Katalog

-1 Güneşten koruyucular, D vitamini eksikliğine neden olur mu? Busorununyanıtıuzunsürediryapılanspekülatif yorumlarakarşın“hayır”dır.Dvitaminieksikliğigünümüzde giderekdahaçokdikkatçekenbirkonuolaraksık konuşulmayabaşlandıancakbununnedenleriiçindebirçokderi hastalığındaki(solarlentigo,aktinikkeratozvederi kanserleri)rolüiyibilinengüneştenkorunmakamacıyla kullanılankoruyucuürünlerinbelirginbirrolüyok. FrcLDr.Lisrnrn GATADermatoıojiÖğretimÜyesi Dvitaminivücudurnuz içinçokgereklibirvitamin.Eksikliğinde kemikdefonniteleri,birçokotoimrnünhastalık,kanserve değişikviralhastalıklarlakarşılaşılabilir.Sonzamanlardayapılan anlaşıldığıgibigünlükaktivitelersırasındagüneşle karşılaşankişilerözelolarakgüneştekalmasalarhilevücudurnuziçin gerekengünlükDvitaminiihtiyacınıkarşılayabilmektedirler. Kontrollüçalışmalardadüzenligüneştenkoruyucukullanımının VitaminDdüzeylerinidüşürmediğibelirlendi.Buradaönemliolan güneştenkoruyucularınhangisıklıktavedüzendekullanılacağıdır. Ozellikle1yaşaltıçocuklarya:güneşindegünde30dakikadanfazla güneştekalınarnalı. Güneştenkoruyucularaşırıbirşekildetümvücutyüzeyinedevamlı kullanılınadıklarıyanidermatologiartarafındanönerilenşekilde kullanıldıklarıtaktirde,Dvitamini eksikliğinenedenolmuyor. Unutulmamalıdırkigüneşinderideki etkileribirikicidirvederideoluşan etkilerinyüzde60’ındanfazlasıilk25 yıliçindeoluşur.Bunedenle çocuklarımızabırakılacaken iyimiras onları25yaşınakadargüneşten konimaktır. Güneştenkoruyucularınçokaşırı • biçiındevetümyazayıboyunca kullanımıvücudumuzdaDvitamini eksikliğinenedenolabilirkisanırımül- • kernizdene bukadaruzunsüregüneş • koruyucubern kullananvardırne debuürünlerkullanımilkelerine görekullanılmaktadır.UlkemizdegüneştenkoruyucukullanımıveD vitaminidüzeyiileyapılanbiraraştırmane yazıkkiyok. Ingiltere’deyapılanveçokyeniyayımlananbiraraştırmada ManchesterUniversitesidermatolojibölümündenLE. Rhodesve arkadaşlarıncayapılanbirçalışmadailginçsonuçlareldeedildi.53 dereceenlemve2dereceboylamdayeralanManchesterşehrinde120açık • tenlikişihaftada3 günöğlenzamanındaT-shirtveşortgiyerek • cutlarınınyüzde35açıktakalacakşekilde)hergün13dakikaolmak üzere6 haftagüneşeçıkarıldıveserumD3vitaminidüzeylerine bakıldı.Araştırmayakatılanların%90’ında> 2OngJmlgibiyeterlidüzeyde • serum25-hidroksivitaminD (25(OH)D)—VitaminD3bulunurken • yüzde26’sındaoptimaldozolan32ng/ml’dendahayüksekdüzey saptandı.BirkuzeyAvrupaülkesiolanIngiltere’ninkuzeyindekikentte böylebirdurumsözkonusuiken,ülkemizgibiAkdeniziklimininege- menolduğubirkuşaktaDvitarninieksikliğiolabileceğiniönesürmek • içinbiliınselverileregerekvar.Unutmamakgerekirkievreninkaynağı • güneşinsanlaraherzamansağlıkvebereketgetirdi.Birdermatolog gözüylegüneştenkorunmanındetaylarıiçinGATAwebsayfamızdayer alan“www.gata.edu.tr”,“DuyumlarveHaberlerbölümü”.“Güneşve derimiz”isimliyazımıönermekteyim. KAYNAKLAR NorvalM.Doc.chronk sure.cri..enu.sereducevitaminDpmductionıoinsulficicın ıcvcıs?13rJDcnuawl2009;161:732-736. ReichrarhJ.SkincancerprevenhionandUV.protection:howto avoid vitamin-deficiency?BtJDermamol2009;161(Suppl3):54-60. VuLH. andakitude VitaminDandimpacıon sunproıectioıı pracrivesamongurbanotiiceworkerain Brishane,Australia.CancerEpideıniol BiomarkeraPrev2010:JuIy;19(7):1784-1789. RhodesLE.RecoınmendedsummersunıightexposureIevelsc.ınproduccsufficient (OZOngml’)butnot the proposedopıinıal(D32ngm1’)25(OH)1)leveLi UK latitudcs.JInvcstDermarol130:1411-1418. . • FrciDr. • profdrranaenadoluogmaiı.com Enflasyonun, TürkDilKurumuBüyükTürkçe sözlüğündekianlamı“para”şişkinliği,“Birşeyin gereğindenfazlaartışısonucudeğerini(alım gücünü)yitirmesi”olarakveriliyor.Sözcük,Fransızca kökenlibirekonomiterimiolanlnflation’dan gelmekte. Enfiasyonusözkonusuolanşeyinsayısıartıp ıniktarışiştikçe,doğalolarakdakıymetiazalır.Değerler sadeceekonomiyleilişkiliolmadığıiçinyaşamınher alanındakullanılabilenbir terimdirenflasyon. Kıymettaşıyanherobjeveyaözellikşişkinliğe uğrarsa,yanigereksiniındenfazlaveniteliksizsayıcaartış olursadeğeridehızladüşecektir.Vebu