Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/12 EKONOMI 29 ARALIK 1990
DÖVİ2 KURLARI 29AMLK1N0
DAvizin
Cinsı
1 ABDOolaıı
1 BAtman Ma/ta
1 Avustralya Doları
1 Avusturya ŞiEni
1 Belç*a Frangı
1 Danımartıa Kronu
1 Fm Ma[kkası
1 Fransız Franoı
1 Holianda Florinı
1 Isveç Kroou
1 isviçre Frangı
100 itaJyan Lıreö
1 Japon Yenı
1 Norveç Kronu
1 Steriin
1 S Afabetan FUyalı
Dovız
Altş
2927 13
1947 53
2255 94
277 19
94 27
504 94
805 27
573.10
1728 46
518 40
2283.25
258.87
21.69
497.39
5612.78
780.32
Oöviz
Sarjş
2933 00
1951.43
2260.46
277 75
94 46
505.95
806 88
574 25
173192
519 44
2287 83
259.39
21 74
498 39
5624 03
781.88
Efektıf
AI.Ş
2924.20
1945.58
2217.59
276.91
92.67
499.89
791.58
572.53
1726.73
513.22
2280.97
254.47
21.48
492.42
5607 17
767.05
EfekDf
Satış pınuzna
2941.80
1957.28
2267.24
278.58
94.74
507.47
809.30
575.97
1737.12
521.00
2294.69
260.17
21.80
499.89
5640.90
784.23
S 1.5030 AlmanMartcı
S51075FrFran»
$ 1 6934 Hol Ftorini
S 1 2820 Isv. Frangı
$ 1130 721ta! Liretı
S 134 93 Japon Yenı
S 3 7512 S Aratl Föyalı
t 1.9175$
BORSADA İŞLEMLER
MMUUK
1M0
Çasme Abınnjs
An*»». Cam
Aygu
8
PtmSH
PrarUn
Sntaysan
Tesan
TGanMB
TlşBank (S)
T *tank.(A)
Tj»lat.(q
TopnkKlOıt
TnkyıCım
J
T.SmıKBatk.
TıncaTtksH
Tûrt Htrt Yoljr
T. Tubon)
UpfcSmn*
Ya»
Y«»K. 8 K *
Yünsa
Ûno*se-
ans lopan
12SO0
3400
177»
20500
160000
5200
36000
9600
1MM
XI»
4500
S1M
«71»
10750
7000
2400
11»
177»
175
rrn
3800
7500
6100
6700
Btıgûnkü
endus*
11500
3200
19250
5000
36000
9000
1Z7M
MM
4100
10250
2400
T M
1161
4200
54M
925
1 M
11TM
10000
925
MM
41M
71M
9503
29000
15000
117M
1S2M
175O0
3650
53S0
1500
8500
7300
40000
6300
S1M
425
900
1300
1 M
8700
1KS
2500
HM
2000
»M
17M
3650
m
tn
51X
3650
37X
4000
2850
Z15N
27000
ım
2550
3250
57»
3550
3200C
5X
MM
7500
5400
122M
3000
HM
23X
2900
3600
4000
4700
4900
1750
5800
30OC
17
219*
3600
7500
5800
6700
4100
S4M
900
17M
1 1 M
71M
14750
119M
14751
1TJ50
3650
5000
1400
8000
670C
37500
an
175
58O0
S1M
400
850
1250
2350
HM
1900
MM
17M
3500
«75
10M
3700
3850
2600
22SM
2*500
71M
2100
MM
nm
m»
3200
3400
28500
MM
7500
5100
127»
170M
2900
S M
2300
3700
4550
4500
1600
5400
2900
Bugûnn:
en yitaek
13500
3400
1MM
21000
5200
36000
9900
4200
HM
4H*
11000
2400
0M
19M
HM
»Mf
1MM
37M
7500
65O0
6700
925
1I7M
ı-m
15750
17750
3800
5300
1500
8300
7300
41000
425
950
1250
11M
2350
3650
TM
3800
4000
2700
27000
7Mt
2650
3550
32000
7500
5400
3000
2300
4000
4700
5000
1650
5900
3300
Bugünıuj
kapanış
13500
3400
19500
5100
1UM
36000
9700
10500
2400
SZM
1JM
3600
7500
5300
6700
4200
H M
900
850
71M
71M
15000
1MM
157»
17500
3650
5300
1450
8300
7300
38500
MM
1 M
6200
54M
425
900
1250
11M
2350
2000
3500
7M
3700
4000
2700
2HM
27000
. 7 M
2400
3200
3500
31500
tiM
7500
5400
122»
1MN
3CO0
2300
4000
4550
4750
1650
5800
3000
İşlem
11
3317*
94150
1!
