Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
3 ARALIK 2003 ÇARAMBA CUMHURİYET SAYFA
JliJV\_liıUITJJ. ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13
Hantsi Avrupa'da
rağbet görüyor
• SAMSUN(AA)-
Samsun ve Sinop'ta kurulu
tesislerde işlenen yüzlerce
ton şoklanmış hamsi,
Avrupa'nın çeşitli
ülkelerine ihraç ediliyor.
Yıllar önce küçük partiler
halinde başlayan
Avrupa'ya hamsi ihracatı,
gelen talepler sonrasında
önemli ölçüde artış
gösterdi. Halen l'er
kiloluk paketler halinde
kilosu ortalama 1 Euro'dan
ihraç edilen şoklanmış
hamsiler, başta Almanya
ve Hollanda olmak üzere
Avrupa'nın çeşitli
ülkelerinden yoğun talep
görüyor.
Devekuşu
bekleneni vermedi
• BEYŞEHÎR (AA) - Eti,
yumurtası, derisi ve tüyü
iyi gelir getirdiği
düşünülerek büyük
yatınmlarla açılan
devekuşu çiftliklerinin
hayal kınklığı yarattığı
belirtildi. Konya'nın
Beyşehir ilçesinde
devekuşu yetiştiriciliği
yapan Hasan Özcürcü, 85
bin dolarlık bir yatınmla
girdikleri bu sektörden
yaklaşık 70 bin dolarlık
zararla çıktıklannı
belirterek devekuşu etini
ihraç etmek bir yana iç
piyasada bile
satamadıklannı söyledi.
Özelleştirmede
akraba ağırlığı
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - PETKIM ile
2004'te özelleştirilmesi
planlanan THY ve Milli
Piyango, Özelleştirme
Idaresi Başkan
Yardımcılığı'na yeni
atanan Osman Ilter'e
bağlandı. Enerji ve Tabii
KaynakJar Bakanı Hilmı
Güler'in bacanağı olan
tlter, son olarak Maliye
Bakanı Kemal Unakıtan'a
danışmanlık yapıyordu.
Tekel ise, yine başkan
yardırncılığına yeni atanan
Sami Ölmeztoprak'ın
sorumluluğuna verildi.
Ölmeztoprak, AKP
Malatya Milletvekili Fuat
Ölmeztoprak" ın kardeşi.
MÜSİAD'dan
AKCye 'geçer' not
• Ekonomi Servisi -
Müstakil Sanayici ve
îşadamlan Derneği
(MÜSlAD) tarafından 2
bin 280 işadammın
katılımıyla hazırlanan
"Hükümetin Karnesi" ,
anketinde, hükümet "geçer
not" aldı. MÜSlAD Genel
Başkam Ali Bayramoğlu
toplantıda, hükümetin
sanldığı IMF politikalannı
eleştirirken iç borca
mutlaka neşter vurulması
gerektiğini söyledi. Ankete
göre, işadamlannın yüzde
42'si hükümeti "çok
başarıh", yüzde 35'i
"vasat", yüzde 14'ü
"başansız" buldu.
TÜPRAŞ'ta geri
sayım sürüyor
• ANKARA (AA)-
TÜPRAŞ'm
özelleştirihnesınde, revize
tekliflerin ahnması için
Petrol Piyasası
Kanunu'nun Meclis'ten
geçmesi beklenirken, ihale
sürecinin 20 Aralık
öncesine kadar bitirilmesi
hedefleniyor. TÜPRAŞ'a
teklif veren firmalann
bilgi odasına (data room)
girişleri sürerken,
firmalardan gelen yazılı
sorular Özelleştirme
Idaresi Başkanlığı
tarafından
cevaplandınhyor.
9 ayda 8 kat artan dış ticaret açığı dövize talep yaratıyor
Cari açıktatehiike sinyali• Uzmanlar, cari açıktaki artış
yüzünden döviz talebinin her an
patlayabileceğine ve 2004'te olası bir
döviz krizine neden olabileceğine dikkat
çekiyorlar.
