Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 16 AĞUSTOS 2000 ÇARŞAMBA
8 HABERLER
Sabiha Gökçen
Havaalam'na
tamnot
• tstanbul Haber Servisi
- Uluslararası Sabiha
Gökçen Havaalanı,
Türkiye'ye Almanya'dan
charter uçuşlan
düzenleyen yabancı
havayolu şirket
temsilcileri ve tur
operatörlerinden tam not
aldı. Havaaianı hakkuıda
bilgi almak ve devam
eden çahşmalan yerinde
izlemek üzere Türkiye'ye
gelen temsilciler, inşaat
çalışmalan süren
Kurtköy'deki
"Uluslararası Sabiha
Gökçen Havaalam"nda
incelemelerde
bulundular. Temsilciler
Sabiha Gökçen
Havaalaru'nı
Türkiye'deki "yeni bir
uçuş noktası" olarak
seçeceklerini belirttiler.
Marmara Adası
sahilinde tekne
yangını
• MARMARA ADASI
(AA)-Tekirdağile
Balıkesir'in Marmara
Adası'na bağlı Saraylar
beldesi arasında 20
yolcu, 2'si saman yüklü 5
kamyon ve 2 otomobille
yola çıkan, Günay Gök
adh kişiye ait 38-40
metre uzunluğundaki,
126grostonluk 'Saraylar
Postasrndaki saman
yüklü kamyonlardan
birinde, tekne Saraylar
iskelesıne yanaştığı
sırada yangın çıktı.
Yangmda can kaybının
olmadığı, teknede büyük
hasar meydana geldiği
bildirildi.
ltafiğe kamerak
denetim
• tstanbul Haber Servisi
- Istanbul'da şehir
içindeki trafik kazalannı
en aza düşürebilmek için
yollara bilgisayarlı sabit
kJbiera yerleştirilecek.
Beîediyeler taranndan
tesis edilip polise
bağlanarak bir kumanda
merkezinden takip
edilecek ve tüm trafik
kurah ihlallerini 24 saat
kayda alacak olan bu
sistem, Bağdat Caddesi
gibi hız yapılabilecek
yollara konulacak.
Karfalık bdgesi
için yeni hak
M tstanbul Haber Servisi
- Çıraklık ve Meslek
Eğitimi Kanunu'ndaki 89
meslek dalında 'kalfalık
ve ustalık belgesi' için
başvuruda
bulunamayanlara 5 ay
süre tanındı. tşyeri sahibi
olup da kendi işyerinde
fîıJen usta olarak
çalışanlann da ustalık
belgesi almak için
doğrudan
başvurabilecekleri
bildirilirken başvurulann
çıraklık eğitim merkezi
müdürlüklerine
yapılacağı duyuruldu.
Afet Müdahale
Merkezi açtidi
• Istanbul Haber Servisi
- Kavacık'ta yapımı
tamamlanan "ttfaiye 2.
Bölge Afet Müdahale
Merkezi", tstanbul
Büyükşehir Belediye
Başkanı Ali Müfıt
Gürtuna'nın da katıldığı
bir törenle açıldı.
Beykoz'da kaçak
yapılar yıkıldı
• tstanbul Haber Servisi
- Beykoz Beledıyesi
zabıta ekipleri, Kaynarca
Köyü, Hallayıkdere ve
Kalkandere
mevkilerinde son 1.5 ay
içerisinde Hazine arazdsi
üzerine inşa edilen 6
binayı dün yıktı. 40
zabıtanın görev aldığı
yıkımda jandarma da sıkı
güvenlik önlemleri aldı.
Beykoz Belediyesi Yapı
Denetim Müdürü Levent
Özdinç, bölgenin
tstanbul'un en önemli
yeşil alanlanndan
olduğunu belirterek
kaçak yapılaşmaya izin
yermeyeceklerini söyledi.
