Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
21 EYLUL 1999 SALI CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
'Kıbns içm yeni
plan yok'
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Başbakan Bülent
Ece\ıt. ABDgezisi
öncesınde ABD"nin Ankara
Büjükelçisi Mark Parris'i
kabul ederken yeni bir
Kıbrıs planının söz konusu
olmadığını söyledi. Ecevit.
diin Başbakanlık Resmi
Konutu'nda ABD"nin
Ankara Büvükelçısi Mark
Parris'i kabul etti. Ecevit.
ABD'ye26Eylül-2Ekim
tarihleri ara<îinda yapacağı
resmi zıyaretın aynntılannı
görüştüklerıni belırterek
Parns'ın yarın ABD'ye
gıdeceğinı söyledi Yeni bir
Kıbn.s planının gündemde
olup olmadıgının sorulması
üzenne Ecevit. "Hayır. öyle
bir şey söz konusu değil"
dıve konuştu.
Kablolu kanal
sayısı 89 olacak
• ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) - Türk Telekom
Genel Müdürii Fatıh Yurdal.
kablolu TV'ye 44 yeni kanal
eklenerek kanal sayısının
89'a ula^t!rılaca|ını bildirdi.
Yurdal. Türkıye'de
telekomünikasyon
hızmetlerinin düzenlenmesi
ıçın telekomünikasyon
kurumu kurulacağını
sö> leyerek tele\ izyonda
yavın yapan kanal sayısının
89'a çıkanlacağını bildirdi.
DGM'den 2
tutuklama
• İstanbul Haber Servisi -
PKK liderı Abdullah
Öcalan'ın çarptınldığı ölüm
cezasınm onanması halinde
İstanbul'da çeşitli
bombalama eylemlerini
gerçekleştirdikleri iddiastyia
yakalanarak gözaltına
alınan 4 kışıden Sait Inadı
ve Mahmııt Çelik. İstanbul
DGMce tutuklanarak
cezaevme konuldu.
Bakınköy'de
• istanbul Haber Servisi -
Bakırköy"de otopark
görevlisi olarak çalışan bir
kişı. otomobıhnm içınde.
başına tek kurşun sıkılmış
halde ölü olarak bulundu.
Ismınuı Kerim Karagöz
olduğunu bıldiren emniyet
vetkılileri karagöz'ün
otomobilinde, 7
65 mm
ç-apında bir tabanca ıle bıra
şişelerıne rastladıklannı
bildirdi ler.
Kültüp-Sen'den
tepki
• ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) - Kültür-Sen
Ankara Şubesi. Devlet
Tijatrolan'ndaki görevden
almalar \ e ardından yapılan
değışıklıklerin deviet
anlayışına. bürokratik
teamüllere \e sanatın
ahlakına aykın olduğunu
vurguladı.
Anderson
Ödülü'ne adaylar
• İstanbul Haber Servisi -
Merkezi İsvıçre'de bulunan
IBBY tarafından verilen ve
çocuk edebıyatının Nobel'i
sayılan Anderson Ödülü'ne.
bu kuruluşa üye olan Çocuk
Yayınları Derneği. yazar
Gülten Da> ıoğlu ve çizer
MiLstafa Delioğlu'nu aday
gösterdi.
Gürtuna döndü
• İstanbul Haber Servisi -
Lğradığı deprem felakcti
nedeniyle Yunanistan'ın
başkenti Atina'ya yaptığı
ziyaretı tamarrrlayan
tstanbul Büyükşehir
Beledı\e Başkanı Alı Müfit
Gürtuna Türkıye'ye döndü.
Gürtuna. ıki ülke arasındaki
ılişkılerin geliştirilmesi için
Atina Belediyesi ile
program oiuşturduklannı
belirtti
Sanal mezunlar
• A\KARA (Cummıriyef
Biirosu) - ODTL "nün
başlattıgı Türkiye'nin ilk
Internet eğitirn programı
"internete Dayalı Eğıtim-
Asenkron"(tDE-A)ilk
mezunlarını verdi. Vlayıs
|998'de başlayan ve 15 ay
devam eden kursu başanyla
sonlandıran öğrenciler dün
sertifikalanm aldılar.
