Katalog

20 TEMMUZ1992 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Cezayir: Kanlı tıaftasomı • Dtş HaberlerServisi - Cezayir'de ülkenin doğusundaki ormanlık bölgedejandarmalarla silahlı bir grup arasında iki gündür süren silahlı çatışmalann devamettığı bildinldi. İslamı Selamet Cephesi'nin (FIS) çağnsı ûzennegeçencuma günü başlayan olavlarda, 4 ; kişinin öldüğü, 15 kişinin yaralandığı vc 70göstericinin de gözaltma alındığı ka>dedıldi. Cezayir radyosu tarafından verilen bir haberde, Djamila köyünün 35 km yakınlannda çıkan bir başka çatışmada da bölgede aşın dinci bireylemci olarak bilinen İslami Selamet Cephesi'den Şe>h Azzadine'ninjandarmalarca öldürüldüğü ajanslarca bildinldi. YeHsiıfflen kınama • MOSKOVA(AA)- Rusya De\let Başkanı Boris Yeltsin. parlamentonun önceki gün aldığı. İzvesüa gazeiesinin yayın bağımsızlığını kısıtlama karannı sert bir dille kmadı. Yeltsin'in sözcüsü tarafından yapılan acıklamada, parlamentonun. eleştirileri basın özgürlüğünü kısma yoluyla engellemesinin büyükbirkaygıyla karşılandığı belirtilerek Rusya Devlet Başkanı'nın, basın özgürlüğünü korumak için anayasa çerçevesindeelindeki tüm olanaklan kullanarak gerekli önlemleri alacağı vurgulandı. Rusya ParTamentosu, kabul eltiği bir kararla geçen yılkı başansızdarbe girişiminden sonra "bağımsız" hale gelen İzvestia gazetesini. SSCB döneminde olduğu gıbı yeniden Vüksek Sovyet Başkanlık Divanı'nın kontrolüne vermişti. Kabil ateş altında ; • KABİL (AA) • * Afganistan'ın başkenti '• Kabil'de, karşıt mücahit îgrupları arasında meydana •gelen çatışmalar sonucu, en , az 20 kisinin ölduğfl, . • yüzlerce kişinin de lyaralandığı bildiriliyor. I Mücahitlerin geçen nisan Jayında yönetimi ele ; geçirmesinden bu yana ; meydana gelen en şiddetli çatışmalarda, rakip ' gruplann karşılıkh top ve [roket atışlan sonucunda ;pek çok binanın yıkıldığı ; belirtiJiyor. Bakü: Önce Roma, isonra Minsk ; • BAKÜ (AA) - Azerbaycan •Dışişleri Bakanı Tevfık •Kasımov, Karabağ .'sorununa banşçı birçözüm îbulmayı amaçlayan Roma {toplantılannda somut bir 4lerleme saj^ ınmadan 11 [ülkenin katıhmıyla Minsk'te •düzenlenmesi planlanan ikonferansta yer almak îistemediklerini bildirdi. ; Dışişleri Bakanı Kasımov, ; Ermenistan'ın da kabul -etmesi durumunda, 7 > temmuzda tek taraflı olarak ', ilan ettikleri ateşkesi bir ay '. süreyle uzatmaya hazır jolduklannı, bu süre içinde JRoma'daanlaşma v- sağlanması ıçin çaba h harcanabileceğini belirtti. _ ', Karabağ sorununun, AGİK * çerçevesinde çözülmesini j: istediklerini. bunun için ! ; Helsinki zirvesinde örgütün >• yetkilerinin genişletilmesinin ı uygun birzemin yarattığını j. belirten Tevfık Kasımov, f. ûjkelerin bireysei j, girişimlerinin sonuç .