Katalog

Sporseyerier! Gönül Üyesi Kartı'nız Pamukbankia! Taraftara selam: işlem tamam! BANK24 Cumhuriyet Dünyada iik kez Pamukbank'ın başlattığı bir proje: BANK24 GÖNÜL ÜYESİ KARTI PAMUKBANK - • - & 67. Yıl; Sayı: 23835 Kurucusu: Yunus Nadi 1000 T\* <KDV aahai 29 Aralık 1990 Cumartesi Almanya'ya Türkiye raporu: 4 Ordu savaşa karşı'Almanya'nın Ankara Büyükelçiliği tarafından Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscher'in isteğiyle hazırlanan raporda Türk halkının, Silahlı Kuvvetler'in, muhalefet partilerinin ve basının savaş istemediği vurgulanıyor. Raporda Almanya'nın "Çevik Kuvvet'e katılmaması durumunda Ankara-Bonn ilişkilerinin ciddi zarar görebileceğinden" söz ediliyor. Körfez'de kararlı gidiş ABD Başkanı Bush, Irak'ataviz verilmeyeceğini yinelerken Irak, Kuveyt politikasının 10 yü sonra da değiştneyeceğini açıkladı. Dış Haberter Servisi — Körfez'de ipler giderek geri- liyor. ABD Başkam George Bush'un "Saddam, diyalog için istekli degil. Irak a hiç- bir konuda taviz yok" deme- si ve Irak Enformasyon Ba- Atanı Latif El Casim'in "Ku- veyt poUtikamız 10 yü son- nı da defişıneyeeek" şeklin- deki açıklaması, Körfez kri- zinin savaşa dönük seyrine "tam yol" hız verdi. Bu ara- da ABD'nin Körfez'e 2 uçak gcmisi ile 15 destek gemisin- den ohışan yeni bir filo gön dereceği bildirildi. İngiltere ise 25 yıldan bu yana ilk kez yedekleri askere çağırdı. (Arkaa Sa. 16, Sü. 4'dt) YASEMİN ÇONGAR ANKARA — Almanya hü- kümeti Türkiye'nin savaşa girme olasıhğı ve bu durumda yaşana- cak siyasi gelişmeler konusunda kapsamlı bir rapor bazırlattı. AJman Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscher'in istegi üze- rine hazırlanan raporda, Cum- hurbaşkanı Turgut Özal'ın kar- şılaştığı yoğun muhalefetin sa- vaş durumunda azalabileceği, savaşın çıkmaması durumunda- da artabileceği, Türk halkının savaş istemediği, Çevik Kuvvet- in gönderilmesinin Türkiye'yi savaşa yaklaştırabüeceği, ancak bu kuvvete Almanya'nın katıl- mamasının da Ankara-Bonn UişkUehni zedeleyeceği görüşle- rinin dile getirildiği öğrenildi. Türkiye'nin NATO'dan istedi- p Çevik Kuvvet'e 18 adet Alpha- jet av bombardıman uçağı ver- mesi beklenen Almanya'nın bu konudaki çekingenligüiin sürdü- (Arkası Sa. 16, Sü. 3'de) MGK KÖŞK'TE TOPLANDI16. Sayfada GÜNEYDOGU'YA FİLO TAKVİYESİ16. Sayfada ALMANYA, NATO KARARINI BEKLlYOR 18. Sarfada Milli Savunma Bakanlığı NATO belgeleri çalıııdı MSB NATO ve Antlaşmalar Şubesi'nde Siyaset Işleri Uzmanı olarak görev yapan trfan Kaya Ülger'in Türkiye ile NATO arasında imzalanan 'gizli' 70 belgeyi çaldığı belirlendi. Olay Ülger'den aynlan imam nikâhlı eşinin belgeleri teslim etmesiyle ortaya çıktı. Sanık hakkında Ankara DGM dava açtı. ANKARA (UBA) — Türki- ye ile NATO arasında imzala- nan "çok gLdi'\ "gizli", NA- TO gizH", "NATO çok gizli", "NATO özd" ve "hizmete ö ı d " damgah 70 belge çalındı. Milli Savunma Bakanlığı NA- TO ve Antlaşmalar Şubesi'nde Siyaset lşleri Uzmanı olarak gö- rev yapan Irfan Kaya Ülger, "Devletin emniyeüne veya da- hili yahut beyneiminel siyasi menfaatleriae Uudlok eden ev- rak