Katalog

John Burdett'in ilginç polîsiye romanı Bangkok8 Bangkok8, polisiye romanseverierin çok iyi tanıdığı John Burdett'in çok bilinen bir yapıtı. Kitap, halis bir polisiye roman yani "muamma içeren suçun" anlatıldığı bir öykü. ! l Erol ÜYEPAZARCI ugün yaşı altmışa yaklaşmış ve ya hcnim gibi yetnıiiji geçniiş | olanlar 1970'lerin ünlü yayınevi E Yayınlan'nı hatırlayacaktır. Cengiz Tuııcer ve Aydın Emeç'in yönetimindeki bu yeni yayınevi o günlerde . lırtına gibi yayın hayatına girmiş, düzen1i baskıları ve itinalı çevirileriyle yepyeni yazarlan okuyucuya sunmuş ve okuyuculardan da büyük bir rağhci görmüştü. E Yayınları polisiye romanda da nitclikli yazarlan okuyııcuyla tamştırnıada öncülük yapan yayınevlerinden biriydi. Ünlü ijihumi'nin yazarı Trevanian, Macar kökenli tarihi polisiyclcrin yazarı Maria Fagyas'ın yanında Morris West, "Deadly Sin" serisiyle Lawrence Sanders; üç ünlü tngiliz yazar F'rederic Forsyth, Len Deighton ve John Lecarre; Amerikalı Patricia Highsmith vc çarpıcı Pazarların Kadmı romanıyla ttalyan FrutteroLucenti ikilisi E Yayınlan'nın bizlere nitclikli çevirilerle tanıttıgı yazarlar oldu. E Yayınları polisiye roman konusunda 1971 yılında unutulrnaz bir atılım yaplp bağımsız bir "Polisiye Dizi"ye de başladı. Ne yazık ki 14 kitapta kalan bu dizide ünlü BoilcauNarcejec ikilisi yanında Ed McBain, Jose (îiovanni, Sebastian Japricot, John D. Macdonald gibi polisiyenin büyük ustalannı okumak olanağını bulduk. Fransızlann elc avuca sığmaz rırlama polisiye yazan "Frederic Dard" özel bir diziyle okuyucu ile buluştu ve Sinan Fişek'in nefis bir çevirisi olan Sırça Anahtar ile Dashiell Hammett okuru olmanın keyfini çıkardık. Ne yazık ki kunıculannın erken ölümü ile E Yayınları bir duraklama dönemine girdi ve bu dönemden sevgili kardeşim eski tüfek Mehmet Atay'ın yayınevini sahiplenmesiyle kurtulup yaşamını sürdürmc olanağını buldu. Eskiden savunduğu düşüncelerdcn "dönmenin vc tam tersini söylcmcnin" erdem sayıldığı günümüzde "dönmemenin" asıl crdem olduğunu gösterenlerden biri olduğunu gözlemlediğim Mehmet Atay sessiz ve pek reklamım yapamadan E Yayınlan'nı eski çizgisinde yürütmeye saminıiyetle çalışıyor. Aynı özcni yayımladığı polisiye romanlarda da gösteriyor. E Yayınlan'nın çıkardığı polisiye romanlardan ikisini C.umhuriyet Kitap okuyuculanna tanıtma olanağı bulnıuştum. Bu kez çok nitelikli bir polisiye romanla karşı karşıyayız. Bu roman, John Burdett'in Bangkok 8 adlı dünyadaki polisiye romanscverlerin çok iyi tanıdığı, çok bilinen bir yapıtı. Okuyucuyu hemen uyarayım, Bangkok 8 halis bir polisiye roman yani "muanınıa içeren suçun" anlatıldığı bir öykü. Dan Brown, Jean Christophe Grange gibi sahtekârlann ürettiği polisiye romanın gayrimeşru ve dejenere çocuğu, bazılarının "thriller" dediği romanlardan değil. Bu sonuntu romanlar, suç ve muamma yanında daha çok şiddet, seks öğelerine de yer vererek ve son bilimsel gelişmeleri saptıraC U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I USTUN DOKMEN Bi rak ^"V y < bilinısel geli^meler ı^ığında eskilcrin deyimiylı* malunıattiiruşluk yaparak çok satan kitaplardan ania loyaları artık halis polisiye