Katalog

B İ L İ M D Ü N Y A S I N D A N H A B E R L E R En eski yolun kesin tarihi İngiltere'de bulunan dünyanın en eski tahta yolunun kesin yaşı, ağaç halkalarından saptandı. kyılında arkeolog İJohn M .Coles, İngiltere'nin güneybatısında turbalıklara gömülü, 1800 metre uzunlukta tahta bir yol buldugunda bu yolun antik olabileceğini düşünmüştü. Radyokarbon çözümlemeleri Coles'un bu tahmininde haklı olduğunu gösterdi. Yolu oluşturan kütüklerin MÖ 4000 yılına ait olduğu saptandı: Bu da yolun (geç taş devri) neolitik döneme ait, başka bir deyişle bugüne kadar bulunan en eski yol olduğunu göstermekte. Oysa Coles gene de bu sonuçla tatmin olmamıştı, çünkü radyokarbon sonuçları potansiyel olarak büyük bir yanılgı payı içeriyordu. University of Sheffield'tan Jennifer Hillam ve Queen's University of Belfast'tan Mike G.L. Baillie ve arkadaşları artık çok daha kesin bir tarih saptadılar Sweet yolu olarak bilinen yol, MO 38073806 kışında kesllen ağaçlardan yapıldı. Bulgularını Antlqulty dergisinde yayımlayan Hillam ve Baillie bu sorunun yanıtını ağaç halkalarını sayarak buldular. Ağacın kesıtindeki her halka bir yıllık büyümeyi ve her halkanın kahnlığı o yılın büyüme koşullarını yansıtır. Bu nedenle iki ağaçta halkalar aynı incelik, kalınlık sıralaması gösterdiğinde ağaçların birbirine uygun örüntülerinin aynı zamanda aynı koşullar altında oluştuğunu söyleyebiliriz. Araçlarda elektronik test M 1970 Ağaç halkası kronolojlsi Bu araştırma sırasında ilk adım yolun ağaçhalkası kronolojisini çıkartmak oldu. Dendrokronologlar (ağaçların yaşını belirleyen uzmanlar) yol üzerindeki tek tek tahta örneklerinden eksiksiz bir sıralanma noktalarını belirlediler, sonra bir noktadaki örüntüleri aynı örüntüleri paylaşan başka örneklerinkilerle birleştirdiler. Daha sonra bu sıralamayı güvenilir bir şekilde tarihlenmiş bir örnekle eşleştirdiler. Söz konusu tarihleme Avrupa'da MÖ 5289 ile MS 1983 yılları arasında yaşamış ağaçlardan sağlanan ortalama 7000 yıllık bir kronolojik dizine dayanmaktadır. Tahtanın daha yakından incelenmesiyle alındıkları ağaçların MÖ 3807 yılına ait halka tamamlandıktan hemen sonra kesildikleri anlaşıldı. Bu da yolu inşa edenlerin ağaçlan MÖ 3807 sonbaharından sonra yani MÖ 3806 baharında ağaçlar büyümeyi sürdürmeden önce kestikleri anlamına gelir. Coles ve Svveet yolu kazılarında kendisiyle çalışan eşi Bryony, yolu inşa edenlerin odunlan soğuk mevsimde işlemden geçirdikleri ve sonra bataklığı çarprazlamasına geçen yolu, MÖ 3806 yılının ilkbaharında sular çekilmeye başla yınca inşa ettikleri kanısındalar. Svveet yolunun tarıhinin saptanması ingiltere'de geliştirilmekte olan çok geniş bir kronoloji boşluğu doldurmakta. Ayrıca ingiltere'deki pek çok neolitik kalıntının tarihlenmesini netleştirmekte. Cole çifti yolun bataklığa tamamen gömülmeden önce on yıl kadar hizmet verdiğini kanıtladılar. Böylece bu yapının yanında bulunan her kalıntının MO 3806 yılından on yıl kadar önce ya da sonra yapıldığını söylemek olası. Buna bağlı olarak yolun kenarında bulunan çanak parçaları, neolitik dönem İngiltere topraklarındaki çukur çanak geleneğinin MÖ 3807 yılından önce başladığı saptanmış durumda. Daha da çarpıcı olan gerçek şu: Alp1 lardan gelen, Avrupa'nın bağrında yapılmış yeşim balta MÖ 3796 yılından önce Batı İngiltere topraklarına ulaşmış. "Bu tarlhe daha öncelerl çok az insan insan Inanabilirdi" diyor John Coles. (g.a.) ercedes Benz tesislerinde elektronik teknisyenleri yeni bir ölçüm merkezinde, günümüzde araçlarda çok karmaşıklaşan elektronik donanımların karşılıklı etkileşimini inceliyor Aracın çeşitli elektronik parçalarından yayılan bozucu frekanslar, taşıtlardaki bu duyarlı bölümlerin çalışmasını aksatabiliyor. Bu, yalnızca aracın radyosunda işitilen istenmeyen parazitler için söz konusu değil. Modern dijital konsollu otolarda, sözgelimi far veya cam silecekleri çalışırken elektronik göstergeler "dellrabillyor". Bu olaya teknisyenler alektromanyetlk etklleşlm adım veriyorlar. Mercedes tarafından VVaiblingen'de yeni