Yalova'da okul onanmı ihalesini savunan Çalışma Bakanı, '2-3 milyarlık küçük işler' dedi
Okuyan üküçümsedi• Çahşma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı
Yaşar Okuyan,
Yalova'da hasarlı 16
okulun ihalesinde
usulsüzlük yapıldığı
iddialannı "Çok ciddi
bir şey değil" şeklinde
savundu. Yaşar
Okuyan, "Bunlar 2,4
ve 5 milyar
rakamlarda küçük
onanm ile ilgili ihale.
TopJamı da 70 milyar
kadar" dedi.
ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) - Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanı Yaşar
Okuyan, Yalova'da hasarlı 16
okulun onanm ihalesinin,
aralannda MHP ve ANAP'lı
il örgütü yöneticilerine
telefonla verilerek usulsüzlük
yapıldığı yönûndeki iddialara
dikkat çekici bir savunma
getirdi. "Çok ciddiye alınacak
birşey değü" diyen Okuyan,
"Bunlar 2,4 ve 5 milyar
rakamlarda küçük onanm ile
ilgili ihale. Toplamı da 70
milyar kadar" dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanı Okuyan. dün
Cumhurbaşkanı Sükyman
DemireL Başbakan
Yardımcılan Hüsamettin
Ozkan ve Devlet Bahçeli'yi
ziyaret ederek bakanlığının
başlattığı "Kardeş Afle
Kampanyası"yla ilgili bilgi
verdi. Kampanyayi
destekledıkJerini belirten
Demirel, bütün yurttaşlara
kampanyaya katılma
çağnsmda bulundu.
'Yaralar sarılacalc'
Depremde 100 bin ailenin
evsiz kaldığını. 20 bine yakın
yurttaşın yaşamını yitirdiğini
ve 30 bin yurttaşın da
yaralandığını anımsatan
Demirel, Türkiye'nin bu
yarayı da saracağını
vurguladı. Demirel, deprem
bölgesindeki bir aileyle degil,
tümüyle dayanışma içinde
olacağını belirterek "Çünkü
benim, milli birliği. devleti
temsil eden bir kişi olarak bir
seçme yerine herkesi
kucaklamam gerekir.
Depremden zarar gören
ailelerûi hepsini kardeş aik
ilan ediyorum. hepsini
kucaklıyorum. Bana düşen ne
varsa hepsini yapanm" diye
konuştu.
Okuyan; Bahçeli ve Özkan'ın
da kampanyaya destek
verdiklerini belirterek bundan
sonra siyasi parti liderieriyle
görüşeceğini ve kampanyaya
ilişkin bilgi sunacağını
bildirdi.
Hginç açıklama
Okuyan, bir gazetecinin
Yalova'daki okul onanm
ihalesinde usulsüzlük
yapıldığı yönûndeki iddiaJan
anımsatması üzerine şu
açıklamayı yaptr
"Yalovadaki Milli EğHim
BakanhğTna bağlı 37 okulda
depremden dolayı hasar
ohışmuştu. Bunlardan
ilköğretim okullan olan 20
tanesinin bakım onanmı için
ihale söz konusu oldu. 2
miryardan 6 miryar, 5 milyar, 4
miryar gibi rakamlarla küçük
onanm Ue ilgili ihale. 20
okulun toplamı da 70 milyar.
16 finnaya verümiş, usule
aykın bir şey yok. Bunu baa
çevreter çok speküle etttter.'"
Soruşturma başlatıldı
Bakanlar Kurulu'nun geçen
haftaki toplantısında konuyla
ilgili olarak Başbakan Bülent
Ecevit'e bilgi sunduğunu
anlatan Okuyan, yapılan
işlemlerde hata olup
olmadıgının yerinde
görûlmesi için bir soruşturma
başlatıldığını söyledi. "Ama
benim gördüğüm
spekülasyon" diyen Okuyan,
"16 tane firmava yaldaşık 20
okulu verilmiş. toplamı da 70
milyar. 2 miryar, 3 milyar, 4
milyar. Bu tip iddialar orada
bu kadar zor şartlar altında
görev yapan kamu
yöneticilerini biraz üzer, yorar,
yanüş şe>lerdir. Ciddiye
ahnacak bir şey degil" diye
konuştu.
