Catalog

SAYFA CUMHURİYET 10ARALIK1999CUMA HABERLER OTnin somöpgesi oluyopuz' • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ulusal Sanayicı ve Işadamlan Derneği (UStAD) Başkanı Kemal Ozden, TBMM'den geçen ekonomiyle ilgili düzenlemeler ve hûkümetin uygulamalanyla Türkiye'nin "IMF'nin sömürge devletı olmaya doğm götürüldüğünü" söyledi. USİAD Başkanı Özden, Türkiye'nin dış borç, iç borç ve faiz yükûyle gidebıleceğı yere geldiğinı, burasının da Osmanlı Devleti'nin gıttıği Düyunu Umumiye'den daha beter bir nokta oldugunu söyledi. Özden, ıthalat yabancı marka, tüketım çılgınlığıyla Türkiye'nin teslim alındığuu belirtti. Özden, gelişmiş ülkelerin kendi aralannda duvarlanıu korurken Türkiye gibi gelişmekte olan üÜcelere "bıralan sınırlan" diye baskı yapıldığına dikkat çekti. BOTten 'yapgısız infaz1 iddiası • YurtHaberleriServisi- Emeğın Partısı (EMEP) Tunceli ll Orgütü, üyeleri Süleyman Ekrem'in 3 PKK'lıyle bırlikte Pertek'e bağlı Pirinççı köyü çıkışında minibüste öldürülmesi olayına tepki gösterdiler. EMEP yöneticileri olayı "yargısız infaz" olarak nitelediler. EMEP Tunceli tl Başkanlığı'ndan yapılan açıklamada, OHAL Valıliğf nce basına "çatışma" olarak duyurulan ve üyelen Süleyman Ekrem'in de öldürüldüğü olay "katliam" olarak nitelendırildı. EMEP açıklamasında, aynca baa devlet yetkililerinin Ekrem'in ailesine "Basını kanşürmaytn", "Dava açmayın" şeklinde uyanlar yaptığı ileri sürüldü. Kamu hizmeti olmaktan çıkarılan elektrik sektörü, her anlamda özele açılıyor ELektriğew özel hukuk9 IŞIKKANSU ANKARA - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın çeşitli yabancı kuruluşlann danışman- lığında hazırladığı "Eleküik Pi- yasasıKanunu" taslağı ile bugü- ne değın "kamu hizmeti" sayılan elektrik sektörü, hemen hemen tümüyle özele açılıyor. Taslak uyannca, "özel hukuk" kurulla- nrun geçerli sayılacağı elektrik sektöründe, işletme hakkı devri ve imtiyaz verme yönteminden büyük ölçüde vazgeçilerek "nıhsat" uygulamasına geçile- cek. Elektrik sektörünün kamu- sal çıkar ve yararlar açısından denetlenmesi olanaklannı zayıf- latan hükümleT ıçerentaslak, ku- rulmasuu öngördüğü "Enerji Pi- yasas Kuruhrnu da yasama ve yargı denetimınden uzak tutuyor. Elektrik fıyadanndan ruhsat ver- meye değin birçok sorumhıluğu üstlenecek olan Enerji Piyasası Kurulu kararlanna, ancak "k*- nrdan doğrudan etkilenen tüzet- kişüer" ıtıraz edebılecek. Elekt- riğın tüketiciye yansıyan fiyatı belirlenirken, özel şirketlerin "vergi dahfl" tüm "tnsdiyetJeri" göz önüne almacak. Ancak tü- keticinin tek başına bu uygula- malara itiraz etme hakkı taslağa göre bulunmuyor. "Elektrik Enerjisi Piyasası ve FaaUyetkri r> adını taşıyan taslak ile elektrik sektörü hemen he- men tümüyle özelleştiriliyor. "Elektrik