kurulan elektromanyetik ölçüm merkezinin hedefi, araçlarda elektromanyetik etkileşimden ileri gelen aksakhkları saptayarak düzeltmek. Burada yeni oto, tümüyle elektronik bileşenlerine "indirgeniyor. Adeta tümüyle "sinir sistemlnden" ibaret kalan araç, belirli bir programla teknisyenler tarafından inceleniyor. Kablo veya chipler arasındaki etkileşimlerin ölçüldüğü merkez, dıştan gelecek elektromanyetik etkilere karşı yalıtılmış durumda. Aracın elektromanyetik etkileşim yönünden "temiz çıkması" durumunda elektronik sistem karosere monte ediliyor. (l.m. bdW) Yeni dijltal /ş/fme cihazı Triton 3000, kişinin işltme yeteneğıne göre programlanıyor. Programlı işitme cihazları eni bir dijital sistem yardımıyla işitme cihazları kişinin işitme yeteneğine göre ayarlanıyor. Siemens firmasının geliştirdiği Triton 3000 adlı cihazda alçak, orta ve yüksek tonlar için üç ayrı kanal mevcut. Her kanal kişinin bireysel işitme özürü ve yeteneğine göre ayrı ayrı ayarlanabilmekte. Cihazın hastaya göre ayarlanmasıyla, kişinin işitme yeteneğinden en iyi şekilde yararlanması sağlanıyor. Şimdiye kadar kullanılan cihazlarda elle ayarlama gerekiyordu. Ayrıca eski cihazların yalnızca tek kanalı olması nedeniyle frekans bölgelerinin ayrımı yapılamıyordu. Oysa yaşlılığa bağlı işitme kusurlannda sıklıkla görüldüğü gibi yüksek frekanslı seslerde işitme kaybı olduğunda yeni işitme cihazında yüksek tonlar alçak tonlara göre daha kuvvetli veriliyor. (l.m.baW) Y nsanların cinsel davranış özellikleri gebelik sırasında belirleniyor. Berlin'li cinsellik araştırmacısı seksolog Prof. Günter Dörner in Berlin'de Üçüncü UluslararasıSeksolojiKonferansı'ndasavunduğuteze göre bir kişinin heteroyadahomoseksüel olacağı anne karnında verilen bir "karara" dayanryor. Eşcinsellik ne bir rnoda, ne cinsel bir sapkınlık, ne de bir suç; yeni arastırmalara göre bu durum, insan cinselliğinin seyrek olmayan ve biyolojik temelleri bulunan normal bir varyantı. Günümüzde Freud'un escinselliği aşın derecede anne fiksasyonu olarak goren varsayımı seksologlar tarafından benimsenmiyor. Eşcinsellikle ilgili biyolojik araştırmalar yapan Prof. Dörner'e göre gebelikte 13 ile 1& ve 20. ile 25. gebelik haftalarında cinsel gelişim yönünden önem taşıyan iki kritik dönem var. ^ ^ ^ ^ Anne karnında eşcinsel olunuyor I • » 1 1 U • I * I 1 • Birinci dönemde (karşıt veya eşcinsel) eş seçimi beyinde programlanıyor. Burada önemli olan, embryonun dolaşımındaki testosteron hormonu düzeyleri. Şayet bu değerler (ia ile 16. haftalar arasında) 100 mililitrede 350 nanogramın üzerindeyse erkek embryo cinsel yaşamında heteroseksüel oluyor. Eşcinsel olacak embryolann testosteron düzeyleri ise 200 ile 100 nanogram/100 ml arasında. Dişi embryolardaise 100 ng/IOOml'lik testosteron düzeyleri ileride cinsel yaşamda lezbiyen eğilimlere neden oluyor. Dörner, fareler üzerinde yürüttüğü deneylerinde birinci duyarlı dönemde embryolardaki androgen miktarını değiştirerek çeşitli cinsel davranışlan ortaya çıkarabiliyor. Dörner'in çalışmaları, 1970'li yıllarda gebelikte amnios sıvısındaki (fetüsün içinde bulunduğu srvı) testosteron miktarını ölçumlerinin ile^ M • * ride cinsel davranışlarla karşılaştıran çalışmalara dayanıyor. Testosteron üretimi, Ykromozomu üzerindeki gene ve işlevsel bir testise (erbezine) bağlı. Erbezindeki Leydig hücreleri 8. haftadan itibaren testosteron üretimine başlıyor. Bu üretim 13 ile 16. haftalar arasında erişkin bir erkeğin düzeyine ulaşıyor, sonra yeniden düşüyor. Bu bakımdan embryodaki bu kritik dönemde kısa süreli bir testosteron düşüklüğü kişinin bütün yaşamı üzerinde etkili olabilir. Amnios sıvısı incelemeleriyle testosteron yoğunluğu kolayca belirlenebildiğinden kadının embryonun cinsel gelişimi üzerinde etkili olupolamayacağı sorusu aklageliyor. Bu, Dörner'in hayvan deneylerine göre tıbbı olarak mümkün, ancak bu ahlaki bir sorun. Dörner, erkeklerde %6, kadınlarda %4 oranında görülen doğal bir varyant olan eşcinselüğin Dünya Sağlık Örgütü hastalık kataloğundan çıkarılmasını istiyor.