Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 3 ARALIK 2003 ÇARŞAMBA
14 JVLJLiJ. U J \ [email protected]
Seyhun Topuz'un 'Ortak Bellek' sergisi 13 Aralık'a kadar Maçka Sanat Galerisi'nde
Geometrik yalınlığınşiirselliğiGÜLŞEN ÇALIK
"OrtakbeUek" sözcüklen ilk an-
da bızı gafil avlar. Ne olabilir ortak
bellek? Türk bayrağı mı? Çocuk-
ken her sabah tekrarladığımız "Tür-
küm, doğruyum, çalışkanım" andı-
mız mı? Yoksa daha evrensel bir or-
taklık mı söz konusu? Seyhun To-
puz'un Maçka Sanat Galerisi'nde
açılan heykel sergisi, "OrtakBeDek"
adını taşıyor ve kurguladığı "Or-
tak BeUek" evrensel bir belleği ko-
nu alıyor Çocukluk yıllanna uzanan,
kare kutulann ıçınde dıp dıbe dizi-
li renkli tahta blokJardan oluşan, ge-
ometnk yapı oyuncaklanna dayalı
bir bellek. Dünyanın her ülkesinde
bilinen bu yapı bloklanndan yola
çıkan Topuz, bu son sergisinde ya-
ratıcılığını modernist sanatın biçım-
sel kurgu ve sorunlanndan bir adım
öteye, post-modernizmın anlam zen-
ginlığine aktanyor.
Yapı oyuncaklanna
gönderme
Öncekı yapıtlannda Topuz, hey-
kellerine egemen olan geometrik
yalınlığı şiirsel bir soyutlamayla dal-
galandınyordu. Başından beri, mo-
dernist heykelin geometrik kaygıla-
n doğrultusunda çalışmalannı sür-
dürmüşrü. "Ortak BeUek"te yapı
oyuncaklanna gönderme yaparken,
biçimsel araştırmalanna, bellekle
somutlaşan psikolojik bır alt anlam
getiriyor. San, mavi, kırmızı ve ye-
şil renldere boyah otuz blok, küp,
köprü, ark, dikdörtgen ve üçgen
prizma, galeride oyuncu bekJiyor.
Çocuk olmanız gerekmiyor bu ya-
pıtlan yerden kaldınp üst üste, yan
yana koymanız için. Ne de çocuk-
luğunuz sizi engelliyor bu sanat ya-
pıtlannın yerlerini değiştirmekten.
Alüminyum profilden yapılan bu
oyun elemanlan, tahta asıllanndan
10 kat daha büyük. Üst üste konu-
lunca devnlmiyor. Bir bakıyorsu-
nuz saat kulesi, derken üçlü bir bı-
S.
na düzenlemesi, birkule, hemen üs-
tünde birköprü... Bu modüllerve se-
yirciye yaptırdıklan çağnşım, hem
bina soyutlamalannı gerçeküsrü bir
boyuta sürüklüyor, hem de her şe-
yin olabilirliğine inandığımız ortak
çocukluğumuzu bize geri veriyor.
Sanat değerleri böylesine zengin
ortak birikimlerle odaklanan bu ya-
pıtlarda renk, Topuz'un öncekı yıl-
larda zaman zaman kullandığı İcır-
mızı ve sannın daötesınde dörtlü bır
karma tatla zengınleşiyor. Bu ya-
eyhun Topuz'un
Maçka Sanat
Galerisi'ndeki
'Ortak Bellek'
adlı heykel sergisi,
çocukluk yıllanna
uzanan, kare
kutulann içinde
dip dibe dizili
renkli tahta
bloklardan oluşan,
geometrik
yapı oyuncaklanna
dayalı bir belleği
konu alıyor.
pıtlarda kullanılan parlak yeşil, sa-
n, kırmızı ve mavi, vibrasyon ola-
rak eşdeğerde. Böylelikle hiçbır
renk diğerinden öne çıkmıyor. Ya-
pı modülleri bir arada gruplaşırken
renk, Bauhaus örnekleri gibi, biçi-
min bırparçası olarak kalıyor, duy-
gusal bir veriye uzanmadan.