Artçı depremde yaşamını yitirdi
DISK'üAiak
toprağaverUdi
İstanbul Haber Servisi -
Büyük deprem sonrası 13
Eylül'de meydana gelen art-
çı deprem sırasmda paniğe
kapılarak birinci kattan atla-
yan DtSK'e bağlı Tüm Kâ-
ğıt Sanayiı Işçileri Sendika-
sı (Tümka-lş) Genel Başka-
nı Selahattin Atak dün topra-
ğa verildı.
Tümka-lş Genel Başkanı
Selahattin Atak'tn cenazesi,
yaşamını yitirdiği Çapa Tıp
Fakültesi'nden almarak önce
Yenibosna Cemevi'ne götü-
rüldü. Cemevindeki dini tö-
renin ardından Bağcılar'daki
evine götürülen Atak'ın ce-
nazesi, daha sonra Mer-
ter'deki DİSK Genel Merke-
zi'nin önüne getirildi. Bura-
da düzenlenen törende konu-
şan DİSK Genel Başkanı
Vahdettin Karabay. Marma-
ra depreminde 70 DtSK üye-
sini kaybettiklerini. Atak'la
bırlikte acılannın daha da
büyüdüğünü belirtti.
Atak daha sonra Sanyer
Çayırbaşı Mezarlığı'nda top-
rağa verildi. Törenlereyakın-
ları. DİSK Genel Başkanı
Karabay. DtSK Genel Sek-
reteri Murat Tokmak. ÖDP
Genel Başkanı Ufiık L'ras.
eski DtSK genel başkanla-
nndan DSP tstanbul Millet-
vekilı Rıdvan Budak Saba-
hat Türkler, sendıka yöneti-
cilen ve işçiler katıldı. Selahattin Atak Sanyer Çayırbaşı Mezarlığı'nda törenJe toprağa verildi. (Fotoğraf: HATÎCE TUNCER)
Cumhuriyet'in Rekabet Kurulu'na yaptığı başvuruya destekler sürüyor
asın Korunm
' ngik«- -J r
İZMİR / İSTANBLL (Cumhuriyet) - Gaze-
temızın basındakı dampıng uygulamasıyla ılgı-
li Rekabet Kurulu'na yaptığı başvurunun ardın-
dan, bu gırişime destek ve damping uygulama-
sma tepkiler sürüyor.
Tüketici haklannı savıınan dernekler. basın-
daki tekelleşmenin okurlann dogYu bilgilenme
hakkını tehdit eder hale geldiğıne dikkat çeker-
ken. sendika temsilcileri de çalışanın emeğinin
hakkmı vermeyen ve maliyetinın çok altında sa-
tan kuruluşlann hangi kaynaklardan beslendi-
ğinin ortaya çıkanlması gerektiğinı söylediler.
Tüketıciyı Koruma Derneği (TÜKODER)
Genel Başkanı MehmetSevim, basındaki tekel-
leşmenin. tüketicinın doğru haber alma hakkı-
nı elmden alan bir olgu olduğunu vurgulayarak.
gazetemızın Rekabet Kurulu'na yaptığı başvu-
ruyu olumlu ve yerinde bulduklannı söyledi.
Rekabet Kurulu'nun konuyu dikkatle ınce-
lemesi ve harekete geçmesı gerektığini belirten
Sevim. "Tüketici dernekleri olarak biz. Cum-
huriyet'in ortaya kovduğu tavn destekliyor ve
kuduyonız. Basın artık tüken'cikrin doğru bil-
gilenme hakkını korumalı ve bu hakka saygı
dujmahdu". Tükeu'cilerinekonomikdurumlan-
na zarar veren tekelleşme mutlaka önlenmeüve
basın.gerçek işlevi olan doğru habervermeözet-
Bgine yöneünehdir"' dedi.
