Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 30 ARALIK 1999 PERŞEMBE
HABERLER
DinVYADA BUGUN
^ALİSİRMEN
Yazanmızın rahatsızJığı nedenıyle yazıanı ya-
yımlayamıyoruz.
Asgari ücret bugün açıklanıyor
Yoksuüuk
sınırı373
milyomı aşbANKARA (Cumhuri-,
yet Börosn)-Hükumet, as-
gan ucretın IMF'nın "he-
deflenen enflasyon" ora-
nında belırlenmesı ıstemı
doğrultusunda davranma-
ya çalışırken, ışçı kesımı-
run restıyle zor anlar ya-
şadı
Asgan Ücret Tespıt Ko-
nusyonu, bugün 8'ıncı
kezbırarayagelerek, l O-
cak 2000'den geçerlı ola-
cak yenı ucretı açıklaya-
cak Tûrk-tş Araştırma
Merkezı, btr aılenrn gıda,
ulaşım, eğıtım, yakıt, gı-
yecek gıbı zorunhı gerek-
sınıroJennı karşılaması
ıçın 373 mılyon 715 bın lı-
raya ıhnyacı olduğunu be-
sapladı Merkez, 4 kışılık
bır aılenın aralık ayında
yalnız gıda harcamasını
aylık 122 mılyon 952 bın
lıra olarak belırledı
Konusyon toplantısın-
da, yaklaşık 5 mılyon ça-
lışanı ılgılendıren asgan
ucretın geçen yıl olduğu
gıbı 6'şar aylık donemler
halınde arttınlması kara-
nnın alınması beklenıyor
Halen brut 93 mılyon 600
bın, net 68 mılyon 120 bın
lıra olan yûrurlüktekı as-
gan ucretın, hükurnetın
2000 yılı ıçın gerçekleş-
mesını öngördüğü yüzde
25 enflasyon oranında art-
tınlacağı belırtıldı Turk-
tş, asgan ucretın, 2000 yı-
unda net 121 mılyon lıra
olacak en düşuk memur
maaşı düzeyuıde belırien-
mesı gerektığını vurgula-
di. Asgan ucretın beürlen-
mestnde aılesının bır tara-
fa bırakılarak yalnız ışçı-
run dıkkate alınması da
tepkılere neden oldu ön-
cekı gün açıkJanması bek-
lenen asgan ücret, ışçı ke-
sımının "EVfFnin istekie-
ri doğrultusunda hükü-
rnet karannı venniş. Top-
lantı yapnuuun ani»mı
yok" yonundekı açıkla-
malan uzenne ertelene-
rek, konu lıderler zırvesı-
ne taşındı Çalışma ve
Sosyal Güvenlık Bakanı
Yaşar Oknyan, lıderler
zırvesuıde asgan ücreün
belırlenmesı konusunda
karar alınmadığını bıldır-
dı
Türk-Iş Araştırma Mer-
kezı "nın hesaplamalanna
gore, bır aılenın gıda, ula-
şım, eğınm, yaJat, gıyecek
gıbı zonmlu gereksmım-
lennı karşılaması ıçın 373
mılyon 715 bın lıraya ıhtı-
yacı var 4 kışılık bır aıle-
nın aralık ayında yalnız gı-
da harcaması aylık 122
mılyon 952 bın ura olarak
hesaplandı Oysagıda,ko-
nut, gıyrm, sağlık, ulaşun
ve kültur gıbı zorunlu ge-
reksınımlen gunun fiyat-
lan üzennden asgan du-
zeyde karşılmaya yetecek
ücret olarak tanımJanan
asgan ücret ıse halen 68
mılyon 631 bın Iıra düze-
yınde Aylık gıda harca-
ması tutan bır öncekı aya
gore yüzde 3 8 oranında
artış gosterdı Gıdaharca-
masımn son bır yıl ıtıba-
nyla yüzde 45 5 oranında
arttığı hesaplandı
Montrö elestirisi
Ozel: Lozan, başka
ülkelere örnek oldu
