Katalog

CMBY C M BY ZAFER DERSHANELER‹ 1. “Tutmak” sözcü¤ü a?a¤›daki cümlelerin han- gisinde “benimsemek” anlam›nda kullan›lm›?- t›r? A) Ondan odas›n› temiz tutmas›n› istedim. B) Tatilde bal›k tutmaya gidece¤iz. C) Bo?anma davas› için avukat tuttu. D) Araba tuttu¤u için ilaç içiyor. E) Komedi dizilerini daha çok tutar›m. 2. A¤açlar, ona kol kanat gerdi¤i için, o da kor- kusuzca yürüyordu. Tatl› bir esinti ba?lad›. Yapraklar›n h›?›rt›s›, melodi gibi geliyordu ku- la¤›na. Annesine hemen gelece¤ini söylemi?- ti; ama zaman epey ilerlemi?ti. Derin bir dü- ?ünceye kap›l›p her ?eye ra¤men zaman› unutmay› ba?arabildi. Bu parça için a?a¤›dakilerden hangisi söyle- nemez? A) “Tatl›” sözcü¤üyle duyular aras› aktar›m yap›lm›?t›r. B) “Kulak” sözcü¤üyle ad aktarmas› yap›l- m›?t›r. C) “Derin” sözcü¤ü nicel anlamdad›r. D) “A¤açlar” sözcü¤ü ile ki?ile?tirme yap›l- m›?t›r. E) “Zaman” sözcü¤ü gerçek anlamda kulla- n›lm›?t›r. 3. A?a¤›daki cümlelerin hangisinde bo? b›rak›- lan yere, ayraç içinde verilen sözün getirilme- si anlamca uygun olmaz? A) Kimi sözcükler temel anlamlar›na ek ola- rak yan ve _ _ _ _ anlamlar kazanarak çok anlaml› sözcük durumuna gelir. (mecaz) B) Ana dü?ünce,konusuyla do¤rudan ilgili ol- mak ko?uluyla bir paragraf›n tümünden ç›- kard›¤›m›z _ _ _ _ ve kapsay›c› yarg›d›r. (özel) C) Tiyatro, sahnede bize bizi göstermeye ça- l›?an _ _ _ _ bir sanatt›r. (görsel) D) Öznel anlat›m, sanatsal; nesnel anlat›msa daha çok _ _ _ _ yap›tlarda kullan›l›r. (bi- limsel) E) Bir esere herhangi bir dü?üncenin aktar›- m›nda de¤i?ik _ _ _ _ ili?kilerinden yararla- n›l›r. (anlam) 4. Nas›l olduysa biz söylemeden odas›n› topla- maya gitti. Bu cümledeki alt› çizili sözle a?a¤›dakilerden hangisi anlat›lmak istenmi?tir? A) Umursamazl›k B) Beklenmezlik C) Önemsemezlik D) Tedirginlik E) Alayc›l›k 5. I. Durumunu her ko?ulda kabul edenler, kendini bilenlerdir. II. Büyüklük, hem yenilgiyi, hem de zaferi kabullenebilen ki?ilerde ya?ar. III. Dünyan›n her yerinde herkesin yenilece¤i bir yer mutlaka vard›r. IV. Büyüklük, ba?ar›y› da ba?ar›s›zl›¤› da ka- bullenen ki?ilerde varl›¤›n› devam ettirir. Numaralanm›? cümlelerden hangileri anlam- ca birbirine en yak›nd›r? A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. ve IV. 6. A?a¤›daki cümlelerin hangisinde ön yarg› var- d›r? A) Yeterince ya¤mur ya¤mazsa su s›k›nt›s› çekebiliriz. B) Yetkililer hava s›cakl›¤›n›n artaca¤›n› söy- lüyor. C) Çiçeklerin açmas› bahar› haber veriyor. D) Çiftçinin y›llard›r gülmeyen yüzü bu y›l da gülmeyecek. E) Bu aylarda ya¤murun bol ya¤mas› ekinleri canland›r›r. 7. Bir insan›n belli bir fikre sahip olmas›na bir ?ey dedi¤imiz yok, yeter ki fikrini ba?kalar›na kabul ettirmeye çal›?mas›n. A?a¤›daki cümlelerin hangisi, anlamca bu cümleye en yak›nd›r? A) Ak›l, bireyin dü?üncelerinde ?ekillenir ve hareketlerinde kendini gösterir. B) Akl›n› kullanan bireyler bunu kimseye gös- termek zorunda de¤ildir. C) Fikirlere sayg› duyulur; ama bu, kabullen- me zorunlulu¤u getirmez. D) Zorla a?›lanan fikirler bireyi yüceltmeyece- ¤i gibi kar?› taraf› da rahats›z eder. E) Herkesin bilgisi kendince do¤rudur, bu da onun do¤ru oldu¤unu göstermez. 8. A?a¤›daki cümlelerin hangisinde birinci yarg› ikincinin nedenidir? A) Bir haftad›r kar ya¤›yor, bütün yollar ka- panm›?t›r. B) Güzel konu?uyorsunuz; ama yanl›? ?eyler söylüyorsunuz. C) Yola ç›kaca¤›n› bilseydim, bir ?eyler haz›r- lard›m sana. D) Okumaya merakl› nice insan tan›yorum ki onlar› her zaman sevmi?imdir. E) Yar›na yap›lacak hiçbir i?im yok; hepsini bugün bitirdim. 