Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 KASIM 2012 CUMARTESİ [email protected] 10 EKONOMİ Heathrow Havalimanı’nın yüzde 10’u Çinlilere satıldı Ekonomi Servisi Dünyanın en yoğun havaalanlarından Londra Heathrow Havalimanı’nın yüzde 10’luk hissesini, Çin Yatırım Kurumu (CIC) satın aldı. CIC 2007’de, Çin’in yabancı döviz rezervlerini kullanarak yatırımlar yapmak amacıyla kurulmuştu. Bazı ülkeler Çin’in temel altyapı tesislerine talip olmasına şüpheyle yaklaşırken İngiltere, Çin ile ticari ilişkilerini geliştirmekte kararlı olduğunu bildiriyor. CIC, ocakta da İngiltere’nin en önemli su şirketlerinden biri olan Thames Water’ın sahibi olan firmanın yüzde 8.68’lik hissesini satın almıştı. Çin telekomünikasyon ve bilgisayar ağı şirketi Huawei Teknoloji de geçen aylarda, İngiltere’deki yatırımlarına yaklaşık 1.3 milyar sterlin ek kaynak aktaracağını açıklamıştı. CIC’nin böylece ortak olduğu Heathrow Havaalanı Holding’in ayrıca Stansted, Southampton, Glasgow, Aberdeen ve başka kentlerde de havalimanları var. İngiltere’de ekonomik kriz yüzünden yatırımların ucuzlaması, pek çok yabancı şirketin dikkatini çekti. Aynı zamanda Avro bölgesinin dışında kaldığı için daha istikrarlı ve cazip bir seçenek olmaya başladı. ‘PostSosyalist’ Rusya Gözlemleri… Bundan 23 yıl önce, yani Glasnost, Prestroyka politikaları ile kapılarını kapitalizme yeniden açarken gözlemlediğim Moskova’nın halini çok merak ediyordum. Medyadan izlemesine izlemiştim ama görmek, gözlemek, havayı yerinde solumak başkadır elbette. Yetmiş yıllık bir sosyalizm denemesini kapitalizmle yarışma yanlışına dönüştüren ve sonunda bu yarışta havlu atan eski SSCB’nin omurgası Rusya, nereden nereye yol almıştı? Bayram tatilinde yaptığımız Moskova, St.Petersburg (eski Leningrad) seyahati bazı şeyleri görmeme ve anlamama yardımcı oldu diyebilirim. Çok değil, 20 yılı bile bulmadan kapitalizme U dönüşü, bütün çıplaklığıyla görünüyor Rus metropollerinde. Bildik tüm global markalar, yemeiçme zincirleri, mağazalar Moskova ve Petersburg bulvarlarındaki yerlerini almışlar anında. Bildik bankalar, kredi kartları, bildik cep telefonu, iPad muhabbetleri hepsi tastamam. Bizde olanların fazlası var, eksiği yok. Moskova’nın fiziki mekânında görünenler İstanbul’un çeperlerinde olanları andırıyor elbette. Bir kısmı Türk şirketleri tarafından inşa edilen gökdelenler, Moskova’nın, Petersburg’un dış halkalarında hızla yükseliyorlar. Bizdekinin tersine, iki büyük, kadim kentte de tarihi halkaya dokunma cüreti yok henüz. Ama kapitalizme kim, ne kadar dayanır!.. Nüfusu 10 milyonu aşan Moskova’nın kent rantı tabii ki birçok türeme Rus zengininin (olarkın) ağzını sulandırıyor. Moskova’daki en önemli ‘dönüşüm’ özel oto sahipliğinde. Sosyalist denemenin medarı iftiharı metrolar şıkır şıkır ama yine de otomobil sevdası Rusların aklını başından almış. Hızla artan otomobil ithalatı ve oto sahipliği ile İstanbul’a rahmet okutan bir trafik rezaleti oluşmuş Moskova’da. Bizdeki gibi kentin altını üstüne getiren tüneller, battıçıktılara o kadar kolay cüret edemediklerinden olacak, özel otoya heveslenen, çilesine de katlanıyor. Hem de klakson çalmadan, sollamadan, küfretmeden saatlerini trafikte geçiriyor… Gözle görünür bir kadın nüfus hâkimiyeti, sınıfsal kutuplaşma, girişimcilik hevesi, tutunma çırpınışları, çıplak bir gelir eşitsizliği, genç işsizliği… Bunları, sayılarla anlamaya çalıştım dönünce. Rusya İstatistik Ofisi’nden çıkarabildiklerim şunlar: ??? 