tstanbul Haber Servisi -
Istanbul Unıversıtesı (ÎÜ)
Ataturk Ilkelen ve Devnm
Tanhı Enstıtüsü Oğretım
Üyesı Prof Dr Sabahat-
tm Ozd, Lozan Banş Ant-
laşması'nın, bır utanç bel-
gesı olan Sevr Antlaşma-
sı'nı tanhın çöpluğune at-
rığını vurgulayarak Lo-
zan'la Turkıye'nın kapıtü-
lasyonlardan kurtulması-
nın başka uluslara da ör-
nek olduğunu soyledı
İU Fen Fakültesı Konfe-
rans Salonu'nda düzenle-
nen "Aydmlanma Eğitiıni
Sertifika ProgramT kap-
samında bır konferans ve-
ren Ozel, 24 Temmuz
1923 te Ismct Paşa (tnö-
DÜ) tarafından ımzalanan
Lozan Banş Antlaşma-
sı'yla Baü'nın cıddıye al-
madığı yenılmış bır Os-
manlı Devletı'nın yenne
kurulan Türkıye Cumhu-
nyeü 'nın eşıt devlet kabul
edıldığını vurguladı Lo-
zan Antlaşması 'nın Turia-
ye'mn bağımsızlığını tüm
dunyaya kabul ettırdığı
belge olduğuna dıkkat çe-
ken Ozel, bu antlaşma ıle
Tûrkıye'nın Irak, Sunye,
Yunanıstan ve Bulgans-
tan'labugunku suurlanrun
belırlendığını, Osman-
lı'nın Batıhlara verdığı ve
devleö buyuk guçlükleral-
tında bırakan tıcan, ıdan,
adlı ve kulturel kapıtulas-
yonlann kaldınldığını
söyledı Ismet İnonü'nün,
Lozan Banş Antlaşması
ıle Osmanlı borçlannın,
geçmışte sınırlan ıçınde
yer alan ülkelerle paylaşıl-
masını sağladığını ve mık-
tarmı azalttırdığını ve al-
tm yenne k*ağıt parayla
odenmesım sağladığını, It-
tıfak Devletlen'ne olan sa-
vaş tazmınatlanndan kur-
tulduğunu, kaydetn
Lozan'da boğazlarm da
yakasında Tûrkıye'nın
egemenlığını sınırlayan
maddelenn de Montro
Sozleşmesı'yle ortadan
kaldınldığını kaydeden
OzeL Türkıye'nınMarma-
ra ve Ege adalanndakı sı-
lahsızlandırma koşulunun
da Montro ıle çozumlen-
dığını anlattı
Hükümetin Uluslararası Para Fonu'na sunduğu niyet melctubunun tam metni-4
Bankacılık sistemi ve düzenlemeleri52 Bu alandakı tedbırler faız
oranlannı düşürmeyı ve ekonomık
venmlılığı artürmayı amaçlayan
pTogramımızm aynlmaz bır parçasıdır
Hukümetanız ıkndara geldıkten sonra
bu alanda ılk onemlı adınılar atılmıştır
Hazıran 1999'da Türkıye Buyük Mıllet
Mecbsı'nce kabul edılen 4389 Sayılı
Bankalar Kanunu ıle halen Hazıne
Müsteşariığı ıle Merkez Bankası
tarafından paylaşılan düzenleme,
denetun ve gözetım yetkısı Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme
Kurumu'na (BDDK) devredümışür
Eylül ayı sonu mbanyla ncan
bankalann yabancı para net genel
pozısyon sının sermayenın yuzde
20'sme uıdınlmıştır Ancak yenı
Bankalar Kanunu'nun yetersız
olduğu baa noktalar mevcuttur ve
bankacılık gözetım çerçevesını daha
sağlam bır temel uzenne
'ankalar Kanunu,
bankalann
ortaklanna ve
müşterilerine
doğrudan veya
dolayh olarak
verecekleri kredilere
ilişkin standartlan
güçlendirecek
şekilde
değiştirilecektir.