9. A?a¤›daki cümlelerin hangisi kan›tlanabilirlik aç›s›ndan di¤erlerinden farkl›d›r? A) Diki? makinesinin kolunu, koparacakm›? gibi çeviriyordu. B) Ninem, yorgan›m›za k›rm›z› çiçekli, basma bir yüz geçirdi. C) Onun eski Türk paralar›ndan olu?an bir koleksiyonu var. D) S›navda yine birinci olup, ödül alm›?. E) Bu galeride figüratif resimler sergileniyor. 10. (I) Orhan Veli, Cumhuriyet Dönemi ?iirine yön veren önemli bir ?airdir. (II) 1936-1941 y›llar› aras›ndaki ilk ?iirlerinde ölçülü, uyakl› gele- neksel ?iir tarz›n› uygulam›?, bir yandan da yeni aray›?lara girmi?tir. (III) 1941’den sonra ise ölçüye ve ?iirselli¤e kar?› ç›karak günlük ya?am›, basit hayat sahnelerini ?iire sokmu?- tur. (IV) Halk ?iirinin söyleyi? ögelerinden ya- rarland›¤› için dili sokaktaki vatanda?›n dilidir. (V) Çevirileriyle de edebiyat›m›za hizmet veren Orhan Veli, Nasrettin Hoca Hikayeleri’ni ?iire dökmü?tür. Bu parçada numaralanm›? cümlelerle ilgili a?a¤›daki yarg›lardan hangisine ula?›lamaz? A) I. cümle öznel bir yarg›dan olu?ur. B) II. cümle kar?›la?t›rma yap›lm›?t›r. C) III. cümlede ?airin üslup ve içerik özelli¤i- ne de¤inilmi?tir. D) IV. cümle bir amaç-sonuç cümlesidir. E) V. cümle nesnel bir yarg›d›r. 11. “Parkta otururken küçücük bir serçe omzuma kondu.” cümlesindeki “küçücük” sözcü¤ün- de görülen ses olay›, a?a¤›daki alt› çizili söz- cüklerin hangisinde vard›r? A) Büyücek bir masa etraf›nda toplanarak sohbet ederlerdi. B) Zavall› kedicik, dü?tü¤ü çukurdan bir türlü ç›kam›yordu. C) Ay sonunda, cebinde az›c›k paras› kalm›?- t›. D) Dudaklar›ndaki tatl› gülücük dondu kald›. E) Zavall› kad›n, bir ekmekçik de bana verin, dedi. 12. Newton ( ) ( ) K›sa zamanda bilim alan›nda bu kadar çabuk nas›l yükseldin ( ) ( ) sorusuna ( ) “Devlerin omzuna basarak…” yan›t›n› veriyor. Bu parçada parantezle belirtilen yerlere s›ra- s›yla hangi noktalama i?aretleri gelmelidir? A) (,) (–) (?) (–) (,) B) (;) (“) (?) (”) (,) C) (:) (–) (?) (.) (:) D) (:) (“) (?) (”) (:) E) (,) (“) (.) (”) (:) 13. A?a¤›daki alt› çizili sözcüklerden hangisi hem yap›m hem çekim eki alm›?t›r? A) Seni az önce bankadan arad›lar. B) Tören biter bitmez meydandan ayr›ld›lar. C) Gece yolculu¤unu sevmedi¤im için sabah erken yola ç›kt›m. D) Ya?am›m boyunca bilimin gösterdi¤i yol- dan ayr›lmad›m. E) Duvardaki resimlerin ço¤unu dergilerden kesmi?. 14. A?a¤›dakilerin hangisinde s›fat tamlamas› bi- çiminde bir zaman belirteci kullan›lm›?t›r? A) Ö¤retmenimizin ?imdiye dek böyle sinir- lendi¤ini görmedim. B) Dün sabah onunla vapurda kar?›la?t›m. C) Bence dün, sen haks›z yere ba¤›rd›n Sel- çuk’a. D) Antalya’da sadece bir hafta kalabildim. E) Sabah›n alacakaranl›¤›nda tüm ekip yola koyulduk. 15. Belirtili ad tamlamalar›nda s›fatlar, tamlama- n›n hangi ögesini belirtecek ya da niteleye- cekse onun ba?›nda kullan›r. A?a¤›dakilerin hangisinde bir ad tamlamas›- n›n sadece tamlayan› nitelenmi?tir? A) Evin kap›s›nda köpekler nöbet tutuyor. B) Koltuklar›n yüzünü yenileyince, salonun havas› de¤i?iverdi. C) Çocu¤un bitmez tükenmez a¤lay›?lar› kar- ?›s›nda annesi çaresizdi. D) Pazarda bu hafta taze fasulyenin kilosu ne kadard›? E) Sandalyenin aya¤› k›r›l›nca kendimi yerde buluverdim. 16. Yüklem tek bir sözcük olabildi¤i gibi, bir söz- cük öbe¤i de olabilir. A?a¤›daki cümlelerden hangisinin yüklemi bir sözcük de¤ildir? A) Küçük k›z, zeytin gözleriyle pek çok ?eyi anlat›yordu. B) Gerçekten ihtiyac› olup olmad›¤›n› ara?t›r- madan ona bu paray› vermemelisin. C) Yoldan gelip geçenlerin konaklad›¤› bu lo- kantan›n yemekleri lezzetlidir. D) ‹zciler, çad›rlar›n› kurmak için büyükçe bir düzlük ar›yordu. E) Marketten alacaklar›m› birkaç kez tekrar- lamazsam akl›mda tutamam. 