Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
5 EYLÜL 1996 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Piyasalarda yaz durgunluğu bitti, ağustosta tüketici fiyatlan yüzde 4.8 arttı
Kış erkengeldi
Aylık enflasyon
Toptan eşya
Tüketici
co
Ağus Eyııl Ekım Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nısan Mayıs Hazıran Ter Ağus
1995 1996
• Geçmiş yıllarda enflasyonun durgun aylan
arasında yer alan ağustos, bu yıl, "yüksek
enflasyon" beklentisini doğrular nitelikte bir
gelişmeyle, kış aylannın geleneksel hızlı fiyat
artış oranlarını yakaladı. Tüketicide yüzde 81.9'a
yükselen yıllık artış. yeniden yüksek enflasyon
dönemine sjirildisinin habercisi oldu.
ANKARA (Cumhuriyer
Bürosu) - Yaz a> larında y a-
şanan düşük oranlı artışlar
gösteren fiyatlar. okulların
açılması öncesinde yeniden
yükselmeeğılimi içinegirdı.
Okulların açılması öncesin-
de ağustos ayında. bir önce-
ki aya göre tüketici fiyatları
y üzde 4.8. ioptan eşya fîyat-
lart da yüzde 3.8 oranında
yükseldı. Fiyatlar yılbaşına
göre. toptan eşyada yüzde
52.7, tüketici mallarında da
yüzde 46.2 düzeyinde arttı.
Enflasyon geçen ay. yıllık.
toptan eşya fiyatlannda yüz-
de 79. tüketici fiyatlannda
yüzde 81.9 oranında gerçek-
leşti. Özel ortaöğretim okul-
larının fiyatlan geçen ay bir
önceki aya göre, yüzde 83.9
oranında arttı. Ağustos ayın-
da sigara fiyatlan yüzde 42
oranında yükseldi.
DİE tarafından açıklanan
fîv at endeksine göre, toptan
eşya fiyatlan ağustos ayında
bırönceki aya göre yüzde 3.8.
yılbaşına göre yüzde 52.7,
yıllık da yüzde 79 oranında
arttı. Toptan eşyada 12 aylık
ortalamalara göre enflasyon
yüzde 71.2 oldu.
Toptanda fiyatlar geçen
ay. bir önceki aya göre sektör-
leritibanyla. tanm ürünlerin-
de yüzde 2.2, madencılik sa-
nayiinde özel sektörde yüzde
7, kamuda yüzde 5 olmak üze-
re yüzde 5.5. imalat sanayiin-
de özel sektörde y üzde 3.7, ka-
muda yüzde 6 olmak üzere
yüzde 4.2, enerji sanayiinde
de y üzde 5 arttı. Toptan eşya-
da ürünlerde en yüksek artış
karpuzda yaşandı. Geçen ay,
bir önceki ay a göre. karpuz fi-
yatları yüzde 35.8, bira fiyat-
lan yüzde 24.9. rakı fiyatla-
rı yüzde 22.2. yumurta fiyat-
E k o n o m i c e v r e l e r i h ü k ü m e t t e n u m u t s u z
Gerekenler
yapılmıyor
MEHMETYILDIRIM
(İTO Yön. Kıır. Başkam):
\ğııstos enflasyonu
. JZ aylan durgunluğu
nedenıy le düşük çıkar.
Ancak geçen ay
yapılaıı zamlar bu
sonucu ortaya çıkardı.
Eylüldekı enflasyon
rakamının geçen aydan
daha yüksek çıkması
olası Hükümet alacağını söy lediği
önlemlerı bırtürlü almıyor. Yapısal
değişıklikler \e üretınıın arttınlması şart.
Rant ekononıısınden üretım ekonomisine
geçmek gerekıyor. Ancak hükümet bütün
bunlar konusunda ciddi adımlar atmıvor.
Hiperenflasyon Eylülde daha Üretimi
yükselir
Ekonomi
geliyor
MEMDLH HACIOĞLU
(Eski İSO Yön. Kur. Bşk.):
Açıklanan
enflasyon
rakamı
Türkiye'nin
hıperenflasyona
doğru gittiğıni
gösteriyor.