Aynca, sergide yer alan bu yapıt-
lan oyuncak dizesınden antarak göz-
lemlersek, bunlarda çizgisel bir öğe
görüriiz. Topuz, üç boyutlu araştır-
malannı son otuz yıl süresince ken-
di konusu bilinci ıçınde, enıne bo-
yuna (ve derinlığine) sorgulamış bir
sanatçı. Bu yapıtlar, daha önceki
sergilerinde incelediği boyut konu-
sunu, bu kez çizgisel bir anlatım
içinde tartışıyor. Şöyle ki, prizma ve
küp, heykelci dilinde, yüzeylerın
bir araya baglantısından oluşan üç
boyutlu varlıklardır. Bu sergide sa-
natçının vurguladığı öğe ise yüzey-
den çok, yüzeyin bir başka yüzey-
le buluştuğu kesimdeki çizgisel ka-
lıtımı. Yanı, daha grafik, daha çiz-
gisel bir anlatım. Bunun ötesinde,
sanatçmın kurguladığı geometrik
dünyanın ona biçimlettirdiği yeni
biranlatım değışimi görülüyor. Onü-
müzdeki yıllarda daha da önemli
kurgu ve çözümlere doğrultacağına
inandığımız çok önemli birgelişim.
Çocuk hayallerinden
sanat kurgularına
Sergı 13 Aralık'a kadar açık.
Oyuncaklann seslerini duyuyor gi-
bi oluyorsunuz bu sergide. Tak tuk
seslerçıkanrlardı, oturma salonunun
koltuk bacaklan arasında, köprüler,
yollar ve binalan bır yandan yapıp
öte yandan yıkarken. Maçka Sanat
Galerisi sergi salonunda o sesler,
artık madeni tmılarla yankılanarak,
duvarlar, köprüler, pencereler örü-
yor, koltuk altlannda olmasa da. Ço-
cuk hayallerinden sanat kurgulan-
na dönüşürken bız ortak belleğımı-
zin göriintüleriyle yüz yüze gelıyo-
ruz.
'HalkbilitnV
için kûavuı
niteliğinde
Kültür Servisi - Çeşitli dallarda inceleme
konusu olan 'HalkbiBıni' üzerine kapsamlı ve
bilimsel bir yaklaşımla hazırlanan 'Haikbüimi
Araşürmalan'nın bınnci ve ikincı sayılan E
Yayınlan 'sürekli kitaplar' dızisınden çıktı.
Halk Kiütürü, Tarih, Etnoloji, Sosyoloji ve
Edebiyat gıbi halkbilimiyle ilgili çeşitli
dallarda araştırma-inceleme yazılannın yer
aldığı kitaplan basıma A. HaydarAvcı
hazırladı. Bu alanın ülkemizden ve dünyadan
yetkin ısimlerinin danışmanlığında hazırlanan
kitaplarla, sosyal bilimler arasındakı önemine
karşın üzennde yeterli çalışma yapılmayan
•HalkbiHmi' dalında, daha önce yapılanlara ek
olarak, yeni bır
adun atılması
amaçlanıyor.
Kıtaplann ilkinde,
ülkemizden ve
dünyadan
uzmanlaruı
yazılanna yer
venlmış.
A. Haydar
Avcı'nın 'Yeni
Belgeve
Bilgikrin
IşığındaPir
( n ı , . . . . . .m SultanAbdal'
araştırma yazısı,
Dr. Anna S.
Tveritinova'nın
'Türkrve'de Kara
YazKi-DeH Hasan
Isyanı - (1593 -
1603)', Dr.
Krisztina Kehl -
Bogdori'nın
'Türkiye'de Ritüel
Akrabahk
İhşküeri', Prof. Dr
Mustafa Cenüloğhı'nun 'Bursa'da Derlenmiş
Zeybek Tûrkûleri', dizının ılk kıtabında yer
alan yazılardan bazılan sadece.
