Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
12 EKİM 1996 CUMARTESİ CUMHURİYET SAY
DIŞ HABERLER
Afiika seferinin dayanılmaz
Iibj^a-Suriye
FKÖ ve ASALA
F
ılıstınlılerîn mücadelesme övgüler
>ağdıran Kaddafı, Arafat'ın FKÖsünü
ezmek ıçın Surıye'nın yanında yer aJır.
Lıbyaiı askerler. Jıderlen Kaddafı'den
aJdıklan emır uyarınca Surıyelılerle
omuz omuza Fılıstınlılere karşı savaşırlar...
Kıbns BanşHarekansırasında1ürki\e\\e>ardımeliniu/MfanLib\alidenbiranda""kiihranıafi"o/mu!f,daha<»(>nraki\ıllar-
da sarfettiği a\ kın so/ler. o günJerin etkisn le kanruo\ unda hep hoşgörüvie karşılanmışb.
Iibya ve KıbrisERC\.N ÇİTLİOĞLl
\ ıl 1974 Rum çevrelennde "Turk
Kasabı" olarak anılan EOKA cı Sampson'un
gmştıgı ENOSÎS amaçlı darbeye karşı Zunh
ant/a^masindan doğan "garantörJuk"
haklannı kullanan Turkne Kıbns'a
çıkmıştır Cumhurıyet ordusu. Bırleşmış
Mılletler'm çağnsına uvularak ellılı yıllarda
Kore\e gondenlen Turk tugav ları dı>ında.
ılk kez kendı ırktaşlannın guvenlıgı ıçın
savastadır
Turkıye ıle bırlıkte îngıltere \e
Vunanısran'ın da ımza kcnduğu, Kıbns'ın
bağınisızlığını guvence altına alan
antla$nianın. \unanıstan"dakı cuntanıngızlı
desteğı ıle yok edılmek ıstenmesi sonucu
ba^Iayan Turk mudahalesi Batı dunvasında
kisa suredc "L'luslararası anrlaşmalardan
doğan bir hakkırı kııllanılması" kav ramından
uzaklaştınlarak "Turk işgali"zemınıne
oturtulur Turkıve. bır bolumu ıle hâlâ
sancılannı çekmekte olduğu veaçıklanmasi
olanaksız bır a> mazlıkla ıç polıtıka
malzemesı yapılması ısrarla surdurulen
bırîakım vanlı ve haksız > jptınmlarla kar^ı
karşıya kalır 'mnanıstan'la top>ekûn bır
sava^ın ıhtımal dı^ı olmadığı o gunlerde,
Turk Ha\a Kuvvetlen. harp stoklan
açısından rısklı say ılabılecek bır noktava
>aklas.ır Ozellıkle jet yakıtı ve savaş
uvaklannın belırlı bır sortı sonrası, ınış ve
kalkıs. gu\enlığı açısından venılenmesı
zorunlu olan ını^ takımlanndakı tekerlek
lastıkJen açısından sıkıntılı anlaryaşanır
Lıbva lıden Albay Muammer Kaddafî'nın,
Erbakan'a, talıhsiz Lıbya zıyaretınde. 1974
yıJ öncesınin "dost sesi" bu kez saklamaya
gerek görmediği. her türlü dıplomatik
nezaket ve zarafetten yoksun düşmanca bir
tutumla. Türkiye*nın toprak bütünlüğü ve
cumhuriyetin remel değerlerinı sorgulayan
saldırgan cümleleri sarf edebilmiştır.
