Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
İAYFA CUMHURİYET 5 EYLÜL 1996 PERŞEMBE
HABERLER
Iğar: Koruculuk
talkmayacak
• ANKARA (Cumhuriyet
Rtir»su)-İçişleri Bakanı
/flerımet Ağar. köy
orjculannın bölgede
[Uzur ve güvenliğın
ağianmasında önemh
atkılan olduğunu ilen
üîrerek koruculuk
isteminin kaldınlmasının
•3z konusu olmadığını
avundu. Ağ ar dün yaptığı
;az:lı açıklamada. köy
iorucularının teröre karşı
laşanh hizmetler
•erdiklerini öne sürere,
lorueuların çalışma
loşullarındaki eksikliklerin
pderileceğinı belirtti.
Nüteahhitlerin
alacakları
• TRABLISGARP/
A1NKARA (Cumhuriyet) -
Libya'nın. Türk
rrüteahhitlerinin hak
ejilmiş 320 milyon dolarlık
aacaklannın ödemesi
k>nusunda somut bir
gîlişme olmadığı öğrenildi.
Müteahhit alacaklan
konusunda Libya'da
temaslarda bulunan devlet
bakanlan Namık Kemal
Z;ybek\eAbdullahGül.
ödemeden "umutlu"
olduklannı belirterek
"Gerekli görüşmeleri
yaptık. Dileklerimizi ortaya
koyduk. bundan sonra
geİişmeleri göreceğiz"
dediler.
Sabancı
suikastı davası
• İstanbul Haber Servisi -
Jstanbui "da Dev rimci Halk
Kurtuluş Partisi Cephesi
(DHKP Clörgütüne
yönelik olarak düzenlenen
bir dizi operasyonda
gözaltına alınan 45 kişiden
3 l'i tutuklanarakcezaevıne
gönderildi. İstanbul Deviet
Güvenlik Mahkemesi'nde
iki gündür dev am eden 45
kişinjn sorgusu sonunda.
Sabancı suikastına kanşan
üç kişiyi Gültepe'deki
evınde sakladığı iddiasıyla
yakalanan Murtaza Deveci
(30) ile DHKP C örgürünün
İstanbul sorumlusu olduğu
belirtilen Halil Keskin ve
Kenan Kahramanoglu'nun
da aralannda bulunduğu
kişiler tutuklandı.
İP'den ABD'ye
protesto
• ANKARA (ANKA) -
lşçi Partisi (İP). ABD'yi
Adana ve Ankara'da
bulunan elciliklerine siyah
çelenk bırakarak protesto
etti. lP Genel Sekreteri
Mehmet Gültekin.
ABD'nin Kürt sorununu
çözeceğini iddia ettiğini,
ama bugün Kürt halkının
banşa 5 yıl öncekinden
daha uzak olduğunun
görüldüğünü kaydetti.
Âdana İl Başkanı Ecdet
Güvel de sorunu görüşmek
üzere olaganüstü toplantıya
çağnlması gerektiğini
uırgularken "İncirlik Üssü
kapatılmalıdır" diye
konuştu.
ANAP'tan SOPU
önergesi
• ANKARA (ANKA) -
ANAP Aydın Milletvekili
Yüksel Yalova, Adalet
Bakanlığı'nda bir siire önce
gündeme gelen geniş çaplı
hikim ve savcı atamaları
srasında Alev i hukukçulann
pasif görevlere atanacaklan
ijdiasını yazılı soru
coergesiyle TBMM
ündemine getirdi. Yalova,
Eaşbakan Erbakan'ın
vınıtlaması istemiyle verdiği
.oru önergesinde. "İddialan
hıklı çıkaracak karineler
ede edildiğinde, ilgıliler
iakkında demokratik hukuk
evieti ilkelerini işletmeyi
prev addeder misiniz" dedi.
Emin Kul'dan
yalanlama
I ANKARA (ANKA) -
•N'AYOL hükümetının
alışma Bakanı Emin Kul.
1EFAHYOL hükümetının
.alışma Bakanı N'ecatı
.'elik'i "Bakaniığım süresi
nnde SSK yönetim kurulu
ı.esı Halil funç hakkmda
oruşturma başlatmam söz
onusu değil. daha önce
ışlatılmış olsaydı bile
ıırdururdum" sözlenyle
ılanladı. Kul, Tunç
ıkkında soruşturma
ışlattığı haberlennin doğru
madığını söylerken bunun
îakan Çelik'ten
ivnaklandığını söyledi. Kul.
Tiınç hakkında daha önce
ışlatılmış soruşturma
savdı bile durdururdum.
•lyın Tunç. Türk işçi
ireketine. çalışma
ıvatımıza ve toplumsal
ınşa kesin bir dürüstlükle
zmet vermiş seçkin bir
sandır" dedi.
