Catalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 2 NİSAN 2010 CUMA 18 KÜLTÜR kultur@cumhuriyet.com.tr G özyaşlarõyla, canõ gönülden gülüm- seme arasõnda… Hüzünle, sevinç arasõnda… Anõmsamakla, düş kur- mak arasõnda... Baskõyõ, tehdidi sõkõşan yüre- ğimde hissetmekle, sonsuz özgürlüğe kanat çõrpmõş olmak arasõnda… Kavuşmakla, özlem arasõnda… Geçmişle, bugün ve yarõn arasõn- da… İşte bütün bunlar arasõnda gidip geldim, gidip geldim film boyunca… Film bitti. O kor ve ateş yõllarõyla şimdi arasõnda gidip gelme- lerim bitmedi. Kolay kolay da biteceğe ben- zemiyor… En iyisi baştan başlamak! GEÇMİŞTEN HESAP SORMAK Önceki akşam Fransõz Kültür Merkezi’nde Di- dem Pekün ve Barış Doğrusöz’ün yaptõklarõ “Tülay German: Kor ve Ateş Yılları” adlõ bel- gesel filmi izledim. İşte bana bütün bu duygu- larõ, bütün o gidip gelmeleri yaşatan bu film ol- du. Tülay German adõ, benim kuşağõm için “bü- yülü” bir addõr. Onun şarkõlarõyla âşõk olduk, onun şarkõlarõyla dans ettik, onun şarkõlarõyla yü- rüdük, onun şarkõlarõyla başkaldõrdõk, onun şar- kõlarõyla isyanõmõzõ dile getirdik. Ancak yalnõz ses, müzik, şarkõ demek değildi o… Tülay German, aynõ zamanda bir duruştu. Bir var olma biçimiydi. Bir bütünlüktü. Aşkta bü- tünlük. Sanatta bütünlük. Düşüncede bütün- lük. İlkelerde bütünlük… Tülay German ve Erdem Buri… Erdem Buri ve Tülay German… Bir bütünün ayrõl- maz iki parçasõ… 1962’de yollarõ kesişince bir daha ayrõlmayacak olan… Buri’nin, çevirdi- ği bir kitap nedeniyle 15 yõl hapis istemiyle yargõlamasõ, artan polis baskõlarõ üzerine 1966’da Paris’e göç… Tamam, bütün bunlarõ benim kuşağõm çok iyi bilir de, yaşlarõ 30 çevresinde dolanan iki genç, 60’lõ yõllarõ yaşamamõş, o yõllarda As Kulüp’ten içeri adõm atmamõş, 70’li yõllarõn 1 Mayõs’larõnda Taksim Meydanõ’nda yürümemiş, po- lis baskõsõnõ her an enselerinde his- setmemiş bu gençler? Didem Pekün, Kalan Müzik’ten çõkan Tülay German’õn “62-87 Bur- çak Tarlası” adlõ albümüyle yõllar geçirmiş. Çõnar Yayõnlarõ’ndan çõkan Tülay German’õn yazdõğõ “Düşme- miş Bir Uçağın Kara Kutusu” adlõ kitabõnõ okuyunca da kararõnõ vermiş. Verdiği karar sadece o rengârenk müzik dünyasõnõ yansõtmak, onun üzerine bir bel- gesel yapmak değil... Verdiği karar, tarihle he- saplaşmak, geçmişten hesap sormak. İşte filmiyle de aynen bunu yapõyor! Film boyunca Tülay German’õn müzikal ge- lişimini ve dünle bugün arasõndaki tarihsel ge- lişimi iç içe izliyoruz. (Önce caz, blues, yaban- cõ dilde şarkõlar, Erdem Buri’nin etkisiyle Türk- çe sözler, “düşünce şarkıları”, giderek politik yanõ ağõr basan şarkõlar… Fransa’da yükseliş, Fransõz- ca sözler… sonra dünya olay- larõ ve göçmenlerle ilişkiler sonucu Philips plak şirketiy- le sözleşmeyi fesedip Türkçe ve halk türkülerine … ) ZORU BAŞARMAK Didem Pekün’ün Tülay Ger- man’õ Parise gidip bulmasõ, tanõşmasõ, onu ikna etmeye çalõşmasõ… Değil filmde görünmek, fo- toğraf bile çektirmeyen, 1987’de müzik yaşamõnõ noktalayan, 1993’te Erdem Buri’nin ölümünden beri kendi köşesine çekilen Tülay German’õ ik- na etmek hiç ama hiç kolay olmamõş! Didem Pekün, İngiltere’de etnomüzikoloji ve belgesel film masterõ yapmõş. Barõş Doğru- söz ise 30 yõl Fransa’da yaşamõş; güzel sanatlar mezunu ve master sahibi, çağdaş