Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
11 HAZİRAN1992 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Memur paneline
yasaklama
• EkonomiServisi-
İstanbul Valiliği, Kamu
Çalışanlan Sendikalan
Platformu'nca düzenlenecek
olan "Kamu Çalışanlannın
Sendikal Haklan ve Yasal
Düzenlemeler' konulu
paneli yasakladı. Yasaklama
gerekçesinde, panelin uygun
görülmediği belirtildi.
Memur sendikalan, valiliğin
uygulamasını kınarken
DISK'ten yapılan
açıklamada da hükümet
memurlara sendikal haklar
tanımak yolunda çalışmalar
yaparken Valiliğin memur
sendikalannın panclıni keyfı
bir şekılde yasakladığı
belirtildi.
DİSKten ilk toplu
sözleşme
• EkonomiServisi-
DİSK'in yeniden faaliyete
geçmesinin ardından ilk
toplu iş sözleşmesini Oleyis
Sendikası imzaladı. Oleyis
Sendikası Genel Başkanı
Mukbil Zırtıloğlu ile İstanbul
Anakent Belediye Başkanı
Nurettin Sözen arasında dün
imzalanan toplu iş
sözleşmesiyle belediyeye
bağlı Spor Etkinlikleri AŞ
işyerinde çalışan 45 işçinin
ücretlerinde yüzde 125
oranında artış sağlandı.
Belediyede
uyuşmazlık
• Ekonomi Senisi - İstanbul
Büyükşehir Belediye Başkanı
Nurettin Sözen, Belediye-lş
Sendikası ile yaklaşık 30 bin
işçi adına sürdürülen
toplusözleşme
görüşmelerinde bir sonuca
ulaşılamadığını ve
arabulucunun uyuşmazlık
zaptını düzenlediğini
açıkladı. Sendikanın yüksek
ücret teklifini eleştirerek
"Ödenemeyecek kağıtlann
altına ımza atmak neyi ifade
eder"dedi. Sözen,
toplusözleşme
görüşmelerinde kıdemsiz işçi
için 4 milyon 777 bin lira
giydirilmiş net ücret
önerdiklerini, sendikanın ise
giydirilmiş net ücret teklifinin
13 milyon olduğunu açıkladı.
Müteahhfflene
mQjde
• ANKARA(ANKA)-
Türk müteahhıtlerinin
Libya'dan alacaklannın
tasfıyesi için yapılması
öngörulen, ancak bu ülkeye
karşı uygulanan ambargo
nedeniyle ertelenen
bankaalık anlaşmasının
yakında gerçekleşmesi
umududoğdu. Libya'nın
görüşmeler için önerdiği 2
ternmuz tarihinin
Eximbank tarafından
uygun bulunduğu öğrenildi.
Asansör
sempozyuımı
•KOCAELİ(AA)-1.
Ulusal Asansör
Sempozyumu'nda konuşan
ÎTÜ öğretim üyesi Prof.
Turhan Antan,
asansörlerin birertaşıma
aracı ötesinde tesis
olduklannı söyledi. Kocaeli
Mühendislik Fakültesi
tarafından düzenlenen
sempozyuma 2'si Fransız
olmak üzere toplam 36
öğretim üyesi katıldı. Prof.
Turhan Antan,
sempozyumda şöyle
konuştu: "Asansöriçine
gelişigüzel konulduğu
sanılan aynanın önemı
büyüktür. Aynalar,
asansöre genişlik kazandınr
ve dalgın insanlan uyanr.
Dikkatsizolarak asansör
kapısıru açıp adım atan
insanlar. aynada kendisini
göremeyince ikaz edilir ve
kabinin olmadığını fark
•ederler."
Sigara ve otomotiv sektörünün devleri art arda yatırun yapıyor
Üeni yaünm merkezi Tbrbal
TÜREY KÖSE
İZMİR - Torbalı bir cazibe
merkezi oldu. özellikle sigara
ve otomotiv sektörünüri dün-
yaca ünlü devleri art arda Tor-
baü'da yatınm yaparken, çok
sayıda fırma da yatınm yapma
girişimlerini sürdürüyor. Tor-
bah'da yatınm yapan General
Motors Türkiye Genel Müdü-
rü Ziad Y. Nashif, "Yabancı
yatınma güneş, deniz, iklime il-
gi duymaz. Ege Bölgesi'ni ter-
cih etmemizin sebebi emlak
maliyetlerinin düşük olması ve
şirket kurma formalitelerinin
kolayhğıydı. Jstanbul'da emlak
fıyatlan çok pahalı" dedi. Phi-
lip Morris de "ABD dışında
son 15 yıldır en büyük yatınmı-
nı" Torbalı'da gerçekleştirme
karan aldı, Sabana Holding ile
birlikte bölgede 400 milyar do-
larlık bir tesis kurulması için
anlaşma sağlandı. Phil-Sa Proje
Direktörü Edmond Stoop
"fdari problemler çok fazla,
Türk hükümetinin yabana ser-
mayeyi çekme istegi ile bürok-
rasi çelişiyor" dedi.