17. Tatil yapmak için temmuz iyi bir tarihtir. Gü- ne?, s›cakl›¤›n› iyice hissettirmeye ba?lar. ‹n- sanlar, y›l›n yorgunlu¤unu denize girerek atar. Bu parçada a?a¤›dakilerden hangisine örnek yoktur? A) Basit cümle B) ‹sim cümlesi C) Birle?ik cümle D) Kurall› cümle E) Eylem cümlesi 18. ?iir yazmay› da okumay› da çok seviyor, ayr›- ca ba?kalar›yla payla?maktan büyük bir mut- luluk duyuyorum. Bu cümledeki anlat›m bozuklu¤u a?a¤›daki de¤i?ikliklerden hangisiyle giderilebilir? A) “da…da” ba¤lac› yerine “hem…hem” ba¤lac› getirilerek B) “ayr›ca” sözcü¤ünden sonra “bunlar›” ge- tirilerek C) “mutluluk duyuyorum” yerine “mutlu olu- yorum” getirilerek D) Birinci cümlenin yüklemine ki?i eki getirile- rek E) “ba?kalar›yla” sözcü¤ü cümleden at›larak 19. A?a¤›dakilerin hangisinde “Foto¤raf makine- sini titretti¤i için, hep foto¤raflar bozuk ç›k- m›?t›.” cümlesindekine benzer bir anlat›m bo- zuklu¤u vard›r? A) Birkaç hafta içinde uzun bir yolculu¤a ç›- kaca¤› için haz›rl›klara ?imdiden ba?lam›?. B) Siz yine de büyükleri dinleyin; çünkü onlar tecrübeleriyle konu?urlar. C) Sabahtan beri kitaplar›n›, ansiklopedilerini düzgünce kitapl›¤›na yerle?tiriyordu. D) ‹negöl’den gelir gelmez bahçeyi gezip bahçedeki çiçekleri kontrol etti. E) Bu yaz, çok sevdi¤im romanlar› bir kez da- ha okumay› dü?ünüyorum. 20. Okudu¤um eserlerde, yazarlar›n farkl› konular denizinde yüzme kayg›lar›n› hissediyorum. Yüzme bilmeyenler de bu denizlere aç›l›nca komik bir durum ç›k›yor ortaya. Bence, her gün rastlan›lan durumlardan bahsedilmeli ya- p›tta.Ya?am size çok renksiz görünüyorsa ya- ?am› de¤il, kendinizi yoklay›n. Çünkü gerçek bir yarat›c› için sorunsuz bir hayat ve ilgisiz kal›nacak bir yer söz konusu olamaz. Yazarl›- ¤› seçmi?seniz bu do¤rultuda bir ya?am fel- sefesine sahip olmal›s›n›z. Bu parçan›n anlat›m biçimi a?a¤›dakilerden hangisidir? A) Tart›?ma B) Betimleme C) Aç›klama D) Öyküleme E) Örnekleme 21. Bir sanatç›, içinde bulundu¤u ortam›n ko?ul- lar›ndan yak›nmaya ba?larsa gerçek sanatç› olamaz _ _ _ _. Bu nedenle gerçek sanatç› beni rahat ettirin, ben de size yard›m edeyim, sizi ayd›nlatay›m, diyemez. Tam tersine güç- lüklere gö¤üs gererek olumsuzluklardan gü- zellikler yaratmal›d›r. Bu parçada bo? b›rak›lan yere dü?üncenin ak›?›na uygun olarak a?a¤›dakilerden hangisi getirilmelidir? A) Sanatç›n›n görevi, ya?ad›¤› toplumu bilgi- lendirmek olmal›d›r. B) Gerçek sanatç›, toplumu en iyi biçimde yans›tmal›d›r. C) Sanatç› güzellikleri okuyucusuna göstere- bilmelidir. D) Sanatç›, ya?ad›¤› toplumla iyi bir ileti?im kurmal›d›r. E) Sanatç›l›k, kötü ko?ullara kar?›n üretimi sürdürmektir. 22. Bugün bile çocuk olmam sa¤l›yor bunu. Ben çocuklu¤umu yads›m›yorum. Bu beni diri tu- tuyor. Ki?ilerin iki ölümü vard›r: Biri çocukluk- lar›n›n ölümü, di¤eri ise gövdelerinin ölümü. ‹lki daha korkunçtur. Çok ?ükür ki benim ço- cuklu¤um ölmedi, ölmeyecek. Yukar›daki paragraf a?a¤›daki sorulardan hangisine yan›t olabilir? A) Sizi çocuk edebiyat›na yönelten sebepler nelerdir? B) Sizce ölüm dü?üncede mi gerçekle?ir? C) ‹çinizdeki çocu¤u nas›l öldürmüyorsunuz? D) Sizi hayata kar?› diri tutan nedir? E) Sizi ele?tirmelerinin nedenleri sizce neler- dir? 23. Babalarla çocuklar birbirlerini anlayamaz ol- mu?lar. Ben bunda korkulacak, üzülecek bir yan göremiyorum. Sadece dilde mi var bu farkl›l›k? Giyim ku?amda, sanat anlay›?›nda, zevkte yok mu de¤i?iklik? Hatta umut ve ha- yallerde bile de¤i?iklik var. _ _ _ _. Bu parçan›n sonuna getirilebilecek en uygun cümle a?a¤›dakilerden hangisidir? A) Bir de¤i?im süreci ya?ayan toplumda ben bunlar› do¤al kar?›l›yorum B) As›l önemli olan, bu de¤i?imi k›sa sürede gerçekle?tirebilmektir C) Bir toplumu ayakta tutan, o toplumun kül- tür dinamikleridir D) ?ekildeki bu de¤i?im, kültür de¤i?imini de beraberinde getirecektir E) Bir toplumun ilerlemesi, kültür miras›n› ku- ?aktan ku?a¤a aktarmas›yla mümkündür 24. (I) Halk›m›z›n tiyatrodaki yergiye gözle görülür bir dü?künlü¤ü var. (II) Büyük alk›?