Katalog

GERİYE BAKIŞ D Ü Ş Ü N BUL Skorbord Fotoğraflarda 1700, 1730, 1770 yıllanna ait mikroskop modelleh görülüyor. E A B C D T A P L A R Bu soruyu Konya Akşehir'den Murat Koz Mikroskop Mikroskobun tarihsel gelişimiylB ilgilenenler bu icadın kime ait olduğunu saptamanın güçlüğüyle karşılaşmışlar. 1689'da tarihçi Filippo Buonanni "mikroskobu icat edenin kim olduğunu" soylemenin güçlüğüne değinir. Girolamo Fracastoro (14781553) adlı bilgin, 1538 tarihli 'Omocentrici' adlı yapıtında birbirine bağlı iki mercekle nesnelerin daha büyük görüldüğünü yazar. Konuyla ilgili birçok araştırmacı mikroskobun icat edildiği yıl olarak 1590 tarihini kabul eder. Bu tarihte Hollandalı mercek yapımcısı Hans Janssen ve oğlu Zacharias'ın iki metrelik bir bakır borunun uçlarına taktıkları merceklerle görüntüleri büyüttüklerı bir optik düzenek yaptıkları sanılmaktadır. Sonraki yıllarda baba oğul Janssen'ler bu araçtan çok sayıda üretecek Belçika Prensı Mauricell, Avusturya Arşidük'üne ve Janssen'in hemşerisi Cornelius Drebbel'e göndermışlerdi. Drebbel 1619 yılında bunu Londra'da halk önünde sergilemışti. Mikroskobun mucidi olarak tarihte söz edilen diğer kişiler arasında Hollandalı Lapperhey ve Descartes'ın 'Dioptrie' (1637) adlı kitabında adı geçen Jacob Metzius vardır. Galilei de 1609 yılında iç ve dış bükey merceklerden oluşan bir düzenekle cisimlerin büyük görüntülerini elde etmiştir. Galilei "occhiolino" adını verdiği aracı Polonya Kralı'na yollamıştır. Mikroskobun ilk defa bu adla anılması 1624 yılındadır; Akademie Dei Lincei üyelerinden Johannes Faber teleskop kavramıyla benzerlik kurarak küçük cisimleri gösteren bu araca "mikroskop" ismini vermiştir. Mikroskopik görüntülerin yer aldığı ilk atlas 1625 yılında Francisco Stelluti tarafından hazırlanmış, 1657 yılında uyuz böceği mikroskop altında betimlenmiştir. Mıkroskopı alanında öncülük eden Marcello Malpıghı (16281694) canlılardaki birçok organın mikroskopik yapılarını incelemiştir. Bu alanda öncü isimlerden biri olan Antoni van Leeuvvenhoek (16321723) cisimleri yaklaşık 300 defa büyütebilen mikroskobuyla canlıları aynntılı olarak incelemiştir. BehiçAk Dört atlet arasında altı etaplık yarışma düzenlenıyor. Atletler A, B, C, D olsun. Her etapta yapılan derecelere göre şu sistemle puan veriliyor: Birincilik 3 puana, ıkincilik 2 puan, üçüncülük 1 puan. Her etapta mutlaka bir birinci, bir ıkinci, bir üçüncü var, yarri ortak paylaşılan derece yok. Altı etap sonunda A 13, B 10, C 7, D 6 puan topluyor. A ve B'nin hiç üçüncülüğü yok D'nin hıç ıkinciliğı yok. Bu verılerden yola çıkarak yarışmada alınan derecelerın yer aldığı tabloyu tamamlayabilir misiniz? I II III IV V VI 2 2 1 2 4 3 göndermiştir. Çözümler kazananlar Sayı piramidi Çözümlerden bırı şudur "F. Saussure" kitabını kazananlar 495 10 7 2 8 36 Yücel Usman Ankara, Recep Kırbayır Ankara, İhsan Kaş Ankara llyas Eren istanbul, özgür Okyay Muğla, Kâmuran Türkoğlu Ankara, R. Tiirker Sınop, Ömer Aksu Bılecik, Erol Ergün Bursa, Ipek Peköz İstanbul, Haydar Fersoy Kırıkkale, Cemll Serln Sınop, llgın Baran İstanbul, Vedat Bektaş Antalya, Necdet Turhan Ankara, Bllge Ercan İstanbul, Mahir Şanal Erzıncan, Menderes Şaşmazoğlu Adana. Cevdet Bayır İstanbul, Salih Tümer izmlr. Sultan palamut vezir arıyorl Sorunun cevabını doğru bılenın hangısı olduğunu sormadığım ıçın "nasıl bildi"ye geçıyorum. ilk akla gelen "fesını çıkarıp baktı" olabılır. Böyle cevaplara alıştık da! Her neyse, doğru cevabı bilen mustakbel vezır şöyle duşünür. "Eğer fesım beyaz olsaydı, dığer adaylar neler duşünceklerdı? Şu sakallı da kendı fesının beyaz olduğunu düşünüyor desem... Öyle olduğunda 'gözlüklü olan, iki tane beyaz fes görüp kendısınınkının kesin kırmızı olacağını hükmedecek' diye duşünecek. Ama gözlüklü 'fesin kırmızı' diye haykırmadığına göre böyle düşünmesini gerektiren bir şey görmüyor. Hiç olmazsa, bir tane kırmızı görüyor demek kil Eh, benim tesim beyaz olsaydı, sakallı kendisininkinin 'o kırmızı' fes olduğunu düşünecekti... Hiç .hareket gözükmüyor O zaman benlm kafamda bir kırmızı fes gözüküyor demek kil Herkesin kafasında bir kırmızı fes var. Ama bunu ilk fark eden, başkalarımn kafasının içindekı mantıksal süreçlerı kestırerek sonuca ulasıyor. Bılmecenın kaynağı Aksaray'dan 'küçük' okur Salih'e teşekkürler. Yok, yok... Çok bilinçsiz hap kullanıyoruz. Bak bu hapı yıllardır kullanıyorum. Ne işe yaradığını bilmem. Geçen gün prospektüsünü okudum. Meğerse baş ağrısına iyi geliyormuş. Şak diye yıllardır süregelen başağrım kesiliverdi.