Catalog

CMYB C M Y B 23 AĞUSTOS 2009 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11dishab@cumhuriyet.com.tr Eyalet başkanı öldürüldü Dış Haberler Servisi - Uyuşturucu savaşlarõnõn yarattõğõ şiddet nedeniyle her gün onlarca kişinin öldüğü Meksika’da, Guerrero Eyaleti kongre başkanõ Armando Chavarria uğradõğõ silahlõ saldõrõda öldürüldü. Solcu Demokratik Devrim Partisi üyesi Chavarria, 2011’de valiliğe aday olacağõnõ açõklamõştõ. Saldõrõyõ kõnayan Devlet Başkanõ Felipe Calderon, saldõrganlarõn bulunmasõ amacõyla acil soruşturma başlatõlmasõnõ istedi. İsyancılar silah bıraktı YENAGOA (AA) - Nijerya’da hükümetin 2 hafta önce af çõkarmasõnõn ardõndan isyancõlar silahlarõnõ teslim etti. Petrol zengini Nijer Deltasõ’nda faaliyet gösteren yaklaşõk 600 militan, silahlarõnõ dans ederek ve tezahürat yaparak polise teslim etti. Hükümet sözcüsü, silahlarla birlikte 16 küçük savaş gemisinin de teslim edildiğini söyledi. K.Kore heyeti Seul’de SEUL (AA) - Kuzey ve Güney Koreli yetkililer, yaklaşõk 2 yõl süren aradan sonra Kuzey Kore’nin attõğõ uzlaşmacõ adõmlarõn ardõndan dün ilk kez bir araya geldi. Güney Kore Birleştirme Bakanõ Hyun In-Taek, eski Güney Kore Devlet Başkanõ Kim Dae-Jung’un cenaze töreni için başkent Seul’e gelen Kuzey Kore istihbarat şefi Kim Yang Gon ile görüştü. Kuzey Koreli yetkililerin Güney Kore Devlet Başkanõ Lee Myung-bak ile bugün görüşmeyi planladõklarõ belirtildi. CIA’dan matkaplı sorgu Dış Haberler Servisi - CIA ajanlarõnõn, bir El Kaide üyesini konuşturmak için matkap ve tabanca kullandõğõ ileri sürüldü. Washington Post gazetesinin haberine göre, 2000 yõlõnda Yemen’de Amerikan gemisi USS Cole’a yönelik saldõrõnõn bir numaralõ sanõğõ olarak yakalanan Suudi vatandaşõ Abdürrahim el Nasõri’yi konuşturmak için ajanlar sorgu sõrasõnda matkap ve tabanca kullandõ. Gazete, işkenceyle ilgili federal yasanõn ölüm tehdidini yasakladõğõnõ hatõrlattõ. Siviller iki ateş arasında kaldı Dış Haberler Servisi - BM, Şii militanlarla güvenlik güçleri arasõndaki çatõşmalarõn şiddetlendiği Yemen’deki durumun endişe yarattõğõnõ belirterek çatõşma bölgesindeki sivillerin kaçabilmesi için ateşkes yapõlmasõ çağrõsõnda bulundu. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, son haftalarda çatõşmalardan kaçan sivillerin sayõsõnõn yüz bini bulunduğunu bildirirken, yollarõn kapalõ olmasõ nedeniyle yardõm kurumlarõnõn çatõşma bölgelerine ulaşamadõğõ belirtiliyor. Devlet Başkanõ Ali çatõşmalarõn sona ermesi amacõyla isyancõlara yaptõğõ ateşkes çağrõsõnõ yineledi. Dış Haberler Servisi - Afganistan’da oy verme işlemini engellemek üzere seçim gününde çok sayõda saldõrõ gerçekleştiren Taliban’õn, oy kullanan en az iki kişinin parmaklarõnõ kestiği bildirildi. Afganistan’da seçimleri gözlemleyen en büyük kurum olan Özgür ve Adil Seçim Vakfõ’ndan Nadir Nadiri, Taliban militanlarõnõn güçlü olduklarõ Kandahar’da, seçim merkezinden çõkan 2 Afgan kadõna saldõrdõğõnõ ve kadõnlarõn işaret parmaklarõnõ kestiğini söyledi. Taliban, perşembe günü yapõlan devlet başkanlõğõ seçimleri öncesinde halka boykot çağrõsõ yaparak, oy verenlerin cezalandõrõlacağõnõ açõklamõştõ. Bir Taliban