* vereceğjne inanmadıklannı belirtti. İşçi Partisi'ne kadın yardımcı • LONDRA (AA) • Arka arkaya 4 seçim kaybettikten sonra Ingiltere İşçi Partisi Genel BaşkanlığYndan aynian Neil Kinnock'un yerine John Smith'in getirilmesinden sonra, partinin genel başkan yardımcılığına da Margaret Beckett seçildi. İşçi Partisi gölge kabinesi Hazine Işleri Sözcüsü, Beckett'in oylann yüzde 57'sini alarak bu göreve getirildiğini söyledi. işçi Partisi'nin tarihinde ilk kez bir kadın olarak genel başkan yardımcılığı görevine seçilen 49 yaşındaki Margaret Beckett, işçi Partisi'nin 'kabadayı' imajına son vermeyi hedefliycr Beckett, bir marangozun kızı olarak dünyaya geldi. Maden mühendisi olan Beckett, parlamentoya girmeden önce, İşçi Partisi adına endüstri araştırmacılığı Oıtadoğıı'dayeııi banşıunudu ABD Dışişleri Bakanı James Baker banş süredne ivme kazandırmak amaayla dün İsraiTe gitti Baker'a suikast yapılacağına ilişkin ihbarlar gelmesi üzerine olağanüstü güvenlik önlemieri alındı Dış Haberler Servisi - ABD Dışişleri Ba- kanı James Baker. Ortadoğu banş sürecine ivme kazandmlması amaayla dün İsrail'e gitti. İsraıl Başbakanı İzak Rabin, Baker'ın ziyaretinin iki ülke arasındaki ilişkileri geliş- tireceğini şöyledi. James Baker. İsrail'e hareketi öncesinde yaptığı açıklamada, Arap-İsrail banş görüş- melerinde ılerleme kaydedilmesi için, her iki tarafa da yeni teklifler getirmeleri yolunda baskı uygulayacaklannı söyledi. Baker, İzak Rabin başkanlığında kurulan yeni İsrail hü- kümetinın ABD'nin girişimleri ile gerçekleş- tirilen banş sürecine yeni bir boyut kazan- dırdığını belirtti. ABD Dışişleri Bakanı. ziyareti sırasında İsrail'in görüşmelerde iler- leine kaydedilmesi için ne tür girişimlerde bulunacağını öğrenmek istediğini ve aynca Filistinlıler ve diğer Araplarla görüşeceğini açıkladı. İsraıl Başbakanı İzak Rabin, James Ba- kcr'ın bölgeye yapacağı ziyaret öncesinde İsrail televizyonuria verdiği birdemeçte, Ba- ker'ın kendisinden, selefi İzak Şamir'den duyduklannin aynısını duymayacağını um- duğunu belırterek iki ülke arasında oluşan değişik havanın hem ilişkileri hem de banş sürecini olumlu etkileyeceğjni kaydetti. Ra- bin aynca, ABD yönetiminin İcendilerine uygulayacağı baskıdan korkmadığıru da be- lirtti. Başbakan İzak Rabin. gecen hafta, bölge- de kalıcı banşın sağlanması için Arap ülkele- ri ve Filistin ile görüşmelere haar olduğunu açıklamış ve Mısır'ın Arap dünyasında olumlu bir rol üstlenebileceğini belirterek. önümüzdeki salı günü Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'in daveti üzerine "ilişkileri sıcaklaştırmak üzere" Kahire'ye gitmeyi ta- sarladığını bildirmişti. Bu arada ABD Dışişleri Bakanı Baker dün Kudüs'e ulaştıktan hemen sonra İsrail Başbakanı Şamir ile yaklaşık 90 dakıka sü- ren bir görüşme yaptı. Görüşmeden sonra bir açıklama yapan Baker, banş sürecine yö- nelik olarak olumlu adımlar atılması şansı- nın bulunduğu konusunda iyimser olduğu- nu söyledi. Baker, Şamir'in işgal topraklan- na Yahudi yerleşimini sınırlama konusunda ciddi olduğunu ye bunu Arap liderlere ilete- ceğini belirtti. İsrail Başbakanı Rabin de savaşı sona erdırmek vc banşı kurmak için en iyi yolun lıderler arasında karşılıkh görüş- meleryapılması olduğu yolundaki görüşünü tekrarladı. Rabin, "Arap liderlenn bu gerçe- ği reddetmeleri, teşvik edici bir işaret değil" dedi. ABDyönetimineyakın kaynaklar, Ba- ker'ın Filistinlilere özerklik verilmesi konu- sunda bir