Katalog

S O R U N Y A N ITL A Y A L I M BİLİM KÜLTÜR Bilgisayar, parmak izlerini nasıl biriktirir ve karşılaştırır? Gelışmış ulkelerde uygulanmaya konan yenı bır yontomle, elektronık daktıloskopı (parmak ızı uzmanhğı) ılerı bır adım attı Bu yontemde bır parmak ızının canalıcı ozellıklerı, sayı, harf ve ışaret kodlanyla kaydedılı yor Patmak ızının en tıpık ozellıklerı, parmak ucunun ortasındakı derı çızgısı, çızgı kesışme noktalarının belırleyıcı konuları, çızgı sa yıları vs dır Bu olçum sonuçları, zıncırleme ışaretlerle kodlanıyor ve bır melın gıbı bılgı sayarın belleğıne yuklenıyor Uygulamaya başlanan bu yenı yontemın başlıca kazan cı, ılgılılere buyuk zaman kazandırmasıdır Eskı yontemle parmak ızı tespıtı, orneğın bır Sağ tarafta parmak ızlerının ozellıklerı tespıt edılıyor \ , ve yukdrddkı gıbı sayısal olarak kodlanıyor saat surerken, bu yontemle polıs parmak ızının tanıdık bırıne mı, yoksa yenı bır bırıne mı aıt olduğunu ıkı dakıka ıçınde oğrenıyor Her bır parmak ızı bellektekı butun parmak ızle rıyle kısa zamanda kıyaslanabılıyor Örneğın Almanya'da bu yenı yontemle polısın bılgı sayarında 1 5 pamak ızı kaydedılmış durum da I Öğrenmede kolaylık Vehbi Belgil O D U S U N Çarpmalı bulmaca •7 • x» 6 BUL ku ışlemın tamamlanması ıçın gerektığınden daha çok sayı ıpucu olarak verılmıştır Ipucu olarak verılen sayılar yedıden altıya ındırılse de carpma tamamlanabılecektır Fazladan konulmuş sayıları bulabılır mısınız? (Bırden fazla yanıt vardır) Bılmeceyı doğru olarak çözen 20 okurumuza "Yazılmaz Bır Istanbul" kıtabını armağan edıyoruz + 3* • • • •1•1 • Bu çarpma ışlemınde noktalarla gosterı len eksık sayılar kolaylıkla bulunabılır, çun nune beş yuz sayfalık, bın sayfalık bır kıtap konan oğrencı, "Bunda yazılı olanları ogreneceksın" dendığın de dehşete kapılır Oysa o kıtabın ıçındekılor konu olarak bır sayfayı doldurmaz Bunu daha başta kıtabın "Içındekıler", yahut Fıhrıst" adlı bolumunden hemen anlayabılırız Ama, buna rağmen koca kıtabı akılda tutmak gene guçtur Guçluk, akılda tutma yollarının lyı bılınmemesınden doğar Bu ya zıda, bu yollar hakkında ozet bılgı sunmak ıstıyorum • Zıhnın oğrenme ve sorun çozme kurallarının bılınmesı ışımızı oldukça kolaylaştırır Zıhnın bır ozellığı, karışıklığı basıte ındırmektır Çunku, zıhın, karışığı anlayacak şekılde bıçımlenmemıştır Sumerlı, goğe baktığında, once sayılamayacak çoklukta yıldız görmuş, belkı panığe kapılmıştır Fakat, zamanla, bunların bır kısmının durduğunu, bır kısmının gezdığını gormuş ve gok cısımlerı ıçın ılk bölumlemeyı yapmıştır Belkı daha sonra da duranların, değışık bıçımlerde kumelenmış olduklarını anlamış, bu kumelerı, benzedıkle rı, daha doğrusu neye benzetılmışlerse o cısmın veya hayvanın adı ıle adlandırmışlardır Terazı, Boğa, Ikızler, Aslan, Yengeç, Akrep, Balık gıbı Bu yolla gok cısımlerını anlamada bu yolla ılk kolaylık sağlanmıştır Maddenin yapısı • Uygarlık ılerledıkçe, başka konuları an lamak ıçın de aynı yöntem uygulanmıştır Yeryuzunde gorduğumuz mılyonlarca maddenin de bır ıkı maddeye ındırılebıleceğı de akılları sarmıştı Orneğın, Thales, butun maddelerın temelının "su" olduğunu soyluyordu Toprak, hava ve ateş, suyun değışık şekıllerı ıdı Bugun maddenin temelının atom olduğunu, değışık maddelerın, değışık sayılarda proton ve elektronlardan olustuğunu bılıyoruz Yanı, boylece, maddenin mahıyetının tek bır madde olduğu anlaşılmıştır • Daha sonraları, Nevvton'un bulduğu "Evrensel Çekım Yasası" hem gokcısımlennın hareketlerını, hem yeryuzundekı pek çok olayın ızahını BIR tek nedene ındırmıştır • Ondokuzuncu yuzyılın başında, evrenı 5 gucun yonettığı kabul edılıyordu Mıknatıs gucu elektrıkgucu proton gucu yerçekımı gucu ve maddeyı kendılığınden ışın çıkararak başka bır maddeye donuşturen guç (bozunum) Zamanla, mıknatıs gucu ıleelektrığın aynı şey olduğunun anlaşılması uzerıne guçler dorde ındı Gunumuzde, Pakıstanlı Abdus Salam'ın da dahıl bulunduğu