47500
12300
17Î71J
MM
200
213600
6400
212050
4000
1400
712M
8200
600
1158590
8000
2300
12M
76800
2200
1MM
30100
18475
6850
17600
106300
2600
35700
20600
31500
2*5M
117600
18230
1400
1MM
1400
28Z7M
6000
»1111
2MM
2900
400
900
1700
36300
4600
6000
M
10M
MM
7400
68350
124200
H7M
4060
59506
MM
1«SJ4»
27000
10000
823800
7200
63400
869400
22000
En çofc söz
yaplan üy
12250
3400
20500
5000
36000
9700
1JSM
J7M
4100
S1M
4MI
10750
2400
CM
12»
•79
23»
3600
7500
63O0
6700
4200
900
875
15500
197M
17500
3700
5300
1450
8300
7300
39000
6300
MM
400
900
1250
2350
1900
3500
725
3800
3950
2600
22SM
26500
TMİ
2500
3200
3500
31500
751»
5200
122»
117»
3000
MM
2300
4000
4650
4750
1650
5900
2900
Agıriıklı
on.fiy
12166
3339
1M97
20235
5024
1MM
WK
36000
9S64
MB4
I7M
4135
107O0
2400
MH
12t7
3612
7500
6226
6700
4150
M M
901
1*M
1214»
870
7(13
4144
721t
15202
12K9
t»54
17497
3700
5256
1455
8175
7227
39519
2029
M7
6103
5371
404
909
1250
ms
1»44
2350
MM
1907
J72»
1777
2525
TM
2621
229M
26165
7472
2528
2ta
3207
3488
31096
7500
5222
T2tM
1M31
2966
SSS7
2300
4635
4781
1645
5S95
2965
S.7S (Mritfc 31M.7Z)
-74J42JC1.4M
YAT1RIM FONLARI
Kattm
MMSİMk
lşYatınm-1
İşYatınm-2
iş \fcönn>3
isYaönrıM
|şYat)nnv6
K1IBftOft-1
inteffDn-2
intBffen-3
İnlBffon-4
ikfcatYK-1
ikfcHYat-2
İMisat Yat-3
İMsatY&M
İHHsat Attm Fon
Ganıntı Yafinm-1
Gannft Y3Dnm-2
Ganrt Yaünm-3
Ganrü YaünnM
Esbank Fon-1
Esbank Fon-2
Esbank Fon-3
YKBYat. Fonu
YKBSekttf Fon
YKB Hıss* Fon
YKB Kamu Fon
YKBükrtFon
YKB Karma Fon
YKB Doviz Fon
YKB Kapiial Fon
YKB Aküf Fon
tttaf Fbn-1
V*ıf fon-2
\0offon-3
V*f Hisse
VtfafDünya
\0nfFoiv6
DçbankMüM
Dtşbank Beyaz
Dışbank Pembe
Tûtûn Fon-1
Tötün Fon-2
Mtsui Fon-1
tttsui Fon-2
Rnans Fbn-1
Finans Fon-2
Finans Fofi-3
Hnans Fon-4
Hnans Fon-5
Zkaat Fon-1
Ziraat Fon-2
Ziraat Başak Fon
Ziraat Fon-4
Halk Fon-1
HakFoo-2
Parnuk Fon
Pamuk Hisse
Emlak Fon-1
Emlak Fon-2
knpo Fon-1
knpeı Kısse
Töbank Fon
SOmeT Fon
Deniz Fon
Ege Fon
KadunmaFon
Demir Fon
Tariş Fon
OrtakFon
TDfMıankFon
H6t Fon
EüFon
M M
13.0787
14.03B9
09.1039
i7xnao
04.0&90
19.09J7
141237
270289
07.0839
16.09B7
10.02.89
0&02B9
28.02.89
11.12S9
2210B7
100339
120250
30.0550
iei1B7
31.1089
11£I79O
02.11-87
07.0388
07.0338
07.0338
07.03.88
070338
02.0139
19.0890
19.0&90
090538
24.0439
18.1089
22J0390
26.0390
140090
28.0638
1O0439
28.0650
04.0738
101290
15.0738
201039
200339
200739
18.1239
2aO350
05.1190
09.1039
14X1290
14.0290
2O0690
01.1139
08.0190
02.0190
28.0650
22X«90
18JyflO
020290
04.0530
280390
12.0250
16.04.90 •
04.0590
080530
07X650
11.0650
27.0890
03.0950
05.1190
01.1150
ç**
dM>ri
10.800
20.000
10.000
10000
10.000
10661
9560
9559
11.200
9.764
9306
9596
9390
10000
9976
9.731
10437
9.936
10319
10000
10000
10477
9.785
9713
9795
9693
9328
9.294
10000
9542
10000
4a279
10444
9594
9374
10000
10.057
20558
1O011
11.021
10.000
4O0O0
1O000
9546
9556
10428
9558
1O000
10.100
10000
10.000
1O000
11.397
10357
10724
10469
10XX»
10.000
10.066
9582
10.000
10.405
10308
10000
10.000
10006
10000
10000
10.000
10000
10000
DinH
64380
42366
17.291
14.743
12510
49.708
42534
22.461
20477
40525
33501
15541
16.093
11565
49583
22339
13327
12.053
51.004
16397
12.000
47327
37.288
48.469
36560
31580
36414
16.657
12.124
9X82
37.176
95399
17.464
10036
12553
11.444
33X82
44.270
12.247
36330
10.188
132.436
16.192
22365
19.192
16110
12.737
10652
17.757
14 247
14569
13604
m444
14508
18399
12303
15490
12.451
14.691
10389
13427
15.280
15340
13127
13359
12.721
12.773
11446
11X89
10688
10522
28ARAİİK
MVBtf
M*ri
64581
42538
17310
14.759
12527
49.766
42584
22.487
20500
40570
33538
15558
mn2
11.692
50050
22.173
13708
12.161
51.061
16520
12XC5
47.480
37333
50049
36604
32.019
36627
16.686
12.168
9070
37.217
95303
17.484
10252
12574
11.476
33153
44338
12.265
36374
1O200
132599
16209
22392
19.216
16130
12.753
10664
17503
14.289
14592
13628
18511
14559
18549
12344
15508
12.465
14.707
10500
13445
15.297
15365
13142
13376
12.733
12.789
11.459
11D61
10702
10534
1990
)•**>
<*)
016
041
011
an014
012
012
012
0.11
011
011
an
012
1.10
013
146
059
0.90
011
014
0.21
032
012
126
012
012
053
017
036
-0.13
011
011
0.11
2.15
017
028
021
015
015
012
0.12
012
0.10
012
013
0.12
013
011
032
029
015
018
036
035
026
032
012
011
011
010
013
011
0.16
011
13
009
Û13
011
029
013
011
Ekonomi yönetimînde '91 kâbusu
Ekonomi kurmaylarını korkutan üçlil' 1) Kamu açıkları, 2) Enflasyon, 3) Döviz dengesi
BİLAL ÇETtN
ANKARA — Yeni yıla gjrerken eko-
nomi kurmaylannı 1991'in sorunlan
şimdiden kaygılandırmaya başladı.