taslak hazırlanmasını ve bölgeden aynlmadan açıklanmasını istediğini belirttj- ler. Baker, işgal bölgelerindeki Filistınlilerin temsilcilenyle bugün görüşecek. ABD Dışişleri Bakanı James Baker'ın İs- rail ziyareti öncesinde. Baker'a aşın sağcı eylemciler tarafmdan suikast düzenleneceği- ne ilişkin ihbarlar alındığı bildinldi. İsrail Radyosu'nun dün sabah polis kaynaklanna dayanarak verdiği haberde, ihbarlann ciddi olarak değerlendirildiği kaydedildi. Güven- lik kuvvetlennin aşın sağ örgütlerin militan- lannı yakın takibe aldığı. Kudüs'teki ABD kurumlan çevresinde güvenlik önlemlerini arttırdığı bildirildi. ABD Dışişleri Bakanı James Baker'ın Or- tadoğu'ya yaptığı dokuzuncu ziyareti. İsrail, Ürdün, Mısır. Suriye ve Suudi Arabistan'ı kapsıyor. öte yandan Filistin]in Ankara Büyükelçi- si Fuat Yasin, yeni İsrail Başbakanı İzak Rabin'in, lafla değil, hareketleriyle banş yanlısı olduğunu göstermesi gerektiğjni be- lirterek "Rabin görünmek istedığı gibi yu- muşak bir lider değildir" dedi. Yasin, Cumhunyet'e yaptığı açıklamada, İsrail îşci Partisi lideri ve Başbakan İzak Ra- bin'in kendini "esnek ve yumuşak lider" ola- rak gösterdiğini ifade ederek Rabin'e karşı Fibstin politikasınm "bekle gör" olduğunu söyledi. İsrail 9 ay içinde işgal alündaki topraklarda Filistinlilere özerklik tanıyacak. Zaman içindeArap komşulanyla barış içindeyaşamak için Batı Şeria'dan toprak verecek. Ürdün Nehri üzerindeki kilit noktalan danetimindetutacak. Gazze'yi elden çıkarmaya hazır. Suriye, 1967'deyitirdiğiGolan Tepeleri'ni geri istiyor. Kuzey İsrail'e hakan tepelerin silahtan anndınlıriasını kabul edebilir. Bağımsız bir Filistin devletini destekliyor ve İsrail birliklerinin Lübnan'dan çekilmesini istiyor. Lübnan'ın güneyinde bir güvenlik bölgesi var. ABD, İsraüin yeni yerleşim yerleri kurmaya son vermesinı ve işgal alünda tuttuğu topraklardan çekilmesin istiyor. Ürdün ile konfederasyon biçirninde silahsızlandınlrruş bir Filistin 'varlığYnı, olası çözümlerden biri olarak görüyor. FKÖ, işgal alündaki topraklarda bağımsız bir Filistin devleti istiyor. Savıınma ve dış politika yetkilerini paylaşmak koşuluyla Ürdün'le konfederasyona sıcak bakıyor Baü Şeria ve Gazze'de Yahudi yerleşimine son verilmesini istiyor. Ürdün, yitirdiği Batı Şeria ve Kudüs'ün Arap egemenliğine geri verilmesini isuyor. Ülkede yaşayan çok sayıda Filistinlinin muhalefetini yumuşatmak amaayla bir Filistin hükümeti ile konfederasyonu kabul edebilir. GOLAN TEPELERİ :y....\ y r • y Kudüs Olası çözümlerden biri, kentin Arap ve Yahudiler arasında paylaşılması ve tarihi kentin uluslararası denetime açık tutulması. 242sayılı karar Tartışma yarattı Dış Haberier Servisi - 22 Ka- sım 1967 tarih ve 242 sayılı BM Güvenlik Konseyi'nin karan şu maddelerden oluşuyor: • İsrail 1967 savaşında elege- çırdiği topraklardan' çekilmeli- dır. • Bölgede düşmanlıklara son verilmelidir. • Bölgedeki tüm ülkçlerin top- rak bütünlüğü, bağımsızlığı ve banş içinde yaşama hakkı ka- bul edilmelidir. • Mültea sorununa adil birçö- züm bulunmalıdır. Güvenlik Konseyi'nin 22 Ekim 1973 tarihli ve 338 sayılı kara- nnda ise 242 sayılı karann uy- gulanması isteniyor. 