Kıbns Banş Harekâtı nı anım^jrarak "Turk
köylerinin birçoğunda hâlâ Kaddafi'nin
resimleri asuıdır" cumlesını sarf ettıren
çıkışı tam da o sıkıntılı anlara rastlar
Aibay Kaddafı, Turk Sılahlı Kuvvetlen'nın
gerelcsınecegı akaryakıt. Hava
Kuvvetlen'nın »ıkınfKinı çektığı uçak
lastıkJerı, ha* adan karaya roketler \ e dığer
yedek parçalan vermeye hazır olduğunu
bıldırerek. Turk hukumetınden bu v onde
>azılı bırtalepte bulunulmasmı ıster
Bu konuda. belleğımı razelemek ıçın
bılgısıne başv urduğum. donemın TRT ve
basından sorumlu Tunzm Bakanı ve
Hukumet Sozcusu Orhan Birgit. o gunlen
soyle anlatır "...Silah sarışlarını düzenleven
uluslararası kurallar geneği Kaddafı. Turk
hukumetinden kendiJerine \a/ılı ve resmi bir
faJep ulaşnrıfmasını istedi. Bir mektup
ha/ırlanarak cumhurbaşkanı tarafından
imzaiandı. Bu aşamada Başbakan jardımcısı
Necmettin Erbakan, mektubu Libva'nın
Ankara Buvukelçisi'ne kendisinin verme
istegini ilefince bu isteği reddedilmedi ve
mektup Erbakan'a \erildi. Aradan geçen
giınler içinde Libya tarafından bır hareket
gdrulmemesi uzerine Dışişleri Bakanı Turan
Güneş mektubun akıbetini araştırma
gereğıni duvdu \e mektubun Erbakan"ın
cebinde unutulduğu, muhatabına
ulaştırıfmadıüı ortava çıktı. Bir sıirc
Erbakan*ın cebinde doiaştığı için buruşan
mektup. veniden vazılıp bir ke/ daha
im/aları için dogal olarak romhurbaşkanına
ai7edilemedi ve o buruşuk hali ife Libva'nın
Ankara Büvüke/çisi'ne tevdi edildL."
O gunlerde Turk Hava Yollarf nda kargo
uçagı Hava Kuv\etlen'nde de C-47 Dakota
tıpı uçaklardı^ında naklıve uçağı
bulunmadığı ıçın kolfukları sokulen THY
yolcu ııçaklan Lıbja'dan Turkıve'ye uçak
yedek parçalan havadan kara\a roketler
ta^ırlar Lıbva bır anda "dost \e kardeş"
ulkelıge tertı ederken lıden Alba>
\fuammer Kaddafı de. duvgusıl patlamalar
\e vargılara son derece açık Turk
kamuo) unun gozunde ~zor gun dostu bir
kardeş", dahasi "kahraman"dır artık
19~4 vılından 1996">a uelındığınde ne
degı^mı^tır kı. 22 yıl once Turkı>e"_ve
gerçekten de zor bır anda uzatılaıı "dost el"
Turkne C umhunşetı Ba^bakanf nın
Lıbva'v ı resnıı zıvaretınde. ulusal
onıırumuza ındırılen bırvumruğa
22 > ıl oncesının "dost sesi" bu kez
saklamaya gerek gormedığı. her turlu
dıplomatik ıiczaket \e zarafetten yoksun
du^manca bır rutumla Turkıve nın toprak
butunlugu ve cumhurı>etın temel değerlerinı
sorgulavan saldırgan cumlelerı sarf
edebilmiştır' Kaddafı tam kendLsınden
beklenmesı gereken bıçımde davranmıştır
"Cumhurnethiıkümeti"nm Ba^bakanTna
\e resmı Turk hevetıne
Burada ozenle altının çızılmesı gereken bır
nokfa vardır Ikı Erbakan"ı aynı anda kabul
etmıstır Lıbya lıderı Kaddafı Refah Partısı
Genel Ba^kanı Necmertın Erbakan ve lıden
olduğu sıyası partı, Kadddfı'nın ovgulerını
almjş. olası bır Refah ıktıdannın Turkıye'yı
gerçek kımlığıne kavusturacagı açık bır
bıçımde sovlenmı^tır Ve bu "^rçek
kimliğe" kavusulmasını, Kaddafı "nın
dusunce yapısı ıçınde engelleyen
"Cumhurivet rejimir
'ne, C umhumet
hukumetı Basjbakanı Necmettin Erbakan'ın
^ahsında acımasızca saldırmıştır Kaddafı
Olaya bu açıdan bakıldığında Erbakan'ın,
Afnka gezısı sonrası Esenboğa
Havaalanı'nda vaptığı "muzaflfer Romalı
