Catalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 5 EYLÜL 2010 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 13 CMYB C M Y B YORUM ÖZTİN AKGÜÇ Kirletilen Kavramlar Demokrasi, insan hakları, hukukun üstünlüğü, milliyetçilik, solculuk, değer verdiğimiz tüm kavramlar ne yazık ki kişilik ve karakter sorunu olanlar tarafından kirletildi, kirletilmeye devam ediliyor. Dikta hevesleri, baskıcı uygulamalar, kişisel çıkar girişimleri, bireysel özgürlüklerin kısıtlanması, partizanlık ve ayrımcılık demokrasi kavramının ardına saklanabiliyor. “İleri demokrasi” halk avcılığı alalaması altında anayasa değişikliği ile getirilen özgürlük, sadece Sayın RTE’yi övme, AKP’yi destekleme, serbest pazardan, özelleştirmeden yana olma, emperyalizme karşı çıkmama, yalaka besleme, kamu kaynaklarını savurganca kullanma, yandaş cemaat ve tarikatları güçlendirme ve kamuya egemen kılma özgürlüğüdür. Eleştirenleri ise bertaraf etme, sürme, işten atma, vergi sopası gösterme, bir şekilde cezalandırma yine ileri demokrasinin uygulama örnekleridir. Cemaat, tarikat egemenliğinde bir yargı, ortaçağdaki engizisyon mahkemelerini andırır hale gelir. İnsan hakları denildiğinde, yalnız kâğıt üstüne birtakım hakların yazılmasını anlamamak gerekir. Hakların, yaşama geçirilmesi gerekir. İnsanların önemli bir kısmının yoksulluk hatta açlık sınırının altında yaşadığı, işsiz olduğu, adalet, sağlık, eğitim hizmetlerinden yoksun bulunduğu, barınma gereksinimlerinin bile karşılanmadığı bir ülkede insan haklarının yaşama geçirildiğinden söz edilemez. İnsan hakları, sözde kalır, göstermelik olmaktan ileri gidilemez. Hukukun üstünlüğünden söz edebilmek için adil bir yargı sisteminin kurulması zorunludur. Vatandaşların yargıya tam güveninin olması temel koşuldur. Herkesin inançla Türkiye’de yargıçlar vardır; benim özgürlüğümün teminatı yargıçlardır diyebilmesidir. Adalet, devletin temelidir. Devletin en önemli işlevi ülkede adaleti sağlamaktır. Başkaldırılar genelde adaletsizliğe karşıdır. Günümüzde yargıya tam güven var mıdır? Yargı hızlı ve tarafsız biçimde işlemekte midir? Anketlere bakmayın, bu soruların yanıtı yoktur! Anayasa oylaması evet çıkarsa bu güven daha da azalacaktır. Hukukun üstünlüğü alalaması altında keyfi, baskıcı bir düzen kurulamaz ve sürdürülemez. Ayrışma, soy sop, alt kimlik ayrımcılığı ile olmaz, asıl ayrışmayı, dağılmayı adalete, yargıya, inançsızlık yaratır. Türkiye’nin en yaşamsal sorunu, güvenilir, hızla çalışan, gerçekten adalet dağıtan bir yargı düzeninin kurulması, insanlar arasında ayrımcılığın kaldırılmasıdır. Adalete, yargıya güvensizlik, devletin temelini sarsar hatta devleti çökertir. Adalete, yargıya güvensizlik yaratmak, ülkeye yapılabilecek en büyük kötülüktür. Yargıçların sorumluluklarının, görevlerinin bilincinde olarak hareket etmeleri zorunludur. Cemaat, tarikat gölgesinde siyasallaşmış bir yargı, bu ülkede istenmeyen birçok olaya neden olabilir. Türkiye’de milliyetçilik gibi solculuk da sulandırılmış, yozlaştırılmıştır. Solcuda insan sevgisi, adalet duygusu, haksızlığa karşı savaşma gücü, üretkenlik, sorumluluk olmalıdır. Ne yazık ki, düzmece, yapay solcular, hatta solcu liderler, partiler