Sevim, Tüketıcinin Komnması Yasası'nın
11. maddesinin. gazetelerin kültürel üriinlerdı-
şmda başka bir ürün veremeyeceğini öngördü-
ğünü de anımsatarak şunlan söyledi:
"Hangi partiden olursa olsun. başa gelen sa-
nayi ve ticaret bakanlan bu yasayı bir türhı yu-
rürlüğe koşmadılar. Yasaya
göre basın kuruluşlannın
promosyon vapmalan yasak
olmasına karşın. 1997 yılnıın
ocak aymdan beri gazeteler
her türlü ürünü dağttıyorlar.
Promosyonlann önlenmesi
için bu ürünlere devlet tara-
fından getirilen indirim ve
muafîyetlerin kaldınlması
gerekiyor. Bu kuruluşlar bir
ürünü okuyucuya v-ermhnr.
pazarbyorlar. Bu ashnda bir
satış tekniğidir. Vergj yasala-
n gereğince gider olarak gös-
teriyorlar. Daha fazla ödeme-
leri gerekirken, vüzde 1KDV
ödüyorlar. Rekabet Kurulu
mutlaka harekete geçmelidir.
Kurulun elinde geniş yetkiler
var. Rekabet Kurulu daha iş-
ler hale getirilmeli. birçok
alanda vaşanan haksızlıkla-
ra duyarsız kalmamalıdır."
DtSK Ege Bölge Temsil-
cisı Musa Çam da gazetemi-
zin Rekabet Kurulu'na baş-
vurusunu doğru bulduklanru
söyledi. Sadece kâğıt masra-
fi 80 bin lira olan bir gazete-
nin, maliyetinin çok altında
ve promosyonla birlikte sa-
ülması anlayışmın karşısında
durulması gerektiğinı voırgu-
layan Çam şöyle konuştu:
"Bu. namusuyla çahşan
gazetelere büyük bir haksız-
lıkür. En başta Cumhuriyet
gazetesine karşı bir büyük haksıznktır. Çahşa-
nını kölegibi kullanan veemeğinin hakkını ver-
meyen gazetelerin. maliyetinin çok altında sat-
masının hangi kaynaklardan beslendi0 gün ışı-
ğına çıkanlmalı ve toplum bu konuda bilgilen-
dirilmelidir. Devletten. halkın cebinden alınan
ucuz krediler ve geri ödenmeven teşvikler orta-
ya çıkanlmalı ve bu haksı/ rekabet mutlaka ön-
lenmdidir. Rekabet Kurulu'nun olaya müdaha-
le etmesini ve bu haksıziıklann giderilmesini is-
tiyoruz."
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Yöne-
tım Kurulu. basında yaşanan dampıng uygula-
masmın. çalışanlarbakımından tehlikeli oldu-
ğunu belirtti. "Tekelci sermavenin basın sektö-
ründe başlarnğı damping uvgulaması hem ta-
rafsız ve özgür basın organlannın varlığını sür-
dürmesi bakımından hem de oku> ucularve ba-
sınemekçileri bakunından tehlikeli bir boyutal-
mışör" sözlerıyle görüşlerını dıle getiren
TGS'nın açıklaması şöyle:
"Medya patronlan. yıUardır okuvuculan
yüksek ilyatla gazete satarak kandırmışlar, ver-
dikleri promosvonlann malivetini yine okuyu-
culardan çıkarmışlardır. Bugün ise' Herkes ga-
zete okusun' adı altında yapılan fîyat indirimi
tam anlamryla halkı aldatmakür. Böylesi biror-
tamdaCumhuriyet gazetesinin. Rekabet Kuru-
lu'nu göreve çağırması ve haksız rekabetin ön-
lenmesini istemesi olumlu bir yaklaşımdır. TGS
olarak, yarahlan bu haksız rekabetin yalnızca
fiyat kırnıa açısından değil. sendikal bakımdan
da giderilmesi gerektiği kanısındav ı/-"
TGS Yönetım Kurulu avnca. kendileri tara-
fından hazırlanan ve TBMM gündeminde bu-
lunan Basında Asgari ve Zorunlu Kadro Çalış-
tırma Yasasf ntn çıkanlmasıyla ilgili teklıfleri-
nin ivedilikle ele alınmasının zorunlu olduğu-
nu vurguladı.