Ortada ne bir
radikal tedbır
ne de böyle bir niyet sözkonusu.
Ekım ayı ortalannda Türkiye"nin
ciddı bır ekonomik knz ıçine
girmesi mümkün. Günlük
kararlarla gidilirse. bu sondan
kaçınılmaz.
arttırmakşart politikası yok
MEHMET REİS
(Gıda Toptancısı):
Tüketici rakamlan geçen aym
daha üstünde. Ağustos'un
20'sinden sonra yapılan KlT
zamları ve eylül ayının rutin
durumu gözönüne alındıgında
enflasyonun ekimde daha
yüksek çıkacak. Bu arada
toptan piyasada daha yenı
mahsül ortaya çıkmadan
fiyatlar şimdiden arttı. Bunlar
da önümüzdekı aya etkı
edecek. Eylülde tüketici
fiyatlannın yüzde 6, toptan
fiyatların ise yüzde 5
olacağını tahmin ediyoruz.
RIDVAN BUDAK
(DİSK Cenel Başkam):
Enflasyonu
ortadan
kaldırmak için
üretimi
arttırmak şart.
Vergiyi her
kesımden almak
gerekiyor.
Bunlar olmadığı
suin.v. yıik-.ek enflasyon Türkiye
içın kader. Ancak ilerde
ekonomik bır kriz görüntüsü yok.
Eger devalüasyon yapılırsa, bu
bir krızin ilk adımı olabilır. Bu
da adil düzenin iflasıdır.
PROF. NECATt MUMCU
(!. Ü. Iktisat Fakültesi):
Hükümet enflasyonu ortadan
kaldırmak için hiçbir gayret
sarfetmiyor. Yıl sonu enflasyon
rakamının geçen seneden daha
yüksek olacağı kesin. Şu anda
ekonomik politika olmadıgından
politikanın başansızlığından da
söz etmek mümkün değil.
Günübirlik kararlarla
ekonomiyi idare etmeye
çalışıyorlar. Enflasyon yüksek
çıksa bile reel kesim bundan pek
etkilenmez. Çünkü enflasyonun
yüksek çıkacağını biliyor ve
buna göre önlem alıyor.
Eski Bakana göre Telekomyetkisiz
Telefona yatınmı
DPT engelliyor'
ANKARA
(Cumhuriyet Bürosu)
-Cep telefonları için
altyapı yatınmı
yapılmadan abone
sayıstnın çoğaltılması
\e diğer telefonlarda
abonelik almanın
zorlaşması eski
Ulaştırma Bakanı
Mehmet Köstepen'in
ele^tirılerine ııeden
oldu. Köstepen.
" Türk Telecom'un Mehmet Köstepen.
parası var ama
harcama yetkisi \ok~ dıyerek.
yııtırımlanıı yapılamamasından
Tiirk Telekom'a yeterli bütçeyı
ayırmayan De\let Planlama
Teşkilatı'nın sorumlu olduğunu
söyledi. Eski Ulaştırma Bakanı
Köstepen. cep telefonlarında ve
diğer telefonlarda hatların
kilıtlendigıni. telefonlarda
abonelik almak isteyenlerin çok
fazla bekletildiğinı anlatarak.
*Yeterli yatınm yapılmıyor. De\Iet,
kaynak ararken bu yatınmlardan
kazanılacak para sürekti
kaybediliyor" dedı. Cumhuriyefin
soıularını yanıtlayan Köstepen,
telefon abonelik sıralarının 1.5
y ıldır durmadan uzadığını ve
abonelik \erilemediğinı
belirtırken. toplu konut projeleri.
sanay ı sitelen projeleri yapılırken
buralarda kullanılacak telefonlar
için altyapı sistemlerinin
kurulmama>ını eleştirdi. Türk
Telekom'un en çok
kazanan ışletmelerden
biri olduğunu dile
getiren Köstepen şöyle
konuştu: "Türk
Tetekom'un parası da
var. bu yatınmlan
yapacak yetenekli
insanlar da var. Bazı
istasyonlar \e
santralların kurulması
için bir tek şey eksik o
da DPT'nin izni. DPT.