Yerii, yabana yaünmalann
gözdesi durumuna gelen Tor-
balı; "sanayi kenti", "tütün
kenti", "yabana yaünm kenti"
olarak anılmaya başladı. tlçe-
deki 25 dolayındaki fabrikanın
yanı sıra son dönemde sigara ve
otomotiv sektörünün devleri de
gelmeye başladı. General Mo-
tors'un Opel fabrikası kurulup
işletmeye alındı. Peugeot yatın-
mırun da bu ilçeye yapılması
gündeme geldi. Egeli işadamla-
n ve ısanayiciler ile yerel yöne-
tim, Peugeot yatınmının Tor-
balı'ya yapılması için yoğun bir
çalışma içıne gırdıler.
Philip Morris'den sonra siga-
ra devlerinden Camel'in üretici-
si Reynolds da Torbah'da siga-
ra üretim tesisleri kurma karan
aldı. Bu tesiste yılda 10 milyar
adet sigara üretilmesi planlanı-
yor. Japon sermayesi de Tor-
bah'ya ilgi gösterdi. Mitsui, 85
dekarbk bir alanda sera üretimi
yapma karan aldı. Bir Isveç fir-
ması da prefabrik konut ve iş-
yeri yatınmı yapacak.
General Motors Türkiye Ge-
nel Müdürü Ziad Y. Nashif, üç
yıl önce Ege Bölgesi'nin yatınm
• İstanbul'da emlak fı-
yatlannın ve altyapı
oluşturmanın çok paha-
lı olduğunu İzmir bölge-
sinde ise yatınm yapa-
cak uygun yerlerin
azaldığını belirten yatı-
nmcılar, Torbah'nın
emlak maliyetleri ve şir-
ket kurma formaliteleri-
rrin kolay olması nede-
niyle cazip bir yatınm
bölgesi olduğunu belirt-
tiler.
-«—
A
TORBAU'NIN CAZIBESINE KAPILANLAR
Pıket
Seneral Motors
'hilip Morris
Reynolds
yiitsui
3
eugeot
Faaliyetaiaaı
Otomotiv
Sigara
Sigara
Sera ûretimi
Otomotiv
Ystnuıın dnnınıu
Işletmede
Anlaşma yapıldı
Yatınm karan alındı
Yatınm karan alındı
Gündemde
nn. Bakanlann, müsteşarlann
ve diğer resmi makamlaraı de-
ğerlendirmeleri ve kararlan
olanaklannı görerek bu bölge-
de yatınm yaptıklannı bebrtir-
ken şunlan söyledi: o
"İstanbul'da emlak fıyatlan, teknokratlann değerlendirme-
altyapı çok pahalıydı. Trafık, leri ile bağdaşmahdır."
ulaşım zordu. Yabana serma- Phil-Sa Proje Direktörü Ed-
yedar torbalar dolusu dolar ve mond Stoop da Torbab'da 400
marklarla gebniyor. Emlak milyar dolarbk bir yatınm ger-
maliyetleri, Torbab'yı seçme- çekleştirileceğini, bunun Philip
mizde etkili oldu. Aynca şirket Morris'in " 15 yıldır ABD dışın-
kurma formalitelerinin kolayb- da gerçekleştirdiği en büyük
ğı diğer etkendi. Yabana ser- yatınm" olduğunu söyledi. Sto-
mayenin gebnesi için bürokra- op yatınm için Türkiyejıin se-
tik gecikmeler önlenmeli.
Mevzuaünızı izah etmelisiniz.