Atatürkçü Düşünce Demeğı (ADD) İstan-
bul fl Merke7 Şube Başkanı Bi^e Bilgiç, "ba-
sında tekelleşmenin demokrasiyie çelişkilir
ol-
duğunu belirterek "Demokrafjk tophımun vaz-
geçilmez unsuru olan yasama, yüriitme ve yar-
gıdan sonra 4. güç olan basında tekelleşme eğj-
linıi Türk demokrasisine büyük darbe vurmak-
tadır" dedi.
Bilgiç. "basında tekelleşme ve haksız reka-
bet" ile ilgili yaptığı yazılı açıklamada şunlan
söyledi'
"Özellikle 1980 sonrası basın dışısermavenin
basına el atması Türk basınında kirlenmişliği,
çüriimüşiüğü en üst boyutaçıkarnuş,demokra-
siyle çelişkili olan tekelleşme eğih'mini ortaya çı-
karmıştır. \azıb basında karşımıza çıkan tekel-
leşme eğilinıi. demokrasilerdeki fikuierin siya-
sal yapı içerisinde özgür bir şekilde dolaşmast-
nı engellemekte ve demokratik yapıya zarar ver-
mektedir. Liberal Barı demokrasilerinde biie te-
kelleşmeye karşı yasal düzenlemeler yapıhrken
ülkemizde basın konusunda ciddi bir antitekeJ
yasasının olmaması kaygı vericidir. Bu bakım-
dan yazılı basında yaşanan fıili tekelleşme olgu-
su ciddiyetle değerlendirilmesi gereken bir du-
rum olarak karşımızda durmaktadır. Demok-
ratik yapının zarar görmemesi için bu konuda-
Id yasal duzenlemelerin bir an önce yaptlması
gerekmektedir."
Rekabet Kurulundakibasınsorusturmalarında adlar aynı
6 dosyasonuçlanmayıbe/dfyor
EkonomiServisi -Basındaki te-
kelleşmenin getirdiği rekabeti bo-
zucu ortamla ilgili Rekabet Kuru-
lu'na suç duyurusunda bulunan
Cumhuriyet gazetesinin başvuru-
su, kurulun bugünkü toplantısın-
da ele ahnmayı beklerken kurulun
önündeki soruşturma dosyalan da
giderek büyüyor.
Medya kartellerinin yarattığı
olumsuz koşullarla ilgili halen Re-
kabet Kurulu'nun elindetoplam 6
soruşturma dosyası bulunduğu
belirlendi. Bu soruşturmalarda y-
er alan gruplann hemen hemen
aynı isimlerolması ise dikkat çe-
kiyor.
Rekabet Kurulu'nun elinde bu-
iunan ve son yazılı savunmalann
ardından sözlü savunma toplantı-
sının yapılacağı soruşturma dos-
yalanndan birinde Prime Medya
Filmcilik AŞ. Mepaş Pazarlama
AŞ, Satel Sabah Televizyon Pro-
düksiyon AŞ. BİMAŞ Birleşik
Medya Pazarlama AŞ, DTV Gör-
sel Yayıncdık AŞ, televizyon ka-
nallan reklam yeri piyasasında re-
kabeti sınırlayıcî uygulamaîan ne-
deniyle suçlanıyorlar.
Yine sözlü savunma aşamasına
gelen bir başka dosyada ise Mepaş
Medya Pazarlama AŞ, Prima
Medya Filmcilik AŞ. BİMAŞ Bir-
leşik Medya Pazarlama AŞ hak-
kmda televizyon kanallan reklam
yeri piyasasında uyumlu eylem
halinde azami satış fiyatımn belir-
lenmesine ilişkin suçlama yer alı-
yor.