türetilmiştir. Emperyalizme karşı olmayan bir milliyetçilik, solculuk düşünülemez. Türkiye’de öyle kişiler solcu diye yaftalanmıştır ki, bu kişilerin solcu diye tanıtılmaları, solculuğa karşı güven yitirilmesinin ana nedeni olmuştur. Solcuların içine de beşinci kol salınmış, sol ihanete uğramış, emperyalizmin güdümünde, desteğinde solcular kısa sürede, liboş, dönek sıfatları hak edercesine, solculukla bağdaşmayacak davranışlar içine girmişlerdir. Düzgünlük, dürüstlük, tutarlılık solcu olmanın asgari koşullarıdır. Günümüzde gerçek bir solcu, anayasa değişikliğini nasıl destekler, evet der! Anlamak mümkün değil. “Hele bir başlayalım gerisi gelir” anlayışının savunmasının akılcı bir yönü yoktur. Gelecek olası değişiklikler kişisel özgürlüklerin daha da budanması yönünde olacaktır. Kamu kaynaklarından beslenen belli nitelikteki TV kanallarında sesyayarlığa soyunan, tarikat, cemaat, parti desteğiyle bir yerlere gelenlerin gerçekleri görmesine ve söylemesine olanak yoktur. İmitasyon, düzmece solcular evet kampanyası için araç olarak kullanılmaktadır. Sola yapacakları tek hayırlı katkı biz solcu değil, çıkarcıyız demek olmalıdır. Türkiye’de asıl savaşım düzgün, dürüst, üretken olanlarla bu niteliklere sahip olmayan aferistler arasındadır. Daha önceki yõllarda bavul ticaretinin ayakta tuttuğu Aksaray, Laleli’de şimdi onlarcasõ borcunu çeviremiyor FATMA KOŞAR Aksaray, Laleli bölgesinde on- larca otel alõcõ arõyor. Sadece ken- di portföyündeki satõlõk otelleri lis- teleyen Sede Gayrimenkul’ün se- çenekleri arasõnda yok yok. Büyük çoğunluğu Laleli ve Aksaray’da olan bir kõsmõ da Sultanahmet’te bu- lunan 25 otele aynõ anda alõcõ ara- yan Sede Gayrimenkul Emlak Da- nõşmanõ İsmet Kızılarmut, banka borcunu çevirmekte zorlanan otel- lerin büyük bölümünün birkaç yõl önceki piyasa değerinin yarõsõna müşteri aradõğõnõ belirtti. Söz konusu bölgede bulunan 5 yõldõzlõ 6 otele de müşteri aradõk- larõnõ belirten Kõzõlarmut, “Yeni ya- pılan oteller de var. Bu oteller banka kredisiyle yapılmış ve şim- di kredi geri ödemesinde zorla- nıyor. Bu durumda olan Antal- ya’dan 3-4 otel de var elimizde. Birkaç yıl önce 12 milyon dolar fi- yat biçilen oteller şimdi 6-7 mil- yon dolara alıcı arıyor” diye ko- nuştu. Müşterilerinin ticari itibarõ- nõ zedelememek ve çalõşanlarõn te- dirgin olmasõna ortam vermemek için otel isimlerini gizli tutan Sede Gayrimenkul yetkilisi Kõzõlarmut’un verdiği bilgiye göre, Laleli’deki oteller arasõnda 2-3 yõldõzlõ olanlar ağõrlõkta. Hemen hepsi faal du- rumda. Fiyatlar 1.5 milyon dolar ci- varõndan başlõyor. Şirketin portföyünde duyurulan satõlõk oteller listesinde oldukça farklõ fiyatlar söz konusu. Listede yer alan satõlõklardan bazõlarõnõn özellikleri şöyle:  Otel ............. 460 m2 oturumlu 65 oda / 130 yatak kapasiteli, havuz, sauna, Türk hamamõ, banka kiracõ- sõ bulunan dükkân. Yeni yapõm 12 milyon dolar.  Otel .......... 200 m2 oturumlu 38 oda / 76 yatak kapasiteli. Otelin alt giriş katõ otele dahil değildir. Sa- tõş fiyatõ 3 milyon dolar. Hotel ............ 110 m2 oturumlu 24 oda/ 48 yatak kapasiteli. 2 mil- yon dolar.  Otel ......... ( Eski .........) 