Şimşekleri üzerine çeken RP milletvekili 'Kamuoyu rahatlayacaksa beni assınlar' dedi
Erbaş tepkflerden bınıaldıAYŞESAVIN
ANKARA-PKK'nın elındeki re-
hin askerleri almak içın Kuzey Irak'a
gıden. ancak eli boş dönmesinden
çok örgüt bavTaklan altındaki fotoğ-
raflannın basında yer almasıyla *şün-
şekleri" üzerine çeken RP Van Mil-
letvekili Fethu/lahErbaş, çeşitli ke-
simlerin tepkilerine. "Eğer kamu-
oyu tatmin olacaksa, beni assınlar"
diye yanıt v erdi Heyette yeralan In-
san Haklan Derneğı Başkanı Akın
Birdal ve Mazlum-Der Başkan Yar-
dımcısı İhsan Arslan'ın gözaltına
ahnmasından sonra, dokunulmazlı-
ğının kaldınlması istemiv le hakkın-
da soruşturma açılan Erbaş. "Her
giin onlarca askerimiz şehitoluyor. Bu
vatan için 6'lmek gerekivorsa ben de
ölüriim. Ama eğer. bu kanı durdur-
oıak için parmağıımzı kımıldatmı-
yorsak. hiçbir şey yapmıyorsak. on-
laruı ölümiinden biz de sorumluyuz"
diye konuştu.
Fethullah Erbaş. Kuzey Irak'a gi-
dişinin perde arkasını ve Kürt soru-
nunun çözümüne ilişkın görüşleri ile
ilgili Cumhuriyet'in sorulannı şöy-
le yanıtladı:
- Kamuoyu. PKK konusunda çok
hassasken, Kuzey Irak'a gidip örgüt
temsikileriv le görüşmenize bir "ce-
saret gösterisı" denilebilir mi?
- Hayır. tam tersi. ben parlamen-
tonun en korkak. en yufka yürekli mil-
letvekilivım. Ben oraya bir gövde
gösterisi olsun. cesaretimı göstereyım
diye gitmedim. beni oraya götüren.
DCM, İHD Genel Başkanı Birdal'ın salıverilmesi istemini reddetti
Birdal ve Arslan'ın sorgulan sürüyorANKARA (Camhum«tBümsu)-Ankara Dev-
let Güvenlik Mahkemesı (DGM), PKK'nin elin-
de rehin olarak bulunan askerierin geri alınma-
sıgirişimi nedeniyle gözaltmaalınan lnsan Hak-
lan Demegı (İHD) Genel Başkanı Akın Birdal'ın
salıverilme istemini reddetti. Soruşturmayı yü-
rüten Ankara DGM Savcısı Nuh MeteViiksd,ge-
rekmesi durumunda, heyetle birlikte kampa gö-
revli olarakgiden gazetecilerin de ifadelerini ala-
bileceklerini söyledi. Yüksel; Birdal ile Maz-
lum-Der Genel Başkan Yardımcısı thsanArdan'ın
yaruı DGM'ye çıkarılacaklarını bildirdi.
Gözaltına alınan Birdal ile Arslan'ın sorgula-
nnın sürdüğü bildirildi. Birdal'ın avukatı Şenal
Sanhan'm Ankara DGM Başsavcıhğı'na yaptı-
ğı ve Birdal'ın gözaltına ahnması işleminin ip-
tal edilmesi istemini içeren başvurunun redde-
dildigi öğrenildi. Sanhan, dilekçesinde. rehin as-
kerieri kurtarmagirişimmin. çocuklan PKK'nin
elinde bulunan asker yakmlannm yogtın istem-
leri ile gerçekleştirildiğini anlattı. Sanhan dilek-
çesınin son bölümünde, gözaltı işleminin orta-
dan kaldınlarak BirdaFın sorgusunun özgür bir
ortamda >l
apılnıası ve görüşme istemini iletti.
Ankara DGM 'nin, gözaîtı işleminin ortadan kal-
dınlmas! istemini reddettiği. ancak Sanhan'ın
BirdaPla "yaaşma yoluyla görüşmesine*' izin
verdiği öğrenildi.
Cumhuriyet'in soruşturmaya ilişkin sorulan-
nı yanıtlayan Ankara DGM Savcısı Yüksel. Bir-
dal ve Arsian'ın sorgulannın sürdûgünü söyle-
di. Emniyette ifadelerinin almmasınm bugün so-
naereceğıni kaydeden Yüksel, Birdal ve Arsian'ın
savcılıkta alınacak ifadelerinin ardından hakla-
nnda dava açılıp açılmayacagrnın kararlaşanla-
cağını anlattı.
Yüksel, PKK kampındaki görüntülerin yer al-
dığı videokasetleri edindiklerini anlatarak gerek-
mesi durumunda gazetecilerin de ifadelerini ala-
btleceklerini söyledi.