Rakabet Kurulu'nun elinde
bunlann yanı sıra 6 ay içinde so-
ruşturma raporu hazırlanacak olan
iki adet dosya bulunuyor. Yay-Sat
ve BBD'nin ortaklaşa kurduklan
Biryay AŞ'nin gazete ve dergi da-
ğıtım piyasasında rekabeti kısıtla-
yıcı uygulamaîan nedeniyle açılan
soruşturmanın halen devam ettiği-
ni belirten Rekabet Kurulu yetki-
lileri, yine Hürriyet Gazetecilik ve
Matbaacılık AŞ' Milliyet Gazete-
cilik AŞ, Sabah Yayıncılık AŞ'nin
gizli ya da açık anlaşmalar yoluy-
la satış fiyatlannı tespit ettikleri-
ne ilişkin yüriitülen soruşturmay-
la iîgili de 6 ay içinde gerekli ra-
porun hazırlanacağını dile getrr-
diler.
Futt>ol maçfarı da
gözattımia
Öte yandan Cine 5 Filmcilik ve
Yapımcılık AŞ ile Türkiye Futbol
Federasyonu arasındayapılan söz-
leşmenin uygulamasma yönelik
olarak Cine 5'in özet görüntü sa-
tışlanndaaynmcı fiyat uygulama-
sı nedeniyle yürütülen soruşturma
da sözlü savunma aşamasına gel-
miş durumda.
Cine 5'le ilgili soruşturma sü-
rerken soruşturma konusu olan
ihalenin tekraredilerck Uzan Gru-
bu'na ait Teleon'a tüm uyanlara
karşın verilmesi üzerine Rekabet
Kurulu yeniden devreye girdi. Ku-
nıl, Teleon Reklamcılık ve Film-
cilik Ticaret AŞ'nin bilrim duru-
mu kötüye kullandjğı ve bu yolia
4054 sayılı kanunun 6. maddesini
ihlal ettıği gerekçesiyle kurum
hakkında soruşturma açö.
Cem-Papandreu
Deprem
çevikgücü
kuruluyor
NEWYORK/MOSKA-
VA (AA) - Dışişleri Bakanı
Ismail Cem ve Yunanistan
Dışişleri Bakanı Yorgo Pa-
pandreu. Nevv York'ta ani
bir görüşme yaparak BM
şemsiyesi altında bir deprem
çevik gücü oluşturulması
konusunda anlaşmaya vardı-
lar. Deprem çevik gücü öne-
risini Rusya da paralel bir
öneriyle destekledi.
BM Genel Kurul çalışma-
lanna katılmak üzere Nevv
York'ta bulunan iki ülkenin
dışişlen bakanlan, Türkiye
ve Yunanistan'ın, yaşadıkla-
n son depremler nedeniyle
bu alanda hayli tecrübe ka-
zanmış olduklan noktasın-
dan yola çıkarak bu dene-
yimlerinden öteki ülkeleri
de yararlandırma doğrultu-
sunda ginşim başlatma kara-
n aldılar.
Bakanlaı, çekirdeğini iki
ülkenin arama ve kurtarma
timlerinin oluşturacağı ulus-
lararası bir "deprem çevik
gücü" oluşturuhnası fikri
üzerinde durdular ve bu hu-
susu bir karar tasansıyla bu-
gün başlayan BM Genel Ku-
rulu'nun onayına sunma ko-
nusunda görüş birliğine var-
dılar.
Genel kurulda karara bağ-
lanacak tasan, BM deprem
çevik gücünün çekirdeğini
Türk ve Yunan arama ve
kurtarma ekiplerinin oluş-
turmasım öngörüyor. Dep-
rem çevik gücü fikrine Rus-
ya'dan da destek geldi.