yerleştırmek ıçın butakım acıl
değışıklıklenn yapdması
gerekmektedır
53. Bankalar Kanunu, BDDK'nın
faahyetlenndekı bağımsızlığını ve
şeffafhğı arrarmak, temel ıhüyatı
duzenlemelen güçlendırmek ve
sorunlu bankalarla ılgılı ahnacak
tedbırler ıle bunlann yenıden
yapılandınlmalan ıçın gereklı tüm
araçlan sağlamak amacıyla
değıştınlecektır Bakanlar Kurulu,
BDDK üyelennrn atanması hanç,
düzenleme. denetun ve gözetım
alanındakı tüm kararlann dışında
bırakılarak BDDK tam anlamıyla
özerkhale^etınlecektır Ozellikle
bankalara hsans vermek ve bunlan
kaldınnak ve karşılık düzenlemelennı
onaylamak yetküen BDDK'de
olacaktu Kanun, Kurul üyesı olarak
aktıf profesyoneller bulunmasını
güçleştıren, Kurul uyelennrn
görevlennden aynldıktan sonra uç yıl
sureyle bankacılık sektorunde kıdemh
yönetıcı olarak çalışmasıru yasaklayan
maddeyı de kaldırmak uzere
değıştınlecekür Kurul uyelen 2000
yılı mart ayı sonuna kadar
belırienecek olup (yapısal performans
knten) BDDK'mn 2000 Ağustos'u
sonuna kadar tumuyle faalıyete
geçmesı beklenmektedır (yapısal
performans knten)
54. Bankalar Kanunu, bankalann
ortaklanna ve müştenlenne doğrudan
veya dolayh olarak vereceklen
kredilere ılışkm standartlan
güçlendirecek şekilde değışünlecektır
Dolayh kredı ıhşkısı ıçuıde
bulunanlara venlebılecek toplam
kredilere ılışkrn sınır ozkayrîaklann
yüzde 75'ı sevıyesınden 1 Temmuz
2000'e kadar yüzde 70 sevryesıne
ınecek ve daha sonra bu oran yüzde
25'e ulaşana kadar her altı ayda bır
yüzde 5 puan azalacakbr Kanunda
yapılan bu değışıklıklere ek olarak,
Kurul (Kurul atamncaya kadar
Ekonomıden Sorumlu Devlet Bakanı)
aralık ayında kredı karşüıklanna
ıhşkın yem, daha sıkı ve 1 Ocak
2000'den ıtıbaren mevcut kredılerm
yenılenmesı dahıl tüm yenı kredılere
uygulanacak uluslararası standartlarla
uyumlu duzenlemeler çıkaracak,
sermaye yeterlılığı ve açık dövız
pozısyonu oranlannın konsohde bazda
uygulanmasını temınen yenı
düzenlemeler yapacaktır Karşılıklann
verjpden duşulmesme ızın verecek
şekilde vergı düzenlemelennde
değışıklık yapılacakhr Butedbınn
uvgulamasi programm ıkıncı gozden
geçırümesı çerçev esınde tartışılacaktır
Sermaye yeterhlık oranlan gereken
asgan sevıyenın altında olan
bankalann, sermaje pozısyonlanru
güçlendırmek ıçın bır takvıme bağlı
program sunmalan ve bu programa
uymaian zorunlu tutulacaktır
Uzennde mutabakata varılan
guçlendıncı tedbırlenn yanı sıra bu
sureklı borçlanmalanyla (ve aşın
yuksek mevduat faızlen nedemyle)
faız oranlan uzennde ortaya çıkan
bozucu nıtelıktekı yukanya doğnı
baskıyı ortadan kaldıracaktu' Ancak
devlet bankalan da sıstemdekı bu