NECDETÇALIŞKAN
Merkez Bankasfnın (MB)
2003 yılı ocak-eylül dönemini
kapsayan ödemeler dengesi ge-
lişmeleri, artan dış ticaret açığı-
nın 2004 yılında olası bir döviz
krizine neden olabileceğini or-
taya koydu. 2003 yılının ilk 9
ayında cari işlemler açığının
geçen yılın aynı dönemine gö-
re 8 kattan fazla artarak 416
milyon dolardan 4 milyar 34
milyon dolara çıkması, 2001 yı-
lında yaşanan ekonomik krize
neden olan cari işlemler açığın-
daki artışı anımsath.
Türkiye 1999 yılında 1.3 mıl-
yar dolar cari açık verirken, bu
rakam 2000 yılında yaklaşık
yüzde 650 artarak 9.8 milyar
dolara ulaşmıştı. Cari açığın ye-
diye katlanması sonucu döviz
talebinin artması, 2001 yıhnda
Türkiye'de tarihinın en ağır
ekonomik krizlerinden bınne
yol açan bir döviz krizine neden
olmuştu.
Uzmanlar 2001'dekı geliş-
meleri hatırlatarak, cari
açıktaki artış yüzünden döviz
talebinin her an patlayabilece-
ğine ve 2004'te olası bir döviz
krizine neden olabileceğine
dikkat çekiyorlar.
Dövizde makas
açıhyor
Türkiye'nin yılın ilk dokuz
ayındaki döviz gideri, ithalatta
TL'nin değerlenmesine bağlı
artışın da etkisiyle, hızlı bir bü-
yüme gösterdi. Döviz gelirlen-
nın önemli bir kalemini oluştu-
ran bavul tıcaretinde yılın ilk 9
ayında gözlenen yüzde 5'lik ge-
rileme ve faız gelirlenndeki
yüzde 15"lik düşüşün etkisiyle
toplam döviz gelirlerinin döviz
gıderlerinı karşılama oranı yüz-
de 99'dan yüzde 93'e genledi.
Türkiye ilk dokuz ayda 53.9
milyar dolarlık döviz gelıri el-
de ederken, 57.9 milyar dolar-
lık döviz harcaması gerçekleş-
tirdı. Böylece dokuz ayda 4
milyar dolardan fazla can iş-
lemler açığı ortaya çıktı.
Cari aç* diştiMirayM
1
Cariaç*
1999
2000
Değişim
2001
2002
2003
Değişim
1.3 milyar dolar
9.8 milyar dolar
%650
Kriz
416 milyon dolar
4.03 milyar dolar
%870
Yüzde 10'u Euro-dolar paritesinden
Ihracatta
saııa1 arbş
HACER BOYAaOĞLU
ANKARA - Devlet Ba-
kanı Kürşad Tüzmen'in,
"şeker gflri" diye tanımla-
dığı ihracattaki artışın kıs-
men sanal olduğu belirlen-
di. Buna göre, ihracattaki
artışın yüzde 12-14'lük
kısmı; Euro-dolar parite-
sinden kaynaklanıyor. TÎM
Başkanvekili Süleyman
Orakçıoğlu da sanal artışı
kabul ederek, "thracattaşu
andaki arüş oranı yüzde 30
düzeyinde bulunuyor. Sa-
nal arüşı çıkardığımızda;
gerçek arüş oranıyüzde 18-
20 düzeyinde ohır" dedi.
Edinilen bilgiye göre, ih-
racat rakamlannın dolar
üzerinden açıklanması; bu-
na karşın ihracatın önemli
bir kısmınm Euro kullanan
AB ülkelerine yapılması
nedeniyle ihracat rakamla-
nnda "sanal arnşlar" olu-
şuyor. Orakçıoğlu sadece
tekstil sektöründe dahi ih-
racatın yüzde 65 'lik kısmın
Euro ülkelerine yapıldığı-
na dikkat çekiyor.
TÎM Başkanı OğuzSaü-
cı ise önceki gün "1 Ara-
hk 2002-30 Kasım 2003 dö-
nemi dikkate alındığında;
bir yılhk ihracatyüzde 30.8
arüşla 46 miryar 299 mil-
yon 637 bin dolaroldıT de-
mişti.