Enflasyon ve kamu finansman açıkla-
n sorunu önemini korurken son birkaç
yıldır unutulan ödemeler dengesi soru-
nu da yeniden gündeme geldi. Bu yıl
dış ticaret açığının 10 mü>'ar dolar gi-
bi rekor bir düzeye tırmanması ödeme-
ler dengesi cari işlemler hesabının da
2.5 milyar dolar civannda açık verece-
ğinin ortaya çıkması baa ekonomi kur-
maylanndaki karamsarlığı arttınyor.
Devlet Bakaru Giineş Taner ise ödeme-
ler dengesindeki bozulmayla ilgili ola-
rak "tam konvertibiliteye geçmiş bir
ekonomide bunun sorun olmayacağı-
nı" savunuyor.
Edinilen bilgiye göre ekonomi kur-
maylannın başbca kaygılan; enflasyon,
kamu açıklarındakı artış, ödemeler
dengesi ve döviz, kısa vadeli dış borç-
lardaki büyüme, KİT'lerin finansman
yapılanndaki aşın bozulmalar, çalışma
hayatındaki gerginlik ve yaygın grevler
konulannda yoğunlaşıyor. Aynca, Kör-
fez krizindeki tırmanmanın yaru sıra iç
siyasi istikrarsızlığın da ekonomideki
belirsizlilderi ve sorunlan ağırlaştıraca-
ğı kaydediliyor.
Bu arada iki ay önce hazırlanan 1991
Yüı Kalkınma Programı'nda öngörülen
makro ekonomik hedef ve politikaJa-
rın tutup tutmayacağı daha şimdiden
tartışmalı hale geldi. Programda 1990
yılı için öngörülen 1.8 milyar dolarhk
cari işlemler açığının 2.5 milyar doları
bulacağı gözlenirken yatırım-tasarruf
dengelerinin de farklılaştığı ifade edi-
liyor. 1991'e ilişkin kamu açıklannın fi-
nansmanı, büy-üme ve talep öngörüle-
rinin de Merkez Bankası'nın 18 ocak-
ta açıklaması beklenen para progra-
mından büyük ölçüde etkileneceği bil-
diriliyor.
Cumhurbaşkanı Özal baskanlığmda-
ki zirve toplantılarında da dile getiri-
len ekonomideki 1991 kaygılan özetle
şöyle sıralanıyor:
—Enflasyon: Bu yılın ortalarında
düşme eğilimine giren enflasyon, Kör-
fez kriri ve petrol Fıyatlanndaki artı$-
lar sonucu yeniden yükselmeye başla-
dı. Yılın son aylannda aylık yiizde 5İeri
asan fiyat artış oranlan, yüksek oranlı
kamu açıkları ve ücret talepleri ile bir-
leştiğinde 1991'de şimdiden yüksek
oranb bir enflasyonun habercisi olarak
değerlendiriliyor. YapıJan hesaplama-
lara göre bu yılın son aylanndaki yük-
sek fiyat artışlan 1991 yılı için ortala-
ma yuzde 20 civannda bir enflasyon
devredecek.
—Kamu açıklan: Bu yıl gayri safi
milli hasılaya oram yuzde 9.4'e çıkan
kamu kesimi finansman açıkları, enf-
lasyon üzerinde büyük bir baskı oluş-
turuyor. 1991 yılı için programda 33
trilyon lira civannda gerçekleseceği ön-
görülen kamu açıklanmn nasıl finan-
se edileceği de ekonomi kurmayları
arasında tartışma yarattı.
Devlet Bakanı Işın Çelebi ve DPT
söz konusu açığı "finanse edilebilir" di-
ye değerlendirirken Giineş Taner, Ha-
zine ve Merkez Bankası ise bu duru-
mun kamu kesimi borçlanmalarında
ağır sorunlara yol acabileceğini öne sü-
rüyor. Hazine'nin yıl içinde yapması ge-
reken net iç borçlanmasının banka sis-
temindeki beklenen mevduat artışının
Ustünde olması, özel kesimin kullanı-
labilir mali kaynaklarını büyük ölçü-
de daraltacağı savunuluyor.
