programdan çıkartıyoruz. Yrd.Doç.Dr. Reşide Kabadayı Ondokuz Mayıs Ünlversltesi Eğitim Fak. Felsefe dersleri niçin çıkarıldı? T emel Eğıtım Yasası'na koyduğumuz "Bilimsel Eğıtım ve Demokratık Eğıtım" ılkelerınden1 kulturlu, araştırıcı, bağımsız ve ozgur duşuncelı, taklıtçı olmayan, bilimsel duşunebılen, yaratıcı ve hoşgorulu bıreyler yetiştîrmek ıstedığımız anlaşılmaktadır Ancak bu tur bıreyler yetıştıremedığımız konusunda yaygın şıkâyet ve tartışmalar devam etmektedır Bu şık*âyetlerın nedenı söz konusu ılkelerın eğıtım surecı ıçınde yeterınce hayata geçırılememesı olabıiır Bılımsellık ve demokrası eğıtımı ılkelerının hayata geçırılmesınde en başta eğıtımın en krıtık oğesı olan oğretmenlere buyuk gorev duşmektedır O nedenle, oncelıkle oğretmenlerın kendılerının bu ılkelere uygun olarak yetıştırılmelerı gerekmektedır Felsefe ve bilimsel araştırma yöntemı derslerının bu tur öğretmen adaylarını yetıştırmede çok onemlı rollerı olduğu yadsınmaz bır gerçektır Zıra ınsan beynı uretıcı yeteneklerını kazanabılmek ıçın pek çok şeyın gereksınmesını duyar Ama hepsınden once yontem gereksınmesı duyar Kuşkusuz bu aslında bır problem çozme surecı2 olan bilimsel yontemdır Bilimsel yontem olmadıkça ınsan beynının, tum bılgılerle donatılsa bıle ayaklı kıtaplıktan oteye gıdemeyeceğı soylenebılır3 mel problemlerını kavratmak ve problemlerın nasıl gelışıp ele alındığını göstererek sıstemlı duşunme alışkanlığını kazandırmak (2) Duşuncenın çok yonluluğunu kavratmak (3) Çağdaş duşunceyı kavratacak bılgı temelı kazandırmak Bu amaçları gerçekleştırecek ders konuları arasında Sokrates'ten Marksızme kadar çeşıtlı felsefeler yer almaktadır Araştırma dersının amaçları ıse aşağıdakı gıbı ıfade edılmıştır Öğrencılere, (1) Bilimsel araştırmanın onemını kavratmak (2) Eğıtım alanında karşılaşılan sorunları bilimsel yaklaşımla ınceleme yollarını oğretmek (3) Kendı alanlarında araştırma yapma ılgı ve alışkanlığını kazandırmak 6 Bu dersın konuları ıçınde de bilimsel yontemden başlayarak çeşıtlı araştırma teknıklerı bulunmaktadır Öte yandan, "Felsefe ıle demokrası arasında sıkı bır ılışkı vardır Felsefe olmazsa demokrası olmaz4" O nedenle, hoşgorulü, bağımsız, ozgur ve çok yonlu duşünebilen yaratıcı bireyler yetıştırmede felsefe dersının onemlı olduğu konusunda herkes bırleşmektedır Nıtekım, bu yılın sonunda felsefe dersinin ortaoğretım ders programlannda seçımhk hale getırılmesını akademık çevreler buyuk tepkı ıle karşılamışlardır4 Ancak aynı tepkı, felsefe ıçerıklı duşunce tarıhı ve araştırma dersleri, öğretmen yetiştirme programlarından kaldırıldıgında gosterılmemıştır Yuksek öğretmen okullarının eğıtım fakultelerıne donuşturulup Unıversıtelere bağlandığı donemde gerçekleştırılen bu uygulama, halen devam etmektedır Duşunce tarıhı dersının amaçları, yuksek oğretım okulu programlannda şöyle ıfade edılmektedır Öğrencılere, (1) Insan duşüncesının te Sonuç olarak "Hur ve bilimsel duşunce, geniş bir dunya gorusune sahıp, insan haklarına saygılı7" oğretmenler ve oğrencıler yetiştîrmek istiyoruz Ama bunun gerektırdığı dersleri programlardan çıkarıyoruz Evrensel bılım yurdu olan unıversıtelerde bılımın butun bulgularını, fızık, kımya, psıkolojı vb dersler halınde aktarıyoruz, ama bu bulgulara ulaşma yolu ve bızzat bılımın kendısının ne olduğundan soz etmıyoruz Öğrencılerımızı demokrası ılkelerıne gore yetıştırmek istiyoruz, ama onların oğretmenlerıne demokratık duşunceyı öğretmıyoruz Bilimsel araştırma teknıklerı ve duşunce tarıhı dersleri eğıtım fakultelerının eğıtım programlarına vakıt geçırılmeden yenıden konulmalı vegereğınce okutulmalıdır Aksı halde araştırma merakından yoksun, duşunce tembelı gençler yetıştırmeye devam edeceğımız soylenebılır • 1. 