sözcüsü oy verenlerin parmaklarõnõ kesmeyeceklerini belirtmiş, ancak Taliban’õn gevşek bir örgüt yapõsõ olduğuna dikkat çekerek, bazõ komutanlarõn kendi başlarõna böyle saldõrõlar düzenleyebileceğini ifade etmişti. ‘Adil ama özgür değil’ Devlet Başkanõ Hamid Karzai ve en yakõn rakibi Abdullah Abdullah’õn zafer ilan ettiği seçimlerde usulsüzlük yapõldõğõ iddialarõ sürerken, AB gözlemcileri, oy verme işleminin “adil olduğunu, ancak özgür olmadığını” belirtti. AB heyeti başkanõ Philippe Morillon, seçimlerin özgür olmaktan uzak olduğunu vurguladõ. Hastalõğõ nedeniyle İskoçya tarafõndan bõrakõlan Lockerbie mahkûmu Times’a konuştu Megrahi’den aklanma sözüDış Haberler Servisi - 8 yõldõr tutul- duğu İskoçya’daki cezaevinden per- şembe günü sağlõk durumu gerekçesiy- le bõrakõlan Lockerbie davasõ mahkûmu Abdülbasit Ali Muhammed el Meg- rahi, ömrünün son günlerini suçsuzlu- ğunu kanõtlamaya ayõracağõnõ söyledi. Prostat kanseri hastalõğõ nedeniyle doktorlarõn en fazla 3 ay ömür biçtiği Megrahi, İngiliz gazetesi Times’a ko- nuştu. 1988 yõlõnda bir Pan American uça- ğõnõ İskoçya’nõn Lockerbie kasabasõ üze- rindeyken patlatarak çoğu ABD’li 270 ki- şinin ölümünden sorumlu tutulan Meg- rahi, “Delilleri ortaya koyacağım, Bri- tanya ve İskoç toplumlarından jüri ol- malarını isteyeceğim. Britanya ve İs- koç toplumlarına mesajım budur. Eğer adalet varsa ya beraat ederim ve- ya mahkeme kararı hatalı olduğu için iptal edilir” dedi. Lockerbie saldõrõsõnda hayatlarõnõ kay- bedenlerin yakõnlarõndan bazõlarõndan suçlu olsun veya olmasõn kendisini af- fettikleri yönünde mesajlar almõş olma- sõna karşõn kurbanlarõn yakõnlarõnõn pek çoğunun salõverilmesine kõzdõklarõnõ an- ladõğõnõ belirten Megrahi, “Bana öfke duyuyorlar. Onların böyle davran- ması doğal. Suçlu olmadığım halde be- nim suçlu olduğuma inanıyorlar. Bir gün hakikat şimdi olduğu gibi gizle- niyor olmayacak” diye konuştu. Bõrakõlmasõna karşõ girişimlerde bu- lunan ABD Başkanõ Barack Oba- ma’ya seslenen Megrahi, “Tek gide- ceğim yer, tedavi olduğum hasta- nedir. Başka bir yere gitmeyi dü- şünmüyorum. Telaşlanmayasın Bay Obama, sadece 3 ayım var” dedi. Gazetenin haberinde, “İngiliz tari- hindeki en ölümcül terör saldırısının hazırlayıcısı mı, yoksa yaşlı ve hasta bir adam, korkunç bir adalet yanılgısının kurbanı olan sevgi dolu bir baba ve de- de mi?” diye tanõtõlan 57 yaşõndaki es- ki istihbaratçõnõn evinin etrafõnda ken- disini kutlamaya gelenlerin kalabalõk oluşturduğu belirtildi. Kaddafi sarıldı Libya Devlet Başkanõ Muammer Kaddafi, sarõlarak kutladõğõ Megra- hi’nin salõverilmesi nedeniyle İngiltere ile daha yakõn ilişkiler içinde olacakla- rõnõ söyledi. Kaddafi, İskoçya hükümetini serbest bõ- rakma kararõ almaya ikna ettikleri için İn- giltere hükümetine teşekkür etti. Kaddafi’nin oğlu Seyf el İslam da, “İn- giltere ile petrol ve gaz için yapılan tüm ticari görüşmelerde Megrahi her za- man masadaydı” dedi. İngiltere’den yalanlama İngiltere, serbest bõrakma kararõ ile Af- rika’nõn en geniş petrol yataklarõna sahip olan Libya ile olan ticari ilişkilerin bağ- lantõlõ olmadõğõnõ savundu. İngiltere Dõşişleri Bakanlõğõ’ndan ya- põlan