temelkuralı öngöıınekiçinekonomiotoritesiolmayagerekyok. Ulkemizdcenflasyonauğrayanen önemli değerlerdenbiride akademikunvanlar.Bakınızetrafınıza, elinizisallasanızhemenher konudaastronomik sayıdaProfesör,DoçentveyaYardımcıDoçent’e değersiniz. Elbetteyüksekokul-üniversiteenfiasyonubu durumuntemelnedenlerindenbiridir.Oteyandan Universiteenfiasyonualıp başınıgitmedenöncede A dahamakulsayıdaolan köklüakademik kurumlardadaakademiktitr sahibi Sözünözü;Ülkemizde çokfazlasayıdaakademik unvantaşıyankişivar.Bu kadarçoksayıdaki akademiktitr sahiplerininher birinin;bilim,sanat,yazınve düşünalanındaevrenselkültüreküçükdeolsagerçek katkıveetkileriolabilseydiülkemizdünyanınen öndegelenülkeleriarasındaolurdu.Amane yazıkki durumböyledeğil.Sayıçokamabusayıileparalel evrenselbirağırlıkyok.Akademikunvanlanndeğer vesaygınlığındahızlıbirdüşüşsözkonusu. AKADEMİVETOPLUM Akadeınikelimesininsözlükanlamı;yüksekokul yadabilginler,sanatçılar,yazarlarkuruludur. Akademileriincelediğimizde;antikçağdanitibaren bukurumlarınait olduklarıtoplumlarınzirvesini temsilettiklerinigörürüz.Tabiibukurumlarda yetişmişakademisyenlerinde.Akademilertarihboyunca, ilerleme,gelişme,bilgikültünüoluşturma,sanat, bilim,yazın,düşünüretmeaçısındaninsan topluluklannınlokomotiflerioldu. ilkakademi,MO385’tekurulanPlato’nun filozofiokuludur.Builkyüksekokul;Atina’nınkuzeyinde yeralanHekademiaisimli,bilgelikvebeceri tanrıçası adanmışbirtapınaktabulunurve Akademiteriminindedoğuşunakaynaklıketmiştir. Platodönemindekiilkkullanımındanitibaren günümüzekadarakademiterimidaimaileribilgive beceriyiarayış,gerçekleştirme,entelektüelparlaklık, Özgürve ilericidüşünceveaydınlanmayıçağrıştırmış, toplumlardaheryönüilegeleceğişekillendinnedeen önemlirolüüstlenmiştir.Gerçektende ilk akadeınidcnbinlerceyılsonraNeo-Platocuakademikyapı RönesansveReformunoluşumunaşekilvermiştir. Unvaniseşan,derecedemektir. Akademikunvanbellibirbilim,sanat,yazın, düşündalındaen bilgili,en derinlikli,en yetenekli,en genişgörüşlü,en tecrübeli,en yaratıcı,en iyiolmayı vebununderecelerinigösterir.0 dereceiyiki konununfelsefesiniyapabilenveo konuyubaşkalarına öğretehilen,okonudaevrenselbilgidenizinedaınlalar akıtabilenkişidirakademikunvantaşıyankişi. Akademikunvanenfiasyonundaen önemli sebep,aynızamandadakaçınılmazbirsonuçolan “dezakademi:asyon”dur.Dezakadernizasyon;akaderninin içiniboşaltınak,koflaştırmak,akademiyi akadernisizleştirmekeylemidir.Bilimibiliınsizleştiı-mek,bilgiyi hilgisizleştirmek,içiniboşaltmak,dıştakofbirkabuk bırakmaktır.Dezakademizasyon,niteliğizayıfama niceliğiçoktitrlerinakaderniyisürüklediğiyerdir. Budurumdakaçınılmazolarakortayaşöylebir tabloortayaçıkar:Çoksayıda“akademi”veçokçok sayıda“akademiktitr sahibi”,öteyandanakademik unvanenfiasyonuvedez-akademizasyonnedeniile buçokluklaparalelolınasıbeklenenin tersine;”biltam. Pekineden?Sayıcaçokolmakniteliksizolmayı otomatikolarakgerektirirmi?Çuvaldızıkendimize batıralım. Herokulakademideğildir,olmamalıdır,olamaz da.Vehereğitim,alanve/veyaverendeotomatik olarakakademikritrsahibiolmayıkendindehak görmemelidir.Düşünselzenginlik,ufakgenişliğive entellektüelparlaklıksıradanveçokbulunanözellikler değildir.Bilgiye,gerçeğcveilerlemeyekendini adamahemzorluhemdeyaşamboyusürecekbirözveri gerektirdiğindengerçekakademisyenlerdoğalolarak azsayıdadır.Akademiveakademiktitrlertıpkı bundanikibindörtyüzyılönceolduğugibititizlikle oluşturulmalı,sıradanlaştırılmada.nvesulandırmadan korunmalıdır. Kaynakça Internet of1,hilosophy; AC3LIL’Zny. H Chermias,TheriddleofrheearlyAcademy (Neı, York, 1980). Wikipedia;Plaronismin ilieRcnai.e.ınce. hrtp://en.wikipcdia.on’/wikilPlaronism in the Renaissancc AeadcmicRankingof WorldUniversities; ARWU Timeshiglıcrojucarion-QS WorldUnis’ersityRankings 2CC,,>hrtp://wivwrirneshiehenlucaıion.co.nk/R:ınkines2(k)9 Top2CC.hrml Rafael’infırçasındanilkAkademi EEnflasyon,Akademive :Dezakademizasyon • • • • • olmakonusundahatın sayılırbirşişkinlikeğilimi vardı. gin”inbilgi,“akademi”ninbilimüretmediğibiror4 . c.-J (0 0, 1- (0 c-)