Katalog

Cumhuriyel İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı: Orhan Erinç • Genel Yayın Koordınatöru: Hikmet Çetinkaya % Yaznşlerı Müdürlerr İbrahim Yıldız. Dinç Tayanç (Sorumlu) # Haber Merkezı Müdüru: Hakan Kara • Görsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Habcrler Ergun Balcı • tstıhbarat Yalçın Çakır • Ekonomı Bülent kı/.anlık • Radyo-TV U>gar Eremektar • Kültür Handan Şenköken • Spor Abdülkadir V ücelman # Yurt Haberler Mehmel Saraç 9 Makaieler Sami Karaören • Çevırı Sevfettin Turhan • Düzeltme. Abdullah Yazıcı Ya>ın Kurulu. Ilhan Selçuk (Başkan). Orhan Erinç, Oktay Kurtböke. Özgen \car. Hikmet Çetinka\a. Şükran Soner. Ergun Balcı. Dinç Tayanç. İhrahim V ıldı/, Orhan Bursalı, Mustafa Balba>. Ankara Temsılcısr Mustafa Balbay 0 Haber Mudürü Doğan Akın Atatürk Buhan No. 125, Kaf 4, Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020(7 hat). Teleks. 42344. Faks- 4195027 • izmırTemsılcısı SerdarKızık,H ZıyaBlv 1352 S 2 3Tel:4411220Teleks 52359. Faks- 44191 17 • Âdana Temsılcısı Çetin Yiğenoğlu. Inönü Cd II9S. No:l Kat I. Tel: 3522550. Teleks. 62155. Faks'3522570 Müessese -Mudürü Erol Erkut • Koordınatör Ahmet Korulsan • Muhasebe Bülenl Yener • Idare Hüseyjn Giirer • Işletme Önder Çelik • Bılgı- Işlem Nail Inal # Bılgısayar Sıstem Mürüvet Çiler # Reklam Reha Işıtman V a>nniia>aD ve Basan: Yenı Gün Haber \]aıisı, Basm \e Yayıncılık A Ş ~urkoca|, tad ÎM 4; c aiulnglu =43 U îst PK 246 Istanbuf Tel (0 2 i 2) 512 05 05 <Z0 hat I Teleks 22246. Fal> (0 2121 ? 11 85 >)5 27EYLUL1994 Imsak-4 24 Güneş: 5.49 Öğle: 12.00 İkindi. 15.21 Akşam: 18.01 Yatsı: 19.21 Hayvanseverterin eylemi • İstanbul Haber Servisi - Bağımsız Hayvansevenler Platformu, dün Fatih Belediyesi önünde gerçekleştırdikleri eylemde. daha önce belediye ekipleri tarafından öldürüldüğünü iddia ettiklen bir köpek ve iki aylık ya\ rusunu halka göstererek Belediye Başkanı Sadettin Tantan aleyhınde "manevi tazminat"'davası açacakiannı söyledi. Öte yandan Tantarûn basına gönderdiği açıklamada, başıboş köpeklerle ilgili çok sayıda şikayet aldıklannı bclirterek Fatıh Belediyesi olarak tüm hayvan koruma dcrneklerine ve vakıflanna çağnda bulunduklannı. bu konuda üretecekleri her projeye yardımcı olmaya hazırolduklannı açıkladı. Kelebek Vadisi için kampanya • İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)- Kclebeklenn son sığınma ycrleri deellerinden alınıyor. Fethiye Ülüdcnız'den yalnızca deniz yoluyla ulaşılabilen "Kelebek Vadisi"nde. bir kooperatif konut \ apmak için izin alma girişımlerinc başladı. Bodrumlu Yeşiller. Dünya Dostlan Platformu üyeleri ve S.O.S Akdenız Bürosu elemanliin. kamuoyunun dikkalını. soyu tükenmekte olan kelebeklenn banndığı buyöreyeçekmekiçin etkinliklere başladılar. Yeşiller veçevreciler, 3. derccedoğal SİTolan \adinin l.dereceyc yükseltılmesı ve ulusal park ılanedilmesiıçın düzcnlediklen ımza kampanyasında altı bin itnza (opladılar. Çevrecilere yetki sözde kaldı • İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)- Türkıye genelindeki 12 özel çevre koruma hölgesınden yedisinde y ürütiilen projelerde. kendilerine\etkı\e sorumluluk serilengönüllü çevre kuruluşlan. uygulamada hala engellerle karşılaştıklannı bildırdiler. Özel Çev re Koruma Kurumuıle Köyceğiz-Dalyan'da işbirliği protokolü ımzalayan Doğal Hayatı Koruma Derneği'nin yetİcilileri. "Bazı işbirliği çabalannın sözlü açıklamalardan öteye gidemediğinı görmekten dolayı üzüntü duymaktayız" dediler Belediyecilik Şurası • İSTANBUL (AA)- 1 Türkiye Belediyecilik Şurası" ve " Belediy e Araç v e Gereçleri Fuan". 12-14ekim larihleri arasında İstanbul'da Dünya Ticaret Merkezi'nde gercekleştirilecek. Bakırköy Belediye Başkanı ve Marmara Beledıyeler Birliği Başkanı Ali Talip Özdemır. 2710 belediye başkanının ilk kez bir araya geleceklerini belirterek, şurada sorunlan veçözümyollannı görüşecekİerini açıkladı. Ücretsiz nakış kursu • Haber Merkezi- Bahçelievler Belediye Başkanlığı ile Singer şirketinin işbirliğiyle kadınlara beş hafta sürecek ücretsiz nakış kursu dün başladı. Törende bir konuşma y apan Belediye Başkanı SafTet bulut. "Bölgemizdeki bütün hanımlan ücretsiz kursumuza bekliyoruz'" dedi. Öte yandan Bahçelievler Çocuk Yuvasf nın gecesinde. Başkan SafTet Bulut'a çocuklara\aptığı katkıianndan ötürü İstanbul Vali Yardımcısı Osman Demir tarafından takdir plaketi verildi. Termik santralın çevreye verdiği zarann önlenmesi için kredi önerdiler Yatağan'aAlıuan desteği•Alman hükümetinin, Yatağan Termik Santralı'na fıltre tesisi yapılması için önerdiği uzun vadeli kredi, kasım ayında yapılacak hükümetlerarası görüşmelerde ele ahnacak. BÜLENT SARIOĞLU MLĞLA/İZMİR/ANTALYA - Do- ğu Almanya ile birleşmenin ardından ekonomik zorluklar çeken Federal Al- manya'nın aldığı tasarruf önlemleri. Türkiye'ye yapılan çevresel bağış ve kredileri etkilemedi. Alman hükümeti- nin, Yatağan Termik Santrah'run çevre- ye zaranmn önlenmesi için fıltre tesisi yapımına kredi verilmesi önerisinin, hü- kümetlerarası görüşmelerde netlik ka- zanacağı öğrenildi. Alman Büyükelçilı- ğj Ekonomi Müşaviri Bodo VValter, Türkiye"nin "uzun vadeli yumuşak kre- di" verilen ilk ülke olduğunu ve ekono- mik işbirliğinin devam edeceğini belirte- rek Avrupa Birligi'ne girmek için yasal ve çevresel düzenlemelere öncelik veril- mesi gerektiğini söyledi. Alman Maliye Bakanlığı'nın, An- kara'daki Alman Büyükelçiliği'ne ata- nan Ekonomi Müşavin Bodo Walter. iki ülke arasındaki ekonomik işbirliğiy- le gerçekleştirilen işletmelere düzenle- nen geade, 33 yıldan beri Almanya "dan Türkiye'ye 8 milyar Alman Markı yar- dım ve kredi verildiğini kaydetti. Fede- ral Almanya'run kredi ve bağışlara de- Kasım ayında yapılacak görüşmelerde anlaşma sağlanırsa çevre halkı Yatağan Termik Santralı 'nın çevreyi kirleten dumanlanndan kurtulacak. vam etme> i istediğini belirten Walter, şu bilgileri verdi: "Türkiye, uzun vadeli yu- muşak kredi alan ilk ülkedir. Almanya'- dan kalkınma > ardımı alan ülkeler arası- nda da 4. sıradadır. Bu kredilerden 6 mil- yar markı mali işbirliği içerisinde verildi. Buniar 30 yü vadeli, 10 yılı ödemesiz. yıllık yüzde 2 faizle verilen kredilerdir. 