242 sayılı kararda "tüm toprak- lardan' denilmediğ^ için İsrail karan kendine görc yorum- layarak sadece 'bazı' Arap top- raklanndan çekilmeyi kabul ettı. Filistinliler kararda "Fılistin sorunu" ifadesi kullanıldıgjn- dan karara itiraz ettiler. Bush'un planı Bölgede yeni düzen Dış Haberler Servisi - Körfez savaşının sona ermesinin ardın- dan Başkan Bush. geçen yıl 4 maddelik Ortadoğu planını açıkladı. • Bölgede yeni bir savaş tehli- kesini önlemek için yeni bir güvenlik sistemi kurulmalıdır. • Bölgede kitle imha silahlan- nın yayılması önlenmelidir. . • Bölgenin ekonom'k kalkın- ması için çaba harcanmalıdır. • Arap-İsrail sorununa banşçı çözüm bulunmalıdır. Banş süreciniKörfez SavaşıbaşlattıSaddam 'ın Filistin sorununubayrak yapmasuıdan telaşkmanBush, Körfez Savaşı biter bitmez Ortadoğu'dabarış içingirişinüerini başlattı Dış Haberler Servisi - ABD Dışişleri Bakanı James Baker, dün bir yıl içinde 9. kez Orta- doğu"ya gitti. Baker geçen yıl Körfez Savaşı'nın bitiminden 31 Ekim 1991'de İspanya'nın başkenti Madrid'de Ortadoğu Banş Konferansfnın toplan- masına kadar bölgeye 8 ziya- ret gerçekleştirdi. Körfez Savaşı bir bakıma Ortadoğu'da banş sürecinin hızlanmasına yol açtı. Irak li- deri Saddam Hüseyin'in Ku- veyt'ten cekilmeye karşılık İsrail'in Arap topraklanndan çekilmesini istemesi, Filistin sorununu gündeme getirir- ken. Batı dünyastnın da telaş- lanmasına neden oldu. Filistin sorunu çözülmedikçe Orta- doğu'da yeni bir diktatör bu sorunu bayrak yaparak kitle- leri peşinden sürükleyebilirdi. Bu nedenle ABD, Körfez Savaşı biter bitmez Orta- doğu'da banş girişimlerini başlattı. Baker, bir Ortadoğu Banş Konferansfnın toplana- bilmesi için mekik diplomasi- sini hızla sürdürüyordu. Ulus- lararası konjonktür de Ba- ker'ın işini kolaylaştınyordu. Soğuk savaşın sona ennesiyle Sovyetler BirliğTnin desteğini yitiren Surije'nin ABD ile ilış- kilerinı düzeltmeye gereksın- mesi vardı. Lübnan. Suriye'- nin dümen suyunda ıdi. Kör- fez Sa\aşı sırasında Saddam Hüseyin'den yana bir tutum takınan Ürdün ile FKÖ. Batı Avrupa ve ABD'ye hoş göriin- me çabasındaydılar. İsrail ise Sovyetler'den göç eden Yahu- dileri yerleştirmek için 10 mil- yar dolarlık Amerikan kredi- sine ihtiyaç duyduğundan VVashington'u gücendirmek- ten kaçınıyordu. Bu ortamda çetin pazarlık- lar sonunda ilgili ülkeler, Or- tadoğu Banş Konferansı'na katılmayı kabul ettiler. Madrid Konferansı: 31 Ekim 1991 de İspanya'nın başkenti Madrid'de başlayan Ortadoğu Banş Konferansı'- na Mısır. İsrail, Suriye. Lüb- nan. Ürdün ve Filistinliler katıldılar. Filistinliler, konfe- ransa Ürdün heyetinin içinde yer alarak katıldı. İsrail, FKÖ ve işgal altındak topraklann dışında yaşayan Filistinlilerin toplantıya katılmalannı en- gellemıştı. Madrid Konferan- sı. ABD ile Sovyetler'in göze- timinde Başkan Bush ve Mihail Gorbaçov'un yaptık- lan konuşmalarla anlrlı Ancâk israil Başbakanj İzak Şamir ilk günden şartla- nnı ortaya koydu: 1. Banşa karşı toprak ilkesi- PalermoSavaşıBorsellino'ya