yılbaşındaTürk
Telekom'a lütrihon
ayınyor. Bu para Türk Telekom'a
ancak 4 ay yetiyor. Yılın geri
kalanında oturuyorlar." Köstepen.
cep telefonları için Türkcell \e
Telsim ile Türk Telekom arasında
yapılan lisans sözleşmesının
koşullannın ihlal edildığini. 3.
lisans sözleşmesının imzalanması
için 400 biner abonelik sınınnın
aşıldığını anımsatırken. "Üçüncü
kişileıie yeni lisans sözteşmesi .
yapılması gerekiyor" dedi.
Köstepen. yeni lisans
sözleşmesinin yapılmamasında
anlaşma taraflarının suçlanmaması
gerektiğini söylerken. "Onlarda
sözleşme yapmak isteıier, çünkü
Türk Telecom'un \e diğer iki
şirketin geürleri yeni sözleşmelerle
çok artacak. Ama, taraflarda para
olmasına karşın yatınm izni yok"
dedi. Köstepen. gümrük birliğine
gıren Türkiye'nin yatınmlan
hızlandırması gerektiğini belirtti.
ian yüzde 16.8 yükseldi.
Tüketici fiyatlan geçen ay.
bir önceki aya göre gıda mal-
lannda yüzde 6 4. eğitim mal-
larında yüzde 6.9. otel-lo-
kanta harcamalarında yüzde
8.3. konut giderlerinde y üz-
de yüzde 5.9. sağlık giderle-
rinde y üzde 5.5 oranında yük-
seldi.
Giysi fiyatlan. geçen ay bır
önceki aya göre binde 2 azal-
dı.Ağustosta. temmuz ayına
göre, tüketici fiyatlarındaki
en yüksek oranlı artış yüzde
83.9 ile özel orta öğretim fi-
yatlannda yaşandı.
Geçen ay, sıgara fiyatlan
yüzde 33.3, tavuk eti yüzde
16.3. dana etinın fiyatı yüz-
de 13.6, ilaç fiyatlan da yüz-
de 11.3 düzeyinde yükseldi.
Istanbul düşük
İzmir yüksek
Istanbul'daıse. fıy jtartış-
lan, yaz aylan se\ıyesinde
çıktı Istanbul Tıcaret Oda-
srnınhesaplamasına göre tü-
ketici fiyatlan ağustosta y üz-
de 1.1 arttı. Toptan fıyatlarda
aylık artış yüzde 5.yıllık enf-
lasyon tüketicide y üzde 94.8.
toptanda yüzde 69.1 oldu.
Cumhuriyet Ege Büro-
su'nun haberinegöre Izmır'de
de ağustos ay ı enflasy onu y üz-
de 3.9 olarak gerçekleşti.lzmır
Ticaret Odası'nca yapılan
açıklamada. 1995'in ağusto-
sunda fiyat artışlarının y üzde
3.1 gerçekleştiği kaydedile-
rek, "1995 yılının ağustos
ayında yüzde 73.8 olan yıl-
lık artışın. 1996'nın ağustos
ayında 13.6 puanlık bir ar-
tış göstererek y üzde 87.4 ola-
rak gerçekleştiği görülmek-
tedir" denildi
Makine imalat sektöründe bedelsiz ithalat permi ticaretine dönüştü
Sonuç vergi ve istihdam kaybı
NURTEN YALÇIN
Türk sanayiinin \e özellikle
otomoti\ sektörünün günlerdır
bir numaralı gündem maddesı ha-
line gelen hükümetin "bedelsiz
ithalat" karan, beş yıl önce de
yerlı makine sanayiinin canını
yaktı. İmalat makınelen sanay i-
cılerı. bedelsiz ıthalatla ılgilı
olumsuzluklan. yaşadıklan tecrü-
belerin de ışıgında. Türkiye üda-
lar \e Borsalar Birliği (TOBB)
sektör kurulları toplantısında hü-
kümete sundular. L'ygulamanın is-
tihdam \e \ergi kaybına yol aça-
cağı belırtılen raporda. "Bedel-
siz ithalattan geri dönüşün de
çok zor olduğu" hatırlatıldı.
