Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
CMYB
C M Y B
SAYFA CUMHURİYET 23 AĞUSTOS 2009 PAZAR
10 DIŞ HABERLER
konomik kriz aşõrõ sağa yarõyor
OSMAN ÇUTSAY
FRANKFURT - Dünya ölçe-
ğinde derinleşen ekonomik krizin
Avrupa Birliği’nde (AB) merkez
sağ kadar aşõrõ sağa da kan verme-
si, siyasal gözlemcileri kaygõlan-
dõrmaya başladõ.
Birçok araştõrmacõya göre, yaşlõ
kõtanõn üzerinde İkinci Dünya Sa-
vaşõ’ndan bu yana ilk kez bu bo-
yutlarda kitleselleşen bir “neofaşist
heyula” dolaşõyor. Irkçõ görüşleri
savunan, Hõristiyan köktenciliğine
yakõn, “göçü hazmedemeyiz” ba-
hanesiyle açõkça İslam, Türk ve
Arap düşmanlõğõ yapan siyasal par-
tilerin, Avrupa Parlamentosu’nda da
somut bir politik güce dönüştüğü
gözleniyor.
Demokrasinin beşiği olarak sunu-
lan bu parlamentoda, “Avrupa’daki
Hıristiyan uygarlığının tehdit altın-
da olduğu” haykõrõşlarõ arasõnda gücü-
nü hatõrlatan AB aşõrõ sağõnõn, haziran ayõ
başõndaki seçimlerin hemen ardõndan ye-
niden örgütlenmeyi ve grup kurmayõ ba-
şarmasõ, siyasal gözlemcileri de şaşõrt-
tõ. Aşõrõ sağõn yeni gerekçeler ve sözde
demokratik çözümlerden geçmişten
farklõ bazõ siyasal giysiler üretmeyi ba-
şarmasõ da dikkat çekti.
Yoksullaşma yığınları
tetikliyor
Son dönemde AB ülkelerinde de iz-
lenen neoliberal iktisat politikalarõ, ge-
niş yõğõnlarõ yoksullaştõrõrken onlarõn ge-
leneksel değerlere sõğõnarak korunma
güdülerini de harekete geçirdi. Böyle-
ce Avrupa halklarõ aşõrõ sağ değerlerin
kucağõna itilmiş oldu. Üstelik bu tehli-
keli değerler, sadece Baltõk ülkeleri baş-
ta olmak üzere AB’nin yeni ve küçük
üyelerinde değil, merkezdeki büyük ve
kõdemli üyelerde de bir aşõrõ sağ dalga
olarak sahneye çõktõ.
Bu alanda sevindirici tek gelişme,
AB’nin motoru kabul edilen Federal Al-
manya’nõn, henüz çok olumsuz bir
tablo vermemesi. Bu ülkedeki NPD,
DVU ve REP gibi neofaşist-õrkçõ par-
ti ve siyasetlerin dağõnõklõğõ, şimdilik
Avrupa’da sol hızla kan kaybederken neofaşist çizgi siyasete damgasını vuruyor
E
partileşmiş bir aşõrõ sağ teh-
ditten söz etmeye izin vermi-
yor. Ancak bu alanda ittifak ve
yeni gelişmelerin dizginlene-
meyeceğini düşünen gözlem-
ciler de var. Nitekim 20 mil-
yonu aşkõn emeklinin yaşadõ-
ğõ Almanya’da, her iki yaşlõ-
dan birini mutlaka yoksulluğun
beklediği, artõk medyanõn
manşetlerinden işlenen bir
“acı gerçek” halini aldõ.
Yaygõn işsizlik ve ücretler
genel düzeyindeki düşüklük,
sadece şu andaki emeklileri
değil, henüz genç olan ve
emeklilik yõllarõnõ düşünen in-
sanlarõ da yoğun bir yoksullu-
ğa hazõrlõyor. Bu alanda Türk-
lerin de içinde olduğu göç-
men kitleler ise en talihsiz
çemberi oluşturuyor.
İşsizlik dalgası
Yaşlõ nüfusun yoksulluğa
direnme biçimleri içinde aşõrõ
sağ, milliyetçi-popülist ve ya-
bancõ düşmanõ, hatta õrkçõ söy-
lemlerin güç kazanmasõnõn do-
ğal bir akõş olduğuna inananlar
var. Nüfusun bu kesiminin, ilk
köklü tepkileri 27 Eylül’deki
genel seçimlerde vermesi bek-
leniyor. Bu arada Almanya’da
özellikle seçimlerin hemen ar-
dõndan, Sol Parti Başkanõ Os-
kar Lafontaine’in de uyardõ-
ğõ gibi, “ekonomik krizin bir
kasırga halinde ülkenin üs-
tüne çökeceğine” kesin gö-
züyle bakõlõyor.
