Katalog

3 KASIM 2012 CUMARTESİ???? CUMHURİYET SAYFA SPOR 17 SARIKIRMIZILILAR, KAYSERİSPOR’UN ARDINDAN İBB’Yİ DE YENEREK LİDERLİĞİNİ SÜRDÜRDÜ G.Saray kendini buldu İSTANBUL BŞB.: 1 GALATASARAY: 3 STAT: Atatürk Olimpiyat HAKEMLER: Hüseyin Göçek (3), Cem Satman (3), Aleks Taşçıoğlu (3) İSTANBUL BŞB.: Carvalho (4), Geraldes (3) (dk. 84 Tevfik), Metin (3), Zayatte (3), Ekrem (4), Turgay (6) (dk. 74 Cenk 4), Efe (5), Holmen (5), Cihan (6), Doka (4) (dk. 66 Tom Silva 4), Webo (6) GALATASARAY: Muslera (6), Eboue (7), Cris (6), Dany (6), Riera (6), Hamit (7), Yekta (7) (dk. 82 Aydın), Selçuk (7), Amrabat (7) (dk. 65 Emre Çolak 6), Umut (7) (dk. 70 Melo 4), Burak (7) GOLLER: Dk. 11 Umut Bulut, dk. 43 Selçuk, dk. 61 Turgay, dk. 68 Zayatte (k.k.) SARI KARTLAR: Turgay, Ekrem, Tom Bilva (İstanbul BŞB.); Cris, Hamit (G.Saray) PU A N DU R U M U TAKIM O G.SARAY 10 M.P.ANTALYA 9 G.BİRLİĞİ 9 E.ŞEHİR 9 ORDU 9 K.PAŞA 9 BURSA 9 F.BAHÇE 9 TRABZON 9 BEŞİKTAŞ 9 SİVAS 9 İBB 10 G.ANTEP 9 AKHİSAR B. 9 KARABÜK 9 MERSİN İ.Y. 9 KAYSERİ 9 S.B.ELAZIĞ 9 G 6 6 3 4 3 4 3 3 3 3 3 3 3 2 2 1 2 0 B 3 0 5 2 5 1 4 4 4 3 3 2 2 4 3 5 1 5 M 1 3 1 3 1 4 2 2 2 3 3 5 4 3 4 3 6 4 A 25 17 16 17 12 14 13 11 7 16 11 9 8 5 10 12 8 5 Y 13 11 10 13 10 10 10 8 5 13 12 11 11 12 17 14 19 17 P AVJ. 21 12 18 6 14 6 14 4 14 2 13 4 13 3 13 3 13 2 12 3 12 1 11 2 11 3 10 7 9 7 8 2 7 11 5 12 Son haftaların formda ismi Umut yine golünü attı. (Fotoğraf: FATİH ERDOĞDU) ELEŞTİRİ OSMAN KORKMAZEL Fotoğraf Flu 90 DAKİKA OĞUZ TONGSİR Bundan İyisi Can Sağlığı Eğer Dany’nin Webo’yu çekmesine hakem Hüseyin Göçek seyirci kalmasa G.Saray maçın henüz 6. dakikasında 10 kişi kalacaktı. Sonrasında klasik bir Burak atağı izledik. Kısa mesafedeki çabuk çıkışıyla Umut’u topla buluşturunca G.Saray öne geçti. Sonrasında pozisyonsuz bir maç izledik. Taa ki İBB kalecisi Eduardo’nun elinden seken topta Selçuk meşin yuvarlağı boş kaleye gönderene kadar. G.Saray hiç ummadığı anda 20 öne geçiyor ve güle oynaya soyunma odasına gidiyordu. İkinci yarı da sahanın hâkimi İBB’ydi. G.Saray orta sahada hâkimiyeti rakibine bırakıyor, savunmada sürekli açık veriyordu. Semih’in yokluğu apaçık belliydi. G.Saray tam sallanıyordu ki, Turgay Bahadır’dan gelen aşırtma gol iyice ‘SOS’ sinyalleri vermeye başladı. Ama her şeyi bitiren Zayatte’nin ters vuruşu oldu. Bu gol G.Saray’a 3 puanın müjdecisi oluyordu. İBB’yi kendi evinde devirmek kolay iş değil. G.Saray bu zor engeli de geçmesini bildi. Üstelik iyi de oynamadı. Ama ligde zirvedeki yerini iyice sağlamlaştırdı. G.Saray 3 golle üç puan alırken taraftarına bundan iyisi can sağlığı dedirtiyordu. G.Saray Teknik Direktörü Fatih Terim, “G.Saray olarak Şampiyonlar Ligi’nde son sözümüzü söylemedik. Oyuncularıma güveniyorum. Umarım Cluj maçıyla beraber son sözü G.Saray söyleyecek. Cluj maçı daha iyi bir sahada çok farklı olabilirdi. Manchester’da biraz hakem kurbanı olduk. Braga’yı