Katalog

S O R U N Y A N I T L A Y A L I M D Ü Ş Ü N BUL Nükleer kaza ve alınacak önlemler Bır okurumuz, "Bir nukleer kaza sonrasında vereceği zarardan korunmak için önceden ne glbi önlemler alınabillr?" dıye soruyor Bu soruyu Çekmece Nukleer Araştırma ve Eğıtım Merkezı'nden özdemlr Soyberk yanıtlıyor Bır nukleer kazada çevrenın atmosfere salınan radyoaktıf maddelerle kontamıne olmasından ve toplumun zarar görmesınden kaçınılamaz Toplumun zarar görmesı, kazanın boyutu ıle yakından ılgılı olup alınan onlemlerle azaltılabılır Bır kaza halınde Uluslararası Radyoloıık Koruma Komısyonu (ICRP) tarafından onerılen doz lımıt sıstemı uygulanamamaktadır Ancak ICRP onerılerıne kesınlıkle uyulmaktadır Bıreylerın ve toplumun zararldrının azaltılmasında yapılacak mudahalenın önemı buyuktur Radyoaktıf maddelerın açığa çıkmasıyla elde edılen verılere göre ışınlanmanın boyutları gozönune alınarak radyolojık etkıler ıncelenır Ayrıca ışınlanan toplumun sosyal ve ekonomık durumlarındakı farklar karşılaştırılır Alınacak tum önlemler, kârzarar analızıne dayanmaktadır Bu nedenle olması muhtemel en buyuk kaza referans kaza kabul edılerek, bu kazanın şartlarına gore kaza analızlerı yapılır ve kaza meydana geldığı takdırde şartları referans kaza şartlarına uygulanarak buna göre kesın ve çabuk önlemler alınması mumkun olur Meydana gelmesı muhtemel bır kaza halınde toplum uyelerı, toplum ve çevrenın radyasyon ve kontamınasyon tehlıkelerınden korunması ıçın bır tehlıke durumu planı hazırlanması gereklıdır Bu plan reaktor ve çevresını ıçereceğı gıbı, yurt çapında genış bır plan olmahdır Yurdumuz çevresınde, özellıkle Karadenız bölgesınde Sovyet nukleer santralları bulunduğu gıbı, yakın komşularımızın da nukleer santrallara sahıp olmaları uzak değıldır Bu durum yurdumuzda nukleer santrallar bulunsun veya bulunmasın bir potansiyel tehlikenin var olduğunu gostermektedır Böylece yurt çapında yapılacak bir tehllke planının önemı ortaya çıkmaktadır Tehlıke durumu planı yapılırken esas olarak bir referans kaza durumu gözönune alınır Buyuk mıktarda radyoaktıf maddelerın salındığı tasarlanan kazalara referans kaza denılmektedır Hazırlanmakta olan planda potansiyel radyoaktıvıte salınması hususundakı bılgıler esas alınır Özellıkle çevreye verılen gaz, gaz halıne geçebılen ve katı haldekı radyoaktıf maddeler saptamr GenellıkJe salınan maddeler kalp yapısında meydana gelen fısyon urunlerı olduğundan kalptekı fısyon urunu bılançosu çıkarılır ve atmosfere verılme şartları tasarlanır En kötu şartlar kabul edılır Kısaca referans kaza tehlıke durumun planının temelını teşkıl eder Tehlıke durumu planı ıle ılgılı analızle rın ana sonuçları aşağıdakı hususları ıçerır• Bır nukleer kazanın doğal afetler gıbı genış bır bölgede duşunulmesı gerekır • Duşuk guçlu araştırma reaktörlerınde kazanın ılk safhasında nonstochastıc etkılerın meydana gelmesı beklenmemekle bırlıkte kazanın hızla gelışmesı, buyuk atılma hızı ve anormal kaza şartları kazanın boyutlarını değıştırebılır • Buyuk guçlu nukleer santrallarda meydana gelen kazalarda meydana gelecek nonstochastıc etkıler mesafe ve meteorolojık şartların bır fonksıyonudur • Yapılan plana göre alınacak önlemlerın uygulanması nonstochastıc etkılerı önlemelıdır • Tehlıke durumu planı, buyuk kazalarda şartlar tıpık ruzgar hızı ıle bırleştığınde 13 saat gıbı kısa bır sure ıçerısınde acılolarak koruyucu onlemlenn almacağı şekılde uygulanabılır olmalıdır • Bu nedenle kazanın ılk ve orta safhalarında hemen uygulanacak ve aynı zamanda stochastıc etkılerı de en kuçuk duzeyde tutacak onlemlenn almacağı yeterlı bır tehlıke durumu planı hazırlanmahdır L Armağanlı bulmaca Doğru rakamları bulun? Aşağıdakı toplama ışlemınde tum rakamlar yanlıştır Fakat aynı yanlış rakam aynı doğ ru rakamın yerıne kullanılmıştır Doğru rakamları bulabılır mısınız'' 82372 92372 81462 110591 Çözümler ve kazananlar Kim hangi dersi alıyor? Aygul bıyolojı, kımya ve tarıh, Gulten, bıyolojı, kımya ve matematık, Nazan, bıyolojı. tarih ve matematık derslennı almaktadır Kaza öncesi planlama "Algılama, Duyma ve Bilme" kitabını kazananlar Bulent Arıturk Konya, Nurhan Çiroğ Bodrum, MertEr Karagulle istanbul, M.Necatl Yıldız Dıyarbakır, Volkan Çillngiroğlu izmır, Adnan Özdemir Ankara, Eser Öğünç Ankara, Ahmet Kepir Ankara, Berrin Bayır istanbul, Özcan Şahin Sıvas, Necdet Perinden İzmır A.Turan Güven Izmıt Miyase Sertbarut Ankara, Hatice Makaracı, Samsun Mahlde Şengil Ankara Hasan Doğdu Ankara Emine Dişli İzmır, Ayşe Akkuğu Kunt istanbul, Ibrahim Gulhan izmır, Girsen Gökkaya Afyon 1001'ıncısı soruyor Cevabı ÖSS 1001'ıncısı, en sevgılı talebemden dınleyelım "Abı, once şu B açısını atarım kafadan Sonra da gönyem ve pergehmle bu açıyı uçe katlar, A açısını yaparım B, A'nın uçte bırıdır" Sınırden kalemınızı ısırmayın lutfen 23 öss