1990-1991 yıllarındadegışik
şekillerde gündeme gelen bedel-
siz ithalattan sadece penni sahi-
bı olan kişınin yararlanmadığını
vurgulayan sektör yetkilılen it-
hal edilen hermakinenin yan sa-
nayi ile birlikte yaklaşık 5-6 kı-
şının iş kaybına sebep olduğunu
vurguladılar. Sektör yetkilileri.
penni ticaretine yol açan ve per-
mi sahibinden çok bu işin ticare-
tini yapan kişilerin. çoğunlukla
vergisiz kazanç sağladığı bu sıs-
temi savunmanın mümkün olma-
dığını belirttiler.
Makine imalatçılan. koalis-
yon hükümeti tarafından tekrar
gündeme getirilen bedelsiz itha-
lat rejimi yoluyla. pek çok küçük
sanayicinin ucuz olduğu gerekçe-
siyle eski model makinelere yö-
neleceğini ancak bu makinelerin
hiçbir teknik servis güvencesinin
olmamasının yine küçük sanayi-
civi vuracaaını kavdettiler.
Makine imalatçılan, bedelsiz ithalatın yine I
vieiyi tııracağını kay detriler.
sana-
'Yumurta için
tavuk kesiyorlar'
İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)-
Ege Bölgesi Sanayicıleri ve
tşadamlan Derneği Yönetım Kurulu
Başkam Samim Sivri, "Bedelsiz
ithalat fikri, süt için ineği. yumurta
için tavuğu kesmeye benziyor"
dedi. İzmir Tıcaret Odasi ve TOBB
Ticaret Odaları Konsey Başkam
Ekrem Demirtaş da, hükümeti
uyardı ve karannın götürüsünün.
getirisinden fazla olacağını savundu.
Sıvri, koalısyon hükümetının kaynak
yaratma telaşıyla bazı sektörlere
darbe \urmaya hazırlandığını söyledi.
Gümrük birliğının ardından başta
otomotiv olmak üzere bazı sektörlenn
güç bir döneme gırdığinı belıneıı
Sivri "Kararın istihdam üzerindeki
olumsuz etkisi yanında, yabancı
sermayeyi ürkütücü bir tavır
olduğu da ortadadır" dedi.
Demirtaş da. "Hükümetler,
ekonomik kararları, ekonominin
kuralları çerçevesinde alnıalı,
götürüsü getirisinden fazla
olabilecek kararlar almamalıdır"
uvansında bulundu.
Makine imalatçılannın hazır-
ladığı raporda. uzun yıllardır is-
tikrarlı bir sistem haline getiril-
meyen bedelsiz ithalat rejiminin
geçmişte genişlemelere tabi tutul-
duğuna. fakat herseferinde önem-
li sakıncalan görülerek kapsamı-
nın daraltıldığına dikkat çekildi.
Raporda "Maalesef sistemin
kapsamının genişletilmesi kolay-
ca sağlanabildiği halde. bütün
sakıncalan görülmesine rağ-
men geriye dönüş, •verilmiş olan
hakların geri alınması' şeklin-
de yorumlanmış ve eski hale
dönülmemesi için politik baskı
uygulanmıştır" denildi.
' TOBB Makine İmalat Sanayi
Sektör Kurulu Başkam Şükrü Er
makine imalat sanayiinin işçi eme-
ginin yogun olduğu bir sanayi ko-
lu olduğunu vurgulayarak, bedel-
siz ithalatın makine sanayiine oto-
motiv sanayiinden de daha bü-
yükdarbe vuracağını belirtti. Be-
delsiz ithalatın yaratacağı istihdam
sorununun hükümetin vergi kay-
bına sebep olacağını söy leyen Er
"İşçinin çıkarılması nedeniyle
yüzde 25 muhtasardan dolayı
vergi kaybı olacak. Buna yüz-
de 36'lık SSK prinıini \e yan
ödemelerden döğacak vergi kay-
bını eklersek Türkiye'nin büt-
çesinde büyük bir gedik açıla-
cağını görürüz" dedi.