neredeyse hiç çıkarmadık. Şampiyonlar Ligi’nde oynadığımız oyunun karşılığını alamadık.” dedi. ‘SON SÖZÜ SÖYLEMEDİK’ ‘UMUT’LU VE ‘İNAN’ÇLI FATİH ERDOĞDU G.Saray, Süper Lig’in 10. haftasının açılış maçında deplasmanda İstanbul BŞB.’yi yenerek çıkışını sürdürdü. Ligde ve Avrupa’da üst üste gelen kötü sonuçların ardından çok eleştirilen Sarı Kırmızılılar geçen haftaki Kayserispor galibiyetiyle başlattığı yükselişine devam etti. G.Saray, dünkü galibiyetle 2 sezon aradan sonra deplasmanda İstanbul BŞB.’yi yenmeyi başardı. Sarı Kırmızılıların galibiyetinde Umut Bulut Selçuk İnan Burak Yılmaz üçlüsünün payı büyüktü. İlk golde Burak, Umut’a yaptığı asistle yıldızlaştı. G.Saray’ın ikinci golünde ise Burak’ın sert şutunu iyi takip eden Selçuk fileleri havalandırdı. G.Saray Teknik Direktörü Fatih Terim, geçen hafta 30 kazandıkları Kayserispor maçının ilk 11’inde değişikliğe gitmedi. Sarı Kırmızılılar’da Cris ile Yekta Kurtuluş ilk 11’de yine yerini aldı. Maçın başında Dany’nin Webo’ya yaptığı hareket kırmızı kart tartışmalarını beraberinde getirdi. Hakem Hüseyin Göçek pozisyona “Devam” derken, G.Saraylı Dany, “Webo’yu yakından tanıyorum, kendisi milli takımdan arkadaşım. Kollarını açtı, dokundum ancak kendini yere attı. Faul olduğunu düşünmüyorum” dedi. İBB geçen yıl bu statta ilk maçına Abdullah Avcı ile çıkarken Galatasaray’ı 20 yenip evine boynu bükük yollamıştı. Sonrasında da ilk yarı sonuna dek yenilgi yüzü görmemişti… Carlos Carvalhallı İBB, bu yıl şaşırtıcı bir grafik çiziyor. Dün de evinde 3 puanla tanışamazken deplasmandan tam tersi 3 kez galibiyetle döndü. Yani tuhaf bir takım konumundalar bu sezon. Fatih Terim bildiğimiz üzere, defansıyla devamlı oynuyor. Carvalhal da 2. bölge ile. İşte dün akşam Mersin önündeki Zeki ve Gökhan Süzen’e kesik atarken kaptan Efe ve Turgay’ı sahaya sürdü Portekizli teknik adam. Neyse ki Fatih Hoca, Kayseri müdafaasını bozmadı… İBB evindeki yenilgi geleneğini Galatasaray karşısında da sürdürdü de bir şeyi atlamadan geçmeyeceğim. Hakemlere hiç dokunmam ama. Doka’nın 5. dakikadaki sızma pasında Dany, Webo’yu indirdi; bu kırmızı kart ve serbest vuruş. Peki, Hüseyin Göçek bunu es geçtin; o zaman Webo’ya seni aldatmaktan sarıyı göster. Yazık! Galatasaray’ın 11’i değişmemişti ama keyif verici bir futbol oynamadılar. Özellikle savunma öyle hatalar yaptı ki, Doka ve Webo biraz dikkatli olsalar golleri sıralamaları içten bile değildi. Hayrettir İBB, ikinci yarı Galatasaray’ın zaman zaman saman alevi gibi parlayan ama genelde uyutucu futboluna resmen ayak uydurdu. Sadece 6066 arası gözüktüler; zaten Turgay da o dakikaları boş geçmedi! Yalnız, Carvalhal’ın yanlış oyuncu tercihlerini de İBB’nin bu klasikleşen yenilgisine eklemek lazım. Galatasaray’da ilk iki golün hazırlayıcısı Burak ve kaptan Selçuk’u ayrı tutacağım. Çünkü komplike bir futbol ortaya koydular. Burak bir forvetin bileşik hareketlerini tam