143 milyon nüfuslu Rusya’nın kentkır nüfusu bizdekine benzer; yüzde 76’ya yüzde 24; şu farkla ki, Rusya’da nüfus artmıyor, azalıyor, her yıl 2 milyon geriye gidiyor. Nüfusun 77 milyonu kadın, 66 milyonu erkek. 54 kadına, 46 erkek… Erkeklerde ortalama ömür 63, kadınlarda 75 yıl. Özellikle alkol alışkanlığı erken göçertiyor Rus erkeklerini. Böyle olunca 67 milyonu bulan istihdamda kadın oranı erkekleri yakalıyor. Geçiş döneminin bocalamalarının ardından Rusya’da ekonomi, enerji ihracatı odaklı olarak yeniden kurgulanmış. Milli gelirleri PutinMedvedev ikilisiyle, belini doğrultmuş. 2009 krizinde Türkiye kadar küçüldükten sonra izleyen yıllarda yıllık yüzde 45 oranında büyüme temposunu tutturmuşlar. Rusya, Türkiye gibi, kişi başına geliri 10 bin doların üstünde bir ülke durumunda. Geçen yıl 400 milyar dolarlık ihracata karşılık 250 milyar dolarlık ithalat yapmış ve sonuçta ekonomileri cari fazla veriyor. Bizde cari açığın 77 milyar dolar olduğu 2011’de, Rusya 71 milyar dolar cari fazla verdi. ??? Geçiş süreci sınıfsal kutuplaşmayı hızlandırmış ve kısa sürede, özelleştirmelerle birlikte, iri kıyım Rus kapitalistleri çıkmış ortaya. Forbes’in her yıl yayımlanan dünya zenginleri listesine göre, Rusya, Avrupa’nın milyarderlerinin üçte birine sahip, Moskova’da bu yıl 79 oligarkıyla tekrar dünyanın milyarder başkenti olma unvanını ele geçirmiş. Olarkların çok güçlü yabancı partnerleri var. Yeni kapitalist Rusya’da devlet, ekonomiden uzaklaştırılmış. Devlet ve yerel yönetimler, çalışanların sadece yüzde 30’unun işvereni. Kalan yüzde 70’e irili ufaklı patronlar hükmediyor. Artık köylü Rusya yok, şehirli Rusya var. İstihdamda tarımın payı yüzde 10 dolayında (bizde yüzde 25!..). Ortalama aylık gelir 20 bin ruble (1200 TL). Ama nüfusun üçte biri 10 bin rublenin altına talim ediyor. Grev hakkı var ama bizdeki gibi geçen yıl bin kişi bile greve çıkamamış. Öncesinde işsizlik tanımayan Rusya’da şu an işsizlik yüzde 11’e yakın ve 6 milyona yakın resmi işsiz var. Batı medyasına bakılırsa, Rusların çoğunluğu, Putin’in güçlü, maço lider imajını, milliyetçi muhafazakâr, dindar çizgisini benimsiyor. Rusya 20 yıllık bir geçiş döneminin ardından hâlâ kimlik arayışı içinde. Özellikle genç nüfusun beklentilerine bu milliyetçidindar çizgi ne kadar cevap verir, tartışılır. Birçok coğrafyada olduğu gibi, Rusya’da da gelecek çok şeye gebe görünüyor… Bu kadar da olmaz ki Maliye Bakanı Şimşek, Türkiye’de çalışanların yüzde 47’sinin asgari ücret üzerinden beyan edildiğini, bunun düzeltilmesi için çalıştıklarını söyledi Ekononi Servisi İki çalışandan biri asgari ücretli gösteriliyor. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, 2013 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı ile 2011 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısı’nın geneli üzerindeki görüşmeler tamamlandı. Milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ülkede gelir düzeyeni iyileştirmek istediklerini belirterek “İyileştirmemizin tek yolu işsizlere iş bulmaktır, istihdamı artırmaktır. Başka mucizevi bir yol yoktur. Bu nedenle ‘Biraz da şu işsizlerin de sesi olsak, biraz da onlarla ilgili istihdam piyasası ile ilgili düzenlemeler yapsak’ diyorum” ifadesini kullandı. Türkiye’de, Ağustos 2012 itibarıyla ücretli 13 milyon 194 bin 783 kişiden 6 milyon 264 bin 123’ünün asgari ücretli olarak beyan edildiğini anlatan Şimşek, “Yani Türkiye’de çalışanların yüzde 47’si asgari ücret üzerinden beyan ediliyor. Bunun doğru olmadığı kanısındayız. Bunun düzeltilmesi için şu anda bir çaba içindeyiz” dedi. Şimşek, Ekonomik İşbirliği ve Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı’nın (OECD) yayımladığı bir çalışmaya göre, OECD ülkeleri arasında gelir dağılımını iyileştiren yalnızca iki ülke bulunduğunu, bunlardan birinin Türkiye olduğunu söyledi. Dünyada hâlâ günlük 1 doların altında geçinen 900 milyon kişi bulunduğunu belirten Şimşek, Türkiye’de bunun sıfır olduğunu söyledi. Bakan Şimşek, ülkede günlük 2 dolar 15 sentin altında yaşayanların oranının 2002 yılında yüzde 3 olduğunu, şimdi yüzde 0.2’ye düştüğünü, günlük 4 dolar 30 sentin altında yaşayanların oranının 2002’de yüzde 30.3, şimdi ise yüzde 3.7 düzeyinde bulunduğunu belirtti. Ülker faaliyet kârını yüzde 257 artırdı ? Ülker Üst Yöneticisi Mehmet Tütüncü, öncelikli hedeflere ulaşmak için yapılan operasyonel iyileştirmeler ve yapılanmalar konusunda mesafe almaya devam edeceklerini söyledi. Ekonomi Servisi Ülker, 2012 yılının 9 aylık konsolide mali tablolarını açıkladı. Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) gönderilen mali tablolara göre şirket, 2012’nin üçüncü çeyrek konsolide cirosunu 1 milyar 704 milyon liraya ulaştırdı. 2011’in aynı döneminde 1 milyar 82 milyon lira ciro elde eden şirket, cirosunu yüzde 57.4 artırmış oldu. Ülker, geçen yıl ağustosta bisküvi, çikolata ve kek operasyonlarını tek çatı altında toplama kararı aldığını açıklamış, yılsonu itibarıyla da bu çalışmayı tamamlamıştı. Ülker’in 2012’nin ilk 9 ayındaki faaliyet kârı yüzde 265.9 artarak 42.8 milyon liradan 156.7 milyon liraya yükseldi. Şirketin bu yılın ilk dokuz ayında net dönem kârı da 162.6 milyon lira oldu. Ülker Üst Yöneticisi Mehmet Tütüncü, şirketin performansı ile ilgili olarak, “2011’de başlattığımız yeniden yapılanma çalışmaları, bu yıl kazandığı ivme ile 2013’te de devam edecektir. Gelecek yıla ilişkin öncelikli hedeflerimiz; daha fazla büyüyerek pazar payımızı artırmak ve buna bağlı olarak kâr marjlarımızda bu yıl olduğu gibi sürdürülebilir iyileşmeyi sağlamaktır” dedi. ING’de paydos yok Ekonomi Servisi ING Bank Genel Müdürü Pınar Abay, Türkiye’deki ekonomik büyüme stratejisine paralel olarak tasarruf, ihracat ve KOBİ’lere odaklandıklarını belirterek, gelecek yıl toplam kredilerde yüzde 25, KOBİ kredilerinde de yüzde 30 büyüme hedeflediklerini söyledi. Bankanın KOBİ’lere yönelik yeni ürünü olan “ING Paydos Yok Hesap”ın tanıtıldığı toplantıda konuşan Abay, “Türkiye’nin ekonomik stratejisine paralel stratejimizi geliştiriyoruz. ING Bank olarak hızlı büyüme stratejisine girdik. Türkiye’nin