Özdinç, Beykoz'da
Hazine arazileri üzerine
inşa edilen tüm yapılan
yıkacaklannı vurguladı.
tşçiler, Istanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Gürtuna'yı istifaya çağırdı
Binlerce emekçi grevde
GÖRÜŞ
topli
Haber Merkezi -Istanbul Bü-
yükşehir Belediyesi ile 5 ilçe be-
lediyesinde işçiler, davul- zurna
eşliğinde halay çekerek greve
çıknlar. Fatih Parkı'ndan Büyük-
şehir Belediyesi'ne yürüyen 5
bin işçi, Büyükşehir Belediye
Başkanı Ali MüfıtGürtuna yı is-
tifaya çağırdı ve "Adil düzen de-
drniz, hakkunızı yediniz", "Ek-
mekvoksa,banşdayDkn
slogan-
lan attı. Belediye- ış Sendikası
Genel Başkanı Nihat YurdakuL
işçilerin 190- 200 milyon lira
maaş aldıklannı belirterek "Tek
amaamız, aflemizi kiınseye mub-
taç etmemek" dedı. tzmır'de de
Konak ve Karşıyaka'da grevler
Emek Platformu
Türk-Iş
lantıya
katilıyor
ANKARA (Cum-
huriyet Bürosu) - E-
mek Platformu Baş-
kanlar Kurulu bugün
Ankara'da toplanıyor.
Türk-tş'le DISK ara-
sında dönem sözcülü-
ğü nedeniyle tartış-
malara neden olan
toplantı Eğitim-Sen
Genel Merkezi'nde
yapılacak.
Yüzde 10 işkolu
barajı, hükümetin me-
murlarla ilgili olarak
hazırladığı KHK ve
Emek Platformu'nun
iç işleyişi gündemleri
ile toplanacak olan
Başkanlar Kurulu
toplantısına Türk-tş
dekatılacak.
Türk-lş Genel Baş-
kanı Bayrâm Meral in
dönem sözcülüğünün
KESK'te olması ge-
rektiği yönündeki
açıklaması ve Türk-lş
yetküilerinin DİSK in
belirlediği KHK ko-
nulu gündem madde-
sine itirazı, tartışmayı
bugüne taşıdı. Türk-lş
yönetim kurulu,
DlSK'i, Emek Plat-
formu'nu yetki gas-
pında bulunarak top-
lantıya çağırmakla
suçlamıştı.
DtSK Genel Baş-
kanı Süleyman Çetebi
ise iki konfederasyon
arasında yaşanan tar-
tışmalan Emek Plat-
formu'nun gündemi-
ne taşımak istemedik-
lerini, ancak suçlama-
lann sürmesı duru-
munda kendilennin
de sessiz kalamayaca-
ğını söylemişti.
Bu' arada önceki
gün toplanan Emek
Platformu TeknikKo-
mite toplantısında
konfederasyon tem-
silcileri arasında her-
hangi bir gerilimin ya-
şanmadığı, uyumlu
bir çalışma yürütüldü-
ğü bildirildi.
•Istanbul Büyükşehir Belediyesi ile Gaziosmanpaşa, Bayrampaşa, Güngören,
Adalar ve Üsküdar belediyelerinde çalışan toplam 8 bin 255 işçi, 6 aydır süren toplu
iş sözleşmesi görüşmelerinde antaşma sağlanamaması üzerine dün greve çıktı.
başladı, Antalya Büyükşehir'de
ise grev 28 Ağustos'ta.
Türk-îş'e bağlı Belediye- İş
Sendikası'nm örgütlü olduğu
Büyükşehir Belediyesi ve işti-
rakleri ile Gaziosmanpaşa, Bay-
rampaşa, Güngören, Adalar ve
Üsküdarbelediyelerinde çalışan
toplam 8 bin 255 işçi, 6 aydır
süren toplu iş sözleşmesi görüş-
melennde anlaşma sağlanama-
ması üzerine dün greve çıktı. ts-
tanbul Belediye Sarayı önünde
toplanan binlerce işçiye konu-
şan Nihat Yurdakul. Türkiye'de
soygunculan, vurgunculan, çe-
tecileri, hayali ihracatkaçakçıla-
nnı "muteber insan" olarak gö-
renlerin, ezilen işçi ve memur-
lann sesine kulak vermediğini
belirtti. Yurdakul. "Gürtuna,
yüreğindeki insan sevgisini bir
parça daha öne çıkarsın. Voksa
bu işin dönüşü yok. Milyarlara
varan maaş alıyorlar' diyekonu-
şarak kamuoyunu aldattılar. İş-
çilerin maaşlan 190- 200 milyon
Bra. Bizi tehdit edenlere soruvo-
rum. 190 milyon liravla nasıJ ge-
çinileeek?" dedi. Gürtuna"nın
önceki akşam yaptıklan görüş-
mede, "Bu çanşanlara 1 milyar
versek bileyeünez" dediğini öne
süren Yurdakul, "1 mflyaruı üç-
te birini istiyoruz, ona da oimaz
diyorlar" diye konuştu.