komutan dönıişu" benzetmesının gerçek
anlamına varmak daha kolaylasacaktır
sanırız KaddafVnın "çadır$o\levi'*nı Turk
kamuoyu yerlı kaynaklardan v ıllardır
dınlemıvor nıu' Lzun \illar boyunca
ASALA'dan PKK'ye. Musluman
Karde^ler'den ETA'ya uzanan karmaşık \e
son derece gınft ılışkılerın merkez noktasını
oluşturan Kaddafı. ıdeolojısınm onundebır
engel olarak gorduğu Turkıve
Cumhunyetf ne. Erbakan'ın sunduğu bu
olağanusfu fırsattan >ararlanarak elbette
daha farklı dav ranmayacaktı
Vâser Arafat lıderlığındekı Fılı>-
tın Kurrulu^ Orgutu (PLO). mutade-
lesmı sivasıplattormlarata^ımaya \e
Batı duny asi ıle ılı>kıler kurmava ha-
zırlandıgı gunlerde. bır ıç mutadele-
nın kanlı tuzağına suruklenır Geor-
ge Habbaş lıderlığındekı PFLP (Fı-
lıstın'ın Kurtuluşu Içın Halkçı Cep-
he) ve Abu Nidal'e bağlı radıkal
Marksistkanat. Arafat aaçıktancep-
he aldılar
Sunyeve bağlı olarak Sovyetler ın
gudumundekı Habba? ve Nıdal frak-
sısonlannın sjJahJ? guçlerı ılım/ı Fı-
lıstınlı Iıder kadrosunu kanlı bır bı-
vimdeelınııne ederken gerek Arafat
gerek Batı dunvasına açık bır mesaj
vermeyı amaçlıyorlardı Fılist/n so-
rununun çozumu Bdtı ıle işbırlığı ve
anlaşmada değıl Batı ıle savaşveda-
vatmadan geçmektedır
SunveHiejşbiriiği
Sıra doğrudan Lubnan 'da uslenen
•V'aser Aratat ve FkO nun ana gucu-
ne geldığınde Sunye sahnedekı \e-
nnı alır Sunye ordusuna bağlı ağır
sılahJarla doııatılmış bırlıkler tank-
larvetopçuatesınındesteğınde Ara-
fat a Lubnan topraklan uzennde nı-
haı darbeyı ındırmek uzere harekete
geçtıklennde. Sırt'tekı "çadırsovle-
\inde" Fılıstınlılenn mucadeleMne
ovgulervağdıran Kaddatı Arafat ın
FKO sunu ezmek ıçın Sunye nınva-
nında yer alır
1974'tc gorunurde Turkıve >e
yapfığıjest ternelde ıse Batı dunya-
sının Turkıve uzerınden verdığıme-
saj nedenı ıle Yunanıstan'ı kar^ısına
alan Kaddafı l980\ılındaCad'agı-
rı^tığı saldında. kendısıne destek \ e-
ren Sovyetler Bırlığı uçaklarının ık-
mal ıçın Yunanıstan"a ınmelenne
ızın veren Papandreu'yj borçlan-
mıştır Bu borç ASALA">a venlen
lojıstık v e ıstıhbarat desteğı ıle dolay -
lı soldan Yunamstan'aodenmeyeça-
lışılır Kaddafı tarafından Ermenı
Tasnak Partısı. l5Temmuz 1983"te
7 kışjnın olumu ve 60 kisinın vara-
lanması ıle sonuçlanan Fransa Orh
Havaalanı'ndakı bombalama e\le-
mının ardından vjptığı ASALA vı
suçlayıcı açıklamada "ASALA'nın
Smy etier Biriiği-Libva \e Surive'nin
gudumunde bir orgut olduğunu"
açık bır bıçımde ıfade eder \e KGB
(SovyetGızlıServısı). El Muhaberat
(Sunye Gızlı ServiM) ve Lıbva gızlı
servıslerının ASALA"ya yardımcı
olduklannı ılen surer
Bu ağır suçJamaya Lıbva \e lıde-
nnden yalanlayıcı hıçbır tepkı gel-
mez Dahası. Kaddafı. Korsıka \e
Basklı ayrıhkçılara Lubnan uzenn-
den Mİalı \e ı.ephane yardımı yapar-
ken. George Habba;? ve ASALA'nın
ortakla^a sahıbı bulunduğu Sunye
Dev let Baskanı HafizEsad'ın karde-
î,ı RifatEsad'ın da bır bıçımde pay al-
dığı gemı/en kullanır
Aşnı gemıler ASALA tarafından
uyusturucu trafığınde de kullanıla-
cak. uAUşturucuJann Bevrut'tagemı-
lere yukienme is/emlerıne Lubnan
asillı Salim Şaban \e Esad aılesının
bır baska mensubu nezaret edecektır
Sunve DevletBa^kanı HatızEsad'ın
esının veğenı George Makhlouf...