Dizinin ikınci kitabı da konuyla ilgilenenlere
araştırma yazılanyla zengin bır ıçerik
sunuyor. A. Haydar Avcı, bu kez Atçab Kel
Mehmet Isyanı'nı ele alırken Dr. Sabi Yetkin,
'Ege Böigesinde 19. Yûzyıluı îkinci Yansından
20. Yüzyıla Eşkıya-Devlet-Kövhj tüşkfleri',
Prof Enno Littmann 'Çakırcah Mehmet Efe'
üzerine araştırmalannı paylaşıyor okurla.
Manas Destanındaki Kimi Motiflerin Türk
Halk Kûltûründeki Yansımalan' üzerine
araştırma - yazısıyla Dr. Bavram Durbilmez,
'Bergama Tahtacılannda Kostümler ve
Semahlar' başhklı yazısıyla da Abdurrahim
Karademir yer ahyorlar ikınci kitapta.
'Malatya-Arapgir Halk Oyunlan' üzerine
kitapta yer alan yazıyı, Dr. Mehmet Ocal
Özbilgin ve Merih Oldac ortak bir çalışmayla
hazırlamışlar. tsmail Altuıtaş'ın 'Ahnanya'da
Türk Dışgöçüyle Biıiikte Başlayan Karma
Evtüikler Sonraa Ortaya Çıkan Sosyo-
Kûltürel Sorunlara Sosyolojik Bir Yaklaşım'
başhklı yazısı da kitapta yer verılen
çalışmalardan bir başkası.
ARtFDAMAR
Türk şiirinin büyük
ustalarmdan Melih Cevdet
Anday'ı 28 Kasım 2002'de
sonsuzluğa uğurladık.
"Bir şair kendinden
başka/Nereye gidebüir ld?"
Bir uzun yıl geçmiş aradan.
Ayırdında değiliz.
Onu yitırdiğimiz aklımıza
gelince derin
bir keder ve özlemle
anıyoruz. Anday'ın
"Göçebe Denizin Üstünde"
kitabından "Koştum
Geldim'' adlı şiiri
ölümsüzlüğüne tanık olsun
istedim.
•••
Kasım ayında çıkan ve
şiire yer veren edebiyat
dergilerinden: Adam Sanat,
Agora, Ağır Ol Bay
Düzyazı, Akatalpa, Amik,
Aries, Berfin Bahar,
Budala, Edebiyat ve Eleştiri,
Eski, Evrensel Kültür,
Güzel Yazılar, Hayvan,
Kitap-lık, Kum, Islık,
îmlâsız, Şiir Ülkesi, Tay
ve Varlık dergilerinde
yayımlanmış şiirleri
okudum, inceledim.
Evrensel Kültür dergisinde
yer alan Aülcan Saday'ın
"YalnızlıkŞiirleri''ni
Aym Şiiri olarak
değerlendirdim. Atılcan
Saday şiir çalışmalannı
Koştum Geldim
Koştum geldim ta sınınna değin.
Burdan ötesi suskuniuk, zaman
Ve gözlerin. Delilik denizlerim
benim.
Yitişimin inatçı gömütleri.
Boşalmış bir dünyada senin
sessizliğini
Oerleyen kayırmasız saat.
Hadi dönüyorum eski yerime hiç
Belki senden, belki başka
şeylerden.
MELİH CEVDET ANDAY
yahıız bu dergide
yayımlıyor. Başka dergilerde
görünmüyor. EvTensel
Kültür dergisinin ilk
sayısından beri okuru
olduğum için bundan
birkaç yıl önce çıkan ilk
şiirinden beri ilgimi çeken
Saday'ın çok yetenekli
bir şair olduğunu
düşünüyorum.