roman mcraklılarınca anlaşıldı ve gözden düşmeye başlaılı.Dan Brown'ın son kitabı okuyucudan yayıncıların beklediği ilgiyi görmcdi, çünkü yazacaklarını tüketmi^ti, Da VinciŞHresi bir yıl çoksatanlar listcsinde kalmışken son kitabı bir lıatta bilc bu şercfi(l) yakalayamadı. Cîrange ise önceki kitaplarındaki absürd olağanüstülüklcre yenilcrini eklcycbilmek için kadın kurbanlarınm tinsel organlarını yiyen manyaklar icat etnn'k zorunda kaldı. Malbuki XX. yüzyılın en büyük yazarlarından olan Cîeorges Simenon'ıı okıısaydı ilginç bir polisiye roman yaznıak için kurbanlarının tinsel organlarını yiyen sapıklara gcrcksinim olnıadığını; sıradan in sanlar ve sıradan olaylan anlatarak da çok iyi polisiye roman yazılacağını görürdü ama bunun için yetcnek gerektiği de bir ba^ka gerçek. a en HALİS POLİSİYE YAZARI îşte bu yüzden John Bıırdett'e halis polisiye roman yazan diyorum. Anlattığı öyküdc iki Bangkoklu polis memurunun hikâyesi var. Öykü bu polislerden birinin ağzından anlatılıyor. Amerikan Biiyükelçiliği'nde çalışan bir Ameri kalının ihanet ettigi bir nıalya tarafmdan ibret olsun diyc yılanlarla öldürüldüğü bir olayda "ruh ikizim" dediği arkadaşını kaybediyor ve bu olayı çözmck için varını yoğunu ortaya koyuyor. Kendisi sıradan bir polis; daha önceleri dünyanın en eski mesleğini yapan ve şündi kendini cmckliye ayımuş akıllı bir kadınm oğlu. John Burdett ise eski bir hukukçu. Hong Kong hükümeti nezdinde görev yapmış, sonra özel olarak mesleğini sürdürmüş ve Bangkok tfi yazdıktan sonra mesleğini bırakmış ve polisiye roman yazan olmaya karar vermiş. Kitapta yalnız polis memuru Sonchai Jitpleechcep'in çözmcyc çalıştığı olayı izlemiyoruz, Avrupalı ve Amerikalı erkeklcrin bütün cinsel tantczilerini gerçeklt^tirmek için "seks turlan" ile geldikleri Bangkok'taki seks ticaretini, ülkcdcki rüşvet batağını, fuhşun yanında uyuşturucu ve gizli yeşim ticaretini bütün gerçekliği ile izleyebiliyoruz. Burdett'in yapıtı "polisiye roman loplumsal romanın yerini aldı" savının gerçek olduğunun örneklcrinden biri. Yazar ustaca bir polisiye kurgu içinde toplumdaki çünimeyi ve sorunlan da alabildiğince sergilemeyi başanyor. Bangkoklu bir polisin gözündcn harika bir Batı ve Doğu'nun kıymet hükümleri analizi de ilgiyle okunmaya değer. Donanımlı polisiye roman merakklarının bu halis polisiye romanda polisiye romandan bekledikleri bütün tatları alacaklannı sanıyonım. Son olarak daha önce başanlı Lawrence Block, Trevenian, Patricia Highsmith, Val Mcdermid çevirilerini okuduğumuz Şen Siier Kaya'nın başanlı çevirisine de dikkati çckmek isterim. • Bangkok 8/John Burdett/ Çev: Şen Siier Kıiya/ EYaymlart/432s. 1 0 8 2 SAYFA 21 INSA KORUNAKLAR Deriden Kültüre Üstiin Dökmen, İnsanın Korunaklan adını verdiği yeni bir "dizi kitapla" okurlarının karşısında. Deriden Kültüre adlı birinci kitap, insana ait biyolojik, psikolojik, toplumsal ve kültürel tüm özellikleri, ilk kez ortaya atılan "korunan insan" ve "korunaklı yaşam" kavramları altında topluyor. Deriden Kültüre, psikolojik savunma mekanizmalarından duvarlara, deriden giysiye, yarına kalmamıza yardımcı olan her şeyin yer aldığı farklı bir kitap.