anlamıyla uygularken Selçuk da, oyununu iki (ofansifdefansif) yönünü de harfiyen yerine getirdi. İyi niyetli Yekta, çok çalışmalı. Üçüncü gole orta imzası koyan Emre Çolak’ı ve biraz da Eboue’yi 3 puanın içine sokalım; hepsi bu. Bu arada; Cluj ve yine deplasmandaki Mersin maçlarında resmin daha da flulaşacağını vurgulamadan geçmeyelim. HAKEM GÖZÜYLE MUHİTTİN BOŞAT 2 YILDIZ, 12 TAKIMA BEDEL G.Saray’ın sezon başında kadrosuna kattığı Burak Yılmaz ve Umut Bulut geride kalan 10 haftada ligde toplam 14 kez fileleri havalandırarak, 12 kulübün gol sayısını geride bıraktı. Burak ile Umut, ligde F.Bahçe (11), Trabzon (7), Ordu (12), Bursa (13), Sivas (11), İstanbul BŞB. (8), G.Antep (8), Akhisar (5), Karabük (10), Mersin (12), Kayseri (8) ve Elazığ’dan (5) daha fazla gol attı. Göçek İyiydi Avrupa’da yönettiği başarılı müsabakalarla moral bulan Hüseyin Göçek, İBBG.Saray maçında sonucu etkileyecek hata yapmadan başarılı sayılacak bir mücadele çıkardı. Maçın başında Dany ile Webo arasındaki mücadelede İBB’li oyuncunun yerde kalmasında herhangi bir ihlal yoktu ve Göçek’in devam kararı doğruydu. Turgay, Cris, Ekrem ve Tom’a gösterdiği sarı kartlarda hakem Hüseyin Göçek haklıydı. Krasic ve Semih, Akhisar maçının kadrosuna alınmadı F.Bahçe’de Kocaman eksik [email protected] İSTANBUL’UN SPOR ENVANTERİ Spor Servisi İstanbul Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı Gençlik ve Spor Müdürlüğü’nün geniş bir alan taraması ve titiz bir çalışmayla İstanbul’un spor haritasını ortaya çıkardığı ‘Spor Envanteri 2012’ kitabının tüm ülkeye dağıtımı gerçekleştiriliyor. 2020 Olimpiyat Oyunları aday kenti İstanbul’un tüm spor altyapısının tek bir kaynakta toplandığı ‘Spor Envanteri’ kitabı tüm resmi ve özel kurumların faydasına sunuluyor. SPOR YORUM ARİF KIZILYALIN Rivayet Muhtelif Sinan Erdem Spor Salonu’nda ikinci kez ev sahipliğini yaptığımız WTA’nın (Women’s Tennis Association) şampiyonluk turnuvası ile kupa töreninde yaşananlar konuşulmaya devam ediyor. Dünyanın en iyi bayan tenisçilerinin davet edildiği turnuvaya hiç gelmeyen Gençlik ve Spor Bakanı Suat Kılıç’ın, organize edilmesi için ödenen senelik 12 milyon Amerikan Doları tutarındaki meblağa kızdığı, basın önünde “Bu organizasyon için maddi manevi büyük fedakârlıklara katlandık” derken, kapalı kapılar ardında bu kadar çok para verilir mi diye eleştirdiği ifade ediliyor. Gençlik ve Spor Bakanlığı logosunun televizyon yayınında görülebilecek en uygun yerlere konmasına, altına Türkçe ve İngilizce “Türk tenisinin en büyük destekçisi” yazılmasına rağmen Bakan’ın memnun edilemediği; merakla beklendiği final maçına ise Binali Yıldırım ile Fatma Şahin’in varlıklarına kızarak gelmediği tahmin ediliyor. Neden olarak da, Herald Tribune tarafından İstanbul’da düzenlenen Sports Bussiness Summit’in açılışına, ilan edilmesine ve basın bültenleri ile tanıtım broşürlerinde yer almasına rağmen, Avrupa