›, durma- dan ona buna çatan oyunlar toplar daima. (III) Halk tiyatromuzun, orta oyunumuzun tuzu bi- beri yergidir. (IV) ?iirimizdeki lirizm, tiyatroda da kendini göstermi?tir zaman zaman. (V) Ti- yatromuzda yaman bir “yergi” damar› var k›- sacas›. Parçadaki numaralanm›? cümlelerin hangisi, dü?üncenin ak›?›n› bozmaktad›r? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 25. Toplumsal duyarl›¤a verilecek en güzel ad, ac›mad›r. Kendisinde bu duyguya rastlad›¤›- m›z ki?inin toplumsal duyarl›¤›ndan ku?kulan- mak gereksizdir. Çünkü bu duygu, bir kimse- nin, insan soyda?lar›n›n durumuyla ne denli özde?le?ebilece¤ini gösterir. Bu parçan›n ana dü?üncesi a?a¤›dakilerden hangisidir? A) Toplumsall›k, insan için olmazsa olmaz özelliklerden biridir. B) Ac›ma duygusuna sahip ki?inin toplumsal duyarl›l›¤› da geli?mi?tir. C) ‹nsan› insan yapan, çevresindekilerle ili?ki- leridir. D) Duygular, insan› kendi soyda?lar›yla bü- tünle?tirir. E) ‹nsan, iç dünyas›n› duygu ve dü?üncele- riyle zenginle?tirir. 26. Bir resmi bir caddeye koyun. Yan›na da bir kalem b›rak›n. Alt›na “Lütfen, be¤enmedi¤iniz yeri karalay›n.” diye yaz›n. Ertesi gün resmin her taraf›n›n kalemle çizili oldu¤unu görürsü- nüz. Karalanmam›? bir resmi tekrar caddeye koyun. Yan›na bir boya ve f›rça tak›m› b›rak›n. Alt›na da “Lütfen be¤enmedi¤iniz bir yeri dü- zeltin.” diye yaz›n. Ertesi gün resme hiç doku- nulmad›¤›n› göreceksiniz. Çünkü insanlar böyledir, her ?eyi bilip bilmeden ac›mas›zca ele?tirirler; ama i?e geldi mi kimse elini ta?›n alt›na koymaz, sorumluluk almaz. Bu neden- le, bilgini ve tecrübeni anlamayanlarla asla payla?ma. Bu parçada a?a¤›dakilerden hangisi üzerinde durulmu?tur? A) ‹nsanlar›n güzel olan ?eyleri bozmaya e¤i- limleri B) Tecrübenin insana bir olgunluk kazand›r- d›¤› C) Ön yarg›yla yakla?›ld›¤›nda yap›c›l›ktan uzakla?›ld›¤› D) Sanatç›n›n kendini ac›mas›z ele?tirilere de haz›rlamas› gerekti¤i E) Bir esere de¤erini, ancak kar?›s›ndakini anlayanlar›n verebilece¤i 27. ?air; insan›, insanlar aras›ndaki ileti?imi, do- ¤ay› do¤ayla insan ili?kilerini yazacaksa bun- lar› yak›ndan bilmek zorundad›r. Atlar› yaza- caksa at›n gidi?ini, t›r›s, dörtnal, rahvan, e?kin vb. bilmelidir. At›n boynuna, sa¤r›s›na en az›ndan dokunmas›, s›cak s›cak ürperdi¤ini duymas› gerekir. Suya sabuna dokunmadan suyu nas›l anlatabilirsin? Bu parçadan ç›kar›lacak en kapsaml› yarg› a?a¤›dakilerden hangisidir? A) ?airler, ?iirlerini olu?tururken emek harca- mal›d›r. B) Eserler hayal dünyas›nda ?ekillenmeden gerçe¤i yans›tamaz. C) ?air dü?sel olan› de¤il; ya?ad›¤›n›, tan›k ol- du¤unu yazmal›d›r. D) Toplumu anlayan, onun yaralar›na mer- hem olan ?airler ba?ar›l› olur. E) ?air, yazaca¤› konuyla ilgili bir ara?t›rma yapmal›d›r. 28. Bireyci gibi görünen ?iirlerinde bile toplumun ac›lar›ndan süzülmü? duygular vard›r. Bu, ?a- ir için elbette ustal›kt›r. Yurt sevgisi ve bu sev- ginin ele al›nmas›ndaki özgünlük, onun en önemli özelli¤idir. Ya?ad›¤› yerleri, köyleri, kentleri, tarlada çal›?an insanlar›, köylüyü, onun s›k›nt›lar›n› ince bir duyarl›kla i?ler. Bir bak›ma ça¤›n›n buruklu¤unu yumu?ak bir renklilikle ele al›r. Küçük dünyalar›n sevinçle- ri, mutluluklar›, a?klar›, ac›lar› sesler ve renk- ler içinde evrenselle?ir. Bu parçada sözü edilen sanatç› için a?a¤›da- kilerden hangisi söylenemez? A) Vatan sevgisini kendine has bir üslupla i?- ledi¤i B) ?iirlerinde daha çok k›rsal kesimden in- sanlara yer verdi¤i C) Bireyden yola ç›karak evrensele ula?t›¤› D) Etkileyici bir anlat›mla ça¤›na tan›kl›k etti¤i E) S›radan insanlara ve onlar›n hayatlar›na yer verdi¤i 29. Hikâye yazarlar›, genellikle gözlemledikleri olaylar› ve ki?ileri, dü?