firetim ve toptan satış faatiyçtlerinin 'özel hukuk' hü- kûmlerine tabi olarak faaüyette bulunan tüzelkişiler tarafindan yürütüleceğini" öngören taslak ile kamusal bir kuruluş olan TE- AŞ bünyesınde üretım tesis ve şirketlerini devralmak, ürenmte- sislerini kurmak, bu tesıs ve şir- ketleri görevlendirme sözleşme- si ile devTetmek gibi ışlevlen yü- rütecek olan bir kamu iktisadi te- şebbüsü (KTT) kuraluyor. Ancak bu KİT "kamu hukukıTna de- ğil, "özel hukuk" hükümlerine tabi tutuluyor. Böylelikle, elektrik sektörün- deki işlemler, Danıştay'dan ve kamu hukukualanmdan soyutla- TT^Tlektrik sektöründe, işletme hakkı devri ve imtiyazdan vazgeçilerek 'ruhsat' r i uygulamasına geçilecek. Böylece bu alanın kamusal çıkar ve yararlar JL-J anlamında denetlenmesi olanaklan daha da zayıflatılacak. Taslak, elektrik alanında 'rekabet' öngörmesine karşın, birçok üretim ve dağıtım alanı bugünden 20-30 yıllığına çeşitli şirketlere verilmiş durumda. Elektrik piyasasını düzenlemek amacıyla oluşturulacak Enerji Piyasası Kurulu yasama ve yargı denetiminin dışında çalışacak. nıyor. Taslak uyannca, iki ûyesi ku- rul, iki üyesi Enerjı Bakanlığı, bir üyesi Danıştay, bir üyesi Yar- gıtay, bir üyesi de Türkiye Oda- lar ve Borsalar Birligi'nden ge- len ve Bakanlar Kurulu'nca ata- nacak toplam 7 üyeli "Elektrik Enerjisi PiyasasıKuruhr oluştu- rulacak. Geniş yetkililerle dona- tılan bu kunılun görevleri ara- sında yer alan konular özetle şöyle: "Görevfendinne sözksmeteri- ni onaylamak, ruhsat vermek ve iptal etmek, elektrik iletim. dağı- tım tarifeleri fle dağrtım şirketie- rinin tüketki fiyat tarifelerini be- lirlemek, merkezi ahcı-merkezi saba tarafindan hazırlananyatt- run planlannı onaylamak, tesis- lerin inşası ve işleyişi sırasında ge- nel olarak kamu \arannın. hid- roelektrik kaynaklann, ekosiste- min ve müDdyet baklannın ko- runması için diğer devtet kuru- luşlan ile hareket etmek, kamn- laştirma yapmak, yasaya uyma- yanlara para cezası vennek_" Bu denlı fazla görev ve yetki verilen kurulun hesap ve kayıtla- n, yasama ve yargı organlan ye- rine, yalnızca Başbakanlığa bağ- h "Yûksek Denetfeme Kurulu" tarafindan denetlenecek. Kurulun kararlanna karşı yurttaşlann doğrudan yargıya başvuru haklan bulunmayacak. Kurulun kararlanna, ancak "ka- rardan doğrudan etkilenen ilgili tüzeUrîşi ve tüzelldşUer" ıtıraz edebüecekler. ^ - -t Aynca, karann yeniden göz- den geçirümesini talep etmeyeu tüzelkişı doğrudan yargı yoluna başvuramayacak. Danıştay'da dava açılabilmesi için "flgili tû- zelkişi ya da tüzeUdşîkr tarafin- dan karann yeniden gözden ge- çirilmesi için kurula başvurul- maave başvurunun reddedilmiş olmasT gerekecek. Taslakta, "elektrik sektörün- de rekabetin sağlanması" amacı vurgulamrken, elektnk