Basit bir kontrol bstesi ile dev-
letçe gerekli hususlan anlatma-
bsınız. Türkiye'de iş yapmak
konusunda gerekb mevzuatı
içeren ve sade bir dille yaabp
tngibzce, Fransızca veya Al-
manca gibi bazı Avrupa lisanla-
nna tercüme edilmiş kitap çıka-
çilmesinih nedenlerini "Türkiye
istikrarb, ATye girmeyi amaç-
byor, bir köprü görevi var.
Türk hükümeti özelleştırmeye
ve liberalleşmeye önem veri-
yor" diye sıraladı. Stoop, bü-
rokrasiden yakınırken de
"Türk hükümetinin yabana
sermayeyi çekme arzusu ile bü-
rokratik engeller arasında bü-
yük çebşkiler var. Torbab bıze
lojistik imkânlar sağladı. Ha-
vaalanı, bman, serbest bölge
avantajlan var. Torbab'da or-
ganize sanayi bölgesi kurulma-
sıyla ilgili çalışmalann sonucu-
nu beküyoruz" dedi.
•Torbalı'ya yatınmcılann ya-
nı sıra YÖK de ilgi gösterdi.
Torbab'da mermercilik, tütün,
sondaj, otomotiv programlan
başlatıbnasma karar verildi.
Torbab'nın ŞHP'li Belediye
Başkanı Ertan Ünver, ilçelerin-
de kurulu işyerlerinde 2 bin 700
şim masterplanı hazırİatıyoruz.
Planladığımız 6 bin dekarbk ye-
rin yüzde 20-22'si sanayiye tah-
sil edildi. Koşullanmız belli;
Torbalı kokmayacak, sis ve du-
man altında kabnayacak. Bu-
rası yalnız bir sanayi kenti de-
ğil, turistik potansiyeli de de-
ğerlendirmek lazım. Her 100
metrekareye bir antik buluntu
düşüyor."
Dokuz Eylül Üniversitesi
Deniz Bilimleri ve Teknolojisi
Enstitüsü Müdürü Prof. Dr.
Orhan Uslu, bir dönem bazı
işçinin istihdam edildiğjni, 5 yıl konularda "belediyeye yol gös-
içinde bu rakamın 5 bine ulaş- terdiklerini" söyledi. Prof. Dr.
masının beklendiğini söyledi. " ' - - - - - - -
Ertan Ünver, ilçelerinde "baca-
h sanayi" istemediklerini beür-
terek şunlan söyledi:
"Biz her şeye rağmen sanayi-
leşme demiyoruz. Bir genel geü-
Izmifte Coca Cola fabrikasıKOCAELİ(AA)-
Coca Cola'nın
Avrupa'da ikınci, Ortadoğu
ve Balkanlar'daki en büyük
fabrikası, İzmit merkeze
bağlı Maşukiye kasabasında
kuruluyor. Edinilen bilgiye
göre, Has Holding ile olan
anlaşmasını yenilemeyen
Coca Cola fırması,
Maşukiye'deki şişeleme
tesislerini doğrudan fınanse
ediyor. Yöredeki su
kaynaklannın kalitesi
nedeniyle Balıkhanederesi
ile otoyol arasındaki 180
dönümlük arazi üzerine inşa
edilecek olan olan Coca
Cola fabrikasının altyapı
inşaatını, Makyal AŞ
gerçekleştiriyor.
önümüzdeki yılın ikinci
yansında üretime başlaması
beklenen fabrikayı, Pekintaş
firmasının tamamlayacağını
bildiren yetkililer, yaklaşık
500 kişinin çahşacağı
fabrikanın antma
tesislerinin de üretime
geçmeden önce devreye
abnacağını kaydetüler.
Coca Cola Maşukiye
fabrikası için 38 milyon
dolar harcama yapılacak.
Uslu, Torbab'da önümüzdeki
10 yıl içinde bir patlama olaca-
gını vurgulayarak sövle " dedi.
"lzmir Körfezi çevresinde
Çiğli limitlere dayandı. Borno-
va tarafı kapab, Kemalpaşa'ya
atlaması lazım. Urla tarafırun
şehirleşmeye gitrnesi, sanayinin
gitmemesi isteniyor. Kaçacak
tek aks var; Cumaovası Torbab
aksı. Torbab. önümüzdeki 10
yıl içinde patlamaya maruz ka-
lacak. Emniyet supabı gibi.
Ekonomik açıdan çok şey geti-
rir bu, ama çevreyi, tanmı götü-
rür. Torbab büyük değişim
gösterecek. Kontrolsüz bir de-
ğişim olmamasını dibyoruz.