1 milvar marklık mali kredi ise 7 vıl öde- mesiz, 20 yıl vadeli ve yüzde 4-4.5 faizle verildi. 1.4 milyar marklık bölümü ise ödemesiz olarak hibe edildi. Her yıl hü- kümetler arasındaki görüşmelerde, de- vam eden projeler için verilecek 140-150 milyon marklık kredi gündeme geliyor. Bu kasım ayının sonunda Ankara'da yapılacak görüşmelerde bu kredilerin hangi projelere ne kadar aktarılacağı ke- sinleşecek. Bu arada, çevreye büyük za- rar verdiği bilinen Yatağan Termik Sant- ralı'na filtre yapılması konusunda Alman hükümetinin, Türk hükümetine kredi önerisi oldu. Bu öneri de aynı görüşmeler- de değerlendirilerek karar sağlanacak." Almanya"dan kredi alarak ortaklık kurmak isteyen şirketler için Alman Ya- tırım ve Kalkınma Kuruluşu'nun (DEG). Ankara'da çalışmalanna başla- dığı. özel şirketlere ücretsiz olarak da- nışmanlık yaptığı belirtildi. DEG An- kara Büro Temsilcisi VVolfram Gerh, kuruluşun. Türkiye'de finanse edılen 16 projeye. 109 milyon Alman Markı kredi verdiğini belirterek şunlan söyledi: "Projeler; turizm, kent otelleri, leasing kuruluşlan. gıda işleme, ısıtma teknikle- ri, motor üretim gibi sektörlere veriliyor. Danışmanlık senisi, uygun ortaklıkların secimine, proje taslağının geliştirilmesi- ne, izinlerin alınmasına, iş gezilerinin hazırlanmasına, tecrübeli mali ve hukuk müşavirleri bulunmasına yardımcı olmak ve yer seçiminde desteklemek amacıyla yüriitülüyor. Alman şirketleri 5-6 yıl ön- cesine kadar ucuz maliyetten Türkiye'vi tercih ediyorlardı. Artık pazar paylannın yüksek olacağını bildikleri için yine Tür- kiye'de yatırun > apmay ı tercih ediyorlar. Ancak Türk \e Alman şirketler, işbirliği konusunda acemi olduklan için biz baş- langıçta tanışmalarında >e bazı problem- lerin giderilmesinde danışmanlık hizmeti- ni yapıyonu. Türkiye'de çalışmanın Al- man şirketleri için belli bir riski var, an- cak kâr şansımn da daha yüksek oldu- ğunu biliyorlar." Kapadokya 'damasallargerçekolur Güneşin doğuşuyla birlikte Jules Veme'nin kitaplanndan süzülüp gelmiş mahmur gözlü insanlar balonlanyla ya\ aş yavaş yükselmeye başlar. Birazdan işin içine perilerde kanşır. 'Peri padişahı'nın kızına aşık 'tnsan padişahı'nın oğlunun öyküsü, yukanlardan bakıldığında gerçek gibi görünür. Kimi. kendini peri padişahırun kızının yerine. kimileri de insan padişahırun yerine koyar. Hayaller kendini riizgann yönüne bırakır. Rüzgar nereye götürürse balonu. hayaller de o yöne savrulurgider. İnsan. teknoloji harikası uçaklarla yaptığı seyahatlerde bulamadığı tadı. gökyüzünde süzülen bir balonun içinde yakalar. Nevşehir'e bağlı Uçhisar yakınlanndaki 'Silkar Gnıbu'na bağlıKapadokya Lodge Country Club'ın düzenlediği balon gezisinden izlenimlerdi buniar. Ancak, dünya üzerinde yalnızca Anadolu'nun tam göbeğinde yer alan Nevşehir'de rastlanan 'peribacalan'nı