Katalog

Tek başına “bir firma gibi profesör Amtl YAZ. 3155’EGÖNDER 2 k * çalışan ‘4 - KoçÜniversitesiadına nasılçalışmalar yürütüyorsunuz?Yeniprojelerneleri - Yükseklisans programlannıgeliştirip güçlendirmekistiyoruz.Hedefimizaraştırmada dünyada önemlibirkonuma gelmek. Lisansa bakarsanızda Medyave GörselSanatlarbölümü açtık.Türkiye’deilk100’den üç öğrenci geldi.Tıp Fakültesi,yeniolmasınarağmen 40 öğrencialdık. Bunlarheyecan vericigelişmeler. - Diğeryandan beyingöçünü nasıl yorumluyorsunuz? - Evetkaçış gibigörünüyor.Ancak bu yıl20 yeni öğretimüyesialdık.Hepside yurtdışındaiyi üniversitelerdeokumuş. Dünyanınher yerindeiş bulabilecekinsanlartekrarTürkiye’yedönüyor. - Biryerde tersine göç mü başladı? 1 - Kesinliklebaşladı.Gereken şartları,çalışma ortamını,serbestisinitanırsanız,geliyorlardemektir. Öğrenci kaliteside çok etkilitabii.Geçmişe baktığınızdagiden dönmüyordu.Şimdiisetersine göç çok fazla.Türkiyeimkanolarak heyecanlandıncıve uzun vadelivizyonluimkanlar olarakda dünyada enteresan birkonumda. İşgücü de keza öyle.AR-GEalanında çok büyükbir heyecan var.Bubana çok sürprizoldu. - Teşvikleryeterlimi? - Henüznet birgözlemyapaniadım.Amafirmalar bütçeleriniAR-GE’yeayırıyor.Sanayi,üniversite, devletişbirliğiaıtıyor.Ömekse son dönemde devlet planlamateşkilatından15 milyonliralıkbirfon aldık. Buda naııoyüzeyaraştırmalankonusunda yapacağııııızçalışmalardakullanılacak.• - Antarktika’dayaptığınızçalışmalarneticesinde adınızbirtepeye verilmiş.Tepeyigördünüz mü? -1994’teverilmiş.Fotoğrafıda burada. Gidilmediğiiçingörmedim.Ancaküzerinden uçaklageçildiğiiçinbiliyorum.Birtepeye isim verilmesisembolikbirdurum elbette. - gidipgeliyormusunuz? -Artıkdeğil.İlkdefa 1981‘degittim.Toplamda 13 kez gidipgelmişim. - Çokyoğun çalışıyorsunuz.Araştırmalar, çalışmalar,doktoratezleri,kitapve makaleler... Kendinizeözelzamanlaryaratabiliyormusunuz? -Ailemeyeterikadarzaman ayırdım sanıyorum.Tabiiçok çalıştım.Ofisimeerken gidipçok geç çıkarım.Birazçalışmahastalığım vardenebilir. { - Üretimleretkileyici.Ancakhayatıniçinde bir şeylerikaçırdığınızıdüşünüyormusunuz? -Çocuklarımaçok vakitayırdım,onlara düşkünüm. 0 yüzden birşey kaçırdığıma inanmıyorum.Zaten doktoraöğrencilerimle çalışmakda müthiş.Kendimegelince,vakit ayırdığımısöyleyebilirim.Yürümeyi,yüzmeyi, müzikdinlemeyive tarihokumayıçok severim. Bence çalışmakgüzel. Meşgulbirinsanım. - Günde kaç saat uyuyorsunuz? -Beş saat uyuyorum.Amaçok iyiuyur, uykununda hakkınıveririm. - Ulaşılmazda değilsinizsanınm, kapınızhep açıkgörünüyor. - Hepaçıktır.Çünküöğrencilereilgiyleyaklaşıp empatikurmakgerektiğinibiliyorum.• Prof. Dr.Umranİnan,KoçÜniversitesi’nin yenirektörü.36 yıldırAmerika’da yaşadıktansonra 11ay önce Türkiye’ye dönmüş. Amerika’daneler miyapmış? Stanford Üniversitesi’ndentemelliöğretimüyeliğialmış. Uzayfiziğiçalışmalanylaödülleredeğer görülmüş. Hatta65 milyondolarlıkprojeyürütmüş.Dünyanın 45 yerindeonun ürettiğialetlerkullanılıyor.Kendi deyimiyle“firmagibiçalışan birprofesör”İnan. Akademikkariyerındekibaşarılarbunlarlabitmiyor. Antarktikave Güney Kutbu’ndakigeniş çaplı araştırmalarıona, ABDUlusalBilimKurulu’ndan “AntarktikaHizmetMadalyası”kazandırmış.