Van Milletvekili Fethullah Erbaş'ın milletve-
kili dokunuimazlıgına sahip olması nedeniyle
ifadesi ahnamazken Ankara DGM Başsavcıh-
gı'nm Erbaş'm durumu ile ilgili incelemesini
sürdürdüğü öğrenildi. Cumhuriyet'e bilgi veren
hukukçular, Erbaş'ın dokunulmazlıgının kaldı-
nlmasının gündeme gelmesi için; Ankara DGM
Başsavcılığı'nın bilgi, belge ve kanıüann da bu-
lundugu bir feziekeyi TBMM Başkanlığı 'na su-
nulması istemiyle Adalet BakanhğVna ıletmesi
gerektiğini anlattılar.
analann gözyaslan oldu.
- .Aileler. neden bir başka milletve-
kilini değil de sLd seçti?
- Tamamen tesadüfi. Geçen yıl.
kış ay larıydı sanıyorum. Genel mer-
kezde bilgı-işlemden sorumluydum.
Cye ka> ıTlan ıçın gece gündüz çalı-
şıvoruz, çahşmazsak. Hoca'dan fır-
çayı yeriz. Bana asağıda insanlar var,
yetkih istiyoruz. bir şey söyleyin de-
diler. Anadolu insanlan bunlar. Ağ-
Iadılar, ağla> mca ben dayanamadım.
yardımcı olmava çalışacağımı söy-
ledim. "Çocuklanmız PKK"nin elin-
de. her makama baş\ urduL olumlu
cev'ap alamadık" dediler. Bir süre
sonra basın toplantısı düzenledik. bu
arada İsmail Nacar ile bir girişim
başlatmışük. Birsüresonra ailelerbas-
kı yapmaya başladılar. Ağustos a\ı
içınde Genel Başkan Yardımcımız
AhmetTekdal bana "Şımak'ta kong-
re var, oraya gideceksin" dedi. Ben
çok sinirlendım. daha önce Hakkâ-
ri'ye göndermişlerdi. Ama sonuçta
gidip özür diledim ve Şırnak'a gıt-
tim. Bana oradadediler kı: "Seninai-
leler Habur-Tur'la gelmişler, sınırda
beklhorlar." Yani bir anlamda bas-
kın yaptılar. Bunun üzerine ben de
oraya geçtım, apar topar gıttik.
- Basında >er alanfotoğrafve gö-
rüntüleri göriince ne düşündünüz?
- Biz gazetecileri he\etten avn gör-
medık. "Ratta bir gazetecı arkadaş.
bizim kampa ulaşmamızı sağladı.
Oraya gidince. baktık 200-300 tane
asker. hem de hanım. Bana uzattılar
mikrofonu. "Haydi bir şeyler söyle-
ilhan selcuk
'Savaşa
karşı
olmak
yetmez
5
OZCAN OZGUR
MLĞLA-/HD Genel Baş-
kanı Akın Birdal'ın gözaltına
alınmasına tepkıler sürüyor.
Millıyet gazetesı yazan Ök-
ta> Akbal Birdal'ın gözaltına
alınmasını "mniyetlibiradı-
muı cezalandınlmasrolarak
nitelendirirken. Mugla Baro-
su Başkanı Av. Birdal Ernığ-
rul, "Akın Birdal'ın gözaltına
alınması. ülkemizde barışın
hâlâ uzak bir ihtimal olduğu-
nu gösteriyor* dedi. Gazetemız
yazan ve yayın kurulu başka-
nı ÜhanSelçukda "DümaBa-
rış Günleri'nde 'Ben savaşa
karşıvım' diye çıkmanın ye-
terliolmadıginı" söyledi.
"Banjta direnenler" !HD
ve Halkev ı Mugla şubelen ile
Egıtim-Sen öncülügünde ka-
mu çalışanları sendıkalan.
Mugla Barosu. Muğla Tabip
Odası. TMMOB üyesi odala-
nn Ntugla şubelen ve dıger
demokratik kitle örgütlerinın
Mugla "nın Karabağlar Yayla-
sı'nda ortaklaşa düzenledik-
leri "banşyemegı"'nde bir ara-
yageldiler. Demokrasi veba-
nş söyleşilerinin yapıldığı ge-
cenın onur konuğu olan Sel-
çuk. "İnsanlarneden savaşıyor-
lar" sorusuna yanıt verirken
şunlan söyledi: "2.DünyaSa-
\aşı dümanın en uygar bölge-
sidenilenA\rupa"daçka. Dün-
yanın pek çok ülkesi bu savas-
tayoktu.ama neden düma sa-
vaşı bu? O savaşlar dünyayı
paylaşım savaşlamdı. O ne-
denle düma savaşı. Dümavı
kana bulayanlar en uygar sa-
>ılanlar. İnsanın doğasında ca-
na>ar)ık yok. Bu cana\arlık
neredençikıvor? Kapitalizmin
insanlara aşıladığı daha fazla
tüketim, sömürü, savaşlann
nedenL Çelişkilerin derinles-
tiği ortamda insanlar çatışnn-
lıyor. Etnik savaşjann kökün-
deekonomivar. İnsanlarsos-
\aladalete,payiaşınıarazıolur-
larsa düma güllük gülistanlık
olur."