150 m2 oturumlu 24 oda /48 yatak kap- asiteli. Tadilat ve masraflõ. 1.6 mil- yon dolar. * Hotel .......... 100 m2 oturumlu 24 oda /48 yatak kapasiteli (bodrum kat başkasõna ait). 2.2 milyon dolar  Hotel ........ 250 m2 oturumlu 50 oda /100 yatak kapasiteli. Bar, restoran, teras kafe önü açõk faal du- rumda satõlõk otel. 5 milyon dolar.  Hotel ........... 730 m2 oturumlu 106 oda /212 yatak kapasiteli. Sau- na, Türk hamamõ, bar, restoran, patisserie, Bank branch, kapalõ ga- raj, disco, night club, faal çalõşmakta bulunan çift cepheli. 21 milyon Avro.  Hotel .......... 360 m2 oturum- lu 40 oda / 80 yatak kapasiteli giri- şinde 4 adet kiracõlõ mağaza çalõşõr durumda. 15 milyon dolar.  Otelden işhanõna dönüştürül- müş 135 m2 oturumlu 42 odalõ / Gi- riş katõnda 4 adet kiracõlõ dükkân bu- lunan otel ruhsatlõ bina. 5.5 milyon dolar.  260 m2 oturumlu 25 oda/50 yatak kapasiteli. 6 milyon dolar.  Aksaray’da 3 yõldõzlõ 41 oda 84 yatak kapasiteli, lobi, kafebar, 90 kişilik restoran/kahvaltõ salonlu je- neratör, çamaşõrhane, bagaj odasõ bulunan faal tesis. 5 milyon dolar + alõm, satõm vergileri ve emlak ofi- si hizmet bedeli. Turizmde yaprak dökümü sadece tur şirketlerinin zararõyla sõnõrlõ değil. Yeni yapõlan pek çok otel banka kredisi borcunu çevirmekte zorlanõyor. Laleli ve Aksaray’da olan bir kõsmõ da Sultanahmet’te bulunan 25 otele aynõ anda alõcõ arayan Sede Gayrimenkul Emlak Danõşmanõ Kõzõlarmut, otellerin birkaç yõl önceki değerinin yarõsõna müşteri aradõğõnõ belirtti. Aktif Bank’tan rekor düzeyde bono ihracı Aktif Bank, 800 milyon liralõk ban- ka bonosu ihraç edeceğini açõkladõ. Banka, 700 milyon liralõk banka bo- nosunu halka arz edilmeden yatõrõm- cõlara satmak üzere SPK’den izin alõr- ken, 100 milyon liralõk banka bonosu- nu da halka arz etmek üzere SPK’ye başvuruda bulundu. Aktif Bank Genel Müdürü Önder Halisdemir, bugüne ka- dar toplam 600 milyon lira- lõk bono ihraç ettiklerini belirterek, bu ihraçlarõn 2009’da Türkiye’de ger- çekleştirilen sabit getiri- li menkul kõymet ihraç- larõnõn 1/3’ünü oluştur- duğunu ifade etti. Halisdemir, hem ken- di satõşlarõnõn toplamõn- dan fazla olan hem de bu güne kadar ki en yüksek banka bono- su ihracõ olan işlemin, yatõrõmcõnõn Aktif Bank’a olan güveninin sonucu ol- duğunu belirtti. Aktif Bank’õn bono ihracõyla ilgili SPK Haftalõk Bülteni’nde yer alan açõklamada “İlgili bono halka arz edilmeksizin tahsisli olarak ve/veya nitelikli yatırımcılara satış şeklinde ihraç edilecek. Vadesi 15 günden az, 360 günden fazla olmamak kaydıyla değişecek. Faiz oranı, vade unsuru ve ihraç büyük- lüğü dikkate alınmak kaydıy- la satış tarihinde belirlenecek ve gösterge niteliğindeki dev- let tahvilinin satış tarihinden önceki bir güne ait son ger- çekleşen faiz oranı artı (+) 700 baz puanı geçemeyecek şekil- de belirlenecek” denildi. Ekonomi Servisi - Gelir İdaresi Baş- kanlõğõnõn vergi borçlularõ listesinde yer al- dõğõ belirtilen Fortis Bank Türkiye, Fi- nansbank ve GlaxoSmithKline (GSK) Tür- kiye, ödenmemiş vergi borçlarõnõn olmadõ- ğõnõ duyurdular. Açõklamalar özetle şöyle: Fortis Bank Türkiye: Gelirler İdaresi Başkanlõğõnõn iki farklõ listesi var. Borçlular listesinde adõmõz yok. Listelerin