sorunlann başka bu- önemlı
kaynağıdır Zıraat ve Halk Bankası'nın
uzun sureden ben devam eden
sorunlanna, bu bankalann durumlannı
kuvvetlendırecek bır şekilde çozüm
getınlecek ve bunlann nıhaı
menkul kıymete çevnlen kısmı hanç
odenmemış gore\ zaran stokunun
getınsı her uç ayda bır aylık Hazıne
bonosu faız oranlan ortalaması artı
Zıraat Bankası ıçm yuzde 35, Halk
Bankası ıçın ıse yüzde 21 *ük farka
(spread) bağlı olarak hesaplanacaktır
Bu fark bankalann devlete parasız
olarak sağlamakta olduklan hızmetın
bedelı olarak gonılecek ve gelecekte
bu hızmetler daha uygun şekilde
fıyatlandınlacaktır Devlet
1ĞNELİ FIRÇA ZAFER TEMOÇİN
kurallann ve buna benzer ıhtıyaö
duzenlemelenn sıkı ve yeknesak
bıçımde uygulanmasına yonelık olarak
2000 yüında başlamak uzere Kurul
(Kurul kuruluncaya kadar Hazıne), söz
konusu tedbırlere ve bankalann bu
tedbırlere uyumu'uyumsuzluğu
hususunda uçer avlık donemler
ıtıbanyla rapor hazıriayacaknr
55. Solvabılıtesını yıtırmış brr bankaya
el konulması bankalann davTamşlan
bakımından önemlı brr pıyasa dısıplını
getırecek, BDDK'nrn bu durumdakı
bankalara gecıkmeksızın mudahale
etmesı hem mevduat sahıplennın hem
de bankanın dığer alacaklılannın
haklannın korunmasını sağlayacakbr
Dolayısıyla, Bankalar Kanunu
solvabılıtesını yıbrmış tum bankalann
Tasarnıf Mevduan Sıgorta Fonu
(TMSF) tarafından devralınmasını
zorunlu kılacak şekilde
değıştınlecektır Yapılacak yenı
değışıklıkler, Tasarnıf Mevduatı
Sıgorta Fonu'na sorunlu bır bankayı
yenıden yapüandınp tamamıyla veya
bır bolümünu satmak veya kalan
kısnunı yürürluktekı kanunlar
çerçevesmde tasfıye etmek konusunda
yetkı ve sorumluluk verecekör
56. TMSF'nın, sahıbı bulunduğu
bankalar hanç, bankalara kredı
açmasına veya lıkıdıte desteğı
sağlamasına ızuı venhneyecektır
57. Bankalar Kanunu'nda paragraf 53-
56'ya uyumlu değışıklıklenn
Meclıs'te onaylanması ıle paragraf
54'te bahsedılen ıhüyatı duzenlemeler
alarunda alınacak tedbırler IMF lcra
Kunılu'nun stand-by talebmı
göruşmesı ıçın onkoşul olacaktır
58 Yukanda bahsedılen tedbırler
halkın bankacılık sıstemıne olan
guvenını arttıracak ve bu bankalann
özelleştırme amactna paralel olarak
pıyasa kurallan çerçevesmde faalıyet
gosterebılmelen yönunde önlemler
almacaktır Bu doğrultuda 2000 yılı
ıçınde başlamak uzere belırlı bır tanhe
bağlı kademeh bır şekilde stratejık
kurumsal planlar gelıştınlecek, bu
^zellikle,
2000 yılı nisan ayı
sonuna kadar
muhasebe kurallannı,
konsolide
muhasebeleştirmeyi ve
menkul kıymetlerin
uygun olarak
değerlemesinin
yapılmasını sağlayacak
şekilde değıştıreceğiz.