VP Frhaknti */l avkPYİ hrİİlnf Cumhurbaşkanı Süle\man Demirel ve Baş-
VCr.rUUh.Un U USHeri Unjing bakan\ecmettinErbakana,KaraKuvTet|e-
ri Komutanhğı (KKK) Eğitim ve Doktrin Komutanlığı'nda (EDOK) askerierin eğitimi ve lojistik konuiarında son geliş-
melerileyeni projelerhakkında brifing\erildi. Cumhurbaşkanı Demirel \e Başbakan Erbakan, dün sabah KKK EDOK'u
ri> aret ettiler. EDOK Komutanı Korgeneral İzzettin İvigün tarafından verilen brifınge, Milli Savunma Bakanı Turhan
Tavan ve Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hikmet Köksal da katıldı. Brifıngin ardından Cumhurbaşkanı Demirel
ve Başbakan Erbakan. muhabere laboraruvariannı gezerek incelemelerde bulundular. Daha sonra Dışkapı'da bulunan
KKK Lojistik Komutanlığı'na geçen Cumhurbaşkanı Demirel ve Başbakan Erbakan. askeri araç ve gereçlerin sergilen-
diği fuarı gezdiler. Cumhurbaşkanı Demirel, TSK'nin 21. yüzyıla "herkesten çabuk u\duğunu" belirterek "Ordumuz.
gerek eğitimde. gerek lojistikte dümanın en modern ordulan) la vanşacak durumdadır" dedi. (Fotoğraf: AA)
Gözaltına protestolar büyüyor
İSTANBUL / ANKARA (Cumhuri-
yet)- lnsan Haklan Demeği Genel Baş-
kanı Akın Birdal ve \lazlum-Der Ge-
nel Başkanı Yardımcısı M. thsan Ars-
lan'ın gözaltına alınmalanna tepkıler
sürüyor. Istanbul'da aralannda çok sa-
yıda aydın ve sanatçının bulundugu bir
grup, Birdal ve Arslan'ın biran önce ser-
best bırakılması için Ankara DGM'ye
telgrafçektiler.
Akın Birdal ve M. İhsan Arslan'ın gö-
zaltına alınmalan Istanbulda bir grup
aydın v e sanatçı tarafından protesto edil-
dı. Galatasaray Postanesı önünde bir
açıklama yapan tHD İstanbul Sube Baş-
kanı Ercan Kanar. Birdal ve Arslan'ın
gözaltına alınmalannı hukuk dışı ola-
rak değerlendirerek "İnsani amaçlarla
yapılan girişimler sonucu gerçekleştiri-
İen gözaltılar. de\ ktin utancı ve avibıdır.
GerekirsebtzJerde askeri kurtarmakiçin
oraya gideriz" diye konuştu. Rehin as-
kerierin kurtanlması amacıyla yapılan
• İnsan Haklan Demeği Genel
Başkanı Akın Birdal ve Mazlum-
Der Genel Başkan Yardımcısı M.
thsan Arslan'ın gözaltına
alınmalanna tepkiler büyüyor.
tstanbul'da aydın ve sanatçılar,
Birdal ve Arslan'ın serbest
bırakılmalan için Ankara
DGM'ye telgrafçektiler.
gezinin başında Cumhurbaşkanı Sülev
man Demirel'in de aralannda bulundu-
ğu hiçbir deviet yetkilisının karşı çık-
madığını belırten Kanar. ancak gezi dö-
nüşü insanlann 'şoenist'duygularla gi-
rişimi karaladığını söyledi. Sinema sa-
natçısı NurSûrer ise yaptığı açıklama-
da, Birdal ve Arslan ile birlikte Kuzey
Irak'a giden Refah Partisi Yan Millet-
vekili Fethullah Erbaş'ın bir an önce is-
tifa etmesi gerektiğini söyledi.
Yoğun güvenlik önlemlerinın alındı-
ğı Galatasaray Postanesi önünde topla-
nan ve aralarında KESK Genel Başka-
nı Sivami Erdem. Ferhat Tunç, ıMurat-
han Mungan.Orhan Avdın,ekonomist-
> azar Arslan Başer Kafaoğlu. Tomris Öz-
den, Suna Aras. Den-Iş Genel Başkanı
Munzur Pekgüleç'ın de bulunduğu grup.
Birdal \e Arslan'ın serbest bırakılma-
sı için Ankara DGM'ye telgrafçektiler.
İHD Genel Sekreten Hüsnü Öndül.