Satıcı'nın açıkladığı ra-
kamlar -pariteetkisinden"
anndınlarak incelendiğin-
de ise; ihracattaki gerçek
artışın yüzde 18-20 arasın-
da olduğu görülüyor.
2002 yazında yüzde 21 olan 'açık pazann' hazırgiyim harcamalanndan aldığı pay 2003'te yüzde 18'e geriledi
Para kazanaıı*, mağazayakoştu• Yapılan araştırmalara göre
2001 'deki ekonomik durgunluk
sonrası, özellikle 2001 yaz ve
2002 kış dönemlerinde açık
pazarlan ve sezon sonu satış
mağazalannı tercih etmeye
başlayan tüketici, 2002-2003
kış ve 2003 yaz sezonunda
yeniden mağazalara dönmeye
başladı.
OLCAYBÜYÜKTAŞ
Her ne kadar işsizlik sorununa bir
çare olmasa da hissedilen ekonomik
hareketlilik özellikle hızlı tüketım ala-
nında görülmeye başlandı. Yapılan
araştırmalar, ekonomik durgunluk son-
rası büyük daralma yaşanan hazır gı-
yim sektöründe her yıl biraz daha ge-
lişme olduğunu gösterdi. Kriz öncesı
rakamlara ulaşılamasa da 2002 yaz dö-
nemine göre yüzde 14.7'lik bir büyü-
me görülen sektörün toplam hacmi 6.4
milyar dolara ulaştı. Araştırmamn en
çarpıcı sonuçlanndan birini, krizin iz-
leri geçtikçe alışveriş yapılan yerlerin
değişmesi oluşturdu. Krizle birlikte
açık pazarlara koşan tüketici, yavaş ya-
vaş da olsa yeniden butik ve zincir ma-
ğazalan tercih etmeye başladı.
Retauing Institute olarak altı aylık
dönemlere ilişkin 23 ilden 4 bin 900 ha-
neden, yaklaşık 20 bin tüketicinin alış-
verişleri üzerinden analiz yaptıklanm
anlatan Araştırma Koordinatörü Baha-
dn* Peksezer'in verdiği bilgilere göre,
2002-2003 kış sezonunda Türkiye ha-
zır giyim iç pazan 3.3 milyar dolar,
2003 yaz sezonunda, kış dönemine gö-
re yüzde 7 'lik bir düşüşle 3.1 milyar do-
lar olarak gerçekleşti.
Yıl genelinde 6.4 milyar dolarlık bir
pazar hacminden söz etmek mümkün
olmasına karşın pazann bu değeriyle
kriz öncesi büyüklüğüne hâlâ ulaşama-
dığı görüldü. Pazann kriz öncesi bü-
yüklüğü 7.4 milyar dolar olarak tah-
min ediliyor.
Hazır giyim tüketiminin dörtte biri-
ni 19-27 yaş grubundaki gençler oluş-
turdu. Alımlara hazır giyim türleri iti-
bariyle bakıldığında, hazır giyim pa-
zarının yüzde 60'a yakım 28 yaş üzeri
kadm ve erkek konfeksiyon ürünlerin-
de gerçekleşti.
Kadm konfeksiyon 2003 yaz döne-
mı ıtıbanv le toplam hazu^ giyim harca-
GÖREVİNİ DEVRETMEYE HAZIRLANAN IAF BAŞKANl ORAN:
4
Hazır giyimin kalbi
Türkiye'de atabilir'
Ekonomi Servisi- Türkiye Giyim Sa-
nayıcilen Derneği (TGSD) ve Dünya
Hazır Giyim Federasyonu (IAF) Baş-
kanı Umut Oran, lAF'ın merkez ofisi-
nin Türkiye'ye getirilmesi için girişim-
de bulunacaİdannı söyledi.
Geçen yıl TGSD Başkam olarak Tür-
kiye adına devraldığı IAF başkanlığını
8 Aralık'ta îspanyol Hazır Giyim Fede-
rasyonu Başkam Pere
Prat'a devredecek olan
Oran, bir yıllık çalışmalan
ve yeni yönetimden beklen-
tiler konusunda bir bilgilen-
dirme toplantısı düzenledi.