Ben şu sanayii istiyorum, şunu
istemiyorum diyemezsiniz.
Ama bu, organize sanayi bölge-
lerinde olabibr, oralarda kısıt-
lama getirilebibr. Olayı kont-
rollü götürmek istiyorsak
organize sanayi bölgesi statüsü-
nü getirmek lazım."
Turizmcilerden Demirel'e yanıt '*•• s . « «
6
Önce evin içini teıııizlemek gerek'
BÜLENT ECEVtT
ANTALYA - Başbakan Sü-
leyman Demirel turizm gelirle-
rinin 15 milyar dolara çıkanl-
masını isterken. turizmciler
bunun olanaksız olduğunu sa-
vundular. Turizmciler, turizm
gelirlerinin artabilmesi için
Türk turizminin birçok yatın-
ma gereksinimi olduğunu vur-
guladı. Turizmciler "Türkiye
bir cennet ama cennetin altya-
pısı yok. Evin içini düzeltmek
gerek" dediler.
3. tzmir Iktisat Kongresi'n-
de yaptığı konuşmada turiz-
me verdiği önemi dile getiren
Başbakan Süleyman Demirel,
"Turizm gelirlerini 15 milyar
dolara nasıl çıkaracağız, bunu
gösterin" demişti. Turizm Ba-
kanı Abdülkadir Ateş de tu-
rizm gelirinin bu yıl 4 milyar
dolar olacağmı ve 6.5 milyon
turistin geleceğini konuşmala-
nnda vurguluyor. Bu gebri art-
tırabilmenin yolunun da tu-
rizm çeşitlemesinin gerçekleş-
ktıesi ile olacağını vurgulayan
Bakan Ateş, yayla, macera,
kapbca, kongre, yat, kış ve ku-
mar turizmlerini geüştirecekle-
rini söylüyor.
Akdeniz Turistik Otelciler
ve İşletmeciler Birbği (AK-
Turizmciler, Türkiye'de yeterli altyapı ohnamasından yakmıyor.
TOB) Başkanı ve Golden
Orange Acentası sahibi Ali
Berberoğlu. turizm gelirlerinin
artünlabilmesi için en önce
ulusal carter fılosunun kurul-
ması gerektiğini söyledi. Ber-
beroğlu, turizmin sağlam pob-
ükalara oturtubnası serektiei-
ne işaret ederken. "Elalemın
uçağına bağlı kalmamarraz la-
zım. Örneğin Almanya'daki
grev nedeniyle Almanlar Tiir-
kiye'ye gelemediler. Örneğin
Italya'dan bir grup gelecek
ama koltuk bulunamıyor" de-
di. Türkiye'de de yapılması
gereken bazı işlerin olduğunu
belirten Berberoğlu, Türkiye'-
ye gelen turistlerden fazlasıyla
yararlanılamadığından şikâ-
yelçi. Berberoğlu. "Türkiye'ye
gelen turist, oteline para veri-
yor. bir şişe de şarabını içiyor
çekip gidiyor. Bu adamlann
KüHür • SaiMt 232 64 26 • 23O 21 87
1KAKED Bt. FHOM1fltES Of POIIG m IESÜE NJELSEM
2^1/ önce kaUkğtnuzyerden devam ecüyortu.
Kadıkov SOKTTA (33606B) 1100-13 1S-15 30-17 30-19 15-21 «5
Buoûlü *TUU (243 75 761 1200-14 15- 16J0-W4&-2n5
Osmanbev GUİ (2479665) 11 «-1300-1500-17 15-1930-21 45
Anitaıa N E T t t t a .425 7478) 12 15-14 30-1700-9 15-21 30
Yılmaz Güney Göz&yn Can
Çokifen Çalifldler Olkesi ..