Ödülü sadece bu değil,adı birtepede de yaşatılıyor.Antarktika’daiki bin400 metreyüksekliğindekitepeye “İnan”adı veriliyor.Uzun lafınkısası,Prof.Dr.İnandünya üzerindeyaptığıçalışmalarıyla tanınıyor.Ancakhakkında bilinmeyenide çok. Bizde hayat girdikkonuya,uzaya,tersine beyingöçüne, Türkiye’dekibilimselçalışmalaradek uzun birsohbet yaptık. - Son zamanlardaaldığınızödüllerarasında lisans araştırmalanndamükemmelliğivurgulayanAlIanCox ZUHAL AYTOLUN ..“ uzayiletişimbilimidinOscarı i’ . bu alan yok:katta Amerika’dabileçoğuyerde k o edilenAppletonÖdülüde var.Şimdibirde - Çalışkanbiröğrenciydim.Lisede birkimya zaman.Çok da sihirlibirhalivardıuzayın.Astronot TÜBITAKÖzelÖdülü’nüMühendislikBilimleri laboratuvanmvardı.Harçlıklarımıtüplere, borulara profesörlerimizvardı,uzayagidilmişti.İkilemibu sihirçözdü. dalındaaldınız.Buödül siziniçinne ifadeediyor? yatırırdım. - Hep aklınızdadönmekvarken36 yılkaldınız -Dahaönce de ödüllerimoldu,ancak bu çok -Okuldamıyapıyorsunuzbu deneyleri? Amerika’da. daha özel.ÇünküTürkiye’denaldığımilködül. - Hayır,evimizinbalkonundaçok enteresan kimyasal - Aslındadoktoramdan ikiyılsonra döndüm. Çünkü -StanfordÜniversitesi’ndetemelliöğretim düzeneklerimvardı.Meselabirgün tentürdiyottaniyodun Stanford’taakademisyenolmakistiyordum.Amerika’daki üyeliği,ödüller,milyondolarlıkprojeler,yazdığınız gazıçıkarmıştım.BizimoradakiAmerikan diğer üniversitelerdengelen tekliflerikabuletmedim.Ya ikiders kitabı...Pekiakademisyen olmakaranyla Kütüphanesi’ndenkimyakitaplannıalır,kendimokuyarak, orası olacaktıya da dönecektim.Temelliöğretimüyesi mıçıkmıştınızyola? inceleyerekdeneylerkurgulardım. kadrosuna girmekde çok zor,helede bitirdiğinizokulda.0 - LisansınııODTÜ’deelektrikmühendisliği - Gençliğinizkitaplararasında mıgeçti,asosyal miydiniz? yüzden BoğaziçiÜniversitesi’negeldim,geldiktenkısabir bölümündeyaptını.1972 mezunuyum.Sonrasında - Değildim,zaten AnkaraKoleji’ndeasosyal olmak süre sonra ikikişilikkadro açıldıStarıford’ta.Hemen 10 ayda aynıalanda masterıtaniamladım. mümkündeğil.Mahalledetop oynadığımızgibi başvurdum,kadro aldım.Sonraarkama bile Yurtdışıylada yazışrnalaıabaşladım.Hep akadernisyenolmak satranç da oynardık.Kütüphanedekibütün satranç bakmadım.42 doktorateziyürüttümStanford’ta. istiyordum.Büyük,ulvinedenleriyok,sadece memurolmak kitaplarınıokumuşumdur.Uzunyolculuklarda - Devameden tezlennizvarmı isteıTıiyoıdum. yanımdaoturanarkadaşımla7-8saat körsatranç -25 öğrencimdaha var.Herbiri4-5yılbende - Memurbiraileden migeliyorsunuz? oynardık.Önümüzdehiçbirşey yok,aklımızdan kalıyor.Dolayısıyla Stanford’agidipgeliyorum. -Hasbelkader Erzincan’dadoğmuşum. Babam Meteoroloji hamlelerisöyleyereksaatlerce satranç . , -Pekiböylebirakademikkariyeriyürütürken Genel Müdüı’lüğü’ııdeHavaişlerişube müdürüolarakçalıştı. oynayıp,yolculukedebiliyorduk. dönmeye nasıliknaoldunuz? Ancakhükümet her değiştiğindebabam tayinolma korkusu - Stanford’agidipuzayfiziği -Stanford’a65 milyondolargetirdim.Koç, yaşardı,sıkıntıyadüşerdi. 