Katalog

Cumhurtyef 27 Şubat 2010 Cumartesi Toplum önderleri başlattı, sıra sosyal gmşimcilerde... I nsanlar daha mutsuz, korku dolu, gü- vensiz... 21. yüzyılın teknolojisi, sağlık ve iletişım alanındaki gelişim toplumsal eşitsizli- ği, yoksulluğu, savaşları ne yazık ki bir tür- lü azaltamıyor. Küresel ekonomık kriz- ler kapıtalizmin aşırılıklarını daha fazla gün ışığına çıkanrken buna bir de küresel ısın- ma, çevre felaketleri ve iklım değişik- ^f lıkleri eklenıyor... Umutsuatluk içinde beklemek mi? Eleş- tirip, söylenip durmak miı' Yoksa harekete ge- çerek sorunların bir ucundan tutmaya başlamak mı? Işte sosyal gi- rişimciliğin anlam kazandığı nokta tam da burası.... Belki önce ışe sos- yaIgırişimciliğın ne girişimc olduğunu hatırlata- *- • ' . £ > . * rak başlamah.. Sosyal girişimcilik, toplumsal sorunların, kamu ve özel sektör yerine toplumun bi- reyleri tarafından çö- zülmesine deniyor. Bi- rileri ortaya çıkıyor, bu sorunların neden- lerini tespit ederek çözüme yönelik yenilikçi fikirler oluş- turuyor. Ayrıca bu çözüm yollarını toplumdaki diğer bi- reylerle de paylaşarak, yeni adımlar atılması için onları da harekete geçiriyorlar. Bangladeş'te ekonomi profesörü ve bankacı Muhammed Yunus'un "Bütün insanlar girişim- cidir" düşüncesinden hareketle başlattığı mikro kredi sis- temi ile onlarca yoksul insanı kendi işlerinin sahibi yapması en çarpıcı ömeklerden biri. S y gş özel sektör yerine toplumun bireyleri tarafından çözülmesine deniyor. Birileri ortaya çıkıyor, bu sorunların nedenlerini tespit ederek çözüme yönelik yenilikçi fikirler oluşturuyorlar. Ayrıca bu çözüm yollarını toplumdaki diğer bireylerle de paylaşarak, yeni adımlar atılması için onları da harekete geçiriyorlar. Sosyal girişimcilerin ortak özelliği yüklü pa- ra ve zeka gerektiren sorunlara farklı çıkış yolla- n bulmakta son derece başarılı olmaları; toplumda artı değer yaratma özelliklen. Bir diğer örnek Gü- ney Afrika'dan... Hemşire Veronica Khosa'nın ge- liştırdiği AIDS hastaları ıçın bakım modeli hü- kümetin sağlık politikasını değiştirdı. Bill Dray- ton sosyal girişimcilerin öncü kurulu- şu Ashoka'yı kurarak dünyanın dört bir yanından binlerce sosyal girişimciyi fonladı ve destekledi. Türkiye'de de toplum önderleri- nin sayısı az de- ğil. Okumak is- teyen ama ya aı- lesi ızin verme- diği için ya yok- sulluktan ya da yaşadığı bölgede sorunların, kamu ve . ^ur ! u l u n m a d l ^ ' ıçın okuyamayan on- binlerce kız çocuğu- nun eğitim almasının yolunu açan Prof. Dr. Türkan Saylan; genç- ler için önemli bir rol model olan ve onlann toplumsal duyarhlık- larının gelişmesine katkıda bulunan Ib- rahim Betil, yoksul kadmların ürettiklerini değerlendirip satmalarının önünü açan Kadın Emeğini Değerlendirme Derneği Başkanı Şengül Akçar, oluşturduğu gönüllü eki- bi ile doğal afetlere koşan Nasuh Mahruki ve diğerleri.... Sorunlar karmaşık... Çözümler kolay değil. Ancak bi- rileri bu sorunların çözümü için kollan sıvıyor. Dünyanm farklı yerlerinde kazanılan irili ufaklı başarılar ise bize eğer istersek dünyayı değiştirebileceğimizi açıkça gösteriyor. SOGLA projesi ile liderler yetişecek Türkiye'de ilk kez Boğaziçı Ünıversıtesı bünyeunde hızmete başlayan 'Sosyal Girtşimci Genç Liderler Akademisi"nın (SOGLA) atnact Türkiye'yı değtştırebılecek gençleri bulmak ve onlann projelerının gerçekleşmesını sağlamak Sosyal gırtşımcılık son 5 yılda Harvard ve Stanford gibı üniversıtelerin lısansüstü eğttım programlartnda ders olarak veriliyor. Ancak SOGLA projesi ile Türkıye de ılk kez bu alanda eğıtım venlmış olacak Sosyal gırısımcılığın, sosyal sorumluluktan önemli bırfarkı kurulan sıstemın kendı kendını döndürebılmest. Tıcart gtrtşımden farkı ıse karın patrona değıl, sısteme aktanlması ve sıstemın kendı ıçınde büyümesı Kurulan sıstem