ve vesikalan çaldıgı" gerek- çesiyle tutuklandı. İmam nikahlı eşi Nurmn Sa- mur ile birlikte otururken, Mil- li Savunma Bakanhğı'ndaki NATO ile ilgiü "çok gizli" ve "gizM" evraklan evine getirme- ye başlayan lrfan Kaya Ülger, bir sûre sonra Nuran Samur ile anlaşmazhğa düştü. İmam ni- kahlı çiftin ayrı yaşamaya baş- lamasından sonra, Nuran Sa- (Arkası Sa. 16, Sü. 4'dt) B U G Ü N Cumhuriyet Bugün ve her cumartesi Y A R I N Cumhuriyet Yann ve her pazar Türk-İş 3 ocakta 'işe gitmemekte' kararlı, hükümetsertleşiyor Eylem gergiıüiğiİŞTEN ÇIKARMA TEHDlDİ Devlet Bakanı Çiçek'in kamu kuruluşlarına gönderdiği 3 ocakta işe gitmeyenlerin pazar yevmiyelerinin kesilmesi ve gerekirse işten çıkarılmalarını isteyen genelgesi Türk-lş tarafından 'yangma körükle gitmek, benzinle gitmek' şeklinde yorumladı. DYP'DEN MADENCİYE DESTEK Başbakan Akbulut, Türk-îş yönetimi ile görüşme isteğini dün yineledi. Şevket Yılmaz bu isteği 'Çare bulmak istiyorsa çare eündedir' diyerek reddetti. DYP milletvekillerinin de 4 ocakta yapılacak yürüyüşü destekleyecekleri açıklandı. INONU: SORUMLUSU OZAL OLUR SHP lideri Erdal tnönü, Özal'ın her şeye karıştığını belirterek "Işçilerin haklannın verilmesi konusundaki iyi niyet çabalarından sonuç alınmazsa bunun sorumlusu Cumhurbaşkam'dır. Böyle Cumhurbaşkanı'na Ttirkiye'de yer yoktur" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Büroso) — Sendikalar, 3 ocakta yapılacak genel eylem için hazırlıklarını tamamlarken Başbakan Yıldınm Akbulut, TUrk-İş'e görüşme çağnsını dün yineledi. Türk- îş üst yönetiminin hükümet ile 3 ocak tarihine değin görüşmeme eğiliminde olduğu belirtüdi. Turk-lş Genel Baş- kam Şevket Yılmaz, Başbakan Akbu- lut'un görüşme çağrısına, "Çare bu- lunmak isteniyorsa, çare eHerindedir" diye karşüık verdi. Yılmaz, 3 ocakta işe gitmeyen işçilerin pazar yevmiyelerinin kesilmesi ve gerekirse iş akitlerinin fesh edilmesi yolundaki genelgeleri de kınadı. SHP Genel Başkam Erdal lnö- nü, Cumhurbaşkanı Turgut özal'ın her şeye kanştığım belüterek işçilerin haklannm verilmesi konusunda iyi ni- yetli çabalardan sonuç ahnamazsa bu- nun sorumlusunun Cumhurbaşkanı Turgut Özal olacağını dile getirdi. DYP Genel Başkan Yardımcısı Meh- met Dülger, parti genel merkezinde ça- hşanların 3 ocakta işe gelmeyecekle- rini belirtirken DYP milletvekillermin de 4 ocakta Zonguldak maden işçile- rinin Ankara yürüyıişüne destek verc- cekleri öğrenildi. Türk-tş Genel Başkam Şevket Yıl- maz, dün Ankara'da emniyet tamirha- nesindeki grevi başlatırken yapüğı ko- nuşmada 3 ocak eylemine ilişkin ge- lişmeleri değerlendirdi. Yılmaz, 3 ocakta "YoruMum, dialenecegim" de- diği için bazı çalkantüann başladığı- m dile getirerek işçüere gözdağı veren- lerin, işçileri sevmediğini, demokrasi- den nasiplerini alamamış kişiler oldu- ğunu söyledi. Yılmaz, kamu sözleşme- lerinden sorumlu Devlet Bakanı C«- mil Çiçek'in kamu kuruluşlarına ge- nelge göndererek 3 ocakta işe gitme- yenlerin pazar yevmiyelerinin kesilme- si ve gerekirse işten çıkarılmalarını is- tediğini anımsattı ve şöyle dedi: "Yangına körükle, benzinle