Bevrut tan Lıbyalıderı KdddatTnın
parasını odedığı genıılerleyola çıka-
rılan stlahlar\e AS AL A'nın uyuştu-
rucuları Beyrut-Ldzkıve-korsika-
Marsıha-Barcelona hattından alıcı-
lanna ulasacak. ASALA"nın sahne-
den çekıImeM ıle aynı hdt bır^urede
PKk tarafından kullanılacaktır
1980 lı vıllardd Lıbva'da>uzlerce
Doğu Alrnan askerı danı^manı Lıb-
va ordusunu eğıtırken. haklı bır une
sahıp STASİ (Doğu Almanya Gızlı
Servısı) ajanlan Lıbya Gızlı Servısı
elenıanlarını yetı^tınrler STASİ eğı-
tımlı Lıbvaajanlannın Avrupaulke-
lennde Kaddafı aleyhtarı Lıbyalıla-
rı tasfıvede son derece başarılı ol-
duklan henuz belleklerden sılınme-
Erbakan uvanları dinlemedi
Lıbya"nın gune_\ındekı ve 1980'lı
vıllardd Albdy Mesut Abvabalkomu-
tdsındakı Sebha Ussu'nun. uluslara-
rası teror orgutu ınensuplannın eğı-
tımlerınde yaygın olarak kullanılışı,
Sırte Hılal ve Az Azouıah uslennde
ozellıkle ETA gerıllalarına patlayıcı
efftımı verıldığı Çad'dafaalıyetgos-
teren "İslam Lejyonu"nun bu kamp-
larda yetı^tırıldığı bır sir olmaktan
çıkalı \ ıllarolmuştur Bu bılgıler Er-
bakan'a hâlâ ula^mamı^ olmalı kı.
Içı^len Bakanı Mehmet Ağar'ın tum
uyarılannakar^ın Turkı>eCumhun-
vetı'nın ba^bakanı une de Lıbya'şa
gıtmekte ısrarlı olmuş ve ustelık Lıb-
> a'} ı bu kımlığınden anndırmak ıçın
vaptığı konu^malarla cumhunvettıu-
kumetını y azık kı komık duruma du-
»urmuştur Kaddafi'nin kavnağını
anar^ı \e kaosta bulan temel felsefe-
M n Mart 1982tanhmde \ıyanada
Impenal Otel de A\ rupa VeşıllerHa-
reketı 'nın lıderlerı ıle bırlıkte katıldı-
ğı bır toplantıda vaptığı konu^mada
kullandığı şu tumlede açılımını bu-
lur "Başkalannı banşa mecbur ef-
nıek için >a>gın siddet etlemleri ha-
zırlamalm/..."
Tlî^T 2
B U G Ü N
Saat : 21.25
ÖKER
PKK. ASALA, CIE\IE.\ B4GLAJVT1SI
Kaddafi ve
aynlıkçılar
• Turk kamuo>unda adı pek bılmmeyen \e
merkezı Ispan>a"da bulunan CIEMEN orgutu
PKK v e ASALA gıbı 1975 yılında faalıyete
geçtı. CIEMEN'ın arkasındakı parasal
kaynak Kaddafı'dır
TRT'DEN BILGIYE VE DUYARLIUGA ODUL...