Birliği Bakanı Egemen Bağış’ın katılıp konuşma yapacak olmasına kızarak gelmemesi gösteriliyor. Bu arada Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme ile Aile ve Sosyal Politikalar bakanlarının uluslararası bir spor organizasyonunun kupa töreninde yer alma nedeni de ayrı bir merak konusu. Öte yandan, her iki bakanı protesto eden seyircilerin küçük bir grup olmadığı, salonu dolduran 16 bin 410 biletli seyircinin büyük bir kısmının protestoya katıldığı anlatılıyor. Öyle ki, ıslık ve yuh seslerinin yoğunluğundan Bakan Şahin’in yaptığı konuşmanın bir kelimesinin bile salondakiler tarafından duyulmadığı dillendiriliyor. Başbakan’ın “Terörist holiganlar” diyerek tanımladığı seyircilerin biletlerini Biletix’ten satın almış, bir kısmı İstanbul dışından gelmiş tenisseverler olduğu söyleniyor. Londra 2012 Olimpiyatları sırasında yaptıkları ve sebep oldukları nedeniyle akreditasyon kartı iptal edilen Gençlik ve Spor Bakanı Kılıç’ın; gelişmeleri değerlendirirken yaptığı, “Hiç kimsenin Türkiye’nin büyüyen imajını zedelemeye hakkı yoktur” şeklindeki açıklamasının ise gerilen ortamı yumuşattığı belirtiliyor. İş yapma anlayışı ve iletişim tarzı nedeniyle uzak durulan Bakan Kılıç’ın, açıklamalarının devamında “İstanbul 2020 olimpiyat hayallerimizi sorunlu bir grup mahvetti” demesi; uzun süredir olimpiyat adaylığımızda en önemli rakibimiz Bakan beyin ta kendisi hissini yaşayan spor camiasında şaşkınlık yaratmış durumda. Açıklamalarının sonunda “Üzülecekler ama üç büyük organizasyon sırada” diyen Bakan Kılıç’ın kimleri kastettiği ise pek anlaşılmış değil. Bahse konu kişilerin bir dönem içimizde yer alan “İrlandalılar” olup olmadıkları araştırılıyor. Yaşananların ardından tenis federasyonu yönetimine sorulması gereken sorular var. Ancak, ne federasyon başkanına ne de asbaşkanına ulaşmak mümkün. Cep telefonlarından aradığınız ilk seferde toplantıda olduklarını ya da toplantıya gireceklerini belirtip kapatıyorlar telefonlarını. Bir daha ne konuşmanız mümkün ne de verdiğiniz numaradan sizi aramaları. Bu nedenle sorularımızı haftaya bu köşede yazılı soracağız. Spor Servisi Fenerbahçe, Spor Toto Süper Lig’de bugün deplasmanda Akhisar Belediyespor’la karşılaşacak. Manisa 19 Mayıs Stadı’nda saat 19.00’da başlayacak ve Lig TV’den naklen yayımlanacak maçı hakem Bülent Yıldırım yönetecek. Sarı Lacivertli ekibin teknik direktörü Aykut Kocaman, sürpriz bir şekilde Krasic ve Semih’i Akhisar maçının kadrosuna almadı. Krasic ile Semih’in herhangi bir sakatlığının bulunmadığı ve hafta boyunca takımla birlikte antrenmanlara çıktığı öğrenildi. Kocaman’ın, Krasic ve Semih’i formsuzluğu nedeniyle kadroya almadığı belirtildi. Tedavi süreçlerinin bitmesi sonrası çalışmalarını takımdan ayrı sürdüren Egemen Korkmaz, Meireles ve Mehmet Topuz da Akhisar maçında oynayamayacak. Kocaman, sakatlığının ardından takımla çalışmalara başlayan Yobo’yu kadroya