Sanayi Bakanı Erez, görevden aldıklarının yerine genel müdür ararken üretici sahipsiz
Birlîlder tüccann insafina terk ediliyor
IŞÇININ EVREIVİNDEN
ŞÜKRANSONER
Yapamayacaksanız Gidin
"Yazıklar olsun. Yıllarca peşlerinden gıttik. Umutla-
nmızı onlara bağladık" diyor telefondakı ses. Öfkeli, med-
yamız sansür ettığı içın sizlerin pek duymadığı, ancak
çok bıldik, benzerlerı çok sık yaşanan. tanık olduğu olay-
ları anlatıyor.
Dünyanın en unlü çokuluslu şirketlerinden biri ile or-
taklıklı işyerinde. sendikaya uye olan ışçıler kendilerini
kapının önünde buluyorlar. Işçıler en doğal, yasal hak-
larının gasp edılmesini işyerınin önunde protesto etmek
istiyorlar. Işverenin isteği uzerıne polis ışçıleri copları ile
dağıtıp. gözaltına alıyor.
Okurumuzun öfkesi asıl bundan sonrası için. işçile-
rin orgütlenmeye çalıştığı sendika liderlerının olup bi-
tene duyarsız. uye işçilerine sahip çıkmadığını vurgu-
luyor. Ne ışverene yönelık ne de gözaltına alınmış ışçı-
ler için gerekenler yapılmıyor. Okurumuz işçının karar-
lılığı, sendika lıderlerınin duyarsızlığının tanık olduğu
boyutlarından şaşkın, daha çok uzgün, "Değerlerınıyi-
tırdiklerını. yozlaştıklarını bılıyordum, ama bu kadannı
da düşunmüyordum"dıyerek. olup bitenden ayrıntılar
verıyor.
"Böyle şey olur mu? Sendıkacı uye sayısının art-
masını istemez mı?" diyeceksınız.
Tabıi kı ister. Ancak sermaye cephesinin, uluslara-
rası tekellerin dünya düzeyinde açmış oldukları sendi-
kasızlaştırma savaşı Turkıye'de çok daha etkili, acı-
masızca surdürulüyor. Binlerle ışçi çalıştıran dev ışlet-
meler, en buyuk holdingler en ilerı teknolojiyi kullanıp,
en büyük kârları sağlayan ışyerlerı dahı artık kapıların-
da ıçerı sendıka sokmamak içın dırenıyor. Böyle olun-
ca da sendikal orgutlenmenin başladığı işyerlerinde, sen-
dika üyesı olmaya kalkışan ışçıler kendilerini sokakta
buluyor.
Sendıkasızlaştırma öylesine ınsafsız boyutlarda ki,
1980'den bu yana açılan butun buyük ışletmeler ve ye-
ni sanayi bölgelerinde sendikalar henüz iş yerlerinin ka-
pısından içerıye girebılmış değiller. Dahası yıllarla sen-
dikal hakların kullanıldığı ış yerlerınde bıle bir, bır sen-
dikasızlaştırma yaşanıyor. Gelin görün ki, işler zorlaş-
tıkça. sehdikalar uye kazanmak, büyümek yerine kü-
çuldukçe. bızim sendikacılanmız akıl almaz bir yozlaş-
mayı yaşıyorlar.
Sendikalara "batan gemının mallan" gözüyle bakı-
yor olmalılar ki sendika kuçuldukçe işçiden kopuyor.
ücretlerini yukseltıyor. gerçek bir sefahatın içine gömü-
luyor. Hepsı mi? Elbette kı değıl. Ama en üst liderlerın
önemlı bir çoğunluğu. Doğal olarak sendika ıçi demok-
rasınin ışlemedığı bir duzende, başkanların deformas-
yonu. olduğu gibi sendıkanın tum yapısına yansıyor.