Birdal'ın gözaltına alınmasının bartş
vanlılarına gözdağı vermeyı amaçladı-
ğmı belirterek gözaltı işleminin huku-
kı temelden yoksun olduğunu savun-
du Öndül.Birdal'ın DGM'veçıkanla-
cağı gün ülke genelinde bulunan bütün
şube yöneticelerinin Ankara'ya gele-
ceklerinı de bildirdi.
Mazlum-Der Genel Başkanı Yılmaz
Ensaroğİu dün duzenlediği basın toplan-
tısında. Birdal ve Arslan'ın adreslerinın
bilinmesine karşm gece yansı gözaltı-
na ahnmalannı yadırgadıklannı söyle-
di.
vin" diye. Ne diyeyım. "Merhabaas-
ker" desem olmayacak. Hiçbir şey
söylemesem olmayacak. Ben deon-
ları bir cemaat olarak gördüm ve
"Esselamünaleyküm" dedim. Sonra
orada bir baktık ki. bunlar bizim in-
sanlanmız. Hep Türkçe konuşuyor-
lar. sonuçta bizden insanlar. Bize sa-
nldılar. Orada benim. ".\manvaklaş-
mayın ha" deme durumum voktu.
Basın mensupian u\ arsalardı. o bay-
raklaraltında da poz vermezdik. Ama
fotoğrafı çekip bana '•yukan bak" de-
nilince, o an bayraklan görüp
"Eyvah, yaktınız bizj" dedim.
Oradaki herkesleberabergül-
dük. Işte o anı fotoğraflayınca,
kamuovunda adımız, "PKK
bavrakîan altında güldüier"
diye çıktı. Be zalımler. biz bu-
raya birlikte gittik, bu işi bir-
likte yaptık. Âmasonuçbu ol-
du.
-Bu kadarçabanıza rağmea
başansız döndünüz, askerleri
alamadınız...
- Alamadık diye bir şey yok.
Biz askerlen teslim aldık. Bi-
ze e> îül sonunda bırakacakla-
rı sözü verdiler. Diyeceksiniz
ki. terönstm sözüne güven olur
mu° Ama başka çaremız var
mı? Inanmak durumundav ız.
Ama onlar bizim heyeti yeter-
li görmediklerini sövlediler.
Propagandalannın yeterli ya-
pılmadığına inanıyorlardı. Biz
onlara dedik kı. "Bakın bütün
tetevizyonlarçekhor,yeterli de-
ğil mi?" Basın mensuplanna
sorduk. onlar da onayladılar.
Ama y ine de ikna olmadılar.
-Dokunulmazfağuuzın kakb-
rılması vönündeki girişimleri
nasıl değeriendirivorsunuz?
- Dokunulmazlığımın kal-
dırılıp kaldırılmaması hiç
önemli değil. Eğer hakkımda
dava açılmışsa. eninde sonun-
da yargılanacağım. Dokunul-
mazlığım şimdi kaldırılırsa,
şimdi yargılanmm. ama dö-
nem sonunda her halükârda
yargılanacağım. Bu çok büyü-
tülecek bir olay değil. Ama
halkımızın tepkisi açısından.
asacaklarsa assınlar.
- İHD Başkanı ve Mazlum-
Der Başkam'nın gözaltma alın-
masına ne diyorsunuz?
- Sorgulamayı manasız bu-
luyorum. Çıkışımızdan. Türkı-
ye'ye dönüşümüze kadar. attı-
ğımız her adım kameralar ta-
rafından çekildi.
- Girişiminiz, Kürt sorunu
konusunda diyalog aravışmı da
kapsıyor mu?
- Basın sürekh.-SizPKKile
işbiriiği yapmaya çauşıyorsu-
nuz" demeye getiriyor. Hay ır.
Banş süreci. küçük bir kıvıl-
cımla da devam ediyor. Bu as-
kerleri getirme olayı. sürece
katkıda bulunabılir.
Bu bizim saıkimizde yok.
saikimiz gözyaşı. Biz bunu ge-
tirirken. ^elki buradaki **şa-
hinJer" düşünürler, sonuç oîa-
rakdiyebilirlerki, "Bunlardi-
yatoğa açıklar, belki bir şey ya-
pılabifir." Deviet. PKK ık dı-
yalog kursun demiyorum. Ama
bizim gibi ınisiyatiflerin
görüşünü öğrensinler. Belki
PKK'nin değil de. sivil örgüt-
ler bir ara>a gelırler. bir süreç
başlatılır.
PERŞEMBE
ORHAN BLRSALI
SlFIR NOKTASIIORAL ÇALIŞLAR
St. Petersburg Bale Tiyatro-
su, Cervantes'in ünlü oyunu
Don Kişot'tan uyarfanan, "Don
Kişot/Bir Delinin Düşleri" bale
gösterisini Harbiye AçıkhavaTİ-
yatrosunda sergiliyor. Bilinç ve
delilik arasında gidip gelen düş-
ler dünyasında Don Kişot, her
zamanki sevimliliğiyle izleyen-
lere etkili mesajlar veriyor.