• • ••
S U R U
TARIKAKAN-MEÜKEDEMİRAĞ
TUNCEl KURTİZ
YÖMIMK ZEKİ ÖKJIN
S«Mry.:YllMAZ GÜNEY
OrtakeyOKH(25li9S7)
T3.00 15.30 18.00 20.30
RİKLAM FtLMl DAĞIT1MINDA
249 50 33
te
"HARLEM FEDAILERI"
YÖN: BILL DUKE
Harb;yeA$(î47 63 15)
U.3O-H.15-17.OO-19.3O-21.45
Sinema
Tiyatro
Gösteri
232 64 26
230 21 87
KUZENIM VINNYMY COl'SIN VINNY 2. HAFTA
sınaı ıı>s-ıo»ıı«-nı>-ııx
AKDENİ
4 osou
«SAMOFU
k^SKFOP CZ51ll7tl lUfrl- 1^4»II<»1« C«W« 1 tSUIIM H»I4jl.lt»tl
lıMİ! MHI 107)1111 I1»C3U>»7»K»;T)«
B A H Ç I V A N 9 1/2 HARA
UbıUintHltı ıı»i]s-ı>»ıın-n»7i:s ItpjnDOVH 1249 93111
3. HAFTA
Ifildatma
CHEAT
JUST1N DEAS - ALia ADAJR
Yöa: ADEK DRABINSK!
12 HAZİRANDA SİNEMAURDA
Sinema • Tiyatro
Gösteri
232 64 26 • 230 21 87
2OSCAR*ODULU
ALTIN KIRE EN İYİ FİLM ÖDÜLU
W«HEN BEfflTlı' - «fflETTE BENfNG
BUGSY(3*1 S3D3) ı DC-dJO-TS 15- »X-?
1
t\
(34901 U) 'i3*i«OC-T«30-t900-!! 3C
(571 11 U) *1 GD-13 30- ^6 OD-^9 U-21
T5
(337 10 131 M0fr'330-'6O>T90D2I 3C
(*1|CÎ3) •• X - m X - - € » r î 0 O - î ' 3C
1f<1« I .M I >Mn)w.ır ><-
3. HAFTA
TRI*
STAR
Sinema • Tiyatro
Gösteri
232 64 26 • 230 21 87
harcama yapmasını sağlaya-
cak yan ünitelerin oluşturul-
ması gerekb. Konuştuğumuz
birçok turist, 'Antalya'da ne-
relere gidebilirim. Her gün ba-
ra oturup yemek yiyip içmem
mi gerekiyor' diye soruyor.
Yeni eğlence yerleri gerekli.
müzikholler, tiyatrolar, klasik
müzik dinleyebileceği salonlar
olmalı" diye konuştu.
AKTOB sözcüsü Tugay AJp
de Ulusal Carter Filosu'nun
kurulmasının öncelik taşıdığı-
nı vurgularken, devletin tanı-
tım desteğinin olmasına ve
dışanda lobicilik faaliyetleri-
nin artünlması gerektiğine
değindi. Alp, "Tesislerimiz
var, doğamız var. Tanıtımı
gerçekleştiriyorsunuz. Ama
onlan buraya getirecek uçağı-
mız yok. Uçak filosu kurulup
tanıtım atağı yapıldığı zaman 2
yıl sonra geri döner. En büyük
olay tanıtım. Türkiye'ye turist-
leri getiremedik. Yurt dışında-
ki Türk dernekleri kuvvetlen-
dirilip Türkiye'nin tanıtımına
katkısının sağlanması gerekir"
diye konuştu.
Moğultay
ILO'da
demokratikleşme
sözü verdi
ANKARA (Cumburiyet
Bürosu) - Cenevre'deki Ulus-
lararası Çalışma Örgütü'-
nün(ILO) Genel Kurulu'nda
konuşan Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı Mehmet
Moğultay, hükümetin, insan
haklanna ve temel özgürlükle-
re dayalı, serbest, daha katı-
lımcı ve her alanda daha de-
mokratik bir düzenin gerçek-
leştirilmesini lıedeflediğini
söyledi. ILO'nun Orta Asya
Türk cumhuriyetlerini destek-
lemesi gereküğini de ifade eden
MoğuItay,"Bu konuda Tür-
kiye'nin denevimleri önernü"
dedi.
TİSK Başkanı Refık
Uaydur da Türki cumhuriyet-
ierle ILO arasındaki ilişkilerin
Türkiye kanalı ile kurulmasını
önerdi.
Göç konusuna da değincn
Moğultay, Türkiye'nin yoğun
bir göç dalgasına uğradığını
anlattı. Moğultay, kitlesel göç
sorununun çözümlenebilmesi
için uluslararası işbirliği yapıl-
ması gerektiğini önerdi.