almadı. Sakatlığı geçen ve hazır hale gelen Mehmet Topal kadroda kendine yer bulurken, dün sabahki idmanda sol bacak ön üst adalesinde ağrı hisseden ve takımdan ayrı çalışan kaleci Volkan Demirel de bugünkü maçta oynayacak. Baskonia’daki Muhteşem Geri Dönüşün Sırrı... Bir takım düşünün, maçın ilk iki periyodunda, hiçbir set hücumunu gerçekleştiremiyor. Bir takım düşünün, ilk 20 dakikada 78 top kaybı ile oynuyor. Bir takım düşünün, onca NBA deneyimli uzununa karşın, pota altını savunamıyor. Bu takımın adı mı? Anadolu Efes... Bir takım daha düşünün, son yarıda coşuyor. Atıyor, yemiyor, yine atıyor. Rakibini son 20 dakikada 16 sayıda tutarken rakip potaya tam 46 sayı birden bırakıyor. Euroleague’in en sert savunmalarından birini yapıyor, sıfır top kaybı ile oynuyor. Bu takımın adı mı? Yine Anadolu Efes. Evet, Anadolu Efes, Vitoria deplasmanında Caja Laboral Baskonia’yı yenerken son yılların en görkemli “geri dönüş”ünü gerçekleştirdi. Peki, bir takım iki devre arasında nasıl böyle bir farklılık gösterebilir? Nasıl mı? Bir gece önce Efes’in antrenmanını izliyoruz. Yılların deneyimli koçu Oktay Mahmuti, set çalışmalarında istediği hareketleri yapamayan oyuncularına kızıyor. “20 kere değil, 100 kere söyledim, yine hata yapıyorsunuz...” “Size yeterli gelebilir, bana gelmiyor. Rakibe de gelmez...” Antrenman bitiyor, takım otele dönüyor ama Oktay Hoca hırsını alamamış. Oyuncular yemek salonuna geçtiğinde salata büfesinin önüne dikiliyor: “Önce toplantı, sonra yemek.” Yeri göğü inletmese de yüksek ses tonu ile 12 oyuncusunun hatalarını tek tek söylüyor. Son sözü, “Rakipten daha çok istemezseniz olmaz” diyor ve yemek yemeden odasına çıkıyor; çünkü tepkili. Çünkü birçok oyuncu “kendi havasında”. Ertesi gün Fernando Busea Salonu’ndayız. Sanki Oktay Mahmuti, daha 1820 saat önce o konuşmayı yapmamışçasına vurdumduymaz oynuyor Semih’i, Sinan’ı, Lucas’ı, Savanovic’i. Kenardan gelen Kerem’ler ile yeni transfer Shipp de sisteme uyuyor, Ermal ve Vujacic de derin uykuda. İlkyarı 4830 bittiğinde artık maç kaybedilmiş havasında. Bask’lılar şarkılar, türkülerle “cadılar bayramı”nı uzatıyor. Ama Oktay Hoca oralı değil. Soyunma odasına giriyor, kapıyı kapıyor, bağırmadan: “Yakıştı mı? Sizin dediğiniz gibi oynarsanız böyle. İkinci yarıda benim dediğim gibi oynayacaksınız, daha istekli, gayretli, gölge savunma yapmayacaksınız, rakibe yakın duracaksınız.” Recep Hoca, Tomis ve ötekiler de bire bir konuşuyor oyuncularla. Aynı ilk 5 sahaya çıkıyor, 3. periyotta Laboral’ın attığı sayı 7, ikinci periyotta 9. Geçen hafta takımdan gönderilmesi düşünülen Batista coşuyor; Kerem, adaşının asist makinesi sanki. Semih hücumda iyi, Vujacic bile savunma yapıyor. Evet, Oktay Mahmuti’nin 20 saat arayla yaptığı iki konuşma, 18 sayılık farkı eritip Anadolu Efes’e 2. tur yolunu açan galibiyeti getirdi. Bundan sonrası mı? Oktay Hoca’nın sesi gür çıktıkça, Efes’in yolu uzun