Uzmanlar, 1991 programında
DPT'nin banka mevduatlannda orta-
lama yüzde 50'nin üstünde bir artış
olacağı varsayımıyla hareket ettiğini de
belirterek bunun gerçekleşebilmesi için
Merkez Bankası para programının ol-
dukça "gevşek' tutulması gerektiğini be-
lirtiyorlar. Para programı piyasadaki ü-
kidite artışını daraltıcı nitelikte olursa
o zaman da hem Hazine'nin iç borçlan-
ması tehlikeye girecek hem de özel ke-
sim büyük bir finansman darboğazına
düşecek. Bu da faiz oranlarında bek-
lenmedik artışlara yol açabilecek.
—Ödemeler dengesi: Konvertibilite-
ye geçişle birlikte döviz hareketlerinin
serbestleşmesi, bu arada kamu finans-
man açıklannın artarak sürmesi ve iç
talepteki aşın canlılık ödemeler denge-
sinde bir yandan ithalat artışı sonucu
cari işlemler hesabını kötüleştirirken
diğer >andan da finansman kalemlerin-
de "tehlikeU" sayılabilecek bazı geliş-
melere yol açtı.
Kamu açıklan nedeniyle içerideki
fonlara büyük ölçüde iç borçlanma yo-
luyla Hazine el koyarken özel kesimin
finansman için kısa vadeli dış borçlan-
maya ağırlık vermeye başladığı ortaya
çıktı. Düşük döviz kuru, yüksek iç fa-
izler, kısa vadeli sermaye girişlerini art-
tırdı.
B*LZi ekonomi kurmayları bu geliş-
meyi tehlikeli bulurken Devlet Bakanı
Giineş Taner ve Merkez Bankası'nın ise
döviz dengesinin piyasa koşullan için-
de kendiliğinden sağlanabileceğini öne
sürüyor. Buna göre cari işlemler açığı-
nın artması içeride dövize talebi arttı-
racak, bu da kurlann bir miktar yük-
selmesini sağlayacak. O zaman iç talep-
teki göreli daralmanın da etkisiyle ih-
racat canlanırken ithalat artışı yavas-
layacak.
Bu görüşe karşı çıkan kurmaylar ise
kamu açıklan sürdükçe dövizde den-
genin sağlanmasının güç olduğunu öne
sürüyorlar. Ekonomideki kaynak açı-
ğının kısa vadeli sermaye girişleri ile
karşüanmasının ise "düşük döviz knru-
ynksek iç faiz" uygulamasını zorunlu
hale getireceği öne sürüldü. Bu görüş-
teki kurmaylar ödemeler dengesinde-
ki bozulmaya önlem alınmasını istiyor.
Buna karşı "dengenin kendi kcndi-
ne saglanacagını" sayunan Devlet Ba-
kanı Giineş Taner'in ise "Bu işten kor-
kaniar var. Konvertibilitenin ne kadar
etkili bir silah olduğunu bilmiyoriar.
Bizim içimizde de bunlar var. Ben de
onlardan korkuyorum, panige kapıhp
yanlış iş yapılmasından, yanlış karar
aluunasından korkuyonım" dediği bil-
diriliyor.
r
R BASKA ZONGULDAK
Grev lıakkı olmayan 22 biıı işçiTürkiye'de 28 bin 500
linyit işçisi var.
Bunlardan yalnızca 6
bin 500'ü grev hakkına
sahip. Termik santral
bölgelerinde çalışan
diğerleri ise tam
anlamıyla köşeye
sıkışmış durumda.
ÜMtT OTAN
Y A T A G A N — Tınaz-
Bağyaka, Yatağan ve Sekköy'de
toplam 2 bin 500 işçisi var Gü-
ney Ege Linyitleri Işletmesi'nin,
turizm yöresi olduğundan ya-
şam daha da pahalı diğer yöre-
lere göre. Çekilen çile, parasız-
lık ve çaresizlik aynı Tunçbilek-
te, Soma'da olduğu gibi. Yata-
ğan'da da işçilerin temizlenecek-
leri bir yeri yok. Bu yörede jan-
darma ve polis işçinin zorla ça-
lışması için çok baskı yapmış,
ama işçi yılmamış. Maden İş
Sendikası Yatağan Şube Başka-
nı Ali Akalp eylem günlerini
şöyle anlatıyor:
"Tlnaz-Bağyaka'ys jandafma
En yüksek ücret alan linyit işcisinin yevmiyesi 20 bin lirayı ancak buluyor.
yiizbaşısı geldi ve işçilere çalış-
malan için baskı yaptı. Sekköy'e
de bir jandarma ustcgmeni gön-
derdiler. Mugla'da sivil polisler
baskı uygulamava kalktı. İşçiyi
yıldıramadılar. Neden? Çünkii
işçi aç. Kaybedecek bir şeyi kal-
mamış, direniyor."
Yatağan'da madenci ailelerde
huzursuzluğu arttırmış parasız-
lık. Yoksulluk karı koca arasına
girer olmuş. Aile içi çatışmalar
sendikaya kadar ulaşır olmuş.
TEK'in üç ünitesinden ikisi-
nin bakımda olduğu belirtiliyor.