AB’nin motor ülkesini daha
önce eşine rastlanmamõş bo-
yutlarda bir işsizlik dalgasõnõn
sarmasõ bekleniyor. Dolayõ-
sõyla, “İkinci Dünya Sava-
şı’ndan bu yana ekonomide
en kötü dönemini yaşayan ve
bu yıl en az yüzde 6 küçül-
mesi beklenen” Almanya’da,
halk yõğõnlarõnõn çok tehlike-
li bazõ “geleneksel değerler”
üzerinden savunmaya geçme-
sinin, yeni sürprizleri tetikle-
mesinden korkuluyor.
Avrupa Birliği (AB) ve
kurumlarõnõ yeterince
Avrupacõ, milliyetçi,
Hõristiyancõ ve uygarlõkçõ
olmamakla suçlayan faşist-
õrkçõ eğilimli aşõrõ sağ
partilerin bileşimi, bir İslami
tehdide karşõ savunma kalesi
gibi sunuluyor. Son
gelişmeler, Avrupa çapõnda
ve her geçen daha da etkin
bir yapõ kazanan aşõrõ sağ bir
ağõn kurulduğunu gösteriyor.
Nitekim Çek
Cumhuriyeti’nde
neonazilerce düzenlenen bir
mitinge, Polonya ve
Almanya’daki õrkçõlardan
yoğun ve somut destek
gelmesi, bunun kanõtlarõndan
biri. Etnik ve dinsel gerilim
stratejilerinin, geleneksel
sağõ da aşõrõ sağ düşünceye
yaklaştõrdõğõna tanõk
olunuyor.
Ancak böyle bir gerilim
stratejisinin ilk hedef ve
kurbanlarõ arasõnda Batõ
Avrupa’da yaşayan 5
milyona yakõn Türkiye
kökenli insanlarõn yer
alacağõ genelde unutuluyor.
Schalke
04’e tepki
Gerilimin
nerelere
varacağõna
bir örnek,
yaklaşõk iki
hafta önce
Almanya’nõn
ünlü Schalke
04 futbol kulübünün marşõ
çevresinde kopartõlan fõrtõna
oldu. Bir anda bazõ
Müslüman dernekler bir
açõklama yayõmlayarak bu
marştaki bazõ sözlerin Hz.
Muhammet’e hakaret
içerdiğini ileri sürdüler.
Sözlerin değiştirilmesi
istendi. Yeşiller Eşbaşkanõ
Cem Özdemir de bu tür
olaylarõn büyütülmemesi
gerektiğini, her şeyin
konuşularak
düzeltilebileceğini hatõrlattõ.
Sözlerin değiştirilmesine bir
anlam veremediğini
kaydeden Özdemir,
Schalke’nin binlerce Türk
taraftarõ olduğunu
vurgularken, “Türk
kökenliler Almanlardan
daha az veya daha çok
dindar değil” diye konuştu.
Ama toplumdaki
huzursuzluğun ne gibi
cepheler açacağõna bir örnek
daha yaşanmõş oldu.
Seçmenin ilgisizliği AP’yi vurdu
Merkez sağõn giderek
daha sağcõ değerlere
yönelmesi ve aşõrõ sağõn da
õrkçõ, dinci, kültürcü
motiflerle paletindeki
renkleri çoğaltmasõna son bir
örnek, iki ay önce yapõlan
Avrupa Parlamentosu (AP)
seçimleri oldu. Seçimlere
katõlõmdaki düşüklük, aşõrõ
sağõn olduğundan daha da
güçlü bir görüntü vermesini
kolaylaştõrdõ. Bir önceki
seçime göre yüzde 2 daha
gerileyerek yüzde 43
civarõnda kalan katõlõmõn,
soldaki partilere değil
muhafazakâr ve aşõrõ sağdaki
oluşumlara yaramasõ, siyasal
gözlemcileri yine de şaşõrttõ.
Örneğin Almanya’daki Sol
Parti’nin seçmen desteğinde
2004 seçimine göre binde
4’lük bir artõş sağlayabilmesi
ve yüzde 7.5’luk bir oy
oranõyla yetinmesi,
beklenmeyen bir sonuç oldu.
Haziran ayõndaki Avrupa
Parlamentosu seçimleri, daha
önce “marjinal” sayõlõp
burun kõvõrõlan ve õrkçõ,
milliyetçi-muhafazakâr, sağ
popülist gibi başlõklar altõnda
izlenen birçok partiyi
kanatlandõrdõ. “AB
felsefesine” açõkça ve aşõrõ
sağ gerekçelerle uzak duran
parlamenter sayõsõnõn en az
32 olduğu da temmuz ayõ
sonuna doğru belirginleşen
yeni meclis grubuyla ortaya
çõkmõş oldu.