uzun vadede çok ciddi büyüme potansiyeli olduğunu düşünüyoruz. ING’nin büyüyeceği pazarlar kapsamında da Türkiye önemli bir yer teşkil ediyor. Bu kapsamda gelecek yıl KOBİ kredilerinde en az yüzde 30 büyüme hedefliyoruz” dedi. Toplantıda verilen bilgiye göre, ING Bank yılbaşından eylüle kadar KOBİ’lere 755 milyon lira kredi kullandırırken, KOBİ kredileri toplamda ise 3.5 milyar liraya ulaştı. Abay, tasarrufta da sektörde yüzde 6 büyümeye karşılık, ING Bank’ın yüzde 20 büyüme gerçekleştirdiğine dikkat çekti. ING Bank’ın 145 bin KOBİ müşterisi bulunuyor, banka 2013 sonunda 100 bin yeni müşteri hedefliyor. ING Bank Kobi ve Ticari Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İhsan Çakır’ın verdiği bilgiye göre, yeni ürünle KOBİ’ler, açtırdıkları hesapla yaptıkları hiçbir işlem için masraf ödemediği gibi gün sonunda kalan 5 bin lira ve üzeri mevduat için de yüzde 5.75’lik faizi günlük olarak alabiliyor. Faiz, gece hesaba ekleniyor, KOBİ ertesi gün faizi eklenmiş parası ile işlem yapabiliyor. İhsan Çakır Pınar Abay Bankalara henüz ceza yok ? 12 banka hakkında açılan soruşturmayla ilgili olarak, ‘Şimdiden bu konuya ilişkin çıkan haberlerin hepsi spekülasyon. Henüz ortada ceza yok’ denildi. Ekonomi Servisi Rekabet Kurumu tarafından başlatılan soruşturmanın ceza verme aşamasına gelmediği belirtildi. Rekabet Kurumu Başkanı Nurettin Kaldırımcı, bankalarla ilgili soruşturmanın 2013 mart’ında tamamlanabileceğini belirterek, “En erken ocak ayı demiştik. Ama marttan önce bitmeyecek” dedi. Ek görüşler ve savunma sürecinin devam ettiğini vurgulayan ve şimdiden bu konuya ilişkin çıkan haberlerin hepsinin spekülasyon olduğunu ifade eden Kaldırımcı, “Ceza olabilir de olmayabilir de. Hele miktarı konusunda bir şey söylemek mümkün değil. Şu ana kadar söylenen şeylerin hemen hepsi spekülasyon. Savunmaların bir kısmı alındı, şimdi bunlara ek görüşler gönderiliyor. Daha sonra taraflardan üçüncü bir savunma gelecek. Ondan sonra taraflar isterlerse veya kurul bu yönde bir karar alırsa sözlü savunmaları alacağız. Daha sonra müzakere edilerek karar verilecek. Şu anda savunma süreci devam ediyor” diye konuştu. Rekabet Kurulu, 2 Kasım 2011’de Akbank, Finans Bank, HSBC, INGBank, TEB, Garanti, Halk, İş Bankası, Vakıflar, Yapı ve Kredi Bankası ve Ziraat Bankası ile Garanti Ödeme Sistemleri ile Garanti Konut Finansmanı Danışmanlık hakkında soruşturma açılmasına karar vermişti. Selim Afşar Derya Gürek Mete Güney Türkiye Finans, ‘Finansör’ oluyor Türkiye Finans, Finansör ürününü tanıttı. Finansör ile tüketiciler, ihtiyaç finansmanlarını bir banka kartı aracılığıyla karşılayabilecek. Bankacılık sektörünün aktif toplamının 2012 yılının ilk 8 ayında yüzde 7 artarak 1.303 milyar TL seviyesine ulaştığını aktaran Türkiye Finans Genel Müdürü Derya Gürerk, “Türkiye Finans olarak bu yılın ilk 9 ayında toplanan fonlarda sene başına göre yüzde 13 büyüme kaydederek 10.7 milyar TL’ye ulaştık ve sektörümüze oranla çok daha hızlı bir büyüme kaydettik. Kullandırılan fonlarda yaklaşık yüzde 19’luk büyüme sağlayarak 12.3 milyar TL büyüklüğünde bir portföye ulaştık. Sektörümüze göre oldukça iyi bir performans sergiledik. Böylece sektörün