IAF'ın 2003 yılı çalışmala-
nnın en büyük bölümünü,
federasyonun küresel reka-
betin ihtiyaçlanna göre ye-
niden yapılanmasına ayır-
dıklannı anımsatan Oran,
IAF'ın daha fonksiyonel bir
vveb sitesine kavuşması için çalışmalar
yürüttüklerini anlattı. Oran, dünyanın 3.
büyük hazır giyim tedarikçisi olan Tür-
kiye'nin IAF'a evsahipliği yapması hu-
susunun Miami'de yapılacak başkanlık
Umut Oran
devri esnasında önereceklerini belirtti.
"IAF sekretaryasının Ingiltere'den Tür-
krve'yegeçebileceğinidüşünüyoruz'' di-
yen Oran, "İtalya, Belçika ve Hollanda
federasyonlan da sekretaryayı kendi ül-
kelerine almak için büyük çaba gösteri-
yorlar. Ama kendimizi bu konuda şans-
lı görüyoruz'
1
şeklinde konuştu.
Çın mallan tehdidine de işaret eden
Oran, önümüzdeki 5 yıl için-
de Türkiye'nin dünyayı teh-
dit eden bu rekabete karşı di-
ğer ülkelere göre daha avan-
tajlı olacağını düşündüğünü
söyledi. IAF'a henüz Çin'in
kabul edilmediğini ifade
eden Oran, 8 Aralık'taki top-
lantıda bu konuyu tartışa-
caklarını ve muhtemelen
2004'te Cin'i üyeliğe kabul
edeceklerini söyledi.
Açıklamalan sırasında
bayram tatilinin 9 gün olmasını da eleş-
tiren Umut Oran, "Ben IAF'taki arka-
daşlanma bu kadar ekonomik probJe-
mi olan ülkede neden köprü tatil yapıb-
yor anlatmakta güçlük çektim" dedi
Pazar kan yitirdi
2003 yaz döneminde, zincir-butik
mağazalar toplam tükctimde yüzde
74.4 pay aldı. 2002 yaz döneminde
yüzde 21 olan "açık pazann" toplam
hazır giyim harcamalanndan aldığı
pay 2003 yaz döneminde yüzde yüzde
182 seviyesine geriledi.
malanndan yüzde 36.3, erkek konfek-
siyon yüzde 24.7Tik pay aldı.
Tüketici kullanımının 5 metropol il-
de daha etkin olması nedeniyle hazır
giyim harcamalan içinde alışveriş mer-
kezlerinin payı Istanbul, Ankara, Iz-
mir, Adana ve Bursa illerinde derlenen
veriden hareketle hazırlanan araştırma-
ya göre, beş ilde gerçekleştirüen hazır
giyim harcaması genel hazır giyimin
yüzde 35.7'sini oluşturdu.
CarrefourSA Genel Müdürü Gilles Roudy ucuz fi-
yat poütikalannı anlarn. (Fotoğraf: ÖZLEM AS)
300 ürün' 1 Numara' altında
Carreföur'dan
yenimarka
Ekonomi Servisi -
Carrefour, "1 Numa-
ra" markası adı altında
300 ürünü 4 Aralık'tan
itibaren yüzde 40 ındi-
rimli piyasaya suna-
cak.
Daha önce Carrefo-
ur hıpermarketlerinde
ve Champion Süper-
marketlerinde "en
ucuz" ürünler adı al-
tında satılan tüm ürün-
ler bundan sonra "1
Numara: Türkiye'nin
en ucuz markası" çatı-
sında tek bir marka al-
tında satılacak. Carre-
four, süt, prinç, peynir,
yağ, yoğurt, un, bakli-
yat, hububat, şeker,
çay gibi temel gıda
ürünlerinin yanı sıra
tekstil ürünlerinden ta-
kım elbise, çorap, t-
shirtler, mutfak ve ev
gereçlerinden asb, ka-
pı bantlan, çatala ka-
dar uzanan geniş bir
ürün yelpazesini tüke-
ticiyle buluşturacak.