suikast Mafya bir savcı daha öldürdü • İtalyan mafyasına karşı savaşan Savcı Borsel- lino'ya bombalı saldın düzenlendi. Yaklaşık iki ay önce öldürülen Savcı Falcone'ye düzenlenenin bir benzeri olan saldın sonucu. Borsellino'nun vücudu tamarnen yandı. Saldında biri kadın koruma gö- revlisi, toplam dört kişi daha yaşamını yitirdi, on- larca kişi yaralandı. Dş Haberler Servisi - İtal- yan mafyası, kendisine karşı savaşan birsavayı daha öldür- dü. Sicilya'nın başkenti Paier- mo Başsavcısı Paolo Borselli- no dün uğradığı bombalı saldı- n sonucu yaşamını yitirdi. Borsellino'nun yaklaşık iki ay önce öldürülen savcı Giovanni Faicone'nin yakın arkadaşı ol- duğu bildirildi. Savcı Borsellino'ya düzenle- nen saldında biri kadın koru- ma göreviisi olmak üzere top- lam dört kişi daha öldü. İtal- yan haber ajansı Ansa, Borsel- lino'nun annesinin ve kızkar- deşinin kaldığı evin önüne yerleştirilen bombanın patla- ması sonucu onlafrca kişinin de yaraiandığmı bildirdi. Polis, 15 kişinin hastaneye kaldınldığını belirtti. Olayın, 23 mayısta öldürü- len, İtalya'nın mafyaya karşı savaşan en önemli savcılann- dan Giovanni Falcone'ye dü- zenlenen saldınnın benzeri olduğu belirtildi. Ajanslar, iki koruma aracı eşjiğinde araba- sıyla Sicilva Özerklik Cad- desi'ne gıden Başsavcı Borsel- lino'nun vücudunun bomba- nın patlanıası sonucu tama- men yandığım bildirdiler. Borsellino'nun aracının bom- Savcı Borseilino banın patladığı anda yerden iki metre havalandığı ve çevre- ye saçılan parçalann pek çok kişinin varalanmasına ve çev- redekı ev ve araçlann hasaı görmesine yol açtığı belirtildi. Palermo Başsavcısı Borsel- lino'nun, daha önce öldürüler Savcı Falcone gibi. İtalyan mafyasına karşı mücadele etti- ği bildirildi. Borsellino'nun. Falconc'nin yakın çalışma ar- kadaşı olduğu ve karşılıkh bil- gi alışverişinde bulunduklan belirtildi. Borsellino'nun da Falcone gibi mafya hakkında bilgı bankası olarak kabul edil- diği kaydedildi. Yugoslavya Başbakanı, Saraybosna'da İzzetbegoviç ile görüştü Paniç'tenbarış önerisi• Yugoslavya Başbakanı Paniç: dün ani bir kararla Saraybosna'ya giderek Bosna-Hersek Devlet Başkanı İzzetbegoviç ile görüştü. Paniç görüşmede. Bosna-Hersek'teki liderlenn acilen banş masasına oturmalannı önerdiğini bildirdi. Sırp liderlerin Londra'da ilan ettikleri ateşkes bir saat sürdü. Dış Haberler Servisi - Yu- goslavya Başbakanı Milan Paniç, Bosna-Hersek'te sava- şan liderler arasında banş gö- rüşmelerine acilen başlanması- nı önerdi. İngiltere'nin başken- ti Londra'da AT öncülüğünde yapılan görüşmelerde Sırp. Hırvat ve Müslüman liderler arasında imzalanan ve dün TSİ 19.00'da başlayan ateşke- se uyulmadığı bildirildi. Yugoslavya Başbakanı Pa- niç. dün ani bir kararla çatışan taraflarla görüşmek üzere Bosna-Hersek'in başkenti Sa- raybosna'ya gitti. Saraybosna Havaalanı'nda BM Banş Gü- cü Komutanı General Levvis Mackenzie tarafmdan karşıla- nan Paniç. Bosna-Hersek Devlet Başkanı Alia İzzetbe- govıç ile görüşeceğini bildirdi. Paniç. görüşmenin 15 dakika içinde ayarlandığını belirterek, "Ona telefon ettim. bana 