açõklamada, “Birleşik Krallık hü- kümeti ile Libya arasında Megrahi ve- ya herhangi bir ticari çıkar konusun- da bir anlaşma yapılmamıştır” deni- lerek serbest bõrakma kararõnõn tamamen yarõ özerk olan İskoçya makamlarõna ait olduğu vurgulandõ. Libya tarafõndan uluslararasõ baskõlar nedeniyle ve BM yaptõrõmlarõnõn kaldõrõlmasõ şartõyla 1999 yõlõnda İskoç makamlarõna teslim edilen Megrahi’nin ülkesine dönüşünde yüz- lerce kişi tarafõndan “kahraman gibi” karşõlanmasõna İngiltere, ABD ve İs- koçya’dan tepki gelmişti. TALİBAN ŞİDDETİ Afgan seçmene şeriat cezası Libyalõ eski istihbaratçõ, kalan birkaç aylõk ömrünü masumiyetini kanõtlamaya adayacağõnõ söyledi. Oğul Kaddafi, serbest bõrakma kararõnda İngiltere ile yapõlan enerji anlaşmalarõnõn etkisi olduğunu belirtti. (Fotoğraf: AP) AMMAN (AA) - Ürdün’de, kadõnlara yönelik ayrõmcõlõğõn kaldõrõlmasõna ilişkin kararõn hükümet ve Kral 2. Abdullah tarafõndan onaylanmasõ, “Kadının yeri evi ve kocasının yanıdır” diyen radikal dinci gruplarõn büyük tepkisini çekti. Hükümeti kadõnlara yeni haklar tanõyarak “aile kurumunu yok etmekle” suçlayan gruplar, kararõn aile değerlerinin açõkça ayaklar altõna alõnmasõ anlamõna geldiğini öne sürüyor. Ürdün’ün 1980 yõlõnda kabul edip 1992’de onayladõğõ kadõn ayrõmcõlõğõna ilişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’nin 15. maddesindeki çekince, hükümet tarafõndan geçen aylarda kaldõrõlmõştõ. 15. madde, “devletlerin erkek ve kadınlara kalacakları veya yaşayacakları yerleri seçme ve serbestçe dolaşma konularında aynı hakları tanımasını” öngörüyor. ‘Kadın istediği gibi çalışıp yaşayamaz’ Radikaller, hükümetin bu çekinceyi kaldõrarak “anayasa ve İslamı ihlal ettiğini” düşünüyor. Müslüman Kardeşler örgütünün lideri Hammam Said, “Bu madde iptal edilmeli. Kadına kocasının evini terk edip istediği yerde yaşama hakkı verilmesi, aileyi ortadan kaldırır” dedi. Yüksek Fetva Kurulu da, yayõmladõğõ yazõlõ açõklamada, “BM sözleşmesinde şeriata aykırı bütün unsurlar yasaklanmalı. Kadın istediği gibi çalışıp yaşayamaz. Zira bu, şeriat hükümlerine dayalı aile kavramını yok eder” denildi. Hükümetse bu konuda geri adõm atmayacağõnõ açõkladõ. Enformasyon Bakanõ Nebil Şerif, “Kararımızdan vazgeçmek gibi bir niyetimiz yok. Kılı kırk yararak yaptığımız incelemeler sonucu, sözleşme metninin şeriat hükümlerine ters düşmediği kanaatine ulaşıldı” dedi. Müslüman Kardeşler ve onun siyasi kolu İslami Hareket Cephesi de (İHC), Başbakan Nadir Dehabi’ye yazdõklarõ mektupta, Şerif’in sözlerini “felaket” olarak yorumladõ. İHC meclis grubu başkanõ Hamza Mensur, “Hükümet, kadın haklarını savunma bahanesiyle değerlerimizi ve kimliğimizi yok etmeye çalışan yabancıların baskılarına boyun eğmiştir” diyerek tepki gösterdi. İnsan haklarõ savunucularõ ise hükümetin kararõnõ memnuniyetle karşõladõ. Ürdün’de her sene 15-20 kadõn, “ailenin namus ve şerefi” için erkekler tarafõndan öldürülüyor. Su konferansından BM’ye çağrı ‘İklim Değişikliği Zirvesi’nde su sorunu da gündeme alõnmalõ’ OSMAN İKİZ STOCKHOLM - Uluslararasõ Su Konferansõ, aralõk ayõnda Ko- penhag’da toplanacak olan BM İk- lim Değişikliği Zirvesi’ne su