enerjisi üretim ve dağıtımmda çeşitli şir- ketlerin daha bugünden 20-30 ydlığına görevlendirilmiş olma- sı, uzmanlann "Rekabete kapa- blmış bir sektörde neyin rekabe- ti yapuacak" sorusunu sormala- nna neden oldu. Bu konuya iliş- kin taslağın geçıci ikinci madde- sınde şu hüküm yer alıyor: "Kanunun yürürlüğe girme- sinden önce verümiş olan imti- yazlar \t imzalanmış olan mev- cut sözleşnKİerin hükümve şart- larv,taraflann karşıhklı mutaba- kanan ik tadil cdüip befiıü bir sü- re içinde görev lendirme sözleş- melerine dönüştürûlmediği tak- dirde imtiyaz sözleşmeleri gecer- aoksüreterinin sonunakadaryn- rürlükte kahr." Şirketlerin malrvetleri sahj tarifesinde Taslağa göre elektnğın tüketi- ciye yansıyan perakende satış ta- nfeleri belirlenırken, bu alana gi- ren özel şırketlerin "venpler da- hfl" tüm "maliyetteri" göz önü- ne alınacak. Taslağın ilgili mad- desi aynen şöyle: "Her bir dağıtım şirkeri, mev- cut sözleşnıesnıde aksibenrtibne- diği sürece, perakende sataş tari- felerini. yaünm malh-etkri, ener- ji maliyetlert, işletme ve bakım masraflan,aroortisman,genelve idari giderkr ve vergüer de dahfl ohnak üzere, gerekü hizmet ma- ttyeüerini esas alarak hesaplar... Kurul tarafindan onaylanan enerji satış anlaşmalan ve bağ- lanavesistem kuOarum anlaşma- lan uyannca oluşan maliyeüer, dağıtun şirketleri tarafindan he- saplananperakendesatş fıyatla- ı dahfl edflirr Bugün depremin 116.gunu "Elimizden geleni yapıyoruz* Yurt dışından depremzedelerimiz için bize gönderilen malzemeler. depodan depoya, yetkiliden yetkiliye. uzun bir onay aşaması geçirdiği için yerierine geç ulaşıyor. Nasıl mı? Önce, gümrûk depolanna alınan yardım malzemelerinin konşimentosu bize geliyor. Ardından biz belgeyle birinci aşama olarak Kocaeli'ndeki İntertex deposundan sorumlu Valimize. bunları vermek istediğimizi bildiriyoruz. Depodan sorumlu Valimizden uygun olduğunu belirtir yazı alıyoruz. İkinci aşama olarak da bu yazıyı, hem havaalanından sorumlu Valiye, hem de Kızılay sorumlusuna götürüyoruz. Ama daha bitmiyor, bütün bunlardan sonra da Kızılay yetkililerinin bu malzemeyi Kocaeli'ndeki İntertex deposuna nakletmesini bekliyoruz. Depoya ulaşan malzemeler ihtiyaca göre yine birtakım yazışmalardan sonra, depremzedelerimize ulaşıyor. Kısacası, yolladığımız yardım malzemelerinin akıbetini merak etmeyin. Depremzedelerimiz için elimizden geleni yapıyoruz. Yardımlannız ıçtn. (0212)292 87 27-292 08 01 (Iş günleri saat 10.00/17.00 arası) ADINI YUMRUKLARIMIZA YAZDIK Şaban Yıldız (1917-1999) Türk-İş'in amerikan sendikacılığına muhalif ender kurucularındandı. TİP (1961) veDlSK'in (1967) kuruluşianna katıldı. 