0 yüzden memuriyetihiç istemedim. okumayanasılkararverdiniz? rektörlükteklifiylegeldiğindeher yılaltı - Üçyere başvurmuştum,üçü milyondolarlıkprogramyürütüyordum. de tam bursluolarakçağırdı. Dünyanın45 yerindekendiürettiğialetleri BenaralarındanStanford’u var.Sadece birprofesördeğil,birfirma seçtim.ODTÜ’dealdığım gibiyim.Arkamabilebakmadığımböyle dersleritekraralarakyüksek biranda gelenteklifledüşünmeye puanlaraulaşmakbana göre başladım.Araştırdım,öğretimüyesi değildi.0 yüzdenfarklıbir kadrosu çok etkileyiciydi.Geriyebeyin alana yöneldim:Uzayfiziği. 1 göçünü gerçekleştirmişbiryerolarak - Yannöbür gün Türkiye’ye 1 gördüm. Koç,benim içinbirikimimi dönersem uzaylailgiline 1 Türkiye’yegetirebileceğimbir yapabllirimdiyebir 1 mekanizmaydı.Buyolla,Türkiye’deyeni tedirginhiğinizoldu mu? birakademik kalkınmayıtetikleyebilecek -İçimdehep birkaygıvardı. 4 birgirişiminönclerliğiniyapabileceğimi Bunuyapıyorumama Türkiye’de . hissettim.• Jy 1) D! 1 Imtlyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç Genel YayınYönetmeni: İbrahim Yıldız YayınYönetmeni: Ayşe Yıldınm Görsel Yönetmen: Aynur Çolak Sorumlu Müdür: Miyase YeniGün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ idare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2 34381 Şişli / İstanbul (0212) 343 72 74 (20 hat) Reklam Genel Müdürü: Özlem Ayden Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Pal Reklam Koordinatörlen: Hakan Çankaya / Neşe Yazıcı Rezervasyon Yönetmeni: OnurTunalı (0212) 251 98 74/75(0212)3437274 (554-555) Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt / İstanbul Cumhuriyet gazetesinin parasız pazar ekidir. Yerel süreli yayın. cumdergi©cumhurlyet.com.tr .f:•y ‘if Hemen44425 25AkbankTelefonŞubesiniarayın,ekstrcnize 1aymolaverin.Hayatkolayolsundiye,Axess’inizhepsizinle. Detavıaı.www.axesscom.tr - Doktoratezinlziuzayfiziğiüzerinetamamladınız. Nasılbirçalışmaydıbu? - Uzaydaelektromanyetikdalgalardaelektron parçacıklarınınetkileşimikonusunda uç birtez hazırladım.0 zamanlardaAmerikalılaradahi sorsanız, uygulamasınıbilemezdi.Enteresanbirfizikselolay çünkü.Fakat20 yılsonra,şimdi,uzayaatılanuydulann ve o uydulannradyasyonkuşaklarınınetkilenmesi konusunda çok önemlibiruygulamanoktasınageldi. - NASA’yada projelerhazırlamışsınız.Pekiuzayla ilgiliTürkiye’dene gibiçalışmalaryürütülüyor? -NASA’yaprojesunup, çalışmalaryaptık.Biruyduyu 10 yılboyuncatakipettik.Dünyadagerçek anlamda çokaz ülkede uzayaraştırmalanvar.Türkiye’de giderekartıyor.Türksat,TÜBİTAKUzayve İTÜ’nün uzayaattığıufakuydularvar.Uzaylakonuşmalar başladı.Şimdiözellikleçevre,iletişimgibialanlarda •• . ••• • . . . . . . giderekyaşamınönemlibirparçası halinegeldiuzay. -Çevreolaylannabakarsakküreselısınmanın politikleştlnlmeslileilgilibirgörüşünüzüokudum. - PohtikleŞtirilebileceğjnjgözlüyorum.İkitür profesör vardır.Bazılarıçok az projealarakçalışır.Bende öyle olmadı.Milyonlarcadolarlıkprojeleryürünüm.Bu süreçte pek çok olayıgörebiliyorsunuz.Araştırmafonu birçıkarçatışmasınıgetiriyor.0 yüzden,küreselısınma dünyaçapında gözlemve çalışmagerektinr.Bu araştırmalarıyapan kurumlarbazen sonuçlardan nemalanabiliyor.Isınmaolduğu kesinancak iyibir değerlendirmeyapmak lazım. - Pekibu gibiörneklerçok mu? - Hersahada olabilir.Örneğinİngiltere’debir süpemıikropçıktı.Domuzgribisalgınıvardı.Çok kişiyi etkileyenbu tür konulardaiyibiranalizgerek. Maalesef biztek cümledünyasıolmayabaşladık.• 1 1 t t. E