üzerinde büyüme hedefimizi rahatlıkla yakalamış olduk” diye konuştu. Finans Merkezi’ne en yüksek teklif Ağaoğlu’ndan İSTANBUL (AA) İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Özel Proje ve Rekreasyon Alanı Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi İhalesi’nin 2. oturumu gerçekleştirildi. İhalede, 1 milyar 460 milyon lirayla en yüksek teklifi Ağaoğlu Şirketler Grubu verdi. Yapılan açıklamaya göre, ihaleye GAP İnşaat VARYAP Konsorsiyumu’ndan da 1 milyar 220 milyon liralık teklif geldiği bildirildi. İhale kapsamında yüklenici firma tarafından İstanbul Uluslararası Finans Merkezi’nin tüm altyapı çalışmaları, hafriyat işlemleri, uygulama projelerinin yapımı, ortak alanlardaki ulaşım yolları, kapalı otoparklar, teknik mahaller, metro istasyonu ve peyzaj işleri yapılacak. Bunun yanı sıra projeye dahil olan 2 bin 500 kişilik konferans salonu, AVM, 5 yıldızlı otel, ofis alanları ve rezidanslar için 1 milyar 460 milyon lira hasılat taahhüt edildiği kaydedildi. Emlak GYO Genel Müdürü Murat Kurum ise “Şimdi bu teklifleri değerlendireceğiz. Komisyon evrakları inceliyor. Önümüzdeki günlerde açıklamasını yapacağız” diye konuştu. TAV 54 milyon yolcu ağırladı Ekonomi Servisi TAV Havalimanları Holding’in, 2012 yılı ilk dokuz aylık net kârı 102 milyon Avro oldu. Şirket, geçen yılın aynı döneminde 35 milyon Avro kâr açıklamıştı. Holdingin İcra Kurulu Başkanı M. Sani Şener, “2012’nin ilk dokuz ayında 54 milyon yolcuya hizmet vererek geçen yılın tamamını geçtik. FAVÖK’de çift haneli büyümeyi sürdürdük ve kârlılığımızı artırmaya devam ettik. Konsolide gelirlerimiz önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırdığımızda yüzde 23 artarak 2012’nin ilk dokuz ayında 818 milyon Avro’ya yükseldi. Konsolide FAVÖK 205 milyon Avro’dan 253 milyon Avro’ya ulaştı. Böylece kuvvetli nakit yaratma performansımız da sürmüş oldu. Serbest nakit akışımız ise dokuz aylık performansta yüzde 30 oranında artarak 194 milyon Avro’ya ulaştı” dedi. MERKEZ BANKASI KURLARI DÖVİZ CİNSİ 1 ABD DOLARI ALIŞ 1.7819 SATIŞ 1.7905 1.8587 3 KASIM 2012 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1.7807 1.7932 1.8381 1.8699 1ABD Doları: 0.9633 5.7902 0.9370 6.6835 80.33 0.9970 5.7057 3.7503 Avustralya Doları Danimarka Kronu İsviçre Frangı İsveç Kronu Japon Yeni Kanada Doları Norveç Kronu Suudi Arabistan Riyali SERBEST PİYASA ALIŞ SATIŞ ABD Doları 1.7880 1.7920 Avro 2.2970 2.3000 İngiliz Sterlini 2.8500 2.9000 İsviçre Frangı 1.8900 1.9200 24 Ayar Altın 96.75 97.10 Cum. Altını 648.50 651.50 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8466 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 0.30771 0.30923 0.30749 0.30994 2.2958 2.8650 1.8987 2.3069 2.8800 1.9109 2.2942 2.3104 2.8630 2.8843 1.8959 1.9138 0.26514 0.26790 0.26495 0.26852 1.7878 6.2756 1.7959 6.3583 1.7812 1.8027 6.1815 6.4537 1 Avro: 1.2884 ABD Doları 1 İng. S: 1.6085 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.5511 ABD Doları 0.31171 0.31381 0.31149 0.31453 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.47657 0.47743 0.47300 0.48101 100 JAPON YENİ 2.2142 2.2289 2.2060 2.2374 GECELİK FAİZLER 3 Günlük Repo 5.19 fonbul.com