Müzikle dans arasındaki
uyumdan büyülenmemek müm-
kün degil. Dünyayı ve Türkiye'yi
kan götünürken serin bir eylül ak-
şamı, dünyanın en büyük düş
üreticisini Rus bale ustaların-
dan seyretmek hoş bir ayrıca-
lık! Klasik baleyle modern dan-
sın buluştuğu gösteri, insanlığın
düşler dünyasının ne kadar zen-
gin olduğunu da kanıtlıyor.
Don Kişot, her zamanki saf-
lığıyla ulaşamayacağı aşklara
tutuluyor. Başına olmadık bela-
iar geliyor. Don Kişot saf; geri-
de hesapları olmayan, bu ne-
denle yürekli bir deliyi canlan-
dırıyor. Saflık ve korkusuzluk.
Don Kişot'la Düşler Dünyasında...
Kimsenin cesaret edemediğini
düşünmek ve yapabileceğini
sanmak. Bu bir insan tipi. Yüz-
yıllardıreskimeyen birtip. İyi ni-
yetli ve saf.
Don Kişot'u izlerken ben de
düşler dünyasına yolculuk etme
isteğine kapıldım. Türkiye'yi
unutmak, savaşı unutmak,
Irak'ta tepesine bomba düşen,
Erbil'de idam edilen insanları
unutmak ne güzel olur. Bir baş-
ka şey daha yapabilirim. Tıpkı
Don Kişot gibi bir saflıkla Sanc-
ho Panza ile birlikte haksızların
karşısına dikilir. savaş yanlıları-
nın üzerine yürürüm.
Bugünün dünyasında şidde-
te karşı çıkmak zaten bir Don Ki-
şot'luk değil mi? Dünya dişine
kadar silahlanırken banştan söz
etmek, ancak Don Kişot'un düş
gezgintiğiyle düşünülebilir. Don
Kişot'u izlerken sevgili dostum
Akın Birdal'ı anımsadım. Biz
baleyi seyrederken onu Terör-
le Mücadele Şubesi'nde sor-
guluyorlardı. Akın'ı uzun yıllar-
dır tanırım. Terörle mücadele,
şiddete karşı insan haklannı sa-
yunmak onun yaşam felsefesi.
Öyle olduğu için, başı belalar-
dan belalara giriyor. Hakkında
cadı kazanlan kaynatılıyor. O,
atına barış için her an binmeye
hazır bir Don Kişot. Bu dünya-
nın, savaşan bu dünyanın acı-
masızlığını birtürlü öğreneme-
di.
Don Kişot derken yine kötü
kötü şeylerakiıma geldi. Halbu-
ki güzel Rus balerinin kıvrak
dansı öylesine büyüleyici ki. De-
liler koğuşunun hastabakıcısı-
nın bir ceylan çevikliğiyle yap-
tığı hareketlerle düşler dünya-
sında gezinmeyi kim istemez?
Harbiye Açıkhava Tiyatro-
su'nda dansı izlemeye gelen
binlerce bale meraklısını gözden
geçirdim. Günlerdir kapalı gişe
oynayan bu gösterinin ne anla-
ma geldiğini yorumlamaya ça-
lıştım. Siyasi Islama teslim edil-
mek istenen bu ülkenin kaderi
üzerine kafayordum. Çağın en
gelişmiş zevkleriyle buluşan ile-
ri insan tipiyle. yükselen İslam-
cı ideoloji arasındaki farkın na-
sıl kesişebileceğini hesaplamak
üzere çevremi bir kez daha göz-
den geçirdim.
Türkiye, çok önemli modern-
leşme hamleleri yapmış bir ül-
ke. Demokrasi için ciddi biralt-
yapı oluşmuş. Kültürüyle. ede-
bıyatıyla. müziğiyle, incelmiş
zevkleriyle yeni bir nesil ortaya
çıkmış. Gelin görün ki bu potan-
siyel, askeri darbelerte, savaş-
larla heba ediliyor. Çevreme
baktım, ne kadar çok insan ha-
pıslere girmış. Ne kadar çok in-
san, sırf gelişmiş beyinleri yü-
zünden eziyetlere uğramış.
Don Kişot'la dünyanın derin-
liklerine uçup havalanmak is-
tedim. Bütün olanları unutma-
ya çalıştım. Nafile, Don Kişot
olmak kolay değil.
•••
Siz bu yazıyı okurken ben
uzun biryurtdışı gezisi için uçak-
ta olacağım. Avustralya Türki-
yeliler Kültür Derneği'nin konu-
ğu olarak İpek'le birlikte bu uzak
kıtaya gidiyonjz. iki hafta boyun-
ca Avustralya'da konferanslar
vereceğim, bu ilginç krtadan za-
man buldukça size izlenimleri-
mi yazacağım.