Yeni markalannı ta-
nırmak üzere basın
toplantısı düzenleyen
CarrefourSA Genel
Müdürü Gilles Roudy,
ekonomideki olumlu
gelişmelere rağmen
halkın alım gücünün
hâlâ düşük olduğunu,
Carrefour'un da 10
yıldan beri yürüttüğü
ucuz fiyat politikasıy-
la halkın yamnda oldu-
ğunu kanıtladığını be-
lirtti. Roudy, "Fiyat
araştırma ekibinüz,
1200 hassas temel tü-
ketim ürünlerinin fi-
yatlan ile sektördeld
bürün rakiplerin fivat-
laruu topluyor. Bunun
sonunda ortaya çıkan
en düşük fiyatla üriin-
lerimizi rüketicrye
sunuyoruz" dedi.
Tekel'e talip olan şirket, kurumu
zarara sokmakla suçlanıyor
JTT 'kaçakçılıkla'
yargdaınyor
OZANYAYMAN
İZMİR-Tekerisann
almak isteyen firmalar
arasında yer alan Japon
JTI, tzmir'de kaçakçılık
suçlamasıyla yargılanı-
yor. Tekel'den ihraç şar-
tıyla aldığı tütünleri,
yurtiçinde üretimde kul-
landıgı belırlenen şırke-
tin çalışanlan aleyhine
açılan dava, ek inceleme
talebi nedeniyle ileri bir
tarihe atıldı.
Dünyanın üçüncü bü-
yük sigara üreticisi ko-
numunda olan şirketın,
1996 yıhnda Tekel'den
ihraç şartıyla satın aldı-
ğı 222 mıryon dolar tuta-
nndaki 64 milyon 500
kilogram tütünü, sözleş-
meye aykın biçimde
1996-1998 yıllan ara-
sında iç pazarda satılan
ürünlerde kullanarak
Kaçakçıhkla Mücadele
Yasası'nı ihlal ettiği öne
sürülüyordu. Başbakan-
lık gümrük müfettişleri-
nin incelemesini takiben
şirket yöneticileri hak-
bnda 2000 yılında, Iz-
mir 1. Ağır Ceza Mah-
kemesi'nde dava açıldı.
Davada şirketın yöne-
tici, müdür ve çalışanla-
nndan J. Russell Chap-
man, Kamil Yavıız, Efb-
mıos Andriotis, Peter Jo-
sef Blickisdorf, Fred
Ha>nes Hard, Tvier Ha-
Bton Cash, Tülin Süren.
Leliz Özdençokdeğer,
Melis Candan ve Serdar
Özakar yargılanıyor.
Sanıklar, zararın karşılı-
ğmda bir ödeme planı
öneriyor.
İLGÎ TOPLUMUNA DOĞRU/ÖZLEM YÜZAK oztem.vTizakracumhuriyetxom.tr
1 Ocak 2005... Teks-
tilde kotaların kaldınla-
cağı o meşum tarih. Çin
ellerini oğuşturarak se-
vinçle beklerken, herkes korkudan titriyor.
Avrupa, ABD, Meksika, Türkiye ve diğerieri...
Tekstil ve hazır giyim belki 21. yüzyılın gö-
ze endüstrilerinden değil, ancak istihdam
sağlaması açısından önemli. Vetabii bizim gi-
bi ihracatın lokomotifi olan ülkeler için de.
Çin epey bir süreden beri dünyanın dört
köşesinden tekstil makinesi topluyor. öyie ki
üretilen tekstil makinelerinin yüzde 80'inin
Çin tarafından ithal edildiği saptanmış. Teks-
tilde kotalann kalkmasının Çin'e 10 milyon
yeni istihdam sağlaya-
cağı tahmin ediliyor.
Tüm bunlar öyle yersiz
boş tahminler değil.
örneğin, sutyen paza-
rının 2001'de tama-
men serbestleşmesi-
nin sonucu bir yıl son-
ra yalnızcaABD'ye ge-
len Çin malı sutyenle-
rin 7 misli artması ol-
muş.
Çin ile Türkiye'nin ti-
cari ilişkileri de pek
farklı değil.