balonla kuşbakışı seyredemeseniz bile üzülmeyin. Zelve. Göreme, Uçhisar'daki 'peribacaları'nın arasında dolaşırken bile sanki her birinden. bir peri kızının size gülümsediğini hissedeceksiniz.Turizmcilerin. tatillerini. deniz-kum-güneş klasiğinden farklı bir bicimde geçirmek isteyenler için düzenlediği alternatıf geziler 'peribacalan'nı balonla izlemenin dışında. Kızılırmak'ta rafting, atla gezinti. ok atma ve bisiklet turlannı da kapsıyor. (Fotoğraf: HATICE TUNCER) Harran Üniversite ayetlerle açıldı Haber Merkezi - Harran Üniversıtesi Devlet Bakanı Esat Kıratuoğiu'nun Kuran'- dan ayetler okumasıyla açıldı. Bakan Kıratlıoğlu, açılış töreninde "Allah bize yol göstermiş. Bu yolun takip- çisi olmak zorundayız" dedi. Öte yandan Cumhurbaşkanı Sülayman Demirel. Muğla Ünıversitesi'nde akademik yılın açılışı nedeniyle yaptığı konuşmada. "L'ygarlık riiz- garı devam edecek, Atatürk'ü hoşnut edeceğiz" dedi. Yenı kurulan üniversitelerden olan Harran Üniversitesi'nin spor salonunda düzenlenen töre- nin açış ko- nuşmasını ya- pan Rektör Prof Servet Armağan. üniversitenin. "İslam dün- yasına açılan bir pencere ol- duğunu, bu- nun çok şeyin çağrışunını yaptığını" söyledi. Bakan Kıratlıoğlu ise Ku- ran'dan ayetlerle süslediği konuşmasında "Kuran'da 'hiç. bilenle bilmeyen bir olur mu" ve de "oku' diye yazıyor. Allah bize yol göstermiş. Bu yolun takipçLsi olacağız" diye konuştu. Bu arada Cumhuriyet, Balıkesir, Gaziosmanpaşa ve Osmangazi üniversiteleri de yenı öğretim yılına başladı. • Devlet Bakanı Esat Kıratuoğlu, Harran Üniversitesi'nin açıhşında Kuran okudu. Cumhurbaşkanı Demirel ise Muğla'da yaptığı konuşmada, "Uygarlık rüzgan devam edecek, Atatürk'ü hoşnut edeceğiz" dedi. Muğla Üniversitesi yeni öğretim yılına. Cumhurbaş- kanı Süleyman Demirel'in de katıldığı törenle başladı. Tö- rende yaptığı konuşmada De- mirel, öğretim üyelenne sesle- nirken de şöyle konuştu: "Eği- timde tasarruf tedbiri yanlıştır. Önümüzdeki yıl eği- timde tasarruf tedbirieri olma- yacaktır. Bu gençler çağın in- sanı olacak. Çağın bilgileri ve oecerileriyle donatılacak. Ye- tiştirdiğiniz insan, Türk in- sanıdır. Bu gençler kendi de- ğerlerini büecekJer. Bilmezler- se millet olarak büyiik sıkıntı- lara gireriz. Geçmişimize sa- hip oimazsak geleceğe sahip olamayız. Uy- garlık rüzgarı devam ede- cek, Büyük Atatürk'ü hep hoşnut edece- ğiz" _ Muğla Üniversitesi'- nin Fen- Ede- biyet Fakül- tesi ile İktisa- di İlimier Fakültesi temel atma tönelerinde tribünlerin çökmesi yüzünden panik ya- şandı. Muğla Belediye Baş- kanı Orhan Çakır'ın konuş- ma yaptığı sırada başlayan yağmurla birlikte protokolün oturduğu tribün, ayaklan- ndan biri kınlınca çöktü. Ko- rumalar, Demireri bomba kaygısıyla tören alanından hemen uzaklaştırdı 10O. Yılda Özel Bir Cün Türk sinemasını Şoray temsil edecek SEVİM ERTEMUR Sinemarun 100. yılı nedeniyle Fransız Plus televizj onunca gerçekleştinlecek "Vüzüncü Yılda özel Bir Gün" programı- nda Türk sinemasını Türkan Şoray temsil edecek. JamesSte- ward, Catherine Deneuve, Sop- hia Loren, Anthony Quinn \e yönetmen Steven Spielberg gibi dünya starlanyla birlikte 10 sa- atlik sınema belgeselinde yer alacak olan Şoray. "Bu benim için büyük bir onur. Sinemamızı boyle bir program içinde temsil etmek ödüllerin en büyügü" dedi. Türk sinemasımn "sultam" Şoray. 