Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 13 HAZİRAN 2010 PAZAR 2 EVET / HAYIR OKTAY AKBAL Öyküler Kişilerden Çok Yaşar “Ben sanki yazı makinesiyle birlikte doğdum büyüdüm.” Babamın avukat yazıhanesinde gördüm ilk daktiloyu. Erika idi. Sonra daha başkaları geldi geçti. Şu an yanı başımda beş tane eskimiş makine duruyor. Hangisi çalışıyorsa onunla yazıyorum sizin okuduğunuz ‘Evet/Hayır’ları... “Yetmiş yıl mı?” Masal gibi gelmiyor mu? Ben bir düşte yaşamış gibiyim. Ama sert, acımasız, üzüntülü bir düş gerçeğinde. Bütün bu öyküler öyle yazılmış. “Aşksız İnsanlar”ın yeni baskısı Cumhuriyet Yayınları’ndan çıktı. Bu, tüm öykülerimi bir araya toplayan dört cildin birincisi. İçinde “Bizans Definesi”, “Bulutun Rengi”, “Berber Aynası” da var. Öteki üç ciltte de tüm öykülerim yer alacak. Bir sevinç mi, bir hüzün mü? Bir yaşam belli bir çizgide biter. Ya da yeniden başlar. Ama o değişik bir yaşamdır; şiirin, öykünün yaşamıdır. Gerçeklerden daha kalıcıdır. Hele yazar çekip gitmişse, gidecekse!.. “Uzun zaman aşksız yaşadım” diye başlar biri. “Doğrusu bu hikâyeyi kimsenin okumasını istemezdim” diye öteki... “Şimdi bütün o şarkılar değişti” der bir başkası... “Bu boşluk duygusu sanki bir denizaltı” der, “Ama nasıl heyecan ve umut içinde günlerce didinip dururduk, ara sıra hatırlıyorum” diye anlatır başkası... Hepsi ben miyim? Yirmili, otuzlu yaşlardan esintiler... Daha önceki baskılarla yetinmemişler 2010 yılındaki yaşlı yazara varlıklarını anımsatıyorlar. İyi mi ediyorlar, bilmem. Dört kitapta yüzlerce öykü! Bir yazarın tüm varlığı? O kadar mı? Hayır çekmecelerde de yenileri bağırıyor. Bizler de varız! Bizler de seslenmek istiyoruz, diye... Canlı varlıklardır onlar. Zaman akıp gider en beklenmedik bir anınızda karşınıza çıkarlar... Sen yazarı olsan da o öykülerin, yabancısındır, kopmuşsundur, belki de bıkmışsındır. Ama masaya oturdun mu, makineye el attın mı, bir sözcük tepeden üstüne düşüverdi mi öykü başlar kendiliğinden. İstesen de istemesen de kendi varlığını yaratır. Günün birinde onu yaşamının bir parçası sayabilecek biri çıkarsa... Evet, “Aşksız İnsanlar” yeniden yaşamın içinde... Öteki dört kitap da ardından geldi geliyor... Cumhuriyet Yayınları’na, o öykülerin yazarı olarak teşekkür etmek istiyorum. PENCERE Ateş, Taş, Toprak Üstüne... Bir bayram sabahı Bayezidi Bistami hamama gitmiş, yıkanıp çıkmış, sokakta yürürken bir evden Bistami’nin başına kazayla bir leğen külü dökmüşler... Bistami ellerini önce yüzüne sürmüş, sonra da havaya kal- dırıp şükretmiş: - Allahım, demiş, bu günahkâr kulun ateşe layık, ama, ba- şına kül döküyorsun... İtfaiye neferi ölmüş. Göğün yedinci katına çıkmış... Nereye gidecek?.. Cennete mi cehenneme mi?.. Yalvarmaya başlamış: - Allahım sakın beni cehenneme atma!.. Ateşten korkmam, söndüremiyorum diye üzülürüm... Bektaşi Babası yıkanmaktan kaçınırmış... Sormuşlar: - Neden?.. Baba Erenler: - Allah, demiş, insanı topraktan yarattı, su ile pek oynama- ya gelmez. Herifin işi gücü ona buna çamurlaşmakmış, bir büyüğü öğüt vermiş: - Sonunda nasıl olsa toprak olacaksın, yaşarken neden ça- murlaşıyorsun?.. Adam çok sabırsızdı, fikirlerini hemen hayata geçirmek is- terdi... Bir dostu öğüt verdi: - İyi yemek, yavaş ateşte pişer!.. Ateşböceğine sordular: - Gündüzleri neden ışık vermiyorsun?.. Dile geldi: - Onu bana değil, güneşe sorun!.. Ateşe tapanların ülkesinde yangın nasıl algılanırdı?.. Sevinç mi yaratırdı?.. Birisi dedi ki: - Ateş, ateşe tapanı da yakar!.. Holding babası hastalanmış, çevresi çok üzgünmüş, ya- kınlarından birisi demiş ki: - Beyefendinin gözü toprağa bakıyor... Adamı iyi tanıyan bir dostu sormuş: - Yine kimin toprağına göz dikti?.. Rezil, uğursuz, rüşvetçi, üçkâğıtçı politikacı ölmüş; cenazesi toprağa verilmiş... Aradan zaman geçince bir baba dostu, politikacının oğlu- na sormuş: - Peder merhumun mezarına taş diktiniz mi?.. Oğul sırıtmış: - Taş dikmedim, ama, taş çıkartıyorum... (24 Temmuz 1998 tarihli yazısı)