soru- nunun mutlaka gündeme alõnmasõ gerektiği mesajõnõ verdi. Bir haftalõk çalõşmalarõn ardõndan yayõmlanan “Stockholm Mesajı” adlõ sonuç bildirgesinde, iklim de- ğişikliği ile kuraklõk ve artmakta olan su taşkõnlarõ arasõnda dolaysõz bağlantõ olduğuna işaret edilerek, BM Kopenhag İklim Değişikliği Zirvesi’nde (COP 15) sorunun bu açõdan ele alõnmasõ istendi. Stockholm-Berlin ikilemi G-8’ler ve AB’nin, iklim deği- şikliği ve küresel õsõnmaya karşõ sa- dece atmosfere zehirli gaz salõmõ- nõ azaltacak önlemler üzerinde dur- malarõ su uzmanlarõnõn tepkisine yol açtõ. Stockholm Su Enstitüsü yö- neticileri, Stockholm’de su sorunu tartõşõlõrken Berlin’de iklim üzeri- ne toplantõ yapõlmasõnõ, küresel boyuttaki soruna çözüm arayõşla- rõnda güçleri ayõran hatalõ bir yak- laşõm olarak değerlendirdiler. İklim değişikliğinin etkisini ön- celikle su kaynaklarõ üzerinde gös- terdiğini belirten uzmanlar, at- mosfere zehirli gaz salõmõ bugün iti- barõyla sõfõrlansa bile, erimekte olan buzullar, kuraklõk ve su taş- kõnlarõ yüzünden gõda ve göç so- runu yaşanacağõna dikkat çektiler. Küresel değişimin önüne geçile- meyeceğini belirten uzmanlar ye- ni koşullara uyum sağlamaktan başka çare olmadõğõnõ savundular. Uyum çalõşmalarõnõn maliyeti üze- rinde de duran uzmanlar, sadece Hin- distan’õn Ganj bölgesinin yeni duruma uyum sağlayabilmesi için 500 milyar dolar gerekeceğine işaret ederek, her şeyden önce su kaynaklarõnõn korun- masõ gerektiğini vurguladõlar. İstanbul raporu Sonuç bildirgesinde, mart ayõnda İstanbul Su Forumu’na sunulan BM raporu hatõrlatõlarak, bütün po- litikalarõn su kaynaklarõnõ ko- ruyacak şekilde belirlenmesi gerektiğine dikkat çekildi. BM Su Değerlendirme Programõ Direktörü Dr. Olcay Ünver, ra- porda ana fikir olarak hükü- metlerin ve özel girişimcilerin yatõrõm politikalarõnda mutlaka su kaynaklarõnõ dikkate alma- larõ gerektiğinin belirtildiğini, ancak karar vericilerin su ida- relerini karar mekanizmasõna sokmadõklarõnõ söyledi. Ünver konuşmasõnda ayrõ- ca dünyadaki akarsularõn yak- laşõk 2000 kilometreküp ol- duğunu, bu kaynaklara karõşan kirli atõk sularõn ise 1500 ki- lometreküp olduğunu belir- terek, tatlõ su kaynaklarõnõn her geçen gün azaldõğõna, atõk su- larõn ise fazlalaştõğõna işaret ederek su kõtlõğõnõn yaklaş- makta olduğuna dikkat çekti. PAKİSTAN Mesud’u ihbar edenler aranıyor Dış Haberler Servisi - ABD saldõrõsõnda öldürüldüğü haberleri yõlan hikâyesine dönen Pakistan’daki Taliban lideri Beytullah Mesud’un 4 akrabasõ, Mesud’un yerini ihbar ettikleri suçlamasõyla militanlar tarafõndan gözaltõna alõndõ. Adõnõ açõklamayan Pakistan istihbarat yetkilileri, Mesud’un kayõnpederi, oğlu, erkek kardeşi ve kuzeninin, Taliban liderinin saklandõğõ bölgeyle ilgili bilgileri sõzdõrdõklarõ gerekçesiyle örgüt tarafõndan sorgulandõğõnõ bildirdi. Pakistan ve ABD yetkilileri, füze saldõrõsõnda Mesud ile ikinci eşi ve bazõ korumalarõnõn öldüğünü belirtirken, iddiayõ yalanlayan Taliban, Mesud’un yaşadõğõnõ, ancak ağõr hasta olduğunu savunuyor. Örgüt, bir süre önce Mesud’un yerine yardõmcõsõ Hakimullah Mesud’un liderliğe atandõğõnõ açõkladõ. Çocuklar katledildi ABD insansõz