Kısaca "beyaz miğferij-
ler" olarak da anılacak BM
deprem çevik gücü, her an
görevehazır vaziyette bekle-
yecek ve herhangi bir ülke-
den talep geldiği anda derhal
o ülkeye giderek deprem fe-
laketzedelerinin yardımına
koşacak. Genel kurula su-
nulacak karar tasansının da
yine Türk ve Yunanlı uz-
manlarca kaleme alınacağı
ve birkaç gün içinde genel
kurul başkanlığına verilece-
ği öğrenildi. Deprem çevik
gücünün koordinasyon mer-
kezi Nevv York'ta bulunacak.
Çevik gücün masraflan ise
katılımcı ülkeler tarafından
karşılanacak.
Papandreu çarşamba,
Cem ise perşembe günü ge-
nel kurula hitap edecek. Iki
bakanın aynca cuma günü
yeniden bir araya getaıeleri
ve bu kez siyasi konulan ele
almalan bekleniyor.
KİCEM raporu
TÜPRAŞ'ta
yönetim sorumlu'
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Kamu tşlet-
meciliği Geliştirme Mer-
kezi Vakfının (KİGEM)
hazırladığı rapor, TÜP-
RAŞ'ın lzmit Rafineri-
si'nin yangınında yaşanan
yönetim zafıyetini ortaya
koyarken Ozelleştirme
Idaresi Başkanlığı'nın so-
rumluluğuna dadikkat çe-
kildi. Raporda, depremın
"yoksullardan sermayeye
büyük bir kaynak transfe-
ri aracı olma tehdidine"
dikkat çektı.
KlGEM'in TÜPRAŞ-
lzmit Rafınerisi' nde yaşa-
nan yangınla ilgili hazır-
ladığı raporda, 1990'lar-
dan beri ozelleştirme kap-
samında olan bu kuruluş-
lann yönetim kademeleri-
nin atanmasuıın yahıız si-
yasilere ve Ozelleştirme
Idaresi BaşkanlığYna bı-
rakılması, nitelikli işgücü-
nün giderek azaltılması.
bakım-onanm ve teknik
donanıma ilişkin alanlara
yaörım yapılmaması. kay-
nak aktanlmaması. kamu-
sal denetimin olmaması-
nın yönetsel kararlarda
yanlışhk ve sorumsuzluk-
lara yol açtığınm deprem-
le çıkan yangın faciasıyla
açıkça görüldüğü belirtil-
di.
Piyasa değeri 2.5 mil-
yar dolar olan fzmıt Rafi-
nerisi 'ndekı yangına yapı-
lan müdahaleye ilişkin şu
saptamalarda bulunuldu:
"Yangın gününün öğle-
den sonrasında yangın de-
vam ederken yangının
kontrol altına ahndığıran
söylenmesi ve belediyeden
gelen itfaiye ekibinin dev-
reye sokulmaması. TÜP-
RAŞ'ta nelerolduğu soru-
sunu akla getirmektedir.
Yönetim tarafından ilk an-
da söndürme-soğutma
ekipleri veyönetim bürota-
nndaki ekipler geri çekil-
miş, insan zaiyan verme-
mek, ancak en kısa sürede
gerekenin yapüması kura-
h işletihnemiş ve felaket
halinden acil hale bir tür-
lü geçikmemiştir. Yangın
ekibi dahil tüm personetin
tesisi terk etmesi ile yangın
3 tankta sürerken dışan-
dan herhangi bir soğutma
işlemi ve sondürme faali-
yeti de yürütülmediği tele-
vizyon ekranlannda açık-
çagörülmüştür. Ertesi gün
televizyoıüarda TÜPR.'VŞ
ve bdediye personelinin
TÜPRAŞ köprüsünde
toplanmalan için anonslar
yapdmaktaidi. \ncak. ön-
ce bir tankta. sonra 3 tank-
ta süren yangın. 7 tankta
görübneye başlanmış, yan-
gın depremden de daha
büyük bir tehlike olmaya
başlamıştır. Daha sonra,
Almaırya, Azerbaycan,
Hollanda, Kazakistan,
Ukrayna ve Rusya'dan ge-
len ekipkrin çabalanyla
sondürme ve soğutma iş-
lemleri yapılmış. ancak 2
günde yangın kontrol altı-
na aunabilmiştir. Oysa.