İŞÇİNİN EVRENİNDEN
ŞÜKRAN KETENCİ
Bayram Kutlaması
Yarısı grevde, diğer yarısının grev hakkı Bakanlar Ku-
rulu'nun grev erteleme kararı ile ellerinden alınan 25 bin
600 tarım işçisi, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyeleri ile
siyasi parti liderlerine bayram karb yerine aylık ücret
bordrolarını göndermişler. Tarım işçisi düşük ücretini
bordrosu ile sergileyerek "Emeğin hakkını verecegiz" di-
yen Başbakan'a sitem ediyor. Greve çıkan ve çıkamayan
tarım işçileri ortalama 1.5 milyonun altında aylık ücret alı-
yor.
lzmir Iktisat Kongresi'nde, Türkiye ekonomisinin gele-
cek on yılıntn politikalarını geliştirmeye çalışan, durum
saptaması yapan bilim adamları, uzmanlar ise tam bir
ağız birliği halinde, kamuda işçilik maliyetlerinin çok yük-
sek olduğunu vurguladılar. Ücretler aşağı çekilemese de
maliyet içindeki payını yükseltmeyecek ücret politikaları
izlenmesi gereğini savundular. Dahası gelir dağılımının
düzeltilmesinde, ancak reel kazançlarm arttırılması ve
sosyal yapı gelişmesinden yararlanılabileceğini öne sür-
düler. lzmir Iktisat Kongresi'nin her ne kadar hükümetleri
bağlayıcı kararlar alması söz konusu değildiyse de hükü-
mete verdiği mesaj düşündürücüydü: Uzun sürecte KİT'-
lerin ortadan kalkması önerilirken kısa dönemde de açık-
iarının sübvansiyonla kapatılması yerine kendilerini finan-
se eden konuma gelmeleri isteniyordu. Kararların 800 bin
kamu işçisine yönelik boyuriarı ise uzun süreçte önemli bir
bölümünün işini yitirmesi, kalanlarının ise ücreti ile verim-
liliği arasında ilişki kurulabilmesiydi. İşçi için çok daha
pratik anlamı ile ücret artışlarının aşağı çekilmesiydi.
Bu çerçevede ele alındığında Türk-îş ile hükümetin pa-
zarlığını sürdürdükleri kamu sözleşmeleri için verilen ra-
kamlar, sendikacıların bir eileri ile köşeye atabilecekleri
gibi değildir. Hükümet, bütün kamu sözleşmelerini tek dö-
neme toplamak, bir yıl öncekiler ve sonrakiler arasındaki
farklılıktan doğan sorunları ortadan kaldırmak gibi bir
amaca yönelik deolsa 1 yıllık sözleşme önerisi ile gelmek-
le, sendikalar adına olumlu bir adım atmıştır. Türkiye'de
işleyen toplu pazarlık sisteminde ikinci yılların çok düşük
tutuluyor olması nedeniyle bir yıllık sözleşme, sendikalara
aynı işçiler için bir yıl sonra yeniden pazarlık yapma şansı-
nı getirmektedir. Bir yıllık sözleşme için %86'yı bulanoran
da bu yılın enflasyon oranı ile kıyaslandığında, öyle kolay
reddedilemez. Dahası sendikaların çabası, gücü ile değil,
hükümetin siyasal tercihi olarak verilmiş jyj haklar olarak
da değerlendirilebilir. öyle ise sorun nedir? Türk-lş'in ko-
ordinasyonunda yürütulen sözleşmeler neden imzalana-
mamıştır? 25 bin 600 kamu işçisi neden kıvranmaktadır?
Oaha önce de vurgulamıştık. Ancak bu gidişle kamuoyu-
nun, çok daha önemlisi ilgili ve de sorumlu tarafların dik-
katini çekene kadar, temcit pilavı olacak kadar yinelemek
zorunda kalacağız galiba. Sorun, siyasal iktidarın, kamu
işveren sendikalannın ve işçi sendikalannın toplu sözleş-
melere çok çıkarcı, yüzeysel yaklaşmalarıdır. Uygulanan
sözleşme sisteminin zaten çarpık, kötü gelişmiş olan üc-
retlerdeki dengesizliğin, haksızlıkların her yeni sözleşme
ile biraz daha katmerlenmesindedir. 12 Eylül öncesi sey-
yanen, 12 Eylül sonrası yuzdeli zam sistemleri, ücret ba-
zında, yapılan işin niteliğinde, verimlllikte hiçbir kaygı
gözetilmeksizin uygulanmıştır. Korkunç bir ücret karma-
şası ve haksızlıklar doğmuştur. İşçi tabanda özgüveni yi-
tlrmiş, işçi sendika lideri asla bu bozukluğu gündeme ge-
tirme niyetinde değildir. istese de getirebilecek cesaret ve
gücesahipdeğildir. Siyasal iktidarın talimatları ilekurulan
ve çalışan kamu işveren sendikalan, özgür sendikalar
kimliğini kazanamadıklarından, özel sektör sendikalannın
yaptığı iş değerlendirmesi ve işe uyarlanmış ycret siste-
mini getirebilecek konuma gelememişlerdir. Konunun
uzmanı ve siyasetçiye yol gösterlci olmak şöyle dursun,
bu büyük sorunu telaffuz ettiklerini dahi sanmıyoruz. Siya-
setçinin ise toplusözleşme uyuşmazlıkları kapıya dayan-
dığında, sadece "Yüzde kaç verirsek kurtuluruz" çerçeve-
sinde olaya baktığını biliyoruz.