gidil- mez. ttfaiye ile gidilir. Muttaftına gi- rilmez hale gelen işçiye, 'Sakın ha, bu şekilde hareket ederseniz, pazar yev- miyeniz kesilir, işinize nihayet veririz' diyorlar. Bu beyanatlarla, tamimlerle iş banşı sağlanmaz. Bunu bilmiyorsan, kamu kesimi toplusözleşmelerinden çekil de biz çalışanlan seven bir zih- niyetle oturup müzakare yapahm." Başbakan Yüdınm Akbulut, dün Bursa'dan Ankara'ya geldiği Esenbo- ğa Havaalanı'nda "Türk-tş Genel Baş- kam sizinle gündetnsiz gönişmek is- temediğini açıkladı. Görüşünüz ne- dir?" yolundaki soruyu, "Gündemli gündemsiz görüşmeye nazmz. Mese- le varsa, bir ihtilafunu varsa onu çö- züme kavuşturmaktır. Hangi şartlar- da olursa olsun biz hazınz" diye ya- nıtiadı. Akbulut, Genel Maden-lş Başkam Şemsi Denizer'in yılbaşında maden iş- çileri ile birlikte Abant'a geleceğini söylediğı anımsatılınca, "Buyursnntar gelsinler" dedi. Türk-lş Genel Başkam Şevket %1- maz da Akbulut'un görüşme istemini yinelemesi üzerine Cumhuriyet'e "4 ocaktan sonra bunu düşünecefiz herbalde" değerlendirmesini yaptı. Yılmaz; "Çıkmazlar herkes tarafm- dan biliniyor. Gazete okuyan, radyo, (Arkast Sa. 19, Sü. 3'de) DMO dep<»unda htanbul Emnivet Mudurlüğiı'ne teslim edilmek özere bekletilen 15 poüs minibüsü Vullanılmayacak hale geMi. (Fotograf: Ugur Saner) IstanbulDMO'dapolis amçlanna bubi tuzağı; ölen 2 eylemcinin kimlikleri araştınlıyor Terör, garajdan vurdutstanbul Haber Servisi — Kadıköy'deki Devlet Malzeme Ofısi ve Üsküdar Polis Lojmanlan inşaatına önceki gece f -ahrip gücü yüksek bombaların konulması sırasında, 2 yasadışı örgüt üyesinin ölümüyle sonuçlanan patlamalar, güvenlik için yılbaşı hazırlığında olan îstanbul polisini alarma geçirdi. DMO'daki patlamada ağır yafalanan 18 yaşındaki genç kızm adının Münevver Köz olduğu öğrenildi. Parçalanarak ölen öteki iki kişinin kimliklerinin belirlenmesine çalışılıyor. DMO'da olay sonrası el yapısı parça etkili 3, Üsküdar Polis Lojmanları'nda da aynı nitelikte patlamamış 1 adet "bubi tuzagVmn bulunduğu belirtildi. DMO yetkilileri, Îstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne teslim edilmek üzere depoda bçkletüen polis ekip otolarından 15'inin tamamen kullanılamayacak hale geldiğini söylediler. Aynca 3 ambulansın da zarar gördüğünü kaydettiler. Kadıköy DMO ve Üsküdar Polis Lojmanları'nda meydana gelen hasar miktannın ise henüz belirlenemediği öğrenildi. Îstanbul polisi, bombalamalann özellikle yılbaşı öncesi olması yüzünden, kent içinde ve önemli ulaşırn noktalannda çok sıkı güvenlik önlemi aldı. Îstanbul dışına çıkış yapan otolann Boğaz köprüleri üzerinde ve çevre yollarında didik didik arandıkları dikkat çekti. Patlamalan yasadışı Devrimci-Sol adlı örgütün Ustlenmesi üzerine tstanbul Siyasi Şube Müdürlüğü'ne bağh uzmanlar, olay yerlerinden topladıkları ipuçlarını en ince (Arkası Sa. 19, Sü. 6'da) Enflasyona yenilen Devlet Bakanı'nın 4 ocakta istifa etmesi bekleniyor Güneş Taner kalacak ım?Taner'in istifasının ANKARA (Cumburiyet kabul edilmeyeceği ve BÜIDSU) — Devlet Bakam yetkilerinin birazdaha Güneş Taner'in istifa tarihi