Inanmayacaksınız ancak. Batı sendikalarının lider-
lerı yerı geldığinde, Turk sendıkacılar ile aynı çatı altın-
da olmaktan büyük rahatsızlık duyduklarını vurgula-
maktan çekinmiyorlar. Bızimkilerin sendikal ılkeler ve
değerlerden, ışçıden kopukluğundan. işçiyle karşılaş-
tırıldığında aşırı yüksek gelirlerı ve çok daha önemlısı
haksız kazançlarından. sendıkalardaki saltanattan, bü-
tün bunları yadsıyarak söz ediyorlar.
Sonuç olarak Turkıye'de çok boyutlu işçi haklarına
saldırı. ucretlerı aşağıya çekme, sendikasızlaştırma. iş-
ten atma olgusu yaşanırken. ciddi anlamda bir sendi-
kal savaşım gündeme gelemıyor.
Kenarda köşede. sınırlı hak savaşımları ise çok acı-
masız bır karşı cephe saldırısı ile püskürtülüyor. Örne-
ğin sokağa çıkıp sorsak. Petrol-lş Sendikası'nın uzun
bır zamandır Mobil, B.R ve Shell şirketlerinde yürüttü-
ğu boykot kampanyasından haberli insanı kolay kolay
bulamayız. Oysa benım bildiğim sendika bu kampan-
ya için mılyarlarla harcama yaptı. Bütun Türkiye'yi afiş-
ledı, basın toplantıları düzenledı. Ancak medya bu ey-
lemı kamuoyuna yansıtmadı. Açıkçası sansür etti. Sen-
dikacılık hareketı de sesını duyurmak, kapıları zorlamak
üzere daha etkili bir yola bugüne kadar gidemedi.
Tabıı kı bu uluslararası tekeller çalıştırdıkları ve yıl-
lardır sendikal haklardan yararlanmış ışçılerinı sendıka-
sızlaştırıp, bir kısmını ışten attıkları içın. urunlerinin alın-
mayacağı, halk tarafından cezalandırılacakları bir so-
nuçla kaışılaşmadılar. Yaptıkları yanlarına kâr kaldı.
Yine medyanın ilgısını çekmedı. ancak metal ışko-
lunda butün sendıkalı ışçıleri kapsayan grup sözleşme-
lerinde uyuşmazlıga duşuldu. Işveren sendikası MESS
kamuoyunu kazanmak uzere bır araştırma ile işçilerin
son dönemde ucretlerının yüzde 51.3 oranında arttığı-
nı. şimdi de ışçı sendikalarının aşırı haklar ıstediklerini
duyurdu. Neden sonra DİSK uyesı Birleşık Metal-iş'ten
gelen karşı araştırmaya göre ise bu doğru değil. MESS.
12 Eylul ve sonrası sureçte ucretlerın dıbe ındığı 1988
yılını baz alarak kamuoyunu yanıltmış. Ucretlerin nıs-
peten normalleştığı 1990 yılı baz alındıgında, metal iş-
çisinin gelirinin artmadığı, aksine azaldığı ortaya çıkı-
yor. Dönem içınde metal işçilerinin ücretlerine göre enf-
lasyon 2.1 kat artıyor. Dönem içinde işçi ücretleri 14.3
kat artarken, ekmek fiyatlan 38.4 kat artıyor.
Düşünun ki bunlar sendikal haklannı kullanabilen, top-
lu pazarlık hakkından yararlanabılen ve ucretlerin de en
yüksek sayıldığı işkollarından birinde çalışan şanslı iş-
çiler. Bu toplusözleşme uyuşmazlığı nasıl noktalanacak.
medya ne kadar ilgi gösterecek, sendikacılık hareketı
ne kadar ciddi bir savaşım verebilecek, hep birlikte iz-
leyip göreceğiz.
Yeri gelmişken. özel sektörde tamamı 250 binlere ka-
dar inmiş sendikah işyerlerinin işverenlerini yargılarken
göreceli olarak haksızlık yaptığımızı da vurgulamalıyız.
Çünkü onlar kendilerinden daha yüksek kârlann, daha
ileri teknolojılerin ve sonuç olarak yüksek verimin sa-
hibi işletmelere göre daha yüksek işçilik ücreti ödeye-
rek haksız rekabete hedef oluyorlar.