19 Mart 1995 tarihınde vayına girecek bu belgesel için 21 eylül günü kamera karşısına geçti. Çekımleri. uzun yıllardır Fransa'da yaşayan \e Fransız Plus televızyonunda yönetmen olarak calışan Keriman Ulusov yönettı. "Yüzüncü Ydda Özel Bir Gün" programı içinde yayın sü- resi 10 dakika olan filmi. 16 sa- atte cektiklenni belirten yönet- men Keriman Ulusov. "Türkan Şoray sinemanın 100. >ılında, E.T »e Jurassic Park gibi film- lerle sinema tarihine damgasını vuran sinemanın harika çocuğu Amerikalı yönetmen Spielberg. Anthony Quinn. Sophia Loren ve Camerine Deneuve'nin de aralannda bulunduğu 100 dünya stan arasında yer alacak. Bu ne- denle ritiz bir çalışma gerekiyor- du. Doğrusu çalışmamıza değdi" dedi. Aynı tarihte 100 ülkede. o ülkelerin sinema konusunda en ünlü kişileriyle çekimler ya- pıldığını bildiren Ulusov, bu konuda şu bılgilen \erdi: "Bazı ülkede bir yönetmen, bazı ülkede bir kameramart. bazı ülkelerde ise oyuncu oldu bu kişi- ler. 19 mart tarihinde 10 saatlik bir program olarak yayımlana- cak bu yapım, tüm dünva ülkele- rine de satılacak. Yüz ekip aynı gün çekim \ apti. Ben de Türk ol- duğum için Türkiye ile ilgili gö- revlendirildim. Ancak seçim yapılırken sinema konusunda o ülkede adı en çok bilinen, yaptığı işler ilgi uyandıran. o ülkenin si- neması ile özdeşleşmiş kişiler se- çildi. Bizim ülkemizde ise 30 yıldır sinemada yerini koruyan, ödüller alan ve öidüllerini yönet- menliği ile de çoğaltan TiirkaH. Şoray'da karar kılındı. Arka- daşlanm asistan Leyla Özalp, ses düzenini sağlayan, Briiksel - de TV-sinema konusunda görev- li Yusuf Acar ve kameramanlar Le\ent Onan, Argu Sağtürk'le Trabzon ve İstanbul'da çok iyi çekimler gercekJeştirdik. Tür- kan Hanım. Türk sinemasını en iyi şekilde belgeselde temsil ede- cek." Dünva starlan arasında gös- terilmesini, "Yüz yılın sanatçı- ları arasında gösterilmek benim için ödüllerin en büyüğü" diye değerlendıren Şoray ise çekirn- lerle ilgili şu bılgiyi verdi: "10 dakikalık çekimde yönet- menlikten sanatçüığa bir günüm yer alıyor. Trabzon'da Nataşa- îar ile trabzonlu kadınlann du- rumunu vansıtan kadının kade- n' konulu bir film çekmeyi düşü- nüyoruz. Fransız televizyonu, "Bir Stann Günlüğü" adı aİtında İstanbul'dan Trabzon'a gidişi- mizi. orada film çekimi yapa- cağımız mekandaki incelemele- rimi \e halkla konuşmalarunı fil- me çekti." Gençlerin erken yaşta sigara ve içkiye başlaması, yetkilileri tedirgin ediyor Ingilizgençliğinde tehlikeli eğiliııı • İngiltere Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan rapor, çocuklann yüzde 20'sinin ilk kez 8 yaşında alkol ile tanıştıklannı gösteriyor. Çeviri Servisi - İngiltere Sağ- hk