çalışıyor, kar edıyor ve sosyal gırışımci de para kazanabûiyor, ama esas amaç sosyal faydayı artırmak Sosyal gırişımcılık üzerine eğttım alması için önceltkle Boğaziçı Ünıversıtesi'nden 25 öğrencı seçıldı Bu öğrenalerın hepsımn toplumda tespit ettığı bir sorun ve onu değıştırmeye yönelik ftkrı var Pro/esyonel koçlar, ışadamlan ve Ibrahım Betıl gıbi sosyal girışımalerden alacakları derslenn sonunda, fıkırlerım hayat geçtrmek için çalışacaklar Eğıtım sürecımn sonunda gruplar oluşturularak bazı fikirler uygulamaya geçırtlecek Seçılecekfıkırlerın 5-10 seneye yayılabılmesı ve bir ış kurma mantığında ınsa edılmeu oldukça önemli, çünkü sosyal gınsımcılığın esas amaa projelenn bir atımlık olmaması. Hepimiz Sorumluyuz! Evet. Yanlış okumadınız. Hepimiz sorum- luyuz. Yoksulluğa, savaşlara, kadına yönelik şiddete, çocuklann küçük yaşta çalıştırılma- larına, ormanların yakılmasına, ağaçların ke- silmesine, göllerın kurutulmasına, hayvanla- rın katledılmesıne karşı hepimiz sorumluyuz. "Benim elımden ne gelir?" deme lüksümüz yok. "Bana ne. Kim bozduysa o düzeltsin? " deme hakkına da sahip değilız artık. Çünkü dünya tükeniyor. Bitıyor. Ya da hepımizın an- layacağı dılde "ölüyoryavaş yavaş". Doğal kaynakların azalması, karbon salınımını azal- tacak uygulamaların gerektiği şekilde yerine getirilmemesi kuraklık, susuzluk, hastalıklar, yoksulluk olarak ınsanlığa gerı dönüyor. Sa- vaşlar çıkıyor, yoğun goçler yaşanıyor... Bu yüzden hepimize sorumluluk düşüyor. Harekete geçerek sorunların bir ucundan tutmaya başlamak zorundayız. Sürdürülebılir Yaşam Dergisi'nin bu sayı- sında "sorumluluk üstlenenlere" yer verdik. Özel sektörün sivıl toplum kuruluşları ile elele vererek gerçekleştirdiği birbirinden an- lamlı projeler var. Eğitimden, sağlığa, tarımdan, sokak hay- vanlarını korumaya kadar. Yok- sullara parasal yardım yerine onlara geçimlerını nasıl sağla- yacakları konusunda yol gös- termenın, ya da diğer bir deyiş- le "balık vermek yerine, oltayla balık avlamayı öğretmenin" önemini kavrıyor artık herkes. Sürdürulebilır bir kalkınma ve toplumsal refah için elimizdeki en önemli anahtar bu. Bu yüzden Ülker'in Tema Vakfı'nın kırsal kalkınma ve erozyonla mücadele için başlattığı "El Ko- yun" projesine katılarak 3 köyün kaderini değişmeye başlaması bu kadar önemli. Ve- rimli topraklannı erozyonla kaybetmeye baş- layan köylerde önce meralar temizlenerek hayvancılığın canlanması sağlandı; ardından da tanm ürünlerinde çeşitliliğe gidilerek köy- lünün geliri önemli oranda arrtırıldı... Bu yüzden BTC'nin boru hattı güzergâ- hında bulunan 10 ilde, 330 köyde yöre halkı- nın yaşamını iyileştiren ve 126 yerel örgütle işbirliği yaparak toplum tabanlı örgütlenmeyi ön plana çıkaran projeleri bu kadar anlamlı... Hepimiz sorumluyuz! Derken, bıreyler olarak bizlere de iş düşüyor. Boğaziçi Üni- versitesi'nin öğrenci-mezun ağı, kariyerle- rinde belli yerlere gelmiş abi-ablalann öğ- rencilere koçluk yapması da bu sorumlulu- ğun bir parçası. Semt gönüllüllerinin bir ara- ya gelerek hayvan bannaklarına destek ol- malan da... OZLEM YÜZAK Imtlyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına llhan Selçuk Genel Yayın Yönetmeni: Ibrahım Yıldız Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Mıyase llknur Editör: özlem Yuzak Görsel Yönetmen: Tutku Talınlı Yayınlayan: Yeni Gun Haber A|ansı Basın ve Yayıncılık AŞ Yonetım yerı Prof Nurettın Mazhar öktel Sk No 2 Şışlı-lstanbul Tel: 0 212 343 72 74, Fax: 0 212 343 72 64 Reklam: Cumhuriyet Reklam. Genel Müdür: Özlem Ayden Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Pal Reklam Koordlnatörü: Neşe Yazıcı Rezervasyon Yönetmeni: Onur Tunalı Tel: 212-251 98 74-75 Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir Baskı: DPC Doğan Medya Tesıslerı, Yerel Surelı Yayın 1 _