sanat alanõn- da birçok ödülü var. İkisi de 1978 doğumlu. İki genç güç birliği ettikten sonra, defalarca Paris’e gidip gelmeler ve üç yõl süren bir çalõş- ma sonunda iki farklõ kuşaktan iki kadõn arasõnda ilginç bir ilişki doğmuş. (Bu ilişki filme de yan- sõyor. Zaten filmin öteki genci Barõş’õ en çok et- kileyen de bu ilişki olmuş.) Tülay German, so- nunda kendi otobiyografik kitabõndan okuduğu metinleri, yani sesini ve önceden çekilmiş ses bantlarõnõ Didem’e vererek müthiş bir katkõda bu- lunmuş! Arşiv görüntüleriyle de çarpõcõ biçim- de desteklenen belgesel hem çok kişisel bir di- le sahip hem de Paris-Türkiye hattõnda tarihsel sürece õşõk tutar olmuş! Filmdeki birbirinden duyarlõ anlar… Tülay German’õn “Yavru balaban bakışlı, yayla çi- çeği kokuşlu” Erdem’e yaktõğõ “ağıt”… Fran- sa’da başarõnõn doruğundayken bile “Sıkıntıdan geberiyorum!” çõğlõğõyla yüzümüze çarpan hasret ve özlem, uzakta “köksüz ağaçlar gibi”… “Sesim bozulmaya, coşkum azalmaya, içim- de yanan alev sönmeye yüz tutmadan, eski- meden, yıpranmadan sessiz sedasız çekil- mek…” Bir edebiyatçõ inceliğiyle söylenen yazõlan sözler… “Mapusun içinde üç ağaç in- cir”… ve daha nice nice şarkõ, türkü, nice bizim Deniz’ler… Proje danõşmanlarõnõn arasõnda Naim Dil- mener ve Murat Meriç’in de olduğu Tülay Ger- man: Kor ve Ateş Yõllarõ belgeseli İstanbul Film Festivali kapsamõnda 15 Nisan akşamõ Pera Mü- zesi’nde yeniden gösterilecek. Bilginize… zeynep@zeyneporal.com İki gencin Tülay German belgeseli dünle bugünü buluşturuyor: Ses ve yürek yüceliği... Turhan Günay’la söyleşi Kültür Servisi - Gazetemizin kitap ekinin yayõn yönetmeni Turhan Günay, bugün saat 19.00’da Ankara Kanguru Sanat Edebiyat Akademisi’nde “Edebiyat ve Kitaplar Üzerine” başlõklõ bir söyleşiye konuşmacõ olarak katõlacak. Kanguru Yayõnlarõ’nõn düzenlediği ve yazar Aydõn Şimşek’in yöneteceği etkinlik, edebiyat ve yayõncõlõğõn ülkemizdeki konumuna dair. Cumhuriyet Kitap’õn da çalõşmasõ, seçim kriterleri ve Türk edebiyatõndaki yerine değinilecek konuşmada, kitap okunma-yazõlma ve basõlma oranlarõ, eleştiri ve tanõtõm yazõlarõnõn kalitesi gibi konular üzerinde de durulacak. (0 312 419 77 42) Karikatürlerle ‘Deri ve Kadın’ Kültür Servisi - İzmir Menemen Serbest Bölge Aş-İdesbaş’õn 2006 yõlõndan bu yana düzenlediği karikatür yarõşmasõnõn bu yõlki konusu “Deri ve Kadõn” olarak belirlendi. Seçici kurulunda Muzaffer İzgü, Eray Özbek, Ahmet Önel, Ömer Çam, Armağan Üçok Gönenç, Filiz Eczacõbaşõ Sarper, Yaşar İleten ve Halim Sarõtoprak’õn bulunduğu yarõşmaya son katõlõm tarihi 31 Ağustos. Festival biletleri yarın satışta Kültür Servisi - İstanbul Kültür Sanat Vakfõ tarafõndan Aygaz ve Opet sponsorluğunda düzenlenen 17. Uluslararasõ İstanbul Tiyatro Festivali’nin biletleri yarõn satõşa çõkõyor. Biletler Biletix satõş noktalarõ, www.biletix.com ve İKSV binasõndan (Sadi Konuralp Caddesi No: 5 Şişhane, her gün 10.00–19.00 arasõ) alõnabilecek. GSF’nin yeni binasının açılışı bugün Kültür Servisi - Okan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nin Tuzla’daki yeni binasõnõn açõlõşõ Kültür ve Turizm Bakanõ Ertuğrul Günay’õn katõlõmõyla bugün saat 15.00’te yapõlacak. Açõlõşta Prof. Dr. Hüsamettin Koçan’õn sergisi de yer alacak.