15 dakika sonra telefon ederek bu görüşmeyi sağladılar" dedi. Bu arada AT öncülüğünde Paniç, Bosna-Hersek'te Sırp Londra'da sağlanan ateşkes toplumu lideri Radovan Ka- dün saat 19.00'da başladı, fa- radaç'i destekledipinı belirtti. kat yaklaşık bir saat sürdü. Acil banş Bosna-Hersek Devlet Baş- kanı İzzetbegoviç ile yaklaşık üç saat süren görüşmeden son- ra bir açıklama yapan Paniç. dört aydır süren savaşı sona er- dirmek için Bosna-Hersek'in Sırp, Hırvat ve Müslüman lı- derleri arasında banş görüş- melerine acilen başlanmasını önerdiğini bildirdi. Paniç, Yu- goslav ve Sırp taraflannın '"bu saçma. inanılmaz ve vicdansız savaşı" sona erdirmeye hazır olduğunu belirtti. İzzetbego- viç'e yanıt vermesi için çok kı- sa bir süre tanıdığını bildiren Paniç. İzzetbegoviç'le anlaşa- mazlarsa dünsanın hangi lara- fın savaşı sürdürmek istedığmi öğreneceğini sövledi. AFP. başkent Saraybosna'da bir saat süren sesizliğin ardın- dan top ve ağır makineli tüfek atışlannın başladığını bildirdi. Bosna-Hersek'te silahiar dün gündüz saatlerinde ve ön- ceki gün de susmadı. Saray- bosna kent merkezinde çatış- malar sürdü ve havaalanı yakınlanndaki Dobruca semti ağır hasara uğradı. Nisan ayın- dan bu >ana 70 bin sivilin Sırp kuşaıması altında olduğu Go- razde kentinden tek bağlantı yolu amatör radvo duyumları da son iki gündür kcsildi. Yu- goslav habcr aıansı Tanjug. Müslüman güçlcrın' önceki günden ıübaren Sırpmc\/ılcri- nc karşı sıldırıva geçliğini \e saldınnın sürdüğünü du> urdu. ni kabul etmeyeceklerdı. 2. İkili görüşmeler İsrail da- hil Ortadoğu ülkelerinde ger- çekleşmeli idi; Oysa bu, Arap ülkelerinin İsrail'i tanıması anlamına gelecekti. Araplar koşullan kabul etmeyince konferans; temel sorunlara geçilmeden prosedür konu- sunda kilitlendi. ABD duru- ma müdahale ederek taraflan ikinci aşama için Washing- ton'a davet etti. VV'ashington görüşmeferi: VVashington görüşmeleri 10 Arahk 1.991'de başladı. Filis- tinliler. Ürdün heyetinden ay- nlmak istediklerini bildirince, İsrail buna keşinlikle karşı çıktı. Sonunda Ürdün'e ilişkin sorunlann ele alınacağı görüş- melerde heyetin 2 Filistinli ve 9 Ürdünlü; Filistin sorununu görüşecek heyetin de 2 Ürdün- lü ve 9 Filistinliden oluşması- na karar verildi. VVashington'- da Filistinlilerle İsrail ilk kez aynı masada karşı karşıya oturdular. Ancak Batı Şeria ve Gazze'de kurulacak "geçici yönetimin" yetkileri konusun- da anlaşmazlık çıktı. Moskova görüşmeleri: Orta- doğu banş görüşmelerinin üçüncü aşaması. 29 Ocak 1992'de Moskova'da başladı. Aralannda Çin, Japonya. ABD, Kanada. Türkiye ve AT üyelerinın de bulunduğu bir dizı ülke konferansta hazır buiundu. Suriye, Lübnan. Fi- listin. Cezayir ve Yemen, kon- feransa katılmadılar. İsrail; Doğu Kudüslü ve Batı Şeria ile Gazze'nin dışında vaşayan Filistinlilerin. Filistin heyetin- de yer almasına karşı çıkmıştı. Filistinliler bu tulumu protes- to edere Moskova'ya gıtmedi- ler. Görüşmelerde çevre. su. ekonomı. silahsızlanma gibi sorunlar ele alındı ve konula- rın avrı ayn komitc loplanlıla- nnda clc alınması kararlaştı- nldı.