bır bılgınler grubu (VVeınberg ve Glashovv) elektrık gucu ve mıknatıs gucu ıle "bozunum gucunun" bırbırlerı ıle ılışkılı olduğunu kanıtlamalarından sonra 4 guç uçe ınmıştır. ruşundedır Uygarlıkları "ustun ırklar" yaratır, aşağı ırklar hıçbır varlık gosteremez Aşağı ırkların ustun ırklarla karışması, yaratıcılığı yok eder Nazı Almanyası bu ığrenç duşuncenın ustune oturtulmuştu "Iğrenç" dıyo rum, çunku Nazıler, ustun ırka örnek olarak Alman ırkını gos*°nyorlardı Öyleolunca, butun obur uluslar bu ırk mensuplarının onunde elpençe dıvan durmalı, topraklarını bu ırka vermelı ıdıler (Hayat sahası) • Marksıstlere gore sosyal olayların kokunde teknolojık ve ıktısadı değışıklıkler yatıyordu Bunlar toplumun "altyapı"sını oluşturuyordu Aıle, kultur, yazın, hukuk gıbı şeyler "ustyapı"yı oluşturuyor, altyapıdakı değışıklıklere uyarak durmadn değışıyorlardı ünus 16 noktaron biriesbnLmen ^ b\r ki>m\z'h&c' demmızın neskx\\ & bır ber nokh» bırdiğtrı ık(Mazmdan) dallar ataalıS, ^ r t t ı i ı Junr^nokfzıb blHtyrton kâpaU dulzlmUr fl aa\(£,akîmamılı RJ A'GAÇ VAÇ DALU OO/R? ' Ve sosyobiyoloji Hucrelerın her bırınde 3 mılyar kusıır gen olduğunun ve bunların, kışıdekı her turlu (ya nı hem vucut hem ruh) değışıklıklerı belırledıklerının 1953'te anlaşılması 1965'te No bel Odulu ıle taçlandırılmasından sonra, toplumsal olayların hepsının "gen"lerle ızah edı lebıleceğı duşuncesının ortaya çıkmasına yol açtı Bu duşuncenın somut ornegını, Harvard Unıversıtesı'nden EOVVılson'un "Sosyobıyolo|i" adlı yapıtında goruyoruz Bunda butun canlıların, kendı genlerının sa dık bırer kolesı olduğu ılerı suruluyordu Çözümler ve kazananlar Hangi kuyumcu? Bırıncı kuyumcudan bıryuzuk, ıkıncısınden ıkı yuzuk, uçuncusunden uç, vb alınır Toplam 55 yuzuk tartılır Ağırlığın 550 gr olması gerekmektedır Bır gram eksık çıkarsa, bırıncı kuyumcu, ıkı gram eksık çıkarsa, ıkın cı kuyumcu, , on gram eksık çıkarsa onuncu kuyumcu suçludur TuzunGazıantep, Cengiz ÖzdemirAnkara, Yaşar CuraÖdemış, Hüseyin NazlıkulIstanbul, Osman Tanistanbul, İsmet KılıçIstanbul Semih UnalAnkara, Baki SarıcaAnkara Ve toplumsal olaylar • Tabıı, toplumsal olayların da böyle bır ıkı nedonın sonucu olduğu duşuncesı de ınsanlık tarıhı kadar eskıdır Bunların başında, "cografı" nedenlerı goruyoruz Nulusun yeryuzunde dağılışı ve yoğunluğu ırklar, ıktısadı, sıyası, sosyal yapılar, uygarlıkların yukselış ve çokuşlerı, dınsel ınançlar, dahılerın sayı ları, aıle şekıllerı ve evlenme şekıllerı, sağlık suc ıntıhar, kultur, edebıyat meslokler gıbı sosyal olaylar, pek çoklarınca coğrafı etkılerle ızah edılmıştır edılmektedır • Fransız Kont Gobıneau (gobıno)nun başını çektıgı başka bır grup duşunur ıso bu tun bu olayların gerısınde ırkların yattığı go Kral bilmece! 15 Bu ağaç"ın bır ıplıkten yapıldığını varsayın Noktalar da bırer boncukolsun Bunuşoylebır tutup kaldırın Her boncuğun bır ıplık parçasının ucundan asılı olduğurtu gorursunuz İkı olamaz, zıra o zaman kapalı bır duzlem (elıps daıre vs) ortaya çıkar Oyleyse dalların (ıplıklprın) sayısı, noktaların (boncukların) sayısından bir eksık olacaktır Bu çızımle değışmez Ve çıkarılacak sonuç Insan zekâsının her karışık olayı boyle bırkaç nedenle ızah geleneğı sadeco zıhınsel tembellığın bır bonucu değıldır Insanoğlu butun doğa olaylarının, basıt bırkaç ııedene ındırgenebılecegını once sezış yoluyla sonra da kesın kanıtlaıla anlamıştırO halde, ders lerı lyı anlamada bızım de ızleyecegımız yol bu olmalıdır Bu yontemın ozetleme ' yontemı olduğunu Fransız Descartes, unlu 4 maddelık metodunun dorduncusu olarak kabul etmıştır (recapıtuler, ozetleme) I l Cinselliğin Tarihi2 kitabını kazanan okuyucularımız. Abidın YatkınManısa, Tuna Tarılstanbul, Ferldun GuyerKonya Alı Nakı CoşkunKocaelı, Mahmut OzerAnkara, M. Ziya Erdemlstanbul, Dr. Ercan CanbaySıvas, Sabri Guneşlstanb'jl, Meliha KubatEskışehır, H.Gul YılmazAnkara, Emel TokhaySıvas, Blrnur Akınlstanbul, Seçkin 15