ünce ve hayal güçleriy- le ilginç k›larak okuru da bu yönlerden kavra- mak isterler. Böylece hikâyede bir gerilim olu?tururlar. Cumhuriyet Dönemi edebiyat›- m›zda hikâye ve oyun türlerinde ustala?m›?, birçok eser veren Haldun Taner, gözlemlerin- de en küçük ayr›nt›lar› kaç›rmayan; toplumsal yap›m›z›, her çevre ve kesimden seçti¤i tipler ve olaylarla sergileyen, ele?tiren yazarlar›m›z- dand›r. Bu parçada a?a¤›dakilerden hangisine de¤i- nilmemi?tir? A) Hikâye yazarlar›n›n eserlerini olu?tururken gözlem ve hayali birlikte verdiklerine B) Hayal gücüyle yo¤rulan dü?üncelerin il- ginç k›l›narak okurun yakalanmak istendi- ¤ine C) Haldun Taner’in Cumhuriyet Dönemi’nin usta bir hikaye ve oyun yazar› oldu¤una D) Haldun Taner’in gözlemlerinde ayr›nt›ya önem verdi¤ine E) Haldun Taner’in her çevreden seçti¤i tiple- ri nesnel olarak de¤erlendirdi¤ine 30. Bir toplumda kad›n yazarlar›n say›s› ne kadar çoksa, o toplum o denli geli?mi?tir. Bu anlam- da Türkiye’de çok kad›n yazar var. Onlar›n da bir k›sm› son on y›l içinde gazeteci olarak tü- retildi. Gazetecilikten gelmemi? olan bu ya- zarlara, emekçi bas›n mensuplar›na inat eder- cesine yazd›r›ld›. Bunlar bas›n emekçisi olan di¤er gazeteci kad›nlar›n önünü kesti. Gaze- teyi an› defterine çeviren bu yazarlar gazete- de daha çok kendi özel hayatlar›ndan söz et- tiler. Bu parçada a?a¤›dakilerden hangisine de¤i- nilmemi?tir? A) Kad›n yazarlar›n fazlal›¤›n›n ülkeyi ilerilere götürdü¤üne B) Gazetede yaz› yazan herkesin gazetecilik- ten gelmedi¤ine C) Türkiye’deki kad›n yazarlar›n gazetecili¤e sürüklendi¤ine D) Baz› yazarlar›n gazeteyi hayat hikayelerini anlatma arac› olarak kulland›¤›na E) Emekçi bas›n mensuplar›n›n gazeteci yazarlara tepki gösterdi¤ine 1. ‹lkça¤ devletlerinden Hititlerde evlenme, bo- ?anma, nafaka, miras gibi konularda bir tak›m kurallara rastlanm›?t›r. Bu durum, a?a¤›dakilerden hangisinin kan›t›- d›r? A) E?itlik anlay›?›n›n yayg›n hale getirildi¤inin B) Medeni kanunla ilgili düzenlemelere gidil- di¤inin C) Devlet otoritesinin zay›flad›¤›n›n D) S›n›fsal yap›n›n ortadan kalkt›¤›n›n E) Demokrasi anlay›?›n›n benimsendi¤inin 2. Ortaça¤ Avrupas›’nda; — Merkezi krall›klar›n yerini derebeylikler al- m›?, — Kilise toplum ve bilim üzerinde egemen bir duruma gelmi?tir. Bu bilgilere bak›larak; I. Dogmatik yap›lanma güçlenmi?tir. II. Teokrasi güç kazanm›?t›r. III. Siyasi dengeler de¤i?mi?tir. yarg›lar›ndan hangilerine ula?›labilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) II ve III E) I, II ve III 3. Orta Asya’da kurulan Türk devletleriyle Çinli- ler aras›nda en büyük sorun ‹pek Yolu’na egemen olma mücadelesi olmu?tur. Çinliler bu yola egemen olmak için Türk devletleri içinde entrikalar çevirmi?lerdir. Bu bilgilere bak›larak; I. Çin-Türk ili?kileri üzerinde ekonomik et- kenler belirleyici olmu?tur. II. Çinliler Türk devletlerinin içi?lerine müda- hale etmi?lerdir. III. Çin-Türk sava?lar› kültürel etkile?ime en- gel olmu?tur. yarg›lar›ndan hangilerine ula?›labilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 4. Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde; — Mohaç Meydan Sava?› kazan›larak Ma- caristan fethedilmi?, — Preveze Deniz Sava?›’nda Haçl› donan- mas› yenilgiye u¤rat›lm›?, — Divan te?kilat›na, Kaptan-› Derya, ?eyhü- lislam, Reis’ül Küttap gibi yeni üyeler al›n- m›?t›r. Bu etkinliklerin; I. Akdenizde egemenlik kurmak II. Orta Avrupa egemenli¤ini güçlendirmek III. Devlet i?leyi?ini daha etkili hale getirmek amaçlar›ndan hangilerini gerçekle?tirmeye yönelik oldu¤u söylenebilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 5. Otuzy›l Sava?lar›n›n sonunda Katolik ve Protestanlar aras›nda; 1648 y›l›nda yap›lan Vestfalya Antla?ma- s›’nda; — Protestanl›k resmen tan›nacak. Herkes istedi¤i mezhepten olabilecek, — Hollanda ve Prusya devletleri kurulacak, — Alsas bölgesi Frans›zlara verilecek. kararlar› yer alm›?t›r. Bu bilgilere bak›larak, Vestfelya Antla?mas› ile ilgili a?a¤›dakilerden hangisi söylenemez? A) Siyasal dengeleri de¤i?tirdi¤i B) Siyasal ve dinsel içerik ta?