Sözün kısası sendikacılığın, sendikal hakların sonu-
nun gelmemesı için, Türk sendikacılık hareketinin çok
zorlu bir savaşıma girmesi gerekiyor. Gelin görün ki var
olan sendika lider kadrolarının önemli çoğunluğu böy-
lesine zorlu bir savaşıma hazır olmak şöyle dursun.
"Bu işin nasıl daha çok kaymağını yer, saltanatını ya-
şanm "diye bakıyor. Bize de "Doğru dürüst sendikacı-
lıkyapmayacaksanız. bu işi bırakın gidin" demek kalıyor.
İşçi sendika içi demokrasiyi işletmeyi beceremez, hak-
kına sahip çıkmayan bu yozlaşmış kadroları ayık-
layamazsa, dinleyen kim?
MERIH AK
İZMİR - Sanayi ve Tica-
ret Bakanı Valım Erez'in bir-
liklerı <ürüklediği belirsizlik
ortamı sürüyor. Geçici gö-
revle Ankara'ya aldıâı genel
müdürlerin geçici görev süre-
lenni uzatmaya başlayan Erez,
bu arada birliklere yeni ge-
nel müdürlerarıyor. Birlikle-
rin kasıtlı olarak genel mü-
diirsüz bırakıld'ğı ve hükü-
metin bırlıklen gözden çıkar-
dıâı savunuluyor.
"TARlŞGeıielMüdürüCi-
han Altınöz, Traky abirlık Ge-
nel Müdürü Fuat Erçetin.
Antbirlik Genel Müdürü Ma-
likt'nal. Karadenizbırlik Ge-
nel Müdürü \usuf Ergün ile
Kozabirlık Genel Müdürü
Mesul Gül'ün bu görev lerin-
den uzaklaştınlıp kızağa alın-
malannm üzerınden 3 ay geç-
ti. Bazı ürünlerde alım döne-
minin başlaması ve gereken
stratejılenn belirlenmemesı
y üzündeıı bırlikler. kampan-
y alara katılamıyor. Erez'in bu
tutumunun siirtlüriilmesi du-
rumundabırliklennıtlasede-
bileceğı belırtilıvor.
Erez'in son İzmir gezısi
Yalım Erez.
sırasında, biryandan ı"Dev-
let küçülecek, yerel yöne-
timler ku\vetlendirilecek"
derken diğer yandan "Sayın
Altınöz'dcn önceki genel
müdür hangi gerekçeyle gö-
revden alındıysa o da aynı
gerekçeyle göre\den alına-
cak. Yerine de yeni genel
müdür atanacak" demiştı.
TARİŞ Genel Müdürlü-
ğü'ne ilk aşamada İzmir Ti-
caret Borsası Genel Sekrete-
rı Osnıan Doğangün'ü ge-
tırmeye çalışan Erez'in olum-
suz vanıt almasının ardından
• Tariş Genel Müdürü
Cihan Altınöz,
Trakyabirlik Genel
Müdürü Fuat Erçetin.
Antbirlik Genel
Müdürü Malik Ünal.
Karadenizbirlik Genel
Müdürü Yusuf Ergün
ile Kozabirlik Genel
Müdürü Mesul Gül'ün
bu görevlerinden
uzaklaştınlıp kızağa
alınmalannın üzerinden
3 ay geçti.
Ökkeş Şendiller üzerinde
durduğu öne sürüldü.
Bu ismin DYP"de sert tep-
ki toplaması üzerine DYP Ma-
nisa Milletvekili adayı ve Si-
\as Demir Çelik'in eski Ge-
nel Müdürü Naci Akın'ın
TARİS Genel Müdürlüğü'ne
getirilmesinin düşünüldüğü
öğrenildi. Akın'ınÇilleraile-
sine yakın bir isim olduğunu
ve Kuşadasf ndaçiftliğin ya-
pımında katkısı bulunduğu
öne sürülüyor. Erez, bırlik ge-
nel müdürlerinin atamasıyia
ilgili kararnameye Cumhur-
Cihan .\ltınöz.
başkanlığı'nagönderdiğini de
lzmir'deaçıklamıştı.