birinde gö- rünen vergi ve ceza tutarõnõn tamamõnõ 27 Temmuz 2009’da ödedik. GSK Türkiye: 2004 ve 2005 yõllarõyla il- gili vergi raporundan dolayõ kesilmiş vergi cezasõ, 2010’da uzlaşmayla ödenmiştir. Vergi borcumuz yoktur. Finansbank: Adõmõz (1 Haziran 2009 ile 31 Mayõs 2010 tarihleri arasõnda ke- sinleşen ve toplam miktarlarõ 850 bin lirayõ aşan tarhiyatlar listesinde) yer almakla be- raber, bahsekonu tutarõn tamamõ vadesin- de ilgili vergi dairesine ödenmiştir. OPET’te ilave MaxiPuan fõrsatõ İş Bankasõ ve OPET, Maximum kullanõcõlarõna 50 TL MaxiPuan ka- zandõran yeni bir kampanyayõ hayata geçirdi. Kampanya kapsamõnda Ma- ximum ve Maximiles sahipleri, anlaş- malõ OPET akaryakõt istasyonlarõn- dan farklõ günlerde tek seferde ger- çekleştirecekleri beşinci 75 TL ve üze- ri akaryakõt ve LPG alõşverişlerinde 50 TL değerinde ilave MaxiPuan kaza- nacaklar. OPET müşterileri tarafõndan kaza- nõlan MaxiPuan’lar kampanya bitiş tarihinden itibaren 5 işgünü içinde kartlara yüklenecek. 27 Ağustos’ta başlayan kampanya 10 Ekim’e kadar sürecek. Kart sahipleri- nin bir kere yararlanabildiği kampan- ya kapsamõnda 21 Ekim 2010 tarihine kadar kullanõlmayan MaxiPuan’lar ge- ri alõnacak. Kampanya kapsamõnda kazanõlan MaxiPuanlar tüm Maximum üye işyerlerinde harcanabilecek. TEB’e 345 milyon dolarlık sendikasyon Ekonomi Servisi - Türk Eko- nomi Bankasõ (TEB), toplam 345 milyon dolarlõk sendikasyon kredisi aldõ. Bankadan yapõlan yazõlõ açõk- lamada, söz konusu kredinin ihra- catõn finansmanõnda kullanmak üzere alõndõğõ, Avro ve dolar cin- sinden olmak üzere iki ayrõ dilim- den oluştuğu ifade edildi. Açõklamaya göre, iki ayrõ dilim- de 190 milyon Avro ve 100 milyon dolar olarak sağlanan 1 yõl vadeli sendikasyon kredisinin toplam ma- liyeti LIBOR yüzde 1.3 olarak ger- çekleşti. TEB Genel Müdürü Varol Civil, 2009’da temin edilen sendi- kasyon kredisine kõyasla yüzde 100’ün üzerinde talep geldiğini an- cak ihtiyaçlarõna paralel olarak ge- çen seneki tutarõ artõrmayarak 190 milyon Avro ve 100 milyon dolarõ- nõ aldõklarõnõ ve fazla gelen talebi ge- ri çevirdiklerini belirtti. Civil, “Söz konusu sendikasyon kredisi, Türk bankalarının ba- şarılı performanslarıyla yurtdı- şı yatırımcıların ve bankaların il- gi odağı olmaya devam ettiğinin göstergesidir. Temin ettiğimiz sendikasyon kredisini reel sek- töre destek olarak ekonomiye kazandıracağız” dedi. Sagra efsanesi geri döndü Hindistanlõmücevherci,MardinliAltõnakar’laaltõn-gümüşişlemefabrikasõkuruyor ERDOĞAN ERİŞEN ORDU - Türkiye’nin ilk fõndõk işleme sana- yisi olan Sagra, 20 milyon dolarlõk yatõrõm son- rasõ yeniden dünya pazarõna açõlõyor. Türkiye’nin en büyük 10 ilaç firmasõndan biri olan Sanovel, çikolatada bir dünya markasõ olan Sagra’yõ kül- lerinden yeniden yarattõ. “Tadelle” ve “Sarel- le” markalarõ ile bilinen Sagra’da iki yõl boyunca sadece fabrikayõ yenilemek ve yeni ürünler ha- zõrlamakla geçiren Sanovel A.Ş., “Sanset” adõ ve “Sagra” markasõyla gõda sektöründe de söz sahibi oluyor. Sanset Gõda A.