Bu arada TEK sürekli fuel-oil
stoku yapıyormuş. Evet Yata-
ğan'da da hava gergin. Herkes
bekliyor ve soruyor:
"Ok yaydan çıkacak mı, çık-
mayacak mı?"
Tunçbilek'te 6 bin 700, So-
ma'da 5 bin 800, Yatağan ve yö-
resinde 2 bin 500, Türkiye gene-
linde 28 bin 500 linyit işçisi kö-
şeye sıkıştınlAuş. Bunlardan yal-
nızca 6 bin 500*ünün grev hak-
kı var. Termik santral bölgele-
rinde çalışanlann bu hakkı yok.
Santral işçisi 38 bine, taşeron iş-
çisi 28 bine varan günlük ücret-
ICT alırken linyit işçilerinin gün-
lük ücretlerini gözden geçirirsek
şöyle: Kazmacı 16.015,Sökümcü
15.556, tamirci ustası 17.159,
yangıncı ustası 16 bin 354, elek-
trikçi 15.658 lira alıyor günde.
Kıdeme göre bir örnek ver-
mek gerekirse işte ilginç bir ör-
nek:
Tunçbilek'te 37 yıllık kıdemi
bulunan lsmail Dikici, ekskava-
tör tamir bakım ustası ve yevmi-
yesi 19 bin 510 lira. Bu rakam
linyit çalışanlan arasında hemen
hemen en yüksek rakam.
TEK çalışanı ile kömür çalı-
şanı arasında yüzde yüzden bü-
yük ücret farkı büyük huzursuz-
luk kaynağı. İkisi de kamu ku-
ruluşu. Kömürü vikaran en çok
19 bin lira alırken kömürü alıp
kullanan 38 bin lira alıyor.
Ocaklanna, sofralanna ko-
nuk olduğumuz linyit isçileri bü-
yük özveriyle dayanıyorlar. An-
cak, bütün işçiler dayanacak
güçleri kalmaûıgjnı üstfine ba-
sa basa söylüyorlar.
Ifeniyıldaborsadan 6 endeksABDURRAHMAN
YILD1RIM
Istanbul Menkul Kıymetler
Borsası, yeni yıla 6 yeni endeks-
le giriyor. Borsa, piyasadaki de-
ğişimleri daha gerçekçi bir şekil-
de yansıtmak amacıyla "serma-
ye agırlıklı" endeksten, "halka
açık sermaye agırlıklı" endekse
geçiyor. Şirket sayısı 50*den 75'e
çıkartılacak olan yeni endeks,
piyasada işlem gören hisse değe-
ri toplammm yüzde 93.32'sini
kapsayacak. 50 şirketle yayım-
lanmakta olan mevcut endekste
bu oran yüzde 55 idi.
Borsa, 1986 yılmdan beri ya-
yımlamakta olduğu tMKB En-
deksi'ni revize ederek "Genel
Endeks"e dönüştürüyor. Genel
Endeks'in yanı sıra 59 şirketi
kapsayan "Sınai Endeks" ve 16
şirketi kapsayan "Mali Ende.ksi"
hem "kapanış fiyatları" hem
de "agırlıklı ortalama fıyatlara"
göre ayn ayn yayımlayacak olan
borsa, böylece fıyatlan sektörel
bazda da yansıtacak ve her gün
altı endeks acıklayacak. Bilindi-
ği gibi borsada fiyat oluşturma
bir önceki senanstaki agırlıklı
ortalama fiyat üzerinden yapüı-
yor.
Borsada işlemlerin yeniden
başlayacağı 2 Ocak 1991'de ye-
ni endekslerin yayımı, dünkü fi-
yat düzeyleri üzerinden olacak.
Sınai ve Mali Endeks'in puan-
lan da mevcut endeksin devamı
şeklinde olacak ve geçmişe yö-
nelik işletilmeyecek. Yeni en-
dekslere geçişin "yumuşak" tu-
tulması, fiyat seyrinde de\r
amlı-
hğı görme olanağı verecek.
Borsada işlemlerin başladığı
1986 yılbaşıfi>-atlanm100 kabul
eden ve toplam piyasa değerleri
üzerinden fiyatlardaki değişim-
leri veren İMKB Endeksi, şirket-
lerin halka açıkhk oranlanm
dikkate almadığı için piyasayı
gerçekçi bir şekilde yansıtmadı-
ğı gerekçesiyle eleştiriliyordu.
Yeni endeksin hesaplanmasın-
da 30 Kasım 1990 tarihli veriler
(şirket sayısı ve halka açıklık
oranı) alındı. Şirketlerin piyasa
değerlerinin hesaplanmasında,
tüm hisse senetleri yerine piya-
sadaki halka açık kısımları esas
alındı. Deneme niteliğinde yapı-
lan hesaplamalarda endeksin ge-
nelde aynı özelliği göstermesine
karşıhk kırılma noktalarında
daha dengeli bir tablo oluştuğu
görüldü. Genel Endeks'e giren
75 şirketin seçimi ise şirketlerin
halka açıklık oranlarına, işlem
miktarlanna ve sözleşme sayıla-
rına ağırlık verilerek yapıldı.
Buna göre Genel Endeks'e
halka açıkhk oranı yüzde 5'in
üstünde olan şirketler alındı.