Belki de şimdi Başbakan Demirel, ilgili bakanlara soru
yöneltsek, "Bu kadar demokrasi, sendikal haklar, işçi hak-
larından söz ettiniz. Tarımda nasıl kaldıracağınızı vaatetti-
ğiniz antidemokratik yasayı, üstelik yasanın amacını da
aşarak kullanır, işçinin grev hakkını gaspedersiniz? Kamu
sözleşmeleri nde işi niye uyuşmazhğa döktünüz" desek
haksız eleştirildiklerini düşünüp "Enflasyon artışı üstünde
zam veriyoruz, beğenmiyorlar. Daha ne yapacağız. Üste-
fik bir yıllık sözleşme önerdik. Bunları kim verir" diye öfke-
li çıkış yapabilirler.
Çok küçük gibi görünen, çok önemli bir ayrıntıyı atlamış
olarak... 5 milyon ücretin üzerine %80'lik bir artış, gerçek-
ten iyidir ve reel ücretin geriletilmesi değil, hatta enflas-
yon karşısmda bir ölçüde iyileştirilmesidir. Ama kamuda 2
milyon, 1.5 milyon brüt ücretlerin altında da pek çok çalı-
şan vardır. Onların ücretlerinde bir miktar iyileştirme ya-
pılmadan gelen yüzdeli zam oranı ne kadar yüksek olursa
olsun fazla bir anlam taşımaz. Üstelik yüksek olanlarla
olan ücret farklılığını çok daha büyük ölçülerde arttıracağı
için de haksızlık duygusunu, mağduriyetini de arttırmış
olur. Tarım grevlerinde, kamu uyuşmazlıklarında hükü-
met işte bu çok önemsiz gibi görünen çok önemli ayrınbyı
atlamıştır. Atlamaya devam ettikçe de iş barışının sağlan-
ması, kamuda verimliliğin arttırılması sözde kalacaktır.
Bayram iyimserliği içinde hükümetin rasgele toplusözleş-
me müdahalesinden, işçi ve işveren sendikalannın so-
rumsuz, ilkesiz sendikacılıktan vazgeçmelerini dileyelim.
25 bin 600 tarım işçisi ile birlikte çözüm bekleyen, bütün
düşük ücretii kamu işçileri için önce bir makul miktarlarda
ücret ayarlaması, onun üzerine yüzdeli zammın geleceği
toplusözleşme düşleyelim. Gelecek nice güzel bayramla-
ra..
TURK
KALP
VAKFI
Sağhkü Bir Kalp Dileği İle
BAYRAMINIZI KUTLARIZ
Muayene, Laboratuvar, Röntgen...
Tel: 275 12 44/45 - 248 58 66 - 266 02 78
241 10 49- Fax: 26647 12
Yardım ve Bağışlannız için:
TC Zıraat Bankası Nışantaşı Şb. No: 7245
Emlak Bankası Gayrettepe Şb No: 1562
TERASIMIZ
AGLDI
KEDİ BAR
ayramkr
DU*r.
Boyramı Saıin
terasmızda
geçirifı.
Arnomlkoy I.Cod. Ko: V/ı
263 3234 265 13 65
Nüfus cüzdanımı kaybettim.
Hükümsüzdür.
YONCA ÇAUŞKAN
Askeri kimlik kartımı
kaybettim. Hükümsüzdür.
NİLGÜN SA YLAM
MACINTOSH
ile dizgi, grafik ve tezleriniz...
Tek 529 05 32