Beledıye-Iş Sendikası yetkili-
leri, Büyükşehir Belediyesi'nin
işçileri çalıştırmak için baskı
yaptığını, özellikle çöp toplama,
park bahçelerde çalışan işçilere
baskılartn arttığını vurguladılar.
tlçelerde çöplerin taşeron finna-
lar taranndan toplandıgını anım-
satan sendika yetkilileri, firma-
larla görüşerek onlann çöp top-
lamayı durdurmalannı, kendile-
rine destek vermelerini isteye-
ceklerini belirttiler. KESK Yö-
netim Kurulu üyeleri, Istanbul
Büyükşehir Belediyesi'ndeki
grevci işçilere destek ziyaretınde
bulundu. Yasa gereği ulaşım, it-
faiye, mezarlıklar ve hızır acil
servislerinde çalışan işçiler gre-
ve çıkamazken bu bölümlerde
çalışan işçilerin destek olmak
için ^vava&btnklarröğrenildi.
Şişli ve Avcılar belediyelerin-
de ise dün sabaha karşı süren gö-
rüşmeler grev uygulama-
sına bir-ıkı saat kala anlaş-
mayla sonuçlandı. Ümra-
niye, Zeytinbumu, Bakır-
köy ve Maltepe belediye-
lerinde çalışan 4 bine ya-
kın işçi ise 22 Ağustos Sa-
lı gününden itibaren greve
çıkacaklar. DtSK'e bağlı,
Genel- tş Sendikası yetki-
lileri de anlaşma sağlaya-
madıklan Beyoğlu, Bağcı-
lar, Bahçelievler, Fatih,
Eminönü, Küçükçekme-
ce, Kartal, Kadıköy bele-
diyelerinde 21-25 Ağus-
tos tarihleri arasında greve
çıkılacağını belirttiler.
İzmir'de de grev
tzmir Büyükşehir ve
metropol ilçe belediyele-
riyle Türk-tş'e bağlı Bele-
diye-Iş Sendikası arasın-
daki toplu iş görüşmeleri-
nın anlaşmazlıkla sonuç-
lanmasının ardından alı-
nan kararlar doğrultusun-
da Konak ve Karşıyaka'da
da grevler başladı. Gür-
çeşme'deki belediye te-
mizlik müdürlüğünde top-
lanan Konak Belediyesi
çalışanlan daha sonra be-
lediyenin Basmane'deki
binasına grev pankartını
astılar. Karşıyaka Beledi-
yesi'nde çalışan 350 işçi
de sabah saatlerinde Or-
nekköy şantiyesinde top-
lanarak grev pankartını
şantiye binasına daha son-
rada da Karşıyaka Beledi-
yesi binasına astı.
UMUT Operasyonu davası samğının ifade vermemesi stratejik olarak değerlendirildi
Ozmen zaıııaıı kazanma amacında
ANKARA (Cumburiyet Büro-
su) - UMUT Operasyonu davası-
nın ilk duruşması sanıklann em-
niyetteki anlatımlanm reddetmek
için yoğun olarak işkence iddi-
alarında bulunmasıyla geçerken
sanıklann savcı ve sorgu yargıç-
lığında verdikleri ifadelerde em-
niyetteki anlatunlannı yineledik-
lerine dikkat çekildi.
İfade vermekten kaçındı
tran bağlantısı ve suikastlann
kilit ismi Ferhan Özmen'in 15
gün önce kendisine iletilen iddi-
anameyi inceleyemediği gerek-
çesiyle ifade vermekten kaçın-
ması stratejik bir adım olarak de-
ğerlendiriliyor. Özmen'in önce-
likle diğer sanıklann anlatımlan-
nı dinleyerek nelenn ortaya çıka-
cağını gözlemeyi planladığı ve
bunda da başanlı olduğu belirti-
liyor. Aralannda gazetemiz ya-
zarlan Uğur Mumcu, Prof. Ah-
met Taner Kışlah. Prof. Muam-
mer Aksoy ile Doç. Bahrhe
Üçok'un da bulunduğu laiklik ve
demokrasi savunuculanna yöne-
lik suikastlann faillerinin yargı-
landığı davanın ilk duruşması sa-
nıklann işkence iddialan ve suç-
lamalan reddetmeleriyle geçti.