›d›¤› C) Devlet say›s›n› art›rd›¤› D) Katolik Kilisesi’ni zay›flatt›¤› E) Avrupa’da dinsel birli¤i bozdu¤u 6. Osmanl› Devleti, Yükselme Dönemi’nde çok az say›da antla?maya imza atarken, antla?ma say›s› Duraklama Dönemi’nde artm›?t›r. Bu durum, a?a¤›dakilerden hangisinin kan›t›- d›r? A) Diplomatik ili?kilerin yo¤unla?t›¤›n›n B) Sava? say›s›n›n azald›¤›n›n C) ‹ç sorunlar›n fazlala?t›¤›n›n D) Devlet kurumlar›nda de¤i?ikli¤e gidildi¤i- nin E) Monar?ik yap›n›n zay›flad›¤›n›n 7. Birinci Abdülhamit Dönemi’nde ulufe al›m ve sat›m› yasaklanarak, yeniçeri say›s› azalt›l- m›?t›r. Bu durumun devlete; I. Devlet giderlerini azaltmak II. Devlet otoritesini güçlendirmek III. Vergi gelirlerini art›rmak yararlar›ndan hangilerini sa¤lad›¤› söylenebi- lir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 8. Kanun-i Esasi’ye göre, Mebuslar Meclisi üye- leri dört y›lda bir yap›lan seçimlerle Osmanl› erkekleri taraf›ndan seçilecekti. Bu ifadeye bak›larak Kanun-i Esasi için; I. Demokrasi prensibini uygulam›?t›r. II. Parlamenter sistemi getirmi?tir. III. Toplumsal e?itlik ilkesini esas alm›?t›r. yarg›lar›ndan hangilerine ula?›labilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 9. Mondros Ate?kesi’nden sonra ‹stanbul Hükü- meti’nin i?gallere kay›ts›z kalmas› üzerine Türk halk› harekete geçerek Müdafaa-i Hukuk Cemiyetlerini kurmu?tur. Bu durum, a?a¤›dakilerden hangisinin göster- gesi say›lamaz? A) Yerel direni?ten ulusal direni?e geçildi¤i- nin B) Ulusal bilincin uyand›¤›n›n C) Halk›n devletten umudunu kesti¤inin D) Ba¤›ms›zl›k dü?üncesinin olu?tu¤unun E) Mondros’un sömürgeci amaçlara hizmet etti¤inin 10. Erzurum Kongresi’nde: “Ulusal güçleri etkin, ulusal iradeyi egemen k›lmak esast›r.” karar› al›nm›?t›r. Buna göre; I. Demokratik bir sistemin benimsenece¤i vurgulanm›?t›r. II. Mücadelenin halka dayand›r›laca¤› bildi- rilmi?tir. III. Laik bir yap›lanmaya ula?›lmas› amaçlan- m›?t›r. yarg›lar›ndan hangilerine ula?›labilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I ve II E) I, II ve III 11. 17 ?ubat 1926’da TBMM’de kabul edilen Me- deni Kanun’la; — Tek kad›nla evlenme esas› getirilmi?, — Kad›nlara istedikleri meslekte çal›?abil- me hakk› verilmi?, — Mahkeme önünde erkekle kad›n›n ?ahitli- ¤i denk say›lm›?t›r. Bu geli?menin; I. Halkç›l›k ilkesinin geli?tirilmesi II. ‹nsan haklar›n›n geli?tirilmesi III. Dinsel birli¤in sa¤lanmas› durumlar›ndan hangilerine ortam yaratt›¤› söylenebilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I ve II E) II ve III 12. I. Türk Dil Kurumu’nun kurulmas› II. Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edil- mesi III. Medreselerin kald›r›lmas› uygulamalar›ndan hangileri “laik sistemi olu?- turmak ve geli?tirmek” amac›na yöneliktir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I ve II E) II ve III 13. Türk kad›n›na seçme ve seçilme hakk›n›n ve- rilmesi a?a¤›daki Atatürk ilkelerininden hangi- siyle do¤rudan ili?kilidir? A) Laiklik B) Cumhuriyetçilik C) Devletçilik D) Milliyetçilik E) ‹nk›lapç›l›k 14. Yukar›daki izohips haritas›nda a?a¤›daki yer ?ekillerinden hangisi görülmez? A) Kapal› havza B) Haliç C) Delta D) Akarsu vadisi E) Yamaç 15. Yukar›da ya¤›?›n mevsimlere da¤›l›m› verilen iklim tipinin görüldü¤ü bir merkezle ilgili ola- rak; I. Akarsular›n en çok su ta?