bankalann faalıyetlen yenıden
yapılandınlacak ve fmansal ve
sermaye yapılandınlmalan
tamamlanacaktu" Geçış penyodunda,
bu bankalann nakıt yonetunını
ıyıleştınrken faalıyetlen uzenne de
finansal dısıphn getırmek ıçm 2000
yılı butçesıne sübvansıyonlu
kredılerden doğan zararlannı
karşılamak amacıyla nakıt transferlen
konuhnuştur Aynca, 1999'da olduğu
gıbı 1999 sonu ıtıbanyla odenmemış
görev zararlannın yuzde 15'ı
TUFE'ye bağlı olarak faız gelın
geüren ve daha sonra nakıt olarak
odenecek olan menkul kıymetlere
çevnlecektır 1999 sonu ıtıbanyla,
bankalannın >onetıcılennm sıkı bütçe
kısıtlaması koşullan altında bu
bankalann kârhlığını korumalan
beklenmektedır
59. Bankacılık sektörünü güçlendırme
stratejımızın başansı bır olçude
kamuoyunun bu çabayı doğru
anlamasına bağlıdır Bu alandakı
tedbır ve pohtıkalanmızm tüm
yonlennı kamuoyuna duyurma
nıyerındeyız
60. Gelecek yıl bankacılık sıstemının
duzenlemesı ıle gözetım ve denetımı
hususlannda ek onemlı adımlar
atacağız (ı) Ihtıyatı raporlama ve
finansal bılgılenn açıklanmasına
yonelık muhasebe standartlan, (u)
pıyasa nskını de ıçeren sermaye
yeterlılığı, (uı) ıyıleştırümış dahüı nsk
yönetırru prosedürlen alanlannda
uluslararası standartlara paralel yem
düzenlemeler getınlecektır Bu
değışıklıkler, bankalann varhk
değerlemelenmn daha ıyı yapılmasına,
daha anlamlı malı tablolann ortaya
çıkmasına olanak sağlayacak, daha
gerçekçı varük değerlemesme bağlı
olarak bankalara karşı duzeltıcı
tedbırlenn zamanmda alınmasını
kolaylaştıracak ve bankalann kredı
verme polıtıkalanna gereklı dısıplını
gerorecektır
61. Ozellikle, 2000 yılı
nısan ayı sonuna kadar muhasebe
kurallannı, konsohde
muhasebeleştirmeyi ve menkul
kıymetlenn uygun olarak
değerlemesinin yapılmasını
sağlayacak şekilde değıştıreceğız
(ıkıncı gozden geçırmenm
tamamlanması ıçm yapısal knter)
Aynızamanda
2000 yüı hazıran ayı sonuna kadar
paragraf 54'te bahsedılen sermaye
yeterlılığı ve yabancı para açık
pozısyon lımıtlenne ılışkm kurallan
tamamıyla uygulamaya geçırmeye
nıyetlıyız (yapısal performans knten)
Ek olarak, soz konusu duzenlemelere
2000 yıh hazıran ayı sonuna kadar en
sıkı şekilde uyulmasını temın etmek
uzere, belırlenen srntrlann uzennde
dövız pozısyonu tutulması (yuzde 100
munzam karşılık zorunluluğu) halınde
uygulanacak cezalan hayata
geçıreceğız (performans knten)
Dolajlı kredı lurutlenne
uyuknarnası halınde mevcut
cezalartn uygulanmasına devam
edılecektır Son olaralc. 2000 yılı
hazıran ayı sonuna kadar dahılı nsk
yonetım sıstemlen duzenlemelenm
yayımlama \ e sermaye yeterhhğı
kurallannı pıyasa nsklennı dıkkate
alacak şekilde değıştırme
'ükümet stand-by
düzenlemesi
döneminde uluslararası
cari işlemlere ilişkin
ödeme ve transferlere
bir sımrlama
getirmeyecek veya
ödemeler dengesi
amaçlı ıthalata ilişkin
yeni kısıtlamalar
getirmeyecek.