Suikastlann 2 kilit ismi Ferhan
Özmen ve Necdet Yüksel ile ope-
rasyonun kilit ismi Yusuf Kara-
kuş savunmalannı yapmak için
süre istediler. Sanıklann bu giri-
şimleri zaman kazanma çabası
olarak değerlendirilirken özellik-
le mahkeme başkanımn ilk sıra-
da ifadesini almak istediği Fer-
han Özmen'in "tddianame bana
geç ulaşü, aynca koğuşta 5 kişjy-
dik, oıüar da incelediler" diyerek
süre istemesi dikkat çekti.
Soruşturmayı yakından izle-
yenler, Özmen'in bu girişimle,
önce diğer sanıklann neler anla-
tacağmı görmek istemiş olabile-
ceğini vurguladılar.
Aynca, Özmen'in 29 Ağus-
tos'ta sona erecek olan pişman-
lık yasası'yla ilgili olarak net ka-
rar verememiş olabileceğine
dikkat çeken kaynaklar, Öz-
men'in kendisini yönlendiren
bazı odaklar tarafmdan pişman-
lık yasasmdan yararlanmaması,
emniyet, savcılık ve yedek yar-
gıçlıktaki anlatunlannı ne paha-
sına olursa olsun reddetmesi için
uyanlmış olma olasılığını da
gündeme getirdiler.
Kıhç, suçlamatan reddetti
UMUT Operasyonu çerçeve-
sinde Ferhan özmen'in adım ve-
rerek Ahmet Taner Kışlah su-
ikastı failleri ile diğer Kudüs Or-
dusu militanlannın yakalanması-
nı sağlayan sanıklardan Hasan
Kılıç'm ilk duruşmada bütün
suçlamalan reddederken ağır iş-
kence gördüğünü iddia etmesi
dikkat çekti.
Organize suç örgütü içinde yer alarak Egebank kaynaklannı kullanmakla suçlanıyor
Nail KeçelFye DGM soruşturması
HACERGEMİCt
Egebank'ın eski sahibi Yah-
ya Murat Demirel ile 50 kışi
hakkında organize suç örgütü
kurarak banka kaynaklannı kul-
landığı gerekçesiyle DGM'de
başlatılan soruşturma kapsa-
mında Cen Ajans Grey'in sahi-
bi MNafl KeçeK'nin dün ifade-
si alındı. Egebank AŞ yetküile-
rinin Keçeli'nin Cen Havacılık
Şirketi adıyla bankadan kullan-
dığı 4 milyon dolar krediyi De-
mirel'e aktardığuıı öne sürerek
Keçeli'yle ilgili suç duyurusun-
da bulunduğu öğrenildi.
Kredi anlaşması yapıldığı sı-
rada yüzde 96'sı Keçeli'ye ait
olan Cen Havacılık'ın söz konu-
su 4 milyon dolar krediyi ikı dı-
lün halinde kullandığı tespit edi-
lirken Keçeli'nin imzası şartı ile
tahsis edilen kredi de ise söz ko-
nusu imzayı görmediği için kre-
diyi vermek istemeyen Merkez
Şube Müdürü'ne Murat Demi-
rel'in bizzat devreye girerek ta-
lımat vermesi dikkat çekici.
Diğer dilim için de 21 Hazi-
ran 1999 tarihinde bu: yazı da-
ha gönderilirken, kredi tahsi-
sinden sonra kredi sözleşme-
sinin yok olduğu ve gerekli im-
zalann alınmadığı hazine mü-
fettişleri tarafmdan sonradan
tespit edilmişti.