›d›¤› dönem ilk- bahard›r. II. Sonbahar ya¤›?lar› ilkbahar ve yaz mevsi- mi ya¤›?lar›n›n toplam›ndan fazlad›r. III. Yaz kurakl›¤› belirgindir. yarg›lar›ndan hangilerine ula?›labilir? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I ve II E) II ve III 16. Kendi ekseni etraf›nda dönü?ünden dolay› ortaya ç›kan merkezkaç kuvvet etkisi, kutup- lar›n bas›k, ekvatorun ise ?i?kin olmas›na neden olmu?tur. Dünya’n›n tam küre olmas› durumunda a?a¤›dakilerden hangisi de¤i?ir? A) Yer çekimi kuvvetinin kutuplara do¤ru art- mas› B) Çizgisel h›z›n kutuplara do¤ru azalmas› C) ‹ki meridyen aras›ndaki uzakl›¤›n Ekva- tor’da en geni? olmas› D) Alacakaranl›k süresinin Ekvator’a do¤ru artmas› E) Ekvator ve kutuplarda termik kökenli ba- s›nç merkezlerinin olu?mas› 17. Dünya Güne? kar?›s›nda yukar›daki konumda iken, ?ekilde verilen I. ve II. merkezlerle ilgili; I. Ya?an›lan mevsim II. Gece-gündüz süre fark› III. Çizgisel h›z özelliklerinden hangileri kesinlikle farkl›d›r? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III D) I ve II E) II ve III 18. Akarsu vadisinin çentik vadiden, geni? taban- l› vadiye geçti¤i alanlarda, a?a¤›daki durum- lardan hangisi gerçekle?mez? A) E¤im azal›r. B) A?›nd›rma yanlara do¤rudur. C) Menderes olu?umuna rastlan›r. D) Akarsuyun enerji potansiyeli azal›r. E) Akarsu iri malzemeler ta?›r. 19. Yukar›daki tabloda en yüksek ve en dü?ük s›cakl›k ortalamalar› ile y›ll›k ya¤›? miktar› veri- len merkezlerden hangisinde toprak olu?umu daha h›zl›d›r? A) I B) II C) III D) IV E) V 20. Atmosferde oran› yere ve zamana göre en çok de¤i?en gazlardan biri de su buhar›d›r. Buna göre, a?a¤›da verilen alanlardan hangi- sinde su buhar› daha fazlad›r? A) Kutuplarda B) Çöllerde C) Orta ku?ak karalar›n›n bat› k›y›lar›nda D) Çok yüksek yerlerde E) Karalar›n iç k›s›mlar›nda 21. Yukar›da verilen izobar haritalar›ndan hangi- sinin bulundu¤u yerde havan›n yatay hareke- ti merkezden çevreye do¤rudur? A) I B) II C) III D) IV E) V 22. Yukar›daki ?ekillerde enleme göre _ _ _ _ de- ¤i?imi gösterilmektedir. Buna göre, bo? b›rak›lan yere a?a¤›dakiler- den hangisi getirilemez? A) Kal›c› kar s›n›r› B) Yerle?me üst s›n›r› C) Tar›m üst s›n›r› D) Ayd›nlanma s›n›r› E) Orman üst s›n›r› 23. Bir yerde karstik ?ekillerin olu?mas›nda yerin yap›s› da önemlidir. Buna göre, yukar›daki ?emada numaraland›- r›lm›? ta?lardan hangisi karstik ?ekillerin olu?mas›na yol açmaz? A) I B) II C) III D) IV E) V 24. Laplace, Napolyon’a evrenin nas›l olu?tu¤una dair ünlü kuram›n› aç›klad›¤›nda, Napolyon ona, sisteminde Tanr›’n›n nerede i?e kar›?a- ca¤›n› sorar. Laplace’›n buna yan›t› ilginçtir: “Tanr› m› majesteleri? Ben aç›klamamda böy- le bir varsay›ma ihtiyaç duymad›m. Çünkü el- deki veriler evreni aç›klamaya yeterliydi.” Laplace’›n bu aç›klamas› öncelikle a?a¤›daki- lerden hangisine dayand›r›labilir? A) Evrenin kötülük ve ac›larla dolu olmas›na B) Tanr›’n›n varl›¤›na ili?kin bilgilerin yetersiz olmas›na C) Evrenin aç›klanmas›nda metafizi¤e ihtiyaç olmamas›na D) Dinin inanma ihtiyac›n› kar?›lamas›na E) Tanr›’n›n varl›¤›n›n ya da yoklu¤unun tar- t›?ma konusu olamayaca¤›na 25. Çirkinlik de ?üphesiz olumsuz olmakla birlikte bir de¤erdir. Ancak güzel olan›n da her ko?ul- da iyi ve yüce oldu¤unu söylemek do¤ru de- ¤ildir. ‹?te tam olarak bundan dolay› estetik, güzel olan›n yan›s›ra erdemlili¤i de içine al- mal›d›r. Bu parçada savunulan dü?ünceye göre, este- tik a?a¤›daki felsefe disiplinlerinden hangisiy- le birlikte çal›?mal›d›r? A) Ontoloji B) Epistemoloji C) Din felsefesi D) Etik E) Sanat felsefesi 26. Bilginin kayna¤›n›n ne oldu¤unu sorgulamak yerine, bilginin de¤erini, buna ba¤l› olarak da bilginin nas›l kullan›laca¤›n› sorgulamak ge- rekir. Bu dü?