genişletilece| belirtiliyor. Özal ve Akbulut'un hem Taner'in hem de Çelebi'nin aynı görevlerini sürdürmelerini isteyeceği öne sürülüyor. yaklaşırken ekonomi yöne- timinin 5 ocaktan itibaren nasıl biçimleneceği konu- sundaki beklentiler de yo- ğunlaştı. tstifa sonrası için değişik senaryolar tartışma konusu olurken Taner'in istifasının kabul edilmeyeceği, hatta yetkilerinin bir miktar genişletilerek aynı görevini 5 ocaktan son- ra da konıyacağı Ankara kulislerinde ağır- lık kazanmaya başladı. Bu durumda Gü- neş Taner-Işın Çelebi çekişmesinin de da- ha keskin biçimde surmesi bekleniyor. Ekonomi yönetiminde uzun süredir de- vam eden Taner-Çelebi çekişmesinin son dönemde aynı hükümetin üyesi iki bakan arasında "küslüge" kadar vardığı bildiri- liyor. Birbirlerini ekonomi bilmemekle suç- layan ekonomiden sorumlu iki devlet ba- kanınm son günlerde kalabalık resmi top- lantılar dışında yan yana dahi gelmemeye özen gösterdikleri belirtiliyor. Bir ara aynı uçakla îstanbul'dan Ankara'ya gelmek zo- runda kalan iki bakandan Çelebi, uçağa bindikten sonra Güneş Taner'in ön bölüm- deki 'VIP' koltuğunda oturduğunu görün- ce, başını çevirip en arka bölüme geçmiş- ti. Bunun üzerine harekete geçen uçak per- sonelinin ricası sonucu on bölmeye gelen Çelebi, yine 'VIP' koltuğuna oturmamış, yolculuğu pilot kabinindeki "kokpif'te ta- mamlamıştı. Çelebi'nin bu durumu çevre- sine "Uçakta bir tatsaztık çıksm istemedim" diye açıkladığı öğrenildi. Devlet Bakanı Çelebi'nin "ekonomi (ArkauSa. 16, Sû. l'de) KAMUOYUNUN 'BAY NO NO'SU 16. Sayfada Madenci oturma eylemi yaptı Grevci sayısı 170 bine çıktı Emniyet Müdürlüğü tamirhaneleri ile MESS'e bağh 5 işyerinde daha grev başladı. tş-Sendika Servisi — Türkiye Taşkömürü Kurumu ve MTA'- da 48 bin maden işçisinin grevi Zonguldak'ta dün yinelenen yü- rüyüş ve mitinglerle 29. gününü doldururken son üç gün içinde başlayan grevlerle birlikte grevci işçüerin sayısı 170 bine ulaştı. Türk Metal Sendikası, TU- HİS ile sürdurduğü toplusözfcş- me görüşraelerinde anlaşma sağlanamaması üzerine Emniyet Genel Müdurluğü'ne bağlı, yak- laşık 2 bin üyesinin çauştığı Tür- kiye düzeyindeki l\ tamirhane için aldığı grev karannı dün uy- guladı. Olağanüstü Hal Bölge- si'nde bulunan 8 tamirhane gre- vine izin verilmedi. Petrol-lş Sendikası da Kütahya'da kuru- lu, 84 üyesinin çabştığı Duma Alüminyum'da dün grev başlat- tı. Bağımsız Otomobil-lş Tür- kiye Metal Sanayicileri Sendika- sı (MESS) ile düşülen toplusöz- leşme uyuşmazhğı kapsanunda- ki, bin 500 dolayında Üyesinin çalıştığı, 5 işyerinde daha dün greve çıktı. Böylece Türk-lş'e bağh Türk Metal ile Bağımsız Otomobil-lş, Çelik-îş ve Hak- tş'e bağh özdemir İş Sendika- lan'mn son üç gün içinde greve çıktıklan MESS'e üye işyerlcri- nin sayısı 238'e, grevcilerin sa- yısı da 109 bine ulaştı. TTK, MTA ve MESS dışın- da, Türk-lş'e b a p 13 sendika- ya üye 4 bin 13S işçi ve Hak-tş'e bağh 4 sendikaya üye 2 bin 62 (Arkası Sa. 19, Sü. l'de) Gazete kâğıdına yüzde 4.8 zam İZMTT (Cumhuriyet) — SE- KA Genel Müdurlüğü, aralann- da gazete kâğıdımn da bulundu- ğu bazı kâğıt türlerine dün sa- bahtan itibaren yüzde 2.1 ile 5.1 arasında zam yaptı. SEKA Genel Müdürlüğü'n- den yapılan açıklamada zamma neden olarak girdi fıyatlarında- ki artış gösterilirken gazete ka- ğıdının ton fıyatı 1 milyon 840 bin lira iken yüzde 4.8 artışla 1 (Arkası Sa. 16, Sü. 4'dt) OLAYLARIN ARDENDAKI GERÇEK Bu Sorun Aşıhnalu.. Yanndan sonra 2l'inci yüzyı- la bir adım daha atıyoruz. 