Türkiye'nin gündelik hay hu-
yu içine o kadar dalmışız ki, za-
man zaman dünyada ne olup
bittiğini bile yeterince izleyemi-
yoruz. iki hafta Türkiye'den ay-
rı kalmak, bu ülkeyi uzaktan iz-
lemek belki de iyi olacak. iki
hafta sonra beynimize, taze ok-
sijenler doldurarak ülkemize
dönmek niyetindeyiz. Avustral-
ya'dan yollayacağım yazılarda
buluşmak umuduyla...
Marslılardan Yardım...
Antarktika'ya gitmek istemez misiniz? Bu ebedi
buzul, kar ve beyazlık ülkesinin ıssızlığını solumak,
üzerinde yürümek? Bu kıtanın boşluğunda gezinir-
ken, kimbilir, belki de uzaya çıkmış kadar olur in-
san.
Ancak Antarktika'da şimdilik dolaşıp duran sa-
dece bilim adamları. Onlar da Antarktika'ya, ebedi
sonsuzluk duygusunu yaşamak için gitmiyorlar ta-
bii. Hepsinin belirli bir araştırma projesi var. Kimi
değerli maden arıyor, kimı canlı hayatı araştırıyor,
kimi uzayı gözlüyor, kimi atmosferi inceliyor.
Kimi de uzay taşları peşinde koşturuyor.
Çünkü, uzaydan yeryüzüne düşebilecek göktaş-
larının bozulmadan, üstü örtülmeden kolaylıkla bu-
lunabileceği belki de tek yer Antarktika...
Tıpkı 12 yıl önce Antarktika'nın buzulları üzerin-
de. meraklı bir bilimci tarafından keşfedilen ve bu-
gün Mars'ta hayat olduğu görüşlerinin ortaya atıl-
masına neden olan meteor taşı gibi.
Bu Marslı taş, 15 milyon yıl önce, küçük bir ge-
zegenin Mars'ı bombardımanı sırasında yerinden
yurdundan kopmuş, 13 bin yıl önce de Dünya'nın
çekim alanına girerek Antarktika'ya düşmüştü.
• • •
Bilim adamları, 12 yıl boyunca bu taşla uğraştı.
Marslı taşı kestiler, biçtiler, bombardıman ettiler;
ince tabakalar kesip dünyanın çeşitli bilim merkez-
lerine gönderdiler. Yeni yöntemler, teknikler ve ci-
hazlar geliştirdiler ve sonunda özelliklerini 100 bin
kez büyüterek taşıdığı sırrı aydınlattılar.
Taş içinde mikroorganizmal hayatın işaretleri
vardı ve üstelik bunların yaşadığı dönem dünyada
hayatın başladığı döneme hemen hemen denk dü-
şüyordu.
Geçen haftaki yazımızda, bu. bulgunun, birinci
olarak insanın evrende yalnız olmadığı görüşünü.
ikinci olarak da bilimin kendi yaratılış öyküsünü
desteklediğini belirtmiştik.
Şimdi bu öykünün ana hatlarına değıneceğiz.
• • •
Dünya 4.6 milyar yıl kadar önce güneş sistemi
ile birlikte oluştu. Hayatın doğmasına uygun orta-
mın oluşması için 1 milyar gerekti. Yani 3.5 milyar
yıl kadar önce ilk mikroorganizmalar ortaya çıktı.
Avustralya'da bulunan 3.5 milyar yıllık kayalarda
bunların örnekleri bulundu. Örnekler Mars taşında-
ki örneklerle neredeyse aynıydı.
Hayatın nasıl başladığı konusunda görüşler farklı
olsa da (kimine göre uzaydan geldi, kimine göre
atmosferde başladı, kimine göre okyanus diplerin-
deki sıcak su kaynaklannda), genel senaryo şöyle-
dir:
Ortam oluşunca hayatın kimyasal yapı taşları bir
araya geldiler. Zaman içinde, protein ve genleri
içeren hayat molekülü (DNA) ortaya çıktı. Bu artık
biyplojik bir yapıydı.
Önce tek hücreli çekirdeksiz yapılar vardı. Örne-
ğin mavi ve yeşil deniz yosunları okyanusları kap-
ladı. 1-1.5 milyar yıllık bir hayat oluşumu mücade-
lesi sonucu, giderek daha karmaşık hayat biçimleri
ortaya çıktı. İlk çok hücreli yosunlar 1.8 milyar yıl
önce dünyaya merhaba dedi.
550 milyon yıl önce evrimsel gelişmede bir sıç-
rama oldu ve dişleri, pençeleri ve dokungaçları
olan bugünkü hayvanların ataları ortaya çıktı. Bu,
işte sonunda insanın sahneye çıkacağı evrimsel
gelişmenin yeni ve büyük safhasını oluşturacaktı...
fnsanın ilk ataları ise 3 milyon yıl önce Afrika'da
görülecekti.