Yüzde 5 olarak en alt sırada bu-
Iunan Akbank'ın halka açık ser-
mayesinin piyasa değeri yüksek
olduğundan endeks içindeki
ağırlığı yüzde 6.64 olarak belir-
lendi. Yüzde 95 ile en yüksek
halka açıklık oranına sahip Köy-
tas'ın endekse etkisi ise yüzde
0.19. Genel Endeksi en fazla
yüzde 11.32 ile Erdemir, yüzde
10.51 Ue Çukurova Elektrik et-
kileyecek. Endekste Koç Hol-
ding'in yüzde 5.02, Yapı Kredi
Bankası'nın yüzde 5.01, İş Ban-
kası C'nin yüzde 4.98, Bağfaş-
ın yüzde 4.34 ağırlığı olacak.
Genel Endeks, yeni yılda kaldı-
ğı puan düzeyinden devam ede-
cek.
Yeni yılda ekonomik yapılan
ve finansal bünyelerinin farklı-
lığından dolayı piyasa konjonk-
türünden farklı şekilde etkilenen
MKB, ocak
başından itibaren
her gün "halka açık
sermaye agırlıklı"
bir genel endeksin
yanı sıra 59 sanayi
şirketini içeren bir
"sınai endeks", 16
finans şirketini
kapsayan bir "mali
endeks"
yayımlayacak.
sanayi şirketleri ile mali şirket-
ler için de birer ayn endeks ya-
yımlanacak. Sanayi sektörünün
değişikliklerinin izleneceği
"tMKB Sınai Endeksi"ne 59 şir-
ket giriyor. Bu şirketlerin tMKB
kapitalizasyonu içindeki payı
yüzde 63'ü buluyor. Maü sektör-
deki değişimleri kapsayacak
"İMKB Mali Endeksi"ne de 16
şirket giriyor ve toplam kapita-
lizasyonun yüzde 37'sini oluştu-
ruyor.
Sınai Endeks içinde en büyük
ağırlık yüzde 17.88 ile yine Er-
demir'in. Onu yüzde 16.60 11e
Çukurova Elektrik izliyor. Böy-
lece halka açık sermayelerinin
büyüklüğünden dolayı bu iki
şirketin Sınai Endeks'in üçte bi-
rini oluşturduğ^u izleniyor. Bu
endekse giren şirketlerin en dü-
şük halka açıklık oranı yüzde
10. Mali Endeks'i ise dört büyük
şirket sürükleyecek. Endeks
içindeki ağırlık bakımından Ak-
bank yüzde 18.11 oramyla ilk sı-
rada bulunuyor. Yüzde 13.67 ile
Koç Holding, yüzde 13.66 Ue Ya-
pı Kredi Bankası ve yüzde 13.57
ile tş Bankası C Mali Endeks
içinde yer alacak.
İMKB ENDEKSLERİNE
Gaael
entteks
AkiTeteöi
Akbank
Akçımerrto
Atarte HoMrnç
AnadoiuCam
Aiftfk
Anfcan
Baoftş
BokıÇtarcnto
Brisa
ÇettHaM
Çutarova Elek.
ÇSmsa
DevaHottng
Oogusan
ONnas
Eczaabaşı llaç
Eaaatası Yat
Ege Bıraolık
Ege Endûsth
EgeGflre
EnkaHokfng
EreğC O.Ç.
Fnansbank
Gerrtaş
Good-Year
Gûtre FaMkabn
GûneyBvacak
Hekbş
İktisıt Bn Kir.
Intema
izmrf D.Ç.
Izocarn
Karionsan
Kav
Kaiebek MoNyı
KtpezEMtik
Konya ÇJmento
Kordsa
CM.1ZJ0&
225965
12.625 000
318 298
329100
172.525
1.431.000
220.000
550.000
252.000
640.406
117.720
1.815.000
290.736
178.800
10.660
163.800
2300.000
423.600
415.800
* 41.300
32.400
63.000
3.072.000
270.000
20.160 •
144.192
126.000
100.800
53.534.
41.000
20586
146.250
143.370
222.750
101.800
56 400
329.000
124.960
389.813
(•4MİU
56491
631250
95 489
82.275
25.879
357.750
22.000
412.500
75.600
160.102
70.632
998.250
58.147
98.340
5.330
40.950
345 000
190.620
167.110
12.390
14.580
12.600
1.075.200
27.000
10.080
28.836
18.900
35.280
8-030
10.250
6.176
14.825
35.843
111.375
35.630
14100
82.250
49.964
97.453
•HM
m
25
05
30
25
15
25
10
75
30
25
60
55
20
55
50
25
15
45
45
30
45
20
35
10
50
20
15
35
15
25
30
10
25
50
35
25
25
40
25
ALINACAK ŞtRKETLER
EtfMs
kWrid
059
664
1.01
087
0.27
3.77
023
4.34
0.60
1.69
0.74
10.51
0.61
1.04
0.00
0.43
3.63
2.01
1.97
0.13
0.15
0.23
11.32
0.28
011
0.30
0.20
0.37
0.08
0.11
0.07
0.15
0.38
1.17
038
015
0.87
053
103
Senel
emteks
Komma Tanm
Koç MoMing
Koç Yaftnm
Kûtahva Porse.
Koyaş
MaMna Takım
Mardın (Jmento
Maret
Marshall
Mensucat Sant.