Raporda adı geçen Akdeniz
adlıfinnanuıyöneticileriarasın-
da adı geçen Ayhan Tathgil de
EX3M'nin soruşturma kapsamı-
na aldığı kişiler arasında yer alı-
yor. Demirel ile Keçeli arasın-
daki ılişkilerin bununla da kal-
madığı edinilen bilgiler arasın-
da. Keçeli'nin Cen Havacüık'm
hisselerini Demirel'in şirketine
de\Tettikten sonra yine Demi-
rel'e ait Güven Havacılık'ta bir
süre yönetim kurulu başkanlığı
yapması dikkat çekiyor.
Egebank'ın yeni yönetimi ile
Keçeli arasındaki savaş büyük
gazetelerin ilan sayfalanna da
yansıdı. Elindeki gayrimenkul-
leri satışa çıkarmak isteyen
Egebank, bunun için ilan ver-
mek üzere üç büyük gazeteye
başvurdu. Ancak üç büyük ga-
zete de söz konusu ilanlan ka-
bul edemeyeceklerini bildirdi-
Çakıcı savcıya ifade verdi
Ulkücü mafyalideri, yak-
laşıkfld saat ifade verdi
Istanbul Haber Servisi - Ül-
kücü mafya lideri Alaattm Ça-
kKi, Fransa'nın Istanbul Baş-
konsolosluğu'ndaki bir yetkili-
ye suikastdüzenleyecekleri id-
diasıyla gözaltına ahnan 4 kişi
hakkında yürütülen soruştur-
ma kapsamında dün tstanbul
DGM'ye ifade verdi.
Kartal Özel Tip Ceza-
evi'nden öğle saatlerinde tstan-
bul Devlet Güvenlik Mahkeme-
si'ne (DGM) getirilen Çakıcı,
savcılann bulunduğu bölüme
çıkanldı. Çakıcı, tstanbul DGM
Cumhuriyet Savcısı Ali Yıl-
maz'a, bir süre önce Fransa'nın
tstanbul Başkonsolosluğu'nda-
ki bir yetkiliye suikast düzenle-
yecekleri iddiasıyla gözaltına
alınan 4 kişi hakkında yürütülen
soruşturma kapsamında yakla-
şık 2 saat ifade verdi.
Savcı ABYıbnaz, gazetecile-
rin sorulan üzerine "Bir suçtan
dolayı Alaattin Çakıcı hakkın-
da soruşturma yûrûtüyonım.
Bu soruşturma kapsamında
keiKnsinicezaevindencelpettik
ve ifadesini akük" dedi.
ler. Bu kararda kuşkusuz Keçe-
li imzası ile 21 Temmuz 2000
tarihinde bu gazetelere gönde-
rilen yazının büyük etkisi oldu.
Keçeli'nin söz konusu yazısın-
da, "Büdiğüıiz üzere, reklam
ajanslarryla mecra kunıluşlan
arasmdaküftşkileridüzenleınek
açısından yıDar boyu uygulana-
rak değişmez teamûDer haUne
gelmis kurallar vardır. Bu ku-
rallann başında her iki tarafaçı-
sından bugüne dek hiç ödün ve-
rilmeyen ambargo müessesesi
gehnektedir. Müessesediyorum,
çünkü ajans-mecraihşküerinde
tek bozulmavan Uke budur. Ce-
najansGrey'in Egebank'la olan
müsteri-ajans iüşJdsinden kay-
naklanan vasal alacaklan, ban-
kayadeviettaranndan elkonui-
masmdan sonra odenmemiş ve
Egebank'ın yeni yönetimi, tara-
fimıyrian mahkemeye verümiş-
tir. Bu durumda Egebank tara-
nndan verilecek her tür ilan,
reklam ve duvurunun borçlar
ödeninceyekadarambargo kap-
samına annması yukanda be-
b'rttiğim meslek teamfiOeri acı-
sından bir zorunluluktur"
DR. GÜRBÜZ ÇAPAN'
Asfalh ve Betonu Söküp
Atmak Gerekiyop
Ve yine Istanbul... Dünyanın bu en güzel kent-
lerinden birini tartışmak, yazmak ve düşünmek
için özel bir gündeme ihtiyacımızın olmadığını dü-
şünüyorum. Oysa, "Istanbul'u kurtarmak" için
proje, düşünce üretmenin günümüzde ne denlı
"demode" olduğunun da farkındayım. "Yine mi Is-
tanbul" diye başlayan alaycı nidalarla, bu Kentı
sahipsizliğin başıboşluğuna, kimliksizliğin renk-
sizliğine terk etmenin sadece bir Istanbul yöneti-
cisi olarak değil, bir Istanbul hemşehrisi olarak da
karşısındayım.