TARIŞ Genel Müdürü Ci-
han Altınöz. Ankara'da yine
birliklerinözerkleştirmesi ile
ilgili yasanın üzerinde çalış-
makla görev lendirildı.
Geçen yıl bu dönemlerde
üreticilerin beklediği fiyatla-
nn çıkanldığını belirten Al-
tınöz. çalışmalann da bu yön-
de gerçekleştirildiğini anım-
sattı. Altınöz. bunun şimdi
yapılmadığını ve kimsenin
nasıl birkampanya yapılaca-
ğını bilmediğini belirtti.
Hükümet 54 trilyon liralık talebi geri çevirdi
Destekleme alımma para yok
ANK.\RA (Cumhuriyet Bürosu) -
REFAHYOL'un meydanİarda yüksek
düzeyde açıkladığı destekleme
alımlannın kaynağının olmadığı
bildirildi. Hazine'nin. birliklerin,
hükümetin açıkladığı fiyatlardan alım
yapmalan için gereken 54 trilyon liralık
kaynak istemine "para yok" yanıtı
verdiği öğrenildi. Birliklerin alım
yapmakta zorlandığını vurgulayan
yetkililer. "Kaynak olmadan reklam
olsun diye shasi kaygılarla yüksek fiyat
açıkladılar. Ancak kaynak olmadığı için
birlikler alım yapamıyor. Çiftçi de
ürününü düşükfiyattanriiccarasatıyor"
dediler. Memur maaşlanna yapılan
yüzde 50 oramndaki zammın getirdiği
125 trilyon liralık ek yükün bile
kaynağım bulamayan REFAHYOL, aynı
politika çerçevesinde buğday, fındık.
ayçiçeği ve üzüm destekleme alım
fiyatlannı yüzde 100"un üzerinde
oranlarda arttırdı. Paketten de sonuç
alamayan REFAHYOL'un kaynaksız
açıkladığı yüksek destekleme alım
fiyatları. tanm birlik ve kooperatifleri
birliklerini zora soktu. Hazine'nin
kaynaksızlık nedeniyle hükümetin
açıkladığı fiyatlardan alım yapamayan
birliklerin 54 trilyon liralık istemine
"para yok" yanıtı verdiği öğrenildi.
Hazine yetkilileri. birliklere para
aktarılamadığı için çiftçilerin ürünlerini
tüccara satmak zorunda kaldığına dikkat
çekerek, "Kredi borcu olan, gübre,
tohum alımlan nedeniyle ürününü zaten
çok önceden ipotek ettiren üretici,
tüccann verdiği düşük fiyatlara razı
olmak zorunda kaldı. Ürününü tüccara
satıyor" dediler. Merkez Bankası'nın da.
hükümetin para basarak birlikiere
kaynak aktarma istemine. "enflasyonu
azdınr" gerekçesiy le olumsuz yanıt
verdiği öğrenildi. Hazine yetkilileri.
"Hükümet bol keseden dağıtıyor. Sonra
da kavnaksızlık nedenh le hiçbir vaadini
yerine getiremiyor" dediler.
Yetkililer, zorunlu tasarruf kesintileriyle
hesapta oluşan yaklaşık 430 trilyon
liralık nema ve ana para birikiminin de 1
yıldan önce dağıtılmasının söz konusu
olmadığına dikkat çektiler.
DERBANK
HİZMET AGINI
GENİŞLETİYOR
Sayın Tasarruf Sahipleri,
çağdaş bankacılık anlayışıyla,
BAKIRKÖY/İNCİRLİ ŞUBEMİZ
5.9.1996 Perşembe gününden itibaren
hizmetinizde.
DERBANK
MERKEZ ŞUBE/ŞİŞU
ERENKÖY ŞUBESfı
SİRKECİ ŞUBESİ
ANKARA ŞUBESİ
ETİLER ŞUBESİ
BAKIRKÖY ŞUBESİ
224 94 94 (10 Hat)
363 23 04
512 16 83
Cinnah Cad. 468 61 82
Akmerkez Karşısı Ulus
Yolu uzeri: 278 53 30
IncırtıCad. No: 81/1
Tel.: 571 64 88