Metaş
Nasas
OkıUsa
Okısan
Parsan
PegProfikı
Pçthnı
Pınar Entegre Et
PtnarStt
Rabak
Santral HoMıng
Sarkuysan
Srfaş
TOemırMkûm
TGarant B.
T.Sıemens
T.Smai Kal. B.
T.lş B. (B)
T.iş B. (C)
TŞ^eCam
Teletas
TrakyaCam
Veste)
Yapı Kredi B
Yasas
Yûnsa
TMUM
(14.1t*»)
49 005 1
4 765 625
420.000
51600
19 425
43 650
95 000
87.500
129 690
431430
35.625
108.000
77 902
58 725
524.760
80 400
325.114
3.600.000
82.500
21.600
67.500
420.000
253.260
154 906
305.000
1452.500
325 500
325.350
1 102.000
2.365.000
2.729.093
190.000
1.092.896
990.000
1.905 000
50220
138 000
5LM3.M3
bftı**
«rtnıTlİ
26 953
476 563
147000
7 740
16 454
17460
23 750
21 875
25 938
43143
24 938
43 200
58 470
9 873
78 714
12 060
48 767
288 000
8.250
6480
40 500
42.000
189 945
30982
45 750
217 875
48.825
48.803
220.400
473.000
272.909
38.000
163.934
148.500
476.250
20.088
20.700
MM.343
tMM
m55
10
35
15
95
40
25
25
20
10
70
40
71
10
15
15
15
08
10
30
60
10
75
20
15
15
15
15
20
20
10
20
15
15
25
40
15
Sınaj
onditoAkal TensM
Akpmento
AnadoluCam
Arçeik
Aselsan
Bagfas
Bokı Çtmento
Bnsa
ÇeükHalat
Çukurova Elek.
Çimsa
Dogusan
DöMaş
Eczacıbast llaç
EgeBiraolık
EgeEndûstn
EgeGöbre
ErtJiO.Ç.
Gentaş
Good-Year
Gûtre Fabnkalan
Güney Biraakk
Hektaş
Intema
izmır Demir Çeük
Izbcam
Kartonsan
Kav
Kelebek Mobüya
Kepez Elektrik
Aktonk
AtotoHottng
DevaHottng
Eczaabaşı Yat.
Enka Holding
Fınansbank
Ikflsat Rn. Kir.
KoçHoktıng
Koç Yabnm
(U.11M»
225 965
318.298
172.525
1.431.000
220.000
550.000
252.000
640.406
117.720
1.815.000
290.736
18.660
163.800
2.300.000
415.800
41.300
32.400
3.072.000
20.160
144192
126.000
100.800
53.534.
20.568
146250
143.370
222.750
101.800
56.400
329.000
12.625 000
329.100
178.800
423.600
63 000
270.000
41000
4.765.625
420.000
MMRÎÛ
56.491
95.489
25.879
357.750 •
22.000
412.500
75.600
160.102
70.632
996.250
58.147
5.330
40.950
345.000
187.110
11390
14.580
1.075.200
10.080
28 828
18.900
35.280
8.030
6.176
14.625
35.843
111.375
35.630
14.100
82.250
•52
m25
30
15
25
10
75
30
25
60
55
20
50
25
15
45
30.
45
35
50
20
15
35
15
30
10
25
50
35
25
25
631.250
82.275
96.340
190 620
12 600
27.000
10.250
476.563
147.000
EL05
25
55
45
20
10
25
10
35
E«Mb
0.94
1.59
0.43
5.95
0 37
686
1.26
2.66
1.17
16.60
0 97
0.09
068
5.74
3.11
0.21
0.24
17.88
0.17
0.48
0.31
0.59
0.13
010
0 24
060
185
059
023
1.37
Sfflai
jfci J,, | . _
earieksKonya (jmento
Kordsa
Koruma Tanm
Kûtahya Porse.
Koytas
Makma Takım
Manin Omento
Maret
Marshall
Mensucat Sant
Metas
Nasaş
CDmuksa
Otosan
Parsan
Peg Ptoük)
Petkim
Pınar Enteflre El
Pınar Sût
Rabak
Sarkuysan
Srfaş
T. Demir Dökûm
TSemens
Teletaş
Trakya Cam
Vestö
Yasaş
Yûnsa
T0PUM
[14.1U8)
124 960
389.813
45.005
51600
19.425
43.650
95 000
87 500
129.690
431.430
35.625
105 000
96.725
524.760
80.400
325.114
3 600.000
82.500
21.600
67.500
253.260
154.908
305.000
325.500
190.000
1.092.896
990.000
50.220
136.000
Z14M.5J4
bfcjatık
49 984
97.453
26.953
7.740
18.454
17.460
23.750
21875
25.938
43.143
24.938
43.200
9 873
78 714
12.060
48.767
288.000
6.250
6480
40.500
189.945
30.982
45.750
48.825
38.000
163.934
148.500
20 86
20.700
UH4.7S2
MS!
m40
25
55
15
95
40
25
25
20
10
70
40
10
15
15
15
08
10
30
60
75
20
15
15
20
15
15
40
15
EttMS
028 1
502
155
008
0.19
018
0.25
023
0.27
0.45
0.26
045
060
0.10
0.63
0.13
0.15
3.03
0.09
0.07
0.43
0.44
2.00
0.33
0.46
2.29
0.51
0.51
2.32
4.98
2.87
040
1.73
1.50
5.01
0 21
022
IçMtU
083
1.62
0.45
0.13
0.31
0.29
039
036
0.43
0.72
0.41
0.72
0.16
1.31
0.20
0.81
4.79
0.14
0.11
0.67
3.16
0.52
0.76
0.81
0.63
2.73
2.47
0.33
0.34
IftaMü
18 11
2.36
2.92
547
038
0.77
0.29
13.67
4.22
Maii
«NMIS
Net Ho<)(ng
Santral Hoktoifi
T Garant B.