"Yöneticilik ve hemşehrilik" bilincim bu kente
bıkmadan usanmadan, her gün yeniden, bir daha
bir daha bakmayı, bu kenti okumayı öngörüyor.
Her seferinde görüyorum ki bu kent, Türkiye'nin
herhangi bir kenti değildir. Ne Türkiye'si! Bu kent
dünyanın eşsiz kentlerinden biridir. Evrenin en zıt
coğrafyalarını, Batı'yla Doğu'yu sadece fiziksel
olarak değil, kültürel olarak da birleştiren bir baş-
ka kent daha biliyor musunuz? Nice imparatorluk-
lara, dinlere ve kültüriere kaptsını açan bir zengin-
likten söz ediyoruz. Istanbul'un tarihi, kültürel mi-
rası bilinmeden, sahip olduğu coğrafya kavranma-
dan Istanbul hemşehrisi olunamaz, Istanbul yöne-
tisi ise hiç olunamaz. Bu değerier kavranmadan
Istanbul'a iade-i itibar yapılamaz. , .•/•*«•.
•••
Ne yazık ki şimdiye değin Istanbul'a böyle ba-
kılmadı. Istanbul hep sayılaria, nicelikleriyietanım-
landı. Kente sadece betonun ve köy kültürünün
egemen olmasının altında da bu niceliksel tanım
vardı. Kentler, uygarfık tarihinde daima üst kültü-
rün ifade edildiği birimler olmasına karşın, bu te-
mel doğru Istanbul özelinde zoriandı.
1950'ler Istanbui'a niceliksel bir politik anlayış-
la bakıldığı dönem oldu ve elbette ki aynı tarihler,
Istanbul tahribatının da başladığı krıtik bir dönem
oldu. Biraz hafızalanmızı zoriayalım. Kenti yeniden
imar ettinme aldatmacası altında gerçek Istan-
bul'un ya da bir başka tanımlamayla eski Istan-
bul'un tarihi dokusunun yok edilmesi devlet poli-
tikası oldu. lleriki yıllarda geri dönülemez bir trafik
sorunu yaratacak yollar, tarihi kent çekirdeğinin
bağnnda bir yırtık gibi uzandı. Kentin mimari do-
kusu tahrip edilirken aynı tahribatın hemşehrileri-
ne yönelmesi sürpriz değildi. Bu hemşehrileri ki,
kültürel, dinsel ve dilsel farklılıklar taştyoriardı. Yuz-
yıllardır bir arada yaşayan Rumların, Türklerin, Er-
menilerin, Yahudilerin ve daha pek çok etnik un-
surun geçerli bir ortak paydalan vardı. Onlann üst
kimliklerini Istanbul tanımlıyordu ve o yıllarda Is-
tanbul bu topraklarda üst kültürün ifade edildiği tek
ömekti. Rumlan kovan, surları yıkan, cumbalı ko-
naklan yok eden her balyoz aslında Istanbul'da
yağmacı, bireyci kültüre (kültürsüzlüğe) yeraçıyor-
du. Böylelikle Istanbul'u kimliksiz bırakrnanın yo-
lu açılmış oldu. ; ^Jj ı
•••
Ne yazıktır ki yıllardır süren bu "zu/üm'' fçih Is-
tanbul'dan özür bile dilenmedi. Oysa Fatih Sul-
tan Mehmet sadece "üç günlük birzulüm" gö-
ren Istanbul için gözyaşı dökmüştü. Fatih, Istan-
bul'un fethinden sonra kentin üç gün boyunca
yağmalanması üzerine pişmanlık duymuştu. Ken-
tin kapı kollanna, pervazlanna kadar söküldüğü-
nü gören Fatih'in bu pişmanlığını Zağanos Pa-
şa'ya ağlayarak dile getirdiği söylenir. Daha son-
raki dönemde ise Fatih'in yaşamı boyunca kentin
yeniden kurulması çabasıyla tarihe karşı borcunu
ödediğini görüyoruz. Suttan Ahmet, Ayasofya'yı
yıkmadı, hemen karşısına onun kadar görkemli,
kendi adını taşıyan anıtsal camiyi yaptı. Osman-
lı'nın son dönemlerinde AbdüJhamrt hâlâ Istan-
bul'un gözbebeği olan Sirkeci Gan, Postane bina-
sı, Sansaryan Hanı ve daha nice anıtsal yapılara
imza attı.