uçaklarõyla önceki gün Miranşah kenti yakõnlarõndaki Dande Darpa Hel köyünde düzenlenen saldõrõda ölen 21 kişiden 6’sõnõn çocuk olduğu ortaya çõktõ. Yetkililer, bir Taliban komutanõnõ hedef alan saldõrõda füzelerin vurduğu evlerin enkazõndan 6 çocuğun cesedinin çõkarõldõğõnõ duyurdu. Stockholm Su Enstitüsü, Stockholm’de su sorunu tartõşõlõrken Berlin’de iklim üzerine toplantõ yapõlmasõnõ hatalõ bir yaklaşõm olarak değerlendirdi. İklim değişikliğinin etkisini öncelikle su kaynaklarõ üzerinde gösterdiğini belirten uzmanlar, sera gazõ salõmõ bugün itibarõyla sõfõrlansa bile kuraklõk ve su taşkõnlarõ yüzünden gõda ve göç sorunu yaşanacağõna dikkat çektiler. SAVUNMA BAKANI ADAYI İran Vahidi’nin arkasında Dış Haberler Servisi - İran Cumhurbaşkanõ Mahmud Ahmedinejad’õn danõşmanõ, İnterpol tarafõndan aranan Savunma Bakanõ adayõ Ahmed Vahidi’nin “Siyonist bir komploya” uğradõğõnõ iddia etti. Arjantinli savcõ Alberto Nisman, İran Cumhurbaşkanõ Mahmud Ahmedinejad’õn güvenoyu almak için meclise sunduğu yeni kabine listesinde yer alan Vahidi’nin adõnõn, 18 Temmuz 1994’te Arjantin Yahudileri Ortak Kuruluşu binasõnõ hedef alan, 85 kişinin ölümüne ve 300 kişinin de yaralanmasõna yol açan terör eylemine karõştõğõnõ doğruladõ. Nisman, Vahidi hakkõnda tutuklama emri çõkartõldõğõnõ hatõrlattõ. Ahmedinecad’õn basõn danõşmanõ Ali Ekber Civanfikr ise Vahidi’nin daha önce görevde bulunduğu Savunma Bakan Yardõmcõlõğõ’nõn da üst düzey bir siyasi konum olduğunu hatõrlatarak, olayõn “Siyonist bir komplo olarak göründüğünü” söyledi. Milletvekili Muhammad Taki Rehber, 3 kadõnõn bakan adayõ olmasõ hakkõnda “dini şüpheler” bulunduğunu söyledi. ÜRDÜN Kadın haklarına dincitepkisi “Kadõnlarõn yaşayacaklarõ yeri seçebilmesini” içeren BM sözleşmesine imza atõlmasõna karşõ çõkan İslamcõ gruplar kararõn geri alõnmasõnõ istiyor. 40 yıl sonra gelen özür Dış Haberler Servisi - Vietnam Savaşõ’nda, My Lai’de yaklaşõk 500 Vietnamlõ masumun katledil- mesinde rolü olan Amerikalõ subay William Calley, katliamdan yaklaşõk 40 yõl sonra özür diledi. Calley yaptõğõ açõklamada, “Olayın ardından pişmanlık duymadan geçirdiğim tek gün bile olmadı, ölen Vietnamlılar için pişmanlık hissediyorum. Ölen- lerin yakınlarından, operasyona katılan Ameri- kalı askerlerden ve onların ailelerinden çok özür diliyorum” dedi. Calley, kendisine verilen emirle- ri uyguladõğõnõ da sözlerine ekledi. My Lai köyü Güney Vietnam’da komünist gerillalarõn üssü olduğu gerekçesiyle 16 Mart 1968’de Amerikalõ askerler tarafõndan yerle bir edilmişti. Çoğunluğunu yaşlõlarõn, kadõnlarõn ve çocuklarõn oluşturduğu kişi- lerin katledilmesi, Vietnam Savaşõ protestolarõnõn yük- selmesine sebep olmuştu. Calley’e 1971’de verilen ömür boyu hapis cezası 3 yıl ev hapsine çevrilmişti. Asya’da sel yasõ Filipinler dün muson yağmurlarına teslim oldu. Saatlerce süren yağış kentin bazı bölgelerinde seller yaratırken, mahsur kalan kişiler sel bölgelerinden ordunun yardımıyla uzaklaştırıldı. Tayvan’da yaklaşık 600 kişinin hayatını kaybettiği Morakot kasırgasının ardından ceset arama çalışmaları sürüyor. (Fotoğraf: AP) Burkalı Afgan kadınlar da oy kulladı. (AFP)