1991'e gireceğiz. Türkiye'nin tatlı bir yıl geçirdiğinı söyleyemeyiz; ama bunca sorunumuz arasında en küçük olanlan bile bûyiitmek- te marifet sahibi olduğumuzu söyleyebiliriz, Bunlardan birisi de cezaevle- rindeki "açık görus" sorunudur. Yılbaşı yaklaşırken hapisha- nelerde "açık görıış" olayı yine bir sorun oluşturuyor. Çöztilme- si çok mu güçtür bu sorunun? Yılbaşı gibi herkesin birbirini kutladığı birgiinde, cezaevlerin- deki hükümlü ve tutukluların; çocukları, anaları, babaları ile daha rahat kosullarda görüşme- leri, kucaklaşmalan, öpüşmeleri neden yasâklamr? Ya da böyle bir yakmlaşmaya niçin güçlük- ler çıkarıhr? 12 Eylül'den bu ya- na on yü geçmiştir. Türkiye ola- ğanüstü bir dönemin artık ka- panması gereken yaralannı ne- den hâlâ saramamıştır? tnsan hakları ve demokrasi açısmdan aşılmasmda sayısız yarar bulu- nan bir karanlık dönemin kam- burunu neden hâlâ sırtımızda taşıyoruz? Elbette bu sorulara yanıt bul- mak zordur; I99l'in yılbaşı ta- tilinde cezaevlerinde açık görüş konusu bir sorun olarak gün- (Arkaa Sa. 19, Sü. l'de) • •• • Kirlenmiş kentlerin ötesinde Luksemburglu fotografçı Jean-Jacques Lucas'ın, fotoğraflanyla betonlaşma ve kirlenmeye karşı verdiği mesaj açık. 7. Sayfada • Gorbaçov'u zor günler bekliyor Sovyetler Birliği Halk TemsilcıleriKongresi, Gorbaçov'un zaferiylesonuçlandt. TASS'a göre kutuplaşmayı arttırıcı kararlar alındı 10. Sayfada • Arapça sorun oldu Cezayir'de, resmi işlemlerde Arapça kullanılmasımn kabul edilmesi tepkılere yol açtı. 10. Sayfada • Rüşdü: Arttk Müslümamm Rüşdü "Benim iyi bir Müslüman olmadığım kesin, ama artık Müslümamm" dedi. 10. Sayfada • Sandık, kurşunu yendi Economist dergisi, SSCB'nin 1990'da demokrasi yolunu açtığınt, Doğu Avrupa halklarının sandıklara hücum ettiğini vurguluyor. 11. Sayfada • Samaras: Maraş'tan taviz yetmez Yunanistan Dışişleri Bakanı, "Irak'ın Kuveyt'ten çekilmesi halinde Türk askerleri de Kıbrıs'tan çekilmeli" dedi 11. Sayfada • Ekonomi yönetiminde '91 kâbusu Yeni yıla girerken, ekonomi kurmaylannı 1991 'in sorunları kaygılandırıyor. Ekonomide • 20 yıl sonra uyanan dev 20 yıl gumrUk duvarlarıyla korunan otomobüciler lıberalleşme ruzgârlarıyla karşılaştı. Ekonomide • 3 kıtadan 48 yabancı Profesyonel 1. Lig'de yer alan 3 kıta ve 48 futbolcu içinde en yuksek not, Zakarias'ın. Sporda GOZLEM UĞURMUMCU Genel Grev• •• Genel grev, işçilerin genellikle siyasal amaçla, ülkedeki bütün işyeri ve işkollarında aynı zamanda işlerini bırakma- ları demektir. 3 ocakta işçilerin işe gelmemelenni 'genel grw' saymak güçtür. Genel grev, genellikle siyasal amaçla yapılır. Bu si- yasal amaç da hükümeti çekilmeye zortamaktır. Bunun için (Arkası Sa. 19, Sü. Tde)