Birde bugüne bakın. Istanbul'un bu gününe ni-
celiksel gelişmeye önem veren, tarihi kültürel de-
ğerieri yok sayan sağ düşünce imza attı. Tarihi ve
kültürel tahnbatla eş anlamlı olarak bu güzelim
doğa da yara aldı. Sınır tanımayan kâr hırsı, önce
Altınboynuz'u fabrika artıklanyla doldurdu. Altın-
boynuz'a acımayan zihniyet Boğaziçi'ni tıraşladı;
zevksiz, kimliksiz yapılarla bu doğa harikası, bin-
lerce yıllık görüntüsünden uzaklaştınldı.
Istanbul için yapılacak en iyi projeler "onurpro-
ejeleri" olmalıdır. Onur projeleri, geçmişin değer-
lerini koruyarak getecek kurmayı hedeflemelidir. Is-
tanbul Balat'tır, Galata'dır, Fener'dir, Fatih'tir, Emi-
nönü'dür. Yani Istanbul üzerini betonla örttüğümüz
sayılı bölgelerdir. Istanbul'da yeniden eskinin izle-
rini aramalıyız. Onur projeleri, kentin kimliğini ve
onurunu ortaya çıkaracaktır. Asfaltı ve betonu bir
kir gibi kazımak, söküp atmak gerekiyor.
Istanbul'un kimlik değerierine tutunarak yenilen-
mesi birfantezi olarak görülebilir. Istanbul'dan be-
tonu atmak için karşımıza önce çıkarian zedelenen
Istanbullular çıkacaktır. Kuşkusuz istanbul için ya-
pılacak her şey, kent küttürünü, kimliğini ve bunu
tanımlayan yapılan açığa çıkarmakla, betonu or-
tadan kaldırmakla sınırlı değil. Bu bir süre için ka-
rariılıkla ve kavga göze alınarak yapılır. Ancak asıl
sorun, Istanbul'un kimliğine uygun kentliterin, hem-
şehrilerinin olmasıdır. Istanbulluluk bilinci sadece
Istanbul'u yönetenlerde değil, Istanbul'da yaşa-
yanlarda da olmalıdır. Ne yazık ki her iki koşuldan
da yoksunuz. Kişisel ve sayısal büyüme bilinci, yö-
netenler ve yönetilenler arasında bir ortaklık biçi-
minde sürüyor. Elbette bu kalıcı bir durum değil.
Bizce, bu sürenin uzun olması, kentin gerçek kim-
liğini, uygarlık ölçütlerini "konuklanna" kabul etti-
remeyeceği anlamına gelmez. Bu tarihsel durum
er ya da geç gerçekleşecektir. Istanbul şimdiye
kadar kendi dinamiklerini ve gücünü kullanamadı.
Bu, Anadolu insanının aş, iş, eğitim, gelecek ara-
yışının ve merkezi iktidarlann müdahalelerinin ne
denli güçlü olduğunu gösteriyor. Bu aşılmalıdır. Ar-
tık kent, kendi değerierine sahip çıkarak kendi ka-
rariannı verebilirduruma gelmelidir. "Geleceğin Is-
tanbullulan, Anadolu'dan kaçarak sığınanlardeğü,
Istanbul'da doğan kuşaklar, gençler tarafmdan
oluşturulacaktır. Esklden "Almancı" diye alay edi-
len, aslında Almanya'ya geçim derdiyle kaçıp gi-
den yurttaşlarımız vardı. Onlar uzun yıllar değişme-
den direndiler. Şimdi çoğu yurduna, köyüne dön-
dü. Ancak çocuklan ve torunlan şimdi Avrupa'ya
yönetici oldular. Kent yönetimlerini, ülke parlamen-
tolannı dolduruyorlar. Bizim çocuklarmız da Istan-
bul için "benim kentim"diyor. Işte Istanbul'un ay-
dınlık geleceği burada saklı.
'Esenyurt Belediye Başkanı . .