Ş. Genel Müdürü Hilmi Ba- ruter, 1936 yõlõnda merhum Kahraman Sagra tarafõndan bir aile şirketi olarak kurulan Sagra’da ticari değil, duygusal düşünerek, markayõ doğ- duğu yerde yeniden ayağa kaldõrdõklarõnõ söy- ledi. Hilmi Baruter, “20 milyon dolarlık bir ya- tırım yaptık. Bu paraya pazara daha yakın olan İstanbul’da bir fabrika da kurabilirdik. Ama Tokgöz ailesi, Sagra’nın Ordu ile öz- deşleştiğini ve bu efsanenin yine bu şehirde devam etmesini istediler” dedi. Toplum sağlõğõnõ dikkate aldõklarõnõ belirten Baruter, şöyle devam etti: “Her şeyiyle doğal bir ürün yapmak istedik. Plastik değil, ka- vanoz cam ve kapak aliminyum. Asla gıda boyası ya da transyağı kullanmıyoruz. Soya lesitinini de sertifikalı aldık, GDO’suz. Her zamanki gibi fındıkları çok taze alıyo- ruz, kavrulma makinesi de çok özel. Fındığın kokusu kaybol- muyor, özel bir madde kullanıl- mıyor koku için. Ama tüm bun- ları yapıp kıvamı ve tadı tuttur- mak zordu. İlaçta kullanılan ama gıdada kullanılmayan bazı araçları da kullanarak tadı yakaladık.” Hilmi Baruter, ayrõca bu bayram- dan itibaren ilk defa tüketicilerin raflarda Sagra markasõyla yeni bir bayram şekeriyle ta- nõşacaklarõnõ belirtti. Hindistanlõ mücevher firmasõ Fine Art Jewelery, Uzakdoğu’da düzenlenen bir fuarda ilk kez Mardin’e özel telkâri işlemelerini görünce Mardin’e başlangõçta 4, orta vadede 18 milyon TL’lik yatõrõm yapmaya karar verdi. MURAT GÜLDEREN Hindistanlõ mücevher firmasõ Fine Art Jewelery, Mardinli Altõnakar fir- masõyla bölgeye 50 kişinin çalõşaca- ğõ bir altõn-gümüş işleme fabrikasõ ku- racak. Firma, bu işlemeleri Hindistan’a gönderecek. Hintli şirket yatõrõm be- deli olarak 300 kilo altõn, yani ortala- ma 18 milyon TL yatõrõm yapacak. Bir Mardin klasiği olan telkârinin (gümüş işi) Hintliler tarafõndan çok beğenildiğini belir- ten Altõnakar’õn sahibi Abit Malgaz, Hintlilerin Hint işini telkâri ile har- manlayõp kendi ülkelerinde yeni bir moda akõmõ başlatmak iste- diklerini belirtti. Eylül ayõ içinde başlayacak olan or- taklõğõn, ilk etapta 100 kilo, çok kõsa bir zaman sonra da 300 kilo altõna ula- şõlabileceğini vurgulayan Malgaz, Hintlilerin özellikle Mardin işçiliğini çok beğendiklerini de söyledi. 1965’ten bu yana mücevher sektöründe faa- liyet gösterdiklerini anlatan Altõnakar’õn sa- hibi Malgaz, “Altınakar, şu anda İstan- bul’da toplam 8 şubeye ulaştı. Ada- na’da ilk bayimizi bugünlerde hizme- te sokacağız. Franchising ile büyü- mek istiyoruz. 2016 yılına kadar 15 mağazaya ulaşacağız” dedi. Bu süreç- te oldukça farklõ tasarõmlara da cevap ver- diklerini belirten Malgaz, şöyle devam etti: “Bugüne kadar altından kırbaç, at heyke- li, Buda heykeli, çocuk eteği gibi çok değişik tasarımlar yaptık. Mesela bugünlerde Du- baili bir müşterimiz 22 ayar altından at arabası istedi. Eğer beğenilirse bu at ara- basından 7 emirliğe hediye etmek üzere 7 adet daha sipariş edecekler. Yakut ve pır- lantalarla süslenecek olan at arabası ortalama 50 bin dolar civarında satı- lıyor.” Malgaz, Romanya’dan Bulgaristan’a ka- dar bütün Avrupa’ya da haç ihraç ettiklerini belirterek şunlarõ söyledi: “En son Romanya kilisesi başrahibine gönderdik. Haçların de- ğeri özelliklerine ve büyüklüklerine göre 30 bin doları buluyor.” Finansbank ve Fortis: Vergi borcumuz yok Telkâri yatırım çekti Avrupa’ya haç ihraç ediyor Satõlõk kelepir otel