1739 sayılı Mılh Eğıtım Temel Kanunu 11 ve 13 maddeler 2547 sayılı Yuksek Oğretım Kanunu 4/a c ve 5/d maddelerı 2. Nıyazı Karasar, Bılimsel Arastırma Yontemı (Ankara Bahçelıevler PK 33, 1982), s 15 3. Serol Teber Davranışlanmızın Kokenl, (Istanbul Say Kıtap Pazarlama 1982) s 9 4. Ahmet Arslan, Cumhuriyet, 8 Ocak 1989, s 13 5. Aynı , 6. MEB, Yuksek Öğretmen Okulu Programları, (Ankara Mılh Eğıtım Basımevı 1981) s 162 s 169 7. 25"7 Sayılı Yuksek Öğretim Kanunu Sonuç evletin ve ülkenin yüce menfaatleri" uğruna yapıldığı özellikle vurgulanan butun işlerde, halkın ve ülkenin temel ve uzun vadeli çıkarlanna verilen zararlan "örtbas etme" çabasını görmemek imkânsız gibidir. Bu bize ozgu bır davranış biçinüdir. îşin ıçınde "bit yeniği aramak" bile gereksizdir; her şey o kadar açık seçiktir. Halk, devleti temsil eden çeşitli Turk buyuklerınden bunu oğrenmiştir. Dillerinde bu sozcukler belirdiğinde, bilirsiniz ki okkanın aitına giden gene sizsinız, cebinizdir, çevrenizdir, ulkenizdir, doğadır; demokratık hak ve özgürluklerinizdır veya... Bu tutum, "devlet yetkilisi" olarak çalışanların tekelinde kalmamış, doğal olarak, özel sektore de yaygınlaşmıştır. Altın kaçakçıları, hayali ihracatçılar, hepsi "ulke menfaatlerıne" çalışmıştır!.. Çevreyi de "ülkenin geleceği" için kirletiyor hepsi. Yatagan termik santralı, ulke menfaatleri ıçin bütun bölgeyi öldüruyor. Gökova, Aliağa, hep "genel menfaatler" uğruna gozden çıkanlmış özel çıkarlar... Ne var ki, "gozden çıkanlmış" bu ozel alanlar, göller, tarım bölgeleri, ağaçlıklar, denizler, kuşlar ve insanlar, evet insanlar, giderek bütün Türkiye olmaya başladı... • •• Geçen hafta TV'de izlediğimiz "Hodri Meydan"da, Kuş Cenneti Manyas Golunu ve çevre köyleri kirleten, belkı de Edıncik'te ortaya çıkan felç olaylarının sorumlusu olan bir gubre fabrikasının yöneticisini dinlerken butun bunlar aklımıza geldi. Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Recep Gencer Bey de "Ütkemizın gubreye ne kadar çok ihtıyacı olduğunu" vurguluyordu. Fabrikası, asla ve kesinkes, hiçbır zaman ve hiçbir şekilde, ne bugun ne de yarın, golu ve çevreyi kırlelmıyordu ve kirletmeyecekti de... Bacadan sadece buhar çıkıyordu; gölle asla su alışverişleri yoktu! Kendısi devlet tarajından Avrupa'ya gönderılmıştı ve kimya okumuştu. Bu işı çok tyi bılıyordu!.. Tartıştığı, Çevre Vakfı Genel Sekreterı Sayın Engin Ural'ın sabrını, çok şukür sonunda taşırdı da, bu çok modern fa'brikanın gölü ve çevreyi modern bir şekilde nasıl kırlettiğini oğrenebildik!.. Sayın Recep Gencer'in, kendisıne sunulmayu çalışılan kirlenmeyi önleyecek ek önlemler önerisini dinlemek bıle ıstememesı de çok ilginçtı doğrusu... Burası Turkıye ıdi. "Ülkenin yuce çıkarları" için devlet yetkilıleri, butun halkı radyasyonlamak hakkına sahiptır! Gubre fabrikatorü golu, çevreyi ve yaşamı zehırlemek hakkına sahiptır... Bizler de "tevekkule" alışmış insanlar, muhalefet partılerı vb. • olarak olme hakkına sahıbiz!.. Gelecek cumartesıye kadar, sağlıklı bir hafta dileriz... "D H A F T A N I N G Ü N D E M İ O K U R D A N BİZE Uygarlığın cHyetini kişi ödememeli! Cumhuriyet Bılım Teknık ekını severek okuyoruz 150 sayıda gurultuyu ele almanız ilginçtı Insan son derece bunalıyor, gürültuden dolayı Yalnızca endüstnde değıl Örneğin trafıkte sıren ses/erı. 8u konuda beledıyeler onlem almalı Uygarlasmanın dıyetını kısı oğlu odememelı Hâlâ vurdumuzda bılımdışı, usdışı yargılar mevcut. Bilıme hıç önem ver/.'.nıyor. Bılım adamı yetışmıyor, yetişiyorsa da kaçıyor. Bı/im ve Teknık bu bakımdan buyuk bır ışleve sabıp İbrahim Ormancı (Buca/İzmir) madde 4/a Cumhuriyet Blllm Teknik • Sahıbı Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Nadlr Nadi * Genel Yayın Muduru Hasan Cemal • Muessese Mudurü Emine Usaklıgil • Yazı Işlerı Muduru Okay Gonensln • Yayın Yönetmenı Orhan Buru l ı • Grafık Yönetmen Tüles Hasdemlr •