ünceyi savunan bir ki?i ile ilgili olarak, a?a¤›dakilerden hangisi söylenebilir? A) Bilginin ne oldu¤undan çok i?levi ile ilgi- lenmi?tir. B) Bilginin de¤erinin asla belirlenemeyece¤i- ni savunmu?tur. C) Bilginin dogmatik bir yap›s› oldu¤unu sa- vunmu?tur. D) Do¤ru bilgiye ancak sezgi yolu ile ula?›la- bilece¤ine inanm›?t›r. E) Bilginin de¤eri konusunda göreceli bir an- lay›?a sahiptir. 27. Ahlak felsefesinin en temel sorunlar›ndan biri de “özgürlük” kavram›d›r. Bunun temel nede- ni bireyin kendi iradesi d›?›nda gerçekle?tirdi- ¤i eylemlerden sorumlu tutulmas›n›n mümkün olmamas›d›r. Yani bir eylemin sonucunda or- taya ç›kan iyi ya da kötü durum; ancak o ey- lemi yapan ki?inin kendi iste¤i ve seçimleri sonucunda bu durumu yaratt›ysa ki?iyi ba¤- layabilir. Tersi durumda, birey eylemlerinden sorumlu tutulamaz. Bu parçadan, a?a¤›daki yarg›lardan han- gisine ula?›lamaz? A) Bir eylemin iyi ya da kötü olmas›, eylemi gerçekle?tiren ki?inin iste¤ine ve seçimle- rine ba¤l›d›r. B) Zorla yapt›r›lan kötülüklerden birey sorum- lu tutulamaz. C) Sorumluluk kavram› ile özgürlük kavram› aras›nda do¤rudan bir ili?ki vard›r. D) Birey kendi özgür seçimi sonucunda yap- t›¤› eylemlerden sorumludur. E) Bir eylemin sonucu, ko?ullar ne olursa ol- sun onu gerçekle?tirenin sorumlulu¤un- dad›r. 28. Felsefe, ilgilendi¤i ?eylerin ne oldu¤unu kav- ramaya çal›?›rken rasyonel davran›r. Yani fel- sefenin aç›klamalar› akla, mant›k ilkelerine uy- gun olmak zorundad›r. Bu durum felsefe d›?›ndaki aç›klamalar› yanl›? ya da geçersiz k›lmaz. Ancak “ak›lla kavranabilirlik” insano¤- lunu en fazla tatmin eden aç›klama ?eklidir. Felsefeden önce mitoslara dayal› aç›klamalar vard› ama sadece felsefe akla yönelik aç›k- lamalarla öne ç›kt›. Bundan dolay› felsefe en tatmin edici ve en temel insan etkinliklerinden biridir. Bu parçadan, a?a¤›daki yarg›lardan hangisi- ne ula?›labilir? A) Felsefe en eski inanç sistemidir. B) Felsefe akla dayal› bir etkinliktir. C) Felsefe her zaman bilimle birlikte ilerler. D) Felsefe bilimlere yol gösterir. E) Felsefe uygarl›¤›n bugünkü seviyesine gel- mesini sa¤lam›?t›r. 29. Bir deniz manzaras›n›n güzelli¤i, onu resme- den ressam›n tablosundaki güzellikten farkl›- d›r. Deniz manzaras›n›n güzelli¤i ki?iden ba- ¤›ms›zken, tablodaki güzellik ki?inin yarat›c›l›- ¤›na ba¤l› bir güzelliktir. Bu belirlemeye göre, sanatsal güzelli¤i do¤a- daki güzellikten ay›ran özellik a?a¤›dakilerden hangisidir? A) Nesnel olmas› B) Tek olmas› C) Ki?iye ba¤l› olmas› D) ‹nsan› mutlu etmesi E) Herkeste be¤eni uyand›rmas› 30. Günümüz demokrasilerinde devletin organla- r› ayr› ayr› yetkilerle donat›lm›?t›r. Yasama yetkisini, seçimle belirlenmi? insanlar›n olu?- turdu¤u meclis kullan›r. Yürütme yetkisi hü- kümet, yarg› yetkisi ise ba¤m›s›z yarg› organ- lar› (Dan›?tay, Anayasa Mahkemesi, Say›?tay, Yarg›tay) taraf›ndan kullan›l›r. Bu durum, siyaset felsefesinde a?a¤›daki kavramlardan hangisiyle aç›klan›r? A) Kuvvetler ayr›l›¤› B) Bürokrasi C) Cumhuriyet D) Adalet E) E?itlik Granit Kireçta?› Karstik arazi Kalker Kayatuzu Jips (alç›ta?›) II III IV V I Tropikal Ku?ak Orta Ku?ak Kutup Ku?a¤› 10101000 870960 1020 1030 1011 1013 I II III IV 880 960 V Merkez En yüksek s›c. ort. (°C) En dü?ük s›c. ort. (°C) Y›ll›k ya¤›? miktar› (mm) I II III IV V 33 26 29 31 17 –15 12 24 28 –2 300 500 1600 2200 430 KKNKKD YD E OD GKD GKN I II G Ü N E ? %36 %20 %30 %14 Sonbahar K›? ‹lkbahar Yaz DEN‹Z Göl SOSYAL B‹L‹MLER – 1 TEST‹TÜRKÇE TEST‹ ZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİ ZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİ ZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİ ZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİ ZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİZAFERKAZANDIRIRZAFERDERSHANELERİ