(Yetenek insanlarda çok az
rastlanan bir özellik der
büyük bir düşünür ve
siyasetçi.) Yaşarken
Memet Fuat'la da aynı
düşünceyi paylaşmıştık.
Atılcan'ın yayımlanmış bir
kitabı yok sanıyorum ve de
çok genç olduğunu
düşünüyorum. Hani
bilinir Ataç'ın kimi şairler,
ömeğin Turgut Vyar için
"zarunı aüyorum" sözleri.
Ben de Atılcan Saday için
zanmı atıyor ve beni
utandırmayacağrna
inanıyorum. Kendisine
başan dileklerimi
sevgilerimle gönderiyorum.
PORTRE / ATILCAN S.4DAY
1977Konya
doğumlu
Aölcan
Saday
açık lise
mezunu. îlk
şiiri 1992
yılında
yerel bir
gazetede
yayımlandı.
1995'te
sıyasal
nedenlerle
cezaevine
giren Saday,
bir ay önce
cezaevinden
çıktı.
Evrensel
Kültür ve
Nikbinlik dergilerinde şiirleri
yayımlanan Saday, halen Nikbinlik
dergisinin Istanbul temsilciliğini
yürütüyor ve çalışmalannı
Nâzım Kültürevi'nde sürdürüyor.
Yalnızlık Şiirleri
bozkınn ortasında
tam ortasında, alıç ağacı
yaşar
bir başına
susarak
dal uçlarında bir kamaşma
eski sevinç, kırgın heves, ince hasret
yaşar
içten içe
tutuşarak
aklında orman sesi
gönlünde saka kuşu
çoktan kururdu, eğer
yaşamaktan vazgeçseydi
yaşar
senelerce
dayanarak
dalında üç yemişi
biri toprağa
biri rüzgâra
biri sakaya
yaşar
bile isteye
aldanarak
II.
yeraltı nehri
gün yüzüne çıkar
durmadan şaşırarak
yaşadığına
ve öldüğüne
bir pınara dönüşüp
güneşe kavuştuğu yerde
III.
denîzden aldım seni, Kırmızı Taş
en dipte buldum seni, Kırmızı Taş
soluğumu tutarak
dip akıntılannda
arrttım, yonttum seni, Kırmızı Taş
bundan kafesine sığamayışın
IV.
yalnızlığım
ipek örtüsü
benliğimin
ATILCAN SADAY
Eylül2003, Sincan
DEFNE GOLGESÎ
TURGAY FtŞEKÇİ
Güncel Eleştiri
Edebiyatımızın başta gelen sorunlanndan biri
de, günümüz edebiyatının eleştiri kurumuncaye-
terincedeğerlendirilemeyişidir.
Bu olgunun başta gelen nedenlerinden biri, ede-
biyat eleştirisiyle ilgilenen çok az sayıda yazarımı-
zın bulunmasıysa, bir başka güncel neden de bü-
yük yayınevlerinin eleştiri yazarlannı yönlendirme
girişimleri.
Reklamlar nasıl yalnızca satılan mallann güzel
yönlerini gösteriyorsa, edebiyat eleştirisinden de
aynı işlev bekleniyor. Irdeleme, değerlendirmeça-
balan hoş karşılanmıyor.
Edebiyat bilinci, beğenisi gelişmiş okurlar, elbet
eleştiriden yoksun kalsalar da kendi yollannı ko-
layca bulabilirler. Bu olgunun zaran kendini moda
eğilimlere kaptırarak kitap seçen sıradan okurla-
raoluyor. Kendilerinı tanıtım kampanyalarıyla öne
çıkaran çoğu değersiz yaprtlan okumak, hatta be-
ğenmek zorunda hissediyoriar.
Gürsel Korat'ın Kristal Bahçe (lletişim Yayınla-
n) adlı kitabını, Semih Gümüş'ün önerisiyle oku-
dum.
Daha ilk sayfalardan başlayarak da özlediğim bir
eleştiri kitabıyla karşı karşıya olduğumu anladım.