Bakanlığı yetkılilerinden Dr. Kenneth Caunan. gençlerin er- ken yaşta içki, sigara ve cinsel- lik gıhı "tehlikeli davranışlara" yönelmesini doğru bulmuyor. Geçen günlerde konuya ilişkin göriişlerini belirten Dr. Cal- man, yeru yetişen gençlere veri- len sağlık eğitiminin yeniden gözden geçiriknesi gerektiğini ileri sürüyor. İngiltere ve Gal- ler'de yaşayan 6 milyon gencın sağlığının genel olarak mükem- mel olduğunu kabul etmekle birlikte Dr. Calman, uyuşturu- cu kullarumı. intihar eğüirni ve içkiden kaynaklanan kazalann GENÇLERDE OLUM ORANI 1982-92 İngiltere ve Galler 10-19 Yaş Grubı Kanse, SinirSisto Y ™ J « Erkekler S5_ Kızlar da arttığına dıkkat çekiyor. "1993 Sağlık Raporu"nda gö- riişlerini dile getiren Dr. Cal- man ailelerin, okul yöneticileri- nin ve sağlık yetkılilennin konuyla daha yakından ilgilen- melerini ıstıyor. "Gençler sağlıklarma ilişkin bazı bilgilerin aileleri tarafından öğrenilmesini arzu ermeyebilir" diye konuşan Dr. Calman, gençlerin gizlilik istemlerine saygı duyulmasını savunuyor. Raporda, gençler arasında si- gara kullanma oranında bir azalma olmadığı belirtiliyor. 1986 vılında 11 -\5 vaşlannda- ki gençler arasında \üzde 10 civannda olan sigara kullanı- mının. 1993 vılında aynı oranı ne yaak ki koruduğu kaydedili- yor. Son araştırmalar çocuk- lann yüzde 20"sinin ilk kez 8 yaşında alkol ile tanışüklannı göstenyor; yüzde 89'u ise 13 yaşında ilk ıçkisini içiyor. Ingiltere'de 1992 yılında 15 ile 19yaşlan arasında 130erkek 40 kız çocuk intihar etti. 1969 yılında bu sayı erkeklerde 73. s^ kızlarda 36 idi. y^^\ Dr. Calman son yıllarda sos- r ^ - s ^ ^ ^ yo-kültürel yapıda meydana J\ ^ \ gelen değışikliklenn gençlerin M \ Sı davranış biçimlennı geniş ölçü- Q ' y / de etkılediğini_ belirterek şö>le v konuşuyor: "İşsizlik >e konut sorunu gençleri giderek aileleri- ne daha bağunlı kılıyor." Bütün olarak ülkede çocuk- lara yönelik sağlık politikalan çok başanlı sonuçlar veriyor. 1992'de çocuk ölümlen bin ço- cukta 6.5'e düşerek se\indirici bırdüze>e indi. Diğer taraftar 10 ile 20 yaşla- n arasında bulunan çocuklann ışlediği suçlar İngiltere'}e yılda 7 milyar sterlıne mal oluyor. îsveç'te okuÛarda seks dersi GÜRHAN LÇKAN STOCKHOLM-İsveçte okullarda dnsel bilgi derslerinı düzenleme. geliştirmekle sorumlu kurumlardan Halk Sağlığı Enstitüsü. bu konuda yeni birteknik buluşayatınm yapıyor. Kısaca CDI (Compact Disc Interacm e) denilen vöntem, çok boyutlu bir öğretim yönteminı içeriyor. Ses, görüntü. yazı. grafik ve animasv on içeren dersler. normal birCDdiskine ka\dedıiıyor ve CD-çalann TV'ye video gibi bağlanmasını ıçenyor. Öğrenaler, bilgisayarlarda kullanılan "fare" ile dnsellık dersınin ıstedıkleri bölümlerini ekrana getirebiüyor. CDI'nin ilk ömeğındeki bazı böfüm başlıklan şöyle: "Tek başnna""İkimiz başbasa", "Şeks", "Normal-anormal". "Özlem »e ask", "Flörtü başlatmak-bitirmek", "Cinsel istek \e kaygı", "Riskler ve hastalıklar", "Doğum konrrolü, istenmej en gebeliği önleme", "Okşama."