Tt'PRAŞ'ın tüm buhar
gereksinimini karşılayan
buhartribünü. benzîn mo-
toru ile çahşan pompalan,
köpük topu. köpük jene-
ratörü. 2^ inçlik su hor-
tumlan. soğutma suyu. 2
adet demineraKze su ünite-
si, ham su. yangı suyu, ser-
vis ve enstrüman hava sis-
temlerinin ve 101 güvenlik
göreviisi ile eğitimli teknik
görevlilerinin var olduğu
bilinmektedir."
Deprem raporu
' Yanlış yatmmlar
felaketi getirdi'
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Kamu tşlet-
meciliği Geliştirme Mer-
kezi Vakfi'nın (KİGEM)
"Ülke Yönetiminde Yapı-
lan Yanhşlar Depremi Fe-
lakete Dönüştürdü" baş-
lıklı raporunda, Bayındır-
lık ve tskân Bakanlığı'nın
"Yapı Denetim ve Sonım-
luluk" tasansıyla ilgili
"İe kelleşme veçıkarsağla-
VKI" düzenlemelerine kar-
şı uyanlar yapıldı.
Raporda, 17 Ağustos
depreminin sağ yönlü, ya-
tay atılımlı bir fay olan
Kuzey Anadolu fayı üze-
rinde oluştuğu. Bingöl-
Karhova'dan başlayıp Ege
Denizi'ne kadar devam e-
den 1200 kilometre uzun-
luğundaki bu hat nedeniy-
le Anadolu'nun yılda 0.5-
0.8 sanrimetre kadar batı-
ya ilerlediği kaydedildi.
İstanbul Teknik Universi-
tesi'nin hazırladığı rapora
göre, 30 yıl içinde Istan-
bul'un güneyinde ve Is-
tanbul'u etkileyecek yıkı-
cı bir depremin olması
olasıhğmın çok yüksek ol-
duğu anımsatılarak bilim
adamlannın uyansının
dikkate ahnması istendi.
Raporda. 1996'da Istan-
bul'daki 2. HABITAT
Konferansı'yla bannma
ve konut, insanlar için hak
olmaktan çıkanlırken yeni
sağ tezlerın onaylatılma-
sıyla devletin yalnız sos-
yal devlet değil ulusal dev-
let kimliğinden uzaklaştı-
nlmasıyla oluşturulan "ta-
şeron devlet"in toplumsal
sorunlan daha da ağırlaş-
tırdığı anlatılu-ken "Mar-
mara deprenünde içyüzü
açığa çıkan ve çöken dev-
let küreseüeşme sürecinin
ürünü olan bu devlet ör-
gütknmesidir" denıldi.
Raporda. depremin or-
taya çıkardığı yatınm po-
tansiyelinin bölüşüm ala-
nı olarak görüldüğü ve ay-
nlacak kaynakların bazı
kesimlerce ele geçirilmek
istendiğinin görüldüğü
saptaması da dikkat çekti.
Bayındırlık ve lskân
Bakanlığı'nın 17 Ağustos
depreminden sonra hazır-
ladığı taslağa Türkiye'de
uzun geçmişe sahip yeni
sağ anlayışm egemen ol-
duğu belirtilen raporda.
bakanlığm, 2 Eylül
1999'da sunduğu yeni tas-
lakla önceki taslaktaki
"Yapım safhasında karşı-
laşılabilecek çeşirü aksak-
lıklardan yapıvi konımak-
la görev li olan Vapı Dene-
tim ve Damşmanük şirket-
leri, yapı denetimi dışında
başka bir faaliyette bulu-
lumaztar" ifadesıni çıkar-
dığına dikkat çekildi.
Raporda. son taslakta
yapı denetim kuruluşlan-
nın ödenmiş sermayesinin
1 trilyon liradan az olma-
ması koşulunun getirilme-
siyle sektörde tekelcı yapı
oluşturulmasının politik
olarak tercih edildiği kay-
dedildi.