Eğer bilginize güveniyorsanız, ülkemizde ve dünya'da gelişen olaylara duyarlıysanız, kavrama yeteneginizi geliştirmek isfiyorsanız, sizde
JOKER
kervan/na katılabilirsiniz.
TRT'nin 5 YILLIK GURURU
Turk kamuo\ unda adı ne-
rede ıse hıç du\ ulma>an. tıp-
kı ASALA (Ermenistan'ın
Kurtuluşu fçın Gızlı Ermenı
Ordusu) \e PKK (Panıva
Karkeran Kurdistan) eıbı ay-
nı merkezdenemıralmışçasi-
na 1975 yılında faalıyete ge-
çen bır orgut \ardır CİEVfE'V
(Centre fnternacıonal Escarra
per a les \Jınorıeb Etnıque;> ı
Nacıonalsibozcuklennınbaş-
harflerınden oluşturulan CI-
E\fE\ adındandaaçıkçaan-
ia^ıldığı gıbı "Etnik ve llu-
sal Aanlıklar"laılgılıdır mer-
kezı ıve Kpanva-Barcelo-
nadddırCIEVîE'N ın ana
amacı kurueularınca "bir
de\ letin sınırlan içine sıkışmış
ve bir nıiliet olarak varlıkları-
nı surdurmeleri tehdit altında
bulunan etnik a/ınlıkları bı-
linçlendirmek" bıçımınde
açıklanır CIEVfEM ozellıkle
Kaddafi'nın ı,ok \akından ıl-
gılı olduğu KorMka Sardunva
\eBaskha\n)ık(,ılarlakolko-
la ılışkıler ıçınde ıken genel
sekreterlerı Angel Colom.
1982MII sonlarında tran agı-
derek Kurtlenn voğun olarak
vasadığı vorelerde uça\ıa^-
kın bır sure ıle ıncelemelerde
bulunur Barcelona \a donu-
>unde 1983 \isan avında
"Katalan-KıirtDostlukCenıi-
veti"nı kurar Katalan-Kurt
bostlukCemıvetı nınılkıcra-
atı ıse 1983 Aâustos a>ında
Saınt Mıquel de CIEMEN ta-
rafından duzenlenen U
N.ATO
karşıtı" bır gosterıye katıl-
maktır CIE\ÎE\. genel sek-
reterlerı Colom aracılığı ıle
Kunlenn etnik bırazınlıîc ola-
rak haklanna sahıp çıkar ve
sorunlannı Akdenız'ın bır
başka sorunlu bolgesıne taşır-
ken sekreterlerı \e Cl-
EME\ ın teorısyenı Aureli
Argemi. Ermenılenn savun-
masını u^lenır Portekız Buv u-
kelçılığımızm ASALA mılı-
tanları tarafından basılmaM ve
Portekız polisı ıle gın^tıklen
çatışma sirasında çıkan >an-
gında dort ASALA mıhtanı-
nın olumu ıle sonuçlanan ola-
v ın temelı vorede bo\ lece atı-
lır CIE\îE\ ın arkasındakı
para^al kavnak ise Lıbya ve
lıderı Kaddafı'dır Libva'nın
CIEVfEVı fınanse ettığıne
ılıskın fspanva basınında ver
alan kımı haberler orgutun
başkanı Felip Soh Sabaris'ı
rahatsız eder \e 7 Agustos
1983 te Ispanya nın en vuk-
sek tırajlı gazetesı El Paıs'e
vaptığı açıklamada. Libva'nın
fınans bağlantısinın gerçek
dışı olduğunu CIEMEVın
tum gelırlerının kayıtlı 400
uv esinın aıdatlarından ^>ağlan-
dığını \e butun malı kay ıtJa-
nnı ısteyen herke>e gosterme-
ve hazır olduklannı bıldınr
Aradan geçen ! 3 y ıl boy unca
dıınva kamuovu Sabarıs'ın
hala kayıtlan açıklamasını
beklemektedır