Gelin, biraz bilgi verelim. Çin, bugün Asya-
Pasifik ülkeleri arasında Türkiye'nin en büyük
ticari partneri. Ancak Türkiye'nin yıllar itiba-
rıyla Çin'e ihracatı demir-çelik ürünleri başta
olmak üzere birkaç kalemle sınıriı kaldı. Çin
bu kalemlerde üretici konuma geçtikçe de ih-
racat rakamlan giderek düştü. Çin'den ithal
edilen ürünler ise başta tekstil, optik alet, bi-
siklet, elektrikli makinalar ve oyuncak olmak
Eyvah! Kotalar Kalkıyor.
üzere büyük bir çeşttlilik gösteriyor. 2003'ün
ilk 6 aylık döneminde Çin'den yaptığımız it-
halat rekor kırarak 1.037 milyon dolara ulaş-
tı.
iki ülke arasındaki ticaretin sürekli Türkiye
aleyhine büyümesinin arkasındaki temel ne-
denlerden biri, Çin tarafından uygulanan ta-
rife ve tarrfe dışı engeller. Ancak burada Türk
firmalannın Çin'i uzak bir pazar olarak görüp
ilişkilerini geliştirmekte ağır davranmalarının
da ciddi payı var.
Başta da belirttiğimiz gibi Çin yalnız Türki-
Yıl
TÜPk-Çln Dış Hcaretf
(milyon dolar)
İhracat hhalat Denge
1990 37.2 246.3 -209.1
1995 67.0 539.0 -472.1
2000 96.0 1.344.7 -1,248.7
2001 199.3 922.0 -722.7
2002 238.7 1.364.3 -1.125,6
2003/6 201.9 1.037.9 -836.0
ye için değil tüm dünya için ticari açıdan teh-
dit.
Avrupa'nın tekstil ve hazır giyim sektörün-
de 2.5 milyon kişi çalışıyor. 27 Kasım'da
Brüksel'de toplanan Avrupa Komisyonu,
Çin'e karşı önlem almak amacıyla 2004 yılı
temmuz ayına kadar geniş çaplı bir eylem
planı hazıriama karannı aldı. Avrupa'nın izle-
meyi hedeflediği yol, ürünlerde yaratıcılığa
yönelmek. Bu arada, tekstil ve hazır giyim
üretimlerini kaydırdıklan Fas, Ce-
zayir, Tunus gibi Akdeniz ülkeleri ite
de daha stratejik bir yakınlaşma içi-
ne girmeyi planlıyoriar.
Peki Türkiye ne yapıyor?
Giyim Sanayicileri Derneği Başkam Umut
Oran'a bu soruyu yönelttiğimizde, Türki-
ye'nin öyle sanıldığı gibi oturup Çin'in paza-
n istila etmesini beklemediğini öğreniyoruz.
Ancak yine de vizyon açısından eksiklik ol-
duğu kesin. Gelelim alınmaya çalışılan ön-
lemlere: Başka ülkelerin de devreye sokma-
ya hazırlandığı kota ve tarife dışı engeller var
bir kere. örneğin referans fiyat önlemi. Ürü-
nün fiyatı belli bir miktarın altına
düşmüşse vergilendirme yapı-
labilecek. Dahili işleme belgesi
ile geçici ithalatın serbest bıra-
kılması kapsamını biraz daha
genişletmek de yollardan biri.
Umut Oran'a göre en büyük so-
run yurtiçine kaçak yolladan ge-
len ürünler. Bu kaçağın önlen-
mesi Çin tehdidini de büyük öl-
çüde ortadan kaldırabilir.
Oran'ın dikkat çekmek istediği
bir diğer husus yatırımlann yeni
teşvik yasası ile Anadolu'ya çe-
kilmesi. Bu konuyla Avrupalı partnerlerinin
de yakından ilgilendiklerini belirtiyor. Ancak
uygulamanın süratle başlaması gerek. Teks-
til ve hazır giyim ulusal bir politika haline gel-
diği zaman Çin korkusuna karşı da daha net
tavıriar ve stratejiler geliştirilebilir. Biz Avrupa
Komisyonu'nun yaptığı gibi Türkiye'nin Çin'i
bir gündem maddesi haline getirdiğine daha
şahit olmadık. 1 Ocak 2005'e ise yalnızca
393 gün kaldı.