gibi duruyor. BEŞİKTAŞ AVRUPA’DA KAYIP CAN İŞBAKAN THY Avrupa Ligi D Grubu’nda Beşiktaş, Rusya’nın CSKA Moskova takımına 8558 yenilerek 4. maçında 2. mağlubiyetini aldı. CSKA’nın son hücumunda iki takım koçu el sıkışıp karşılaşmanın artık bittiğini ifade ederken, Vorontsevic basket atınca gerginlik yaşandı. Sahaya yabancı maddeler atılırken Rus ekibinin oyuncuları bir süre soyunma odasına gidemedi. Vorontsevic saha ortasına gelip, taraftarlardan özür diler tarzda hareketlerde bulundu. Basın toplantısında ise CSKA koçu Messina, “Vorontsevic gençliğinin heyecanına kapılarak maçı basketle bitirmek istedi. Oysa ki biz ona basket atma dedik. Bir yanlış anlaşılma oldu, Beşiktaş taraftarından özür dileriz” dedi. BEŞİKTAŞ: 58 CSKA MOSKOVA: 85 SALON: Abdi İpekçi HAKEMLER: Ilija Belosevic (5) (Sırb.n), Milija Vojinovic (5) (Sırb.), Marcin Kowalski (5) (Polonya) BEŞİKTAŞ: Jerrels (4)8, Christopher (4)2, Serhat Çetin (4)4, Markota (5)8, Vidmar (6)8, Cevher (5)2, Falker (5)3, Muratcan (6)12, Tutku (5)5, Dasic (3)6 CSKA MOSKOVA: Teodosic (7)8, Ponkrashov (7)2, Weems (8)18, Khryapa (8)7, Kaun (7)6, Krstic (8)18, Vorontsevic (6)14, Micov (6)7, Jackson (6)4, Sokolov (5)1 1. PERİYOT: 1822, İLKYARI: 3244, 3. PERİYOT: 4168 GÜNÜN PROGRAMI...GÜNÜN PROGRAMI... FUTBOL Spor Toto Süper Lig (Kadir Has/16.00) KayseriK.Karabük, (ATATÜRK/19.00) EskişehirGaziantep, (19 Mayıs/19.00) Akhisar B.F.Bahçe, PTT 1.Lig (19 Mayıs/14.00) SamsunKarşıyaka, (ATATÜRK/19.00) DenizliTorku Konya, (Y.Rize/19.00) Çaykur RizeKayseri Erciyes. BASKETBOL Beko Ligi (Kara Ali Acar/15.30) BanvitTED Ankara Kolejliler, (Şahinbey/16.00) Royal Halı Gaziantep BŞB.Mersin BŞB., (Abdi İpekçi/16.00) G.Saray M.P.Olin Edirne, (ATATÜRK/17.00) TOFAŞPınar Karşıyaka, TKBL (TOBB/14.00) TED Ankara KolejlilerMersin BŞB., (Akatlar/14.00) BeşiktaşSamsun, (Prof.Dr.T.Atasü/16.00) İstanbul Üniversitesi BGDEdremit B., (Canik/17.00) Canik B.Tarsus B. VOLEYBOL Kadılar 1.Lig (Ereğli/13.00) Ereğli B.İlbank, (Yeşilyurt/16.00) Bakırköy B.YeşilyurtNilüfer B., (B.Felek/17.30) F.BahçeBursa BŞB., 1.Lig Erkek (B.Felek/13.00) G.SarayZiraat Bankası. ? TV’DE SPOR Lig TV/16.00 KayseriK.Karabük, (19.00) Akhisar B.F.Bahçe, Lig TV 2/19.00 EskişehirGaziantep, Lig TV 3/14.45 Manchester UnitedArsenal, (16.00) G.Saray M.P.Olin Edirne, (17.00) SwanseaChelsea, (19.30) West Ham UnitedM.City, TRT 1/14.00 SamsunKarşıyaka, TRT Haber/16.30 B.DortmundStuttgart, (19.30) HamburgerBayern Munich, TRT Spor/19.00 Çaykur RizeK.Erciyes, Smart Spor/17.30 F.BahçeBursa BŞB., NTV Spor/13.00 G.SarayZiraat Bankası, (19.00) BarcelonaCelta Vigo, (21.00) Real MadridReal Zaragoza, (23.00) ValenciaAtletico Madrid, FOG/14.00 MünchenSt.Pauli, (19.30) RB SalzburgAdmira Wacker. ALTILI GANYAN İSTANBUL 7 2 5 3 2 6/1 4 6 5 3 1 2 6 1 3 10 13 4/12 4 6 7 3 8 2 4 3 5 3 8 2 8 9 4 6 8 5 ALTILI GANYAN ADANA 7 4 9 8 5 2 6’LI; 13/10/117559 (Bursa) 451,88 lira verdi.