12 Mart darbesine karşı direniş çizgisinin tutturulmasında birinci dereceden emeği oldu. Uzlaşmaz bir kornünist olarak . aramızdan ayrıldı. Türkiye işci sınıfının başı sağolsun. Sosyalist İktidar Partisi ÖZEL YILBAŞI KAMPANYASI ÇAĞDAŞ YAYINLARI ve Cumhuriyet k i t a p 1 a r ı %30 İNDÎRİM • Cumi ^ kitap kulûbû SERGİ SALONLARINDA hstîklal (sd. (Fronsa Konsoiostuöu yonı) TaksimTei:252 38 81/82 Moojjı (IKL 39/41 (Cumbriyel Gsntesiyon) (oğolojjiu TetSM 0194 T.C. KÜLTÜR BAKANI SAYIN ISTEMtHAN TALAY'IN HİMAYELERİNDE ZEHRA YILDIZ GECESl PROGRAM MULTtylZYON GÖSTERİSİ: (SESİ VE GÖRÜNTÜLERİYLE ZEHRA YII.DIZ) KONSER: RENGİM GÖKMEN YÖNETİMİNDE İSTANBUL DEVLET OPERA VE BALE ORKESTRASI SOÜST: KATIA RICCIARELLI lOArnhk 1999Atatürk Mtür Merkezi Büyük Salon Saat:2! 00 (Konseri Kokteyl Prolonge izleyecektir) Davetıyeler "Cumhunyet Kitap Kulübü" Taksim Sergı Salonu ve AKM gişelerinde (Çiçek yerinebağış:VakıfbaııkNişantaşıŞb.) ACI KAYBIMIZ Cemiyetimiz üyesi, Sürekli Basın Kartı sahibi değerli arkadaşımız KEMAL BİSALMAN 8 Aralık 1999 tarihinde vefat etmiştir. Vefatı camiamızda büyük üzüntü yaratan Kemal Bisalman'ın cenazesi 10 Aralık 1999 Cuma günü ögle namazının ardından Şişli Camii'nden alınarak Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verilecektir. Kemal Bisalman'aTann'dan mağfiret, kederli ailesine ve üyelerimize başsağlığı dileriz. TÜRKİYE GAZETECİLER CEMİYETİ ÇEKÜL "7 AĞAÇ ORMANLARI" PENDİK - KURNA KÖYÜ'nde Doğaseverleri ve "7 Ağaç Sahiplerini" bekliyor. FtDAN DİKİM GÜNÜ 15 Aralık 1999 Çarşamba - ÇEKÜL VAKFI ÇevTe ve Kültür Defevlerau Koruma ve Tanıtma Vakfi Tel: 0 212 249 64 64 Etkialiğimiz dikyen herkese açık ve ücretsizdir. Mecidiyeköy Vergi Dairesi Müdürlüğü'nden 1994 yılında almış olduğumuz Basım Izın Belgesi'ne istinaden bastırdığımız 97651 -97752 No'lu faturalar ve 251 -350 no'lu Gider Puşulalan zayi olmuştur. Hükümsüzdür. AKSPEO BEYNELMİLEL NAKLİYAT VE GÜMRÜKLEME LTD ŞTİ. Sicil No: 0370027603 ŞİŞ1İ3.ASIİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN DosyaNo: 1998/721 Davacı Vesigül Yıl- dız vekili Av. Tülay Sönmezışık tarafindan davalı Sait Yıldız aley- hine açılan boşanma davasında verilen hü- küm gereğince; Cumhuriyet Mah. Arabayolu Caddesi El- malı Sokak No: 6 Ta- rabyaüstü/tstanbul ad- resınde bulunan davalı Saıt Yıldız'a işbu adre- sınde tebligat yapıla- madığından ve adresi meçhul olduğundan ilanen tebligat yapıl- masına karar verilmiş olup; Mahkememizce 30.9.1999 tarih, 1998/721 esas, 1999/747 sayıh karar ile Sivas, Divriği, Eski- beyli köyü, Cilt: 062/01, Sayfa: 096, Kütük sıra no: 038'de nürusa kayıth bulunan Cindi kızı Vesigül Yıl- dız ile aynı yerde nüfu- sa kayıüı bulunan Hü- seyin oğlu Sait Yü- dız'ın MK.nun 134. maddesı gereğince bo- şanmalanna karar ve- rilmiştir. İşbu hüküm özeti ilan tarihinden itibaren 7 gün sonra başlamak üzere 15 gün içinde temyiz edihnediği tak- dirde kesinleşeceği ila- nen tebliğ ohınur. 