Işte dünya üzerinde bu kadar yeniyiz...
• • •
Biz yine Antarktika'ya dönelim. Ve oraya gitme-
nin yollarını araştıralım.
20-30 bin dolara Antarktika'ya turistik geziler
düzenleniyor. insani karaya da çıkartıyorlar.
Orada belki göktaşîan aramayız. Ama uzay kö-
kenli canlılar anlaşılan orayı çok seviyor. Antarkti-
ka, gözlerimizi ve düşüncelerimizi uzaya odakla-
manın ve önce Ankara, arkasından Türkiye ve
sonra geri kalan dünya için iyi niyetler tutmanın
tam yeri olabilir.
Kimbilir, belki tutar...
Belirli dönemlerde Antarktika'ya tur gezileri dü-
zenleniyor.
Bir 20 bin doları bulsam...
Sıvas Kongresi'nin 77. yıldönümü
Bakan Demirci
laikliğe çattı
Haber .Merkezi - Türkiye
Cumhuriyeti'nin kuruluş ka-
rarlannın alındığı 4 Eylül Sı-
vas Kongresi'nin toplanışı-
nın 77. v ıldönümü Sıvas ve Is-
tanbul'da törenlerle kutlandı.
Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel. yayımladığı mesaj-
da "Vatanın bağımsızbğının,
milletin güçlerinin bir araya
getirilmesi suretiyle temini-
nin yurtçapında benimsenme-
sini sağlayan kongre, Türk
milletinin varhk ve hukuku
adına zihinkrde kazanılmış
bir zafer olmuştur" dedi.
Sıvas Kongresi'nin 77. yıl-
dönümü için ilk tören. Sı-
vas"ta Atatürk anıtı önünde
düzenlendi. Törene Sıvas Va-
lisi Aydın Güçlü. Garnizon
Komutanı Tuğgeneral İrfan
Üngör. Belediye Başkanı Os-
manSeçilmiş ile Sıvas millet-
vekılleri katıldı.
Kongrenin yıldönümü ne-
deniyle Cumhuriyet Ala-
m'nda da bir tören yapıldı.
Tanm ve Köyışlen Bakanı
Musa Demirci, burada yaptı-
ğı konuşmada. kendilerının
"Sıvas Kongresi günlerine
oranla daha kararü bir Ku-
vavı MiDhieci1
' olduklannı öne
sürerken. laikliğe de çattı. Sı-
vas kongresınde alınan ka-
rarlann manda ve hımayeyı
reddederek. halkın bağımsız-
lığına gölge düşürmeyı en-
gellediğini söyleyen Demir-
ci. şöyle devam ettı:
*Yine bugün mandacı mih-
raklarbirmaskegibi kullana-
rak laikliğin arkasına sığınıp.
dininıizi ve kutsal değerieri-
mizi tehdit etmekte, çok ihce
görünen ama hakikatte ka-
banın da kabası metodlaria,
ordu-millet faikliği. ordu-mil-
letikiSğiortayaçıkarmaktave
bunun gavreti içersinde ol-
maktaduiar."
Törenlere katılan CHP Ge-
nel Sekreten Adnan Keskin
de Sıvas'ta düzenledığı ba-
sın toplantısında, Başbakan
Necmettin Erbakanın Sıvas
Kongresi ile ilgili telgrafında
Atariirk'ün adım geçırme-
mesını eleştırdi. Keskin. "Er-
bakan'ın gönderdiği telgraf
ibret belgesidir. Atariirk'ün
adım ağzına almamtstır. Al-
mazlar,çünkü onun naçizvü-
cudundan değil inançlann-
dan. düsünceierinden korkar-
lar" dedi.
Sıvas Kongresi'nin 77. yıl-
dönümü dolayısıyla Sıvas Da-
yanışma Derneği'nce. İstan-
bul'da da bir tören düzenlen-
di, Taksım Atatürk Anıtı'na
çelenk koyan Sıv as Dayanış-
ma Demeği 2. Başkanı Mah-
mut Karakaya. Atatürk'ün
bağımsızlık sa\ aşı ıçın kong-
reyı topladığı Sıvas'ta. şeriat
heveslilerinin. 33aydınıkat-
lederek adeta bir şenat pro-
vası yaptıklannı söyledi. Ka-
rakava. "Sıvaslılarbukarale-
kcvi ancak laiklik ve demok-
rasivc daha fazla sahip çıka-
raksUebih'rler. Kendilerine la-
ik ve demokrat diven herkes.
bugün ülkeyi ortaçağ karan-
lığına sürüklemek isteyen du-
şünceve karşı herzamankin-
den daha çok duyarlı olmak
zorundadu-" dedi.