Fakat seçimlerden sadece
aşõrõ sağ partiler kazançlõ
çõkmakla kalmadõ, merkez
sağdaki birçok siyasal
oluşumun da neofaşist
ideolojilerden “yemlenerek”,
kitle desteğini arttõrmaya
çalõştõğõ gözlendi. Örneğin
Macaristan’daki aşõrõ sağ
(“Jobbik”), oylarõn yüzde
14.8’ini toplarken
Hollanda’da açõkça Kuran’õn
yasaklanmasõnõ ve göçün
engellenmesini propaganda
eden, İsrail dostu ve İslam
düşmanõ “aşırı sağ popülist”
Geert Wilders’in partisi
PVV oylarõn yüzde 17’sini
alma başarõsõ gösterdi.
İngiltere’de ise büyük bir
sürpriz yaşandõ. Buradaki
neofaşist parti BNP, yüzde
6’lõk bir oy oranõyla 25 yõllõk
tarihinde ilk kez Brüksel’e 2
milletvekili birden
göndermeyi başardõ. Bu
arada, BNP’nin temsilcisi
Nick Griffin, BBC’ye
verdiği ilk demeçlerden
birinde “Üçüncü Dünya’dan
gelen bu göç selini
engellememiz gerekiyor,
sığınmacı gemilerini açık
denizde batıralım, onları
geri dönmeye mecbur
edelim” diyerek temmuz ayõ
başõnda gündemi altüst
etmeyi başardõ.
AP’de her 8 vekilden
biri aşırı sağcı
Yeni Avrupa
Parlamentosu’nda 55
milletvekili aşõrõ sağ ve
milliyetçi kanattan sayõlõyor.
Bu da parlamentonun yüzde
7.5’inin açõkça neofaşist bir
düşünce yapõsõnõ temsil
ettiğini gösteriyor. Ayrõca,
Polonya’daki Hukuk ve
Adalet Partisi (PIS), Çek
Cumhuriyeti’ndeki
Demokratik Yurttaş Partisi
(ODS) ve Macaristan’daki
“Fidesz”in de muhafazakâr
sağ bir yapõnõn ürünü
olduğu, böylece aşõrõ sağ
çatõsõ altõndaki parlamenter
oranõnõn yüzde 13.5’i
bulduğu ileri sürülüyor.
Bütün bunlar, Avrupa
Parlamentosu’ndaki her 8
parlamenterden birinin aşõrõ
sağ görüşün temsilcisi
olduğuna yönelik bir
gösterge kabul ediliyor.
Temmuz ayõ içinde Avrupa
Parlamentosu bünyesindeki
ikinci sağcõ grup da
kuruluşunu tamamladõ. Hepsi
milliyetçi ve aşõrõ sağa mensup
parlamenterlerin oluşturduğu
“Özgürlük ve Demokrasi
Avrupası” (EFD), şimdilik 32
üyeye sahip. Ancak bu
rakamõn değişeceği sanõlõyor.
Parlamentoya ilk kez
milletvekili gönderen Gerçek
Finliler (PS) ile Slovakya
Ulusal Partisi (SNS) dõşõnda,
bu grubun üyesi partiler, daha
önceki dönemde sağcõ meclis
gruplarõ (UEN veya
IND/DEM) bünyesinde
faaliyet göstermişlerdi. Burada
İngiltere’nin Independence
Party’si 12 milletvekili ile
temsil ediliyor. Onu ünlü
İtalya’dan Lega Nord 9
milletvekiliyle izliyor.
Yunanistan’õn neofaşist LAOS
adlõ partisi de 2 üyesiyle bu
grupta. Ayrõca Hollanda’dan
SGP, Danimarka’dan DF,
Litvanya’dan TT ve
Fransa’dan MPF de bu grupta
yer alõyor.
Son dönemde AB
ülkelerinde de izlenen
neoliberal iktisat politikalarõ,
bir yandan kitlesel işçi
eylemlerine yol açarken, diğer
yandan yoksullaşan yõğõnlarõn
geleneksel değerlere sõğõnma
güdülerini de harekete geçirdi.
Böylece Avrupa halklarõ aşõrõ
sağ değerlerin kucağõna itilmiş
oldu. Üstelik bu tehlikeli
değerler, sadece Baltõk ülkeleri
başta olmak üzere AB’nin yeni
ve küçük üyelerinde değil,
merkezdeki büyük ve kõdemli
üyelerde de bir aşõrõ sağ dalga
olarak sahneye çõktõ.