16.11.1999 Basın: 63219 ŞİŞLİ 3. SULH HUKUK HÂKTMLİĞl'NDEN DosyaNo: 1999/1094 Esas 1999/1221 Karar Davacı Bilgen Arslan tarafindan mahkeme- mize açılan vasi tayini davasının sonunda: Îstanbul-Şişli/Mah- mut Şevket Paşa Mah. Örnek Sokak No: 21/5'de ikamet ettiği bildirilen küçük Do- ğancan Arslan'a amca- sı Raif Arslan ve dedesi Cemal Şengül'ün mah- kememizm 30.11.1999 tarih 1999/1094 esas, 1999/1221 karar sayıh ilamı ile vasi tayin edil- rm'ş olduklan ilan olu- nur. 30.11.1999 Basuı: 63224 BIRBAKIMA SERVER TANİLLİ 4 Aralık 1945te... Okurlar, özellikle de genç okurlaryazımızın baş- lığından hemen birşey çıkarmayabilirler belki. Oy- sa takvimin o günü, çağdaş tarihimiz, giderek de- mokrasimizin kaynakları bakımından pek önemli- dir. Ansiklopedilere "Tan Otayı" diye geçen olay, o tarihte oldu. Bütün bir süreci de olumsuz anlam- da belirlemiştir bu. Kimi aynntılara girmek yararlı olacak. • Tan, 30'lu yıllarda yayın yaşamına giren ciddî bir gazeteydi. 1940'lara doğru, başyazarlığın Zeke- riya Sertel'e verilmesinin arkasından, gazete da- ha solda bir politika izlemeye başlan İkinci Dünya Savaşı yıllannda faşizme karşı cephe alır, iç poli- tikada da, gerçekten demokratik bir düzenden ya- nadır ve sosyal adaletin sağlanmasını ister. Bütün bunlann havada kalmaması için de, eleştirilerini toplumcu bir zemine oturtur. Ne güzel! diyeceksiniz. Şu hatırlatmada da bulunmalıyız: Dönemin CHP iktidan, devrimci çizginin dışına düşmüş ve sağa kaymıştır; solun tepesinde de boza pişirmektedir. Bu arada, Tan hakkında sık sık basın davalan açı- lır ve zaman zaman da geçici kapatılma yoluna gi- dilir; Vartık vergisi'ni eleştiren bir yazıdan dolayı 1944 Eylül'ünde süresiz olarak kapatıltr. Yeniden yayımlanmasına izin venldikten birkaç ay sonra da, gazete, CHP hükümetine karşı şiddetli muhalefe- tini sürdürür. Bu da sonu olur onun. Gazeteye karşı, CHP müfettişlerinden Alaettin Tiritoğlu gibi CHP'liler ve sağ basın, ögrencileri kışkırtmaya ginşirler. öte yandan, Hüseyin Cahrt Yalçın, Tanin gazetesinde -3 Aralık'ta- yayımladı- ğı "Kalkın Ey Ehli Vatan!" başlıklı yazısında, Tan'a karşı bir "Vatan cephesi" oluşturulmasını, gaze- tenin susturulması görevinin gazetecilere ve öz- gür yurttaşlara düştüğünü yazar. Yollar açılmıştır. Ertesi gün, Istanbul Üniversitesi bahçesinde toplanan sağcı gençler. başlannda Orban Birgit ve Ali Ihsan Göğüş, ellerinde bayraklarta Cum- hurbaşkanı Ismet Inönü'nün resimleri, yürüyüşe geçerek gazete önüne gelirier. Kentte sıkıyönetim vardır ama kılı kıpırdamaz; saldırganlar, bizzat po- lisin gözetiminde, Tan basımevini basıp -ellerinde- ki balta ve balyozlarla- baskı araçlannı kırar, bo- binlerini yırtartar. Onunla da