T.Smai Kal B.
TtşB. (B)
TlşB. (O
T Şışe Ca'n
Yapı Kreoı B.
Taah.
77 902
420.000
1452 500
325.350
1102.000
2365 000
2 729 093
1905.000
M1KICI
Matf* 1
58 426
42.000
217 875
48 803
220 400
473 000
272.909
476.250
tlKtti
m
75
10
15
15
20
20
10
25
1.20
6.25
1.40
6.32
13.57
7.83
13.66
Grev
pankartta
kaldı
UFUKTEKİN
ADANA — MESS'e baglı
216 işyerinde 100 bin işçi ta-
rafından başlatüan greve,
Çelik-îş Sendikası'run örgüt-
lü olduğu STFA'ya ait iki iş-
yerinde çalışan 400 işçi uy-
madı. "Bu işyerinde grev
vardır" diye pankartların
asıldığı Temel Enerji ve Te-
mel Civata işyerlerinde, grev
gözcüleri de nöbet tutması-
na karsın fabrikada üretünin
sürdüğü ortaya çıktı. Çelik-
İş Sendikası Adana Temsil-
cisi Nezir Evgin, "tşçilerin
işverenin dagıttığı birer mil-
yon liralık avans yüzünden
gevşediğini" öne sürerken
kendisinin de 'grev para işi'
diye düşündüğü için 'calıs-
mayın demediğini' söyledi.
Çelik-îş Genel Sekreteri
Abdullah Kaplan, olayı
'sendikacılığın yüzkarası bir
dunım
1
olarak değerlendirir-
ken bir gnıp Is-Demir işçisi
de söz konusu işyerlerine gi-
derek işçileri 'Yapbguuz sefl-
dikamıza sürttlen bir lekedlr,
grev kıncılığıdır" diye uyar-
dı.
Çelik-İş Adana Temsilci-
si Nezir Evgin, Cumhuriyet
muhabirinin "Bu nasıl grev"
sorusuna "Grevresmenbaş-
ladı, ama işveren bir milyon
lira avans verince ortahğı
kırmış" diye yanıt verdi. tş-
veren Aykut Akalın'ı "işçi-
lerin çok sevdjgini" söyleyen
Evgin, "tşveren 'size birer
milyon verelim, sözleşmeden
doğan bütün haklannızı da.
Siz üretiminize devam edin'
di>e teldif eimiş. Fabrikada
çalışan işçi temsücileri konu-
yu bana getirdi. Biz çalışa-
na da cahşmayana da tnüda-
haie etmek şeyinde degiliz,
yapamayız bunu. Adam ca-
hşıyorsa calışr" diye konuş-
tu.
TISK Genel Sekreteri
1991 çok zor
olacakbir yıl
ANKARA (UBA) —
Türkiye İşveren SendıkaJarı
Konfederasyonu (TtSK) Ge-
nel Sekreteri Kubüay Atasa-
yar, 1991 yılımn tahminler-
den çok daha zor bir yıl ola-
cağını söyledi.
TİSK Genel Sekreteri Ku-
bilay Atasayar UBA muha-
birine görüşlerini açıklarken
bugünkü göstergelerin 1991
yılının ekonomi açısından
çetin bir yıl olacağını göster-
diğini belirtti. Atasayar,
"1991 yılı tahminlerden çok
daha zor bir yıl olacak. Şu
anda 1991 yılı enflasyonu-
nun ne olacağını tahmin et-
mek de mümkün değil. Bu-
na bir de Ortadoğu bölge-
sinde çıkabilecek harp de
eklenirse iş daha da kanşır.
O zaman ekonomideki getiş-
meleri tahmin etmek daha
da güçleşir" dedi.
KİT zamlarının son aylar-
da dondurulmasının yararlı
sonuçlar verdiğini ve enflas-
yonun daha da yükselmesi-
ni önlediğini kaydeden TİSK
Genel Sekreteri Kubüay
Atasayar şunlan söyledi:
"Enflasyonla raücadelede
ilk faktörlerden biri KİT
ürünlerinin fiyatlandır. KİT
üriinlerinin n>atlannın Kör-
fez krizi sona erene kadar
dondurulmasnda büyük ya-
rar vardır. Ancak, bir taraf-
ta savaş edeceksm, bir taraf-
tan da zam yapmayacaksın,
olacak iş değil tabii. Ancak
yine de bu konuda makul
bir ölçü bulunmalıdır. Dev-
letin KfT üriinlerine zam
yapmasının beraberinde
önenüi sıkıntılar da getirmesi
kaçınılmazdır. KİT üriinleri-
ne ^pılacak zamlar enflas-
yonu arttıran bir etkendir."