Haziran ayõndaki seçimler, daha önce “marjinal” sayõlõp burun kõvõrõlan ve õrkçõ, milliyetçi-
muhafazakâr, sağ popülist gibi başlõklar altõnda izlenen birçok partiyi kanatlandõrdõ
Türkler ve
Müslümanlar
ilk hedef
Birçok Avrupa
ülkesinde
gençliğin bir
bölümünün son
yıllarda ırkçı ve
yabancı
düşmanı
hareketlere
kaydığı
görülüyor.
Cami
inşaatına
tepkilerden...
Mehmet Fethi
ATAY’ı
Vefatõnõn beşinci yõlõnda
sevgi ve özlemle anõyoruz.
Işõklar içinde yatsõn.
Eşi: Seher ATAY
Kızı: Filiz ATAY
Sevgili eşim,
Canõm babacõğõm
ANMA ADD ve BİZ KAÇ KİŞİYİZ DERNEĞİ
24 AĞUSTOS 2009 PAZARTESİ
SAAT: 21.00
PANEL
“BAĞIMSIZ YARGI
TARAFSIZ ADALET”
VURAL SAVAŞ
Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı
PROF. DR. SÜHEYL BATUM
Bahçeşehir Üni. Hukuk Fak. Öğr. Üyesi
TUNCAY MOLLAVEİSOĞLU
Gazeteci - Yazar
UĞUR CİVELEK
Ekonomist
ÜMİT ZİLELİ
Gazeteci - Yazar
YER: GÜLLÜK ATATÜRK PARKI YANI
MİLAS CUMOK ÇAĞRISI
www.cumok.org
ASLI KAYABAL
MİLANO - İtalya,
Akdeniz’de umut
yolculuğuna çõkan 75
Afrikalõ göçmenin trajik
ölümünü tartõşõrken, Roma
Katolik Kilisesi, Lampedusa
açõklarõnda yaşanan trajediyi
Nazi soykõrõmõna benzeterek
göçmenlere bencillikle değil
saygõyla yaklaşõlmasõnõ
istedi. Vatikan’a yanõt, õrkçõ
çõkõşlarõyla siyaset
gündemine oturan hükümet
ortağõ Kuzey Birliği
partisinin lideri Umberto
Bossi’den geldi:
“Kardinaller boş
konuşuyor.”
‘Göçmenleri
yok et’
Oğul Renzo Bossi’nin
yarattõğõ “Kaçak
Göçmenleri Yok Et” adlõ
video oyunu, partinin resmi
internet sayfasõnda tanõtõlõnca
yeni bir tartõşma patlak verdi.
Facebook üzerinden
erişilebilen oyunda, üç bir
yanõ kaçak göçmenleri
taşõyan teknelerle çevrili bir
İtalya haritasõ üzerinde
mümkün olan en hõzlõ
biçimde mülteci teknelerinin
haritadan silinmesi
hedefleniyor.
Kuzey Birliği’nin sitesinde
tanõtõlan õrkçõ oyunu
Demokrat Parti lideri Dario
Franceschini ve Demokrat
Hõristiyanlar Birliği’nin
senatodaki grup başkanõ
Giampoero d’Alia sert bir
dille eleştirdi. Ayrõmcõ oyunu
eleştirenler, 3 yõl üst üste
lisede sõnõfta bõrakõlan, en
son özel bir liseden mezun
edilen oğul Bossi’nin “bir
tıklamayla silineceği bir
oyun üretilmesini” önerdi.
IRKÇI OYUN
Oğul Bossi
babasõnõn
izinde
SPD ÖNERİSİ
‘Göçmenler
polis olsun’
BERLİN (AA) - Alman
Sosyal Demokrat Parti
(SPD), Federal Polis
(Bundespolizei) teşkilatõna
belirli sayõda göçmen
kökenlinin alõnmasõnõ
istiyor. Almanya’da 27
Eylül’de yapõlacak genel
seçimler için SPD’den
İçişleri Bakanõ adayõ
Thomas Oppermann, Welt
am Sonntag gazetesine
yaptõğõ açõklamada, “Ben
gelecek 5 yılda Federal
Polis’e 500 göçmen
kökenlinin alınmasını
öneriyorum” dedi.
Oppermann, devlet gücünün
göçmen kökenliler
tarafõndan da
uygulanmasõnõn, ülkede
yaşayan göçmenlerin Alman
toplumuna güvenini ve genel
olarak ülkedeki güvenliği
arttõracağõnõ kaydetti.