yetinmezler. Solcu ki- taplar sattığı gerekçesiyle ABC Kitabevi de bası- lır, kitaplar yırtılıp parçalanır. Beyoğlu'nda Yeni Dünya ve La Turquie gazetelerinin binalan da sal- dınya uğrar. Sıkıyönetim komutanlığı, ertesi gün sıradan bir bildinyle olayı geçiştirir. Muhalefetten de biriki ses, o kadar... Saldırganlann arkasına düşülmez, ama Tan ga- zetesi sahip ve yazaıian, başta Zekeriya ve Sabi- ha Sertel olmak üzere, haklannda dava açılır ve tu- tuklarnrlar. Salrverilmelerinden bir süre sonra ka- h-koca yurdü terVedecek ve gkjip yadellerde Öte- ceklerdır. Şair, "Gâh olur gurbet vatan, gâhl Va- tan gurbetlenir" diyor ya, işte öyte... ""' • O yıllann bir tanığı olan Müzehher Vâ-Nû bu- gün de yaşamaktadır. Ömrünün daha da uzun ol- masını dilediğim Müzehher Hanım, 80'li yıllarda çı- kardığı Bir Dönemin Tanıklığı adlı güzel eserinde, bu "Tan O/ay»"nı da anlatır. O kitapta, Hüseyin Ca- hit Yalçın'ı onca gazaba getiren Sabiha Sertel'in - Görûşler dergısinde yayımlmadığı - Zincihi Hürri- yet başlıklı yazısını okuyorum. Bugün, bırakınız sosyalistini, namuslu bir demokratın altına rahat- lıkla imzasını atacağı önerilerde bulunuyor Sabi- ha Sertel. Ama o yıllar suçtu bunlan yazmak. Ve hep öyle kaldı: Daha doğrusu, Türkjye"ye de- mokrasi getirilmek isteniyordu, ama "sol'suz" bir demokrasi olmalıydı bu. "Tan O/ayı"nın arkasın- dan, politika bu çerçevede yürütüldü. Sol partiler kapatıldı; demokrasiye aday olarak da Demokrat Parti seçikji. Ne güzel söylüyor Müzehher Hanım: "Halk Partisi'nin gövdesinden aynlmış bu demok- rat kolun, sol cepheye nasıl uyum sağlayabilece- ğini, bizde demokrasinin nemene birrejim olaca- ğını bir türlü kavrayamıyordum. Bence aşı tutma- yacak kadar kartlaşmış bir koldu o!" (s. 68) Yazann söylediği gibi de oldu. Ne o aşı tuttu, ne ondan sonrakiler. Sonuç mu? Bir yanm yüzyılı ülkenin, çarçur edil- di. Şimdi kara kara düşünüyoruz. Ve el kapılannda "adaylık" dilenciliği yaparak: kimliksiz, kişiliksiz, mütevekkil... Ama hayır biz böyle değildik; bir devrim yapa- rak başladık bu yüzyıla; ne var ki arkasını getire- medik, yanlış üstüne yanlış yaparak buralara gel- dik. Onların en korkunçlanndan biri de 4 Aralık 1945'teişlendi. Ve yazık oldu... • " "" •' ' Ustün Akmen KÖR BAKKALIN GÖZLERİ "Senionik Bir Öykü" Aksoy Yayıncüığın "Turk Yazarlan Dizisi" içinde yayınladığı bu kitabı ılgıyle okuyacaksınız. Benzersiz teknıği ve biçimiyle. kendı cenazesım anlatan bir yazann çevresıni sorgulayışını ılginç bulacağımza inamyoruz. "Cumhuriyet Kitap Kulübü " Sergi Salonlan ve TemsilcilMerinde CD armağanlı... A K S O t Y A Y I N C I L I K Aksoy Yayıncılık San. veTic. A.Ş. Aytar Cad. F. Ebcıoğlu Sok. 25 1-2(80600) 1. Leventlstanbul Tel.(0212) 284 84 36, 284 90 41 42 Faks.(0212) 284 84 37