nıyetındeyız (üçuncu gozden
geçırmerun tamamlanabıhnesı ıçın
yapısal knter)
Dlfler Alanlar
62 Tıcaret polıtıkası alarunda ıse ,
TBMM, Türkıye'run gümruk '"'""
düzenlemelennı, Avnıpa Bırhğı
Gumrük Kanunu ıle aynı hızaya
getıren kanunu çıkarmıştır Başka
bır kanun ıse Turk Ulusal
Akredıtasyon Konseyı'nı de
kurmakta olup bu husus tıcarete
ılışkm teknık engellenn
kaldınımasına ılışkm AB
• ya^Öannm uygulanması
bır adımdır Uçuncu üflcelöre
uygulanan tanfe oranlannda ıse J
Türkıye'run hassas maddeler (12
basamak duzeyındekı 290 madde)
lıstesı kapsamında uyguladığı yuksek
oranlar 1 Ocak 2001'e kadar AB'nm
dış tanfe oranlan ıle aynı sevıyeye
ındınlecektır
63. Turkıye, IMF Kuruluş Sozleşmesı
Madde VIII yükümluluklennı kabul
etmısür ve kambıyo sıstemı can
ışlemlere ılışkm odemelenn
yapıhnasına sımrlama
getırmemektedır
Hukumet stand-by duzenlemesı
donemı sırasında. uluslararası can
ışlemlere ılışkm odeme ve transferlere
bır sımrlama getirmeyecek veya
ödemeler dengesi amaçlı olarak
ıthalata ılışkm
yem kısıtlamalar getırmeyecek ya da
var olanlan armrmayacak, katlı kur
sıstemı uygulamaya başlamayacak
veya değîştırmeyecek, Madde VHI'e
aykın ıkılı odeme anlaşmalanna
grnneyecek veya dış borçlannı
zamanında odememezlık
etmeyecektır
64. Turk hukumetı burada açıklanan
polıtıka ve tedbırlenn programm
amaçlanrun başanlması ıçm yeterh
olacağına ınanmakta olup eğer
gerekırse prograrru başan ıle
surdûrebılmek ıçm
Fon ıle düzenlı temas
ederek gereklı ek tedbırlen alnıaya
hazırdır
Iyı dıleklenmızle, Recep OnaL
Ekonomıden Sorumlu Devlet Bakanı,
Gazı Erçd, Merkez Bankası Başkanı
BITTI
Koalisyon hükümetinin, santrallann depreme dayanıklılık derecesi ve nükleer teknoloji üzerinde durduğu öğrenildi
Türk nükleer pazarı iştahları kabarbyorANKARA (Cumhuriyet Börosu) -
Akkuyu'da yapılması planlanan
nükleer santral ıhalesı "şirketterin
hükumet ortaklan ûzerindeki
yoğun lobi faalnetferi nedeniyie"
henuz sonuçlandınlamıyor
Hukumetrn, Ecemış fay hattına 25
lcılometre uzaklıkta bulunan
nükleer santralın depreme
dayanıklılık derecesı uzennde
durduğu oğrenılırken, Smop'ta da
fizıbıhte çabşmalannm
başlatüması yonunde karar aJdığı
kaydedıldı ABD'nın destekledığı
Westmghouse ıle TEAŞ yonetımı
uzennde etkılı olan Kanadaü
AECL arasında karar kılamayan
hükumet, ıhale sonuçlannı
açıklamayı 2000 yılına bırakma
eğılımme gırdı AECL'run
Westınghouse'un önunu kesmek
uzere reaktorlenn "know-
how"lannı Türkıye 'ye vererek
nukleer teknoloji vaat etüğı
oğrenıldı
Lıderler zırvesıne katılan Enerjı
ve Tabu Kaynaklar Bakanı
Cumtaur Ersûmer, nukleer
santrallann Akkuyu dışında
nerelerde yapüabüeceğı
konusunda bılgı verdı
ABD'nın lobısını yaptığı
Westınghouse'un onunu kesmek
uzere atağa geçen Kanadaiı
AECL'nın Türkıye'yı nukleer
teknolojıde gelışürme sozu
verdığı öğrenildi Hındıstan,
Brezılya ve Arjantm'ı örnek
gosteren konsorsıyum,
reaktorlenn know-how'lannı
vermeyı taahhut etO
Westmghouse, zengınleştuıhnış