Knstal Bahçe, bildiğimiz anlamda bir yazar, ya-
pıt ya da yapıtlar üzerine yazılmış bir eleştiri, de-
ğeriendirme kitabı değil. Günümüz Türk edebiya-
tına genel, toplu bir bakış.
Bu genel bakış, sözün çağnştırdığı soyut, kuram-
sal yaklaşımlar içermiyor: Tersine somut olarak
yazarlar, yapıtlar, olgular, sorunlar üstüne değer-
lendirmeler getiriyor. Böyle olunca da okuriann
sabır ya da özel ılgilerinı gerektiren eleştiri krtap-
lan gibi değil, hangi konuda nelersöyleyeceğini sü-
rekli merak ettiren bir anlatımla, heyecanla oku-
nuyor.
Knstal Bahçe'yl okurken, her şeyden önce gü-
nümüz edebiyatının sorunlan neler, bunları aynm-
sıyor ve üzerinde düşünmeye başlıyorsunuz.
Yapıtı bunca değerli kılan etkenlerin başında ya-
zann dünyaya ve edebiyata sağlam, tutariı bir dün-
ya görüşüyle bakması geliyor. Sorunlara yaklaşır-
ken bocalamıyor, yalpalamıyor. Bakışı, görüşleri net
ve aydınlık. Okurunu da bu aydınlık dünyaya çe-
kebiliyor.
Gürsel Korat, başka yazariara ve yapıtlara ba-
karken onlarla kişisel bir hesaplaşma peşinde de-
ğil. Kıtap boyunca konuşan sanki yazann kendisi
değil de edebiyatın temel değerieri. Dolayısıyla
görüşlerini örtme, perdeleme gibi bir çekincesi
yok. Ne düşünüyorsa açıklıkla söylüyor.
Kitabı okurken yazann hayranlık uyandıncı ede-
biyat kültürüyle karşılaşmak da okuru etkiliyor. Ya-
zar, okuru karşısında inandıncılık sorunu yaşamı-
yor. Edebiyat tarihinin başyapıtlanyla güncel ya-
pıtlar arasında kolaylıkla bağlar kurup kıyaslama-
iar, karşılaştırmafar yapıyor. Geçmişin büyük ede-
biyat kuramcılanna, düşünüriere de başvuruyor. Ki-
mi zaman bir edebiyat tarihi okuduğunuz duygu-
suna kapılıyorsunuz, ama çoğun da güncel ede-
biyatla ve toplumsal düzenle bır hesaplaşma için-
de buluyorsunuz kendinızı.
Roman sanatı üstüne bir yaprtKristalBahçe. Okur
üzerinde de güzel bir roman okumanın tadını, bü-
yük yapıtlara özgü bir düşünsel yoğunlukla biriik-
te bırakıyor.
Edebiyatımızın bunca çok satışlı yazarlannı iz-
leyen okuriann, edebiyatın iç dünyasını okuriara
tanıtan Kristal Bahçe'ye de aynı ilgiyi gösterme-
lerini diliyorum.
Bu ilgilerinin karşılığını daha bilinçli okurlar ol-
ma yolunda göreceklerinden de kuşkum yok.
to superonline.com
Cervantes'te aralık sineması
• Kültür Servisi - Çervantes Enstitüsü'nde
sürmekte olan 'genlım filmleri
gösterimleri' kapsarrunda bugün saat
20.00'de, Pedro Barbero'nun 2001 yapımı
Tuno Negro adlı filmi gösterilecek.
Film, mimarlık öğrencisi Alex ve
arkadaşlannın sınavlar sırasında
bilinmeyen bir katil tarafından taciz
edilmesıni konu ediyor. 110 dakikalık
film Çervantes Enstitüsü'nde ücretsiz ve
Ingilizce alt yazılı olarak gösterilecek.
(0 212 292 65 36)
K Ü L T Ü R • Ç İ Z Î K
K Â M İ L M A S A R A C I