uranyum kullanarak ureteceğı
santrallann daha az atık
çıkaracağım savunurken,
Kanadaiı AECL de doğal
uranyum kullanarak ureteceğı
nükleer santrallann
Türk mıllı çıkarlanna
daha uygun olacağını ve
Türkıye'yı nukleer teknoloji
açısından gehştıreceğuıı one
surdü
Nukleer teknoloji vaadi
Enerjı ve Tabıı Kaynaklar Bakam
Ersumer'm Kanada
konsorsıyumunun Turkıye'ye
nukleer sılah teknolojısı vaat
ettığını belırtmesme karşm,
bunun mümkun olmadığı da
kaydedıldı
Uzmanlar, Türkıye'run
"NükkerSflahlann
Yaydmasuu Onkme
Anrlaşması"na ımza attığına
dıkkat çekerek hıçbır firmanın
nukleer sılah vaat edemeyeceğıne
ışaret ettıler
Deprem tehlikesi
Dokuz Eylul Ümversıtesı Denız
Bılımlen Enstıtüsü oğretım uyesı
Prof Dr Atflla Uznn. Prof Dr
Sungu Gökçen. oğretım gorevlısı
Erdeniz Ozel ve îngıltere'den
Keele-Staffs Ümversıtesı Jeolojı
Ana Bılım Dalı'ndan Prof Dr
GilbertKefling'ın 1991 yılında
yaptığı araştırmada, denıze kadar
uzanan ve aktıf olan Ecemış fay
hattının 25 kılometre batısında
bulunan Akkuyu'da *6Â"
buyukluğundekı depreme gore
nükleer santral yapılması
konusunda endışe duyulduğu
öğremldı Akkuyu'da 6 4
buyukluğundekı depremm
yaratacağı 0 25 yer şıddetı
ıvmesme gore değıl, 8
buyukluğundekı 0 30 yer şıddetı
ıvmesıne gore nukleer santral
yapılması yonunde baskı
yapıldığı oğrenılırken, konunun
lıderler zırvesuıde
de ele alındığı behrtıldı 5 mılyar
dolara mal ohnası hesaplanan
Akkuyu Nukleer Santralı'nın
ıklım ve çevre koşullanmn
dıkkate alınarak yapdmasını
ısteyen Başbakan BöJent
E«rvit'm, ıhalenm yenıden
ıncelenmesını ıstedığı öğrenildi
TEAŞ yönetımıne,
1998 yılmda, Akkuyu'da
yapılacak santralın 6 4'luk
deprem büyukluğıme gore değıl,
8 buyukluğune gore ınşa edılmesı
yonunde uyan yapıldığı da ortaya
çtktı TEAŞ'tanust duzey bır
yetkılı ıse Akkuyu'da bugune
kadar en fazla 2 büyükluğünde
deprem olduğunu ılen sürerek,
"Buna karşm şu ana kadar ohnuş
deprem bü^üklüğünun 3 katını
dıkkate aiarak santral yapacağız.
Aynca bizim jeoJoji
mübendiskrimiz Erdoğan
Demırtaş ve Muzaffer Genç
tarafından yapılan araşbrmaJara
gdre Ecemiş fay hato Akku> u'nun
25 kflometre batısından değil,
160 kflometre baûsuıdan geçivor.
Misisfayıda
Akkuyu'nun 60 küometre
uzağmdan geçnor. Bu nedenle de
6.4'luk depremın yer hareket
rvmesmin 0.25 hioe olacağını
hesaplayarak fırmalardan tekiif
istedik" dedı
Yetkılı, fırmalann Akkuyu'da
yapacaklan santralı 0 25
yerçekımı ıvmesme gore y apmak
zorunda olduklanm belırterek
"Bunun altında öneri veremezler.
Usründe verebıürier.
Yani daha büyuk depreme göre,
8'e göre bite tekiif venrter.
Biz en az 6.4 büyüklüğünü baz
aktak. Ancak bunu yükseHmek
malh eti gereksiz yere arttmr"
dedı"
Teklifverme süreleri
uzaüldı
Üıaleye katılan uç
konsorsıyumdan NPI, teklif
geçerlılık suresuun 15 Aralık'ta,
AECL de 20 Aralık'ta sona
ermesı nedemyle TEAŞ'a
başvurarak geçerlılık suresmı
uzattı VVestınghouse'un ıse
temınat mektubuna lımıt
koymadığı öğremldı