Catalog

MRİYET/12 EKONOMİ 23 OCAK 1991 1 KURLARI &0CM19S1 lABOOoDn 1 8JUnan Msta 1 Avustırn SSm 1 Bdçta Ffangı 1 FranszFmgı 1 Holdndı Rorin 1 isveçKramı 1 İSVİÇTB ftV19' 100 ttalyan LreS 1 JaponYeni 1 Sterim 1 S.Aratatan Rıyaiı Altş 2964 02 2004 71 265.28 97.31 589.73 1779.69 535 96 2383 59 266 85 22.76 5840.63 795 85 Dövız Satış 2990 00 2008 73 285 85 97 51 590.91 1783 26 537 05 2388 37 267 38 22 81 5852.33 797 44 Efektif Alı$ 298104 2002 71 284 99 95.66 58914 1777 91 530 62 238121 262 31 22 53 5834 79 775 95 Efektıi Satış ÇtfMZKM 2998 97 2014 76 286 71 97 80 592 68 1788.61 538 66 2395 54 268 18 22.88 5869 89 799 83 S 1 4885 Alman Markı S 5 0599 Fr Frangı S 1 6767 Hol Flonm S 1 2518 Isv Franfli $ 1118 25 1ta! Liretı $ 131 10 Japon Yem S 3 7494 S Arab Riyalı £ 1 9573 $ OflDCl 22 Ocak 1M1 ^ * " tae "1 : M 8 n - » 1 BORSA " U C a l t 1 8 S 1 Ifim niktan: 9.1J6.985 . ,. Mteks: 3711.28 Mali endtkı: 3435.81 S m * M M U : M M . 2 3 (Öncekı) Bdeşık enfleks. 4012 45 Malı endeks: 3656.87 Smaı endeks 4230 55 3757.61 Mali M M C S : 3472.37 SiMİ Mrieks: 3932.56 (Ûnceta) Bıleşık endeks 4091 18 Malı endeks 3744 14 Smaı endeks 4304 04 Mal Tjdstl (BU) AtalBU) «•rioHoUng MotaCan su. EMart DnUCam DmHoUng Dotuan E*Sübrt önekSgortj M f MİMıyam GûttıFab GimyBnc* I.MMorPtskn OÇ MoMyl Kttfeb EH«r» KCKHoMng Koç VıUrnn Konyı Çûncnto Tır lT*m »Omnto M 0H Sjntri Ûnc* se- . BugunkO aslepan dû Nrt Holdınç Net Ttınzm TaksU PSGProfc n su (Su r Un 15 Mylen Mnk SJb» Yayrc*» SanMHoHing Sariaıysan rımSıgora UçjkSerm* Ytp.K Bmk 5600 9000 4150 25000 25000 5700 21500 22» 18250 11750 16750 4550 4700 160000 7000 5*00 14000 8000 2700 9500 1500 nt* 35500 24OO0 4400 37000 7500 1000 1450 4500 10000 9300 6900 5300 4150 4900 6000 1000 12250 5500 2560 «700 10000 1050 9700 4800 »400 9500 30000 17500 16000 20000 25000 4300 6200 2000 9750 9600 63000 2700 1150 8200 7000 750 950 1600 1600 9000 1300 2800 9800 2550 4250 2000 4300 750 1050 4900 4200 4600 4300 2600 31000 43000 J020B 4110 3200 5600 3200 4200 5400 4000 37500 680000 11000 7500 5800 15500 20500 3250 9600 2650 2350 3500 4350 5900 1950 6100 5100 8900 3650 22500 23000 5300 19000 2200 16250 10600 15500 4200 4400 6300 5000 12500 7*00 2400 8700 1350 32000 22000 34000 7100 900 4200 9000 7600 4800 3750 4400 5400 900 11250 5000 2250 8000 1000 8900 4400 8800 8600 30000 16000 15000 19000 23500 3950 5800 1850 9000 9250 58000 2550 1050 7400 6200 675 875 1400 1450 1150 2400 9000 2250 3900 1900 3800 650 4500 4000 4200 4050; 2300i 28000 t 3850C: 9250 3750 ı 30501 5O00' 4000 | 3750ı 34500. enyülsek 5200 9000 4000 22500 24000 5500 21500 2250 18000 11250 16000 4600 4400 6800 5300 13250 7400 2500 9100 1350 wm 37000 24000 35000 7400 950 4300 10200 8100 5400 4000 4800 5500 1000 11750 5400 2300 8700 1050 9900 4800 9200 8600 30000 17000 15750 21000 24500 4100 6000 1950 9250 11250 63000 2600 1150 7800 6700 750 925 1450 1550 1150 2500 9800 2350 4300 1950 3800 725 4800 4200 4250 4300 2300 30000 41000 10000 4200 3050 5000 4200 4000 37000 10O0O 10750 5300, 14500 i 19000 3000 9600 2200 5600 15000 20000 3130 10600 2200 4100 4300 5500 5700 1600 1850 5600 6000 3550 37O0 BugunkO fcapmş] işlem miKUfı 5200 6900 3450 22500 23000 5300 19500 2200 180» 10500 15500 4200 4400 6300 5000 12500 7400 2500 8700 1350 M M 34000 22000 34000 71M 900 4200 9000 7600 4800 3750 4400 5400 900 11500 5200 2250 8000 1000 8900 4400 8800 8600 30000 16000 15000 19000 24000 3950 5800 1850 9000 »250 58000 2600 1050 7600 6200 675 900 1400 1450 1150 2400 9200 2250 3900 1900 3800 650 4500 4000 4200 4050 2300 28000 39000 9250. 4100 3050 5000 4000 3750 34500 10000 5500 14500 19000 3000 10200 2200 4100 5500 1800 5700 3650 25750 6400 213113 1400 21300 12000 43EO50 4600 6500 204600 17500 28650 3800 203790 31110 318520 1000 11000 82000 37885 181335 136500 24150 17B00 45000 200 6400 60» 1002T00 39400 13700 200G0 190» 161» 29375 15400 49100 34800 400 15140 138400 111500 22800 99670 44900 179100 12600 151200 70680 18400 2000 47000 435O0 1112300 158575 3600 15500 1200 20175 122230 23600 130800 24200 16000 50600 200 2200 6850 7800 135900 2000 23800 285400 16800 4600 16800 1000 37820 2603» 68800 20 299640 102150 3200 62430 72400 197267 10400 4714M 10400 58950 106300 611700 36000 En çok $oz yapılanSy 5200 8900 3850 22500 23000 5500 19000 2200 16250 10750 15500 4200 4400 6300 5000 12500 7400 2450 8700 1350 M7H 33500 22000 34000 7100 900 4300 9000 7600 4800 37S0 4400 5500 950 11500 5400 2250 8200 1000 9000 8800 30000 16OO0 15000 19000 23500 3950 5800 1850 9O00 10250 60000 " 2600 1150 7600 6400 675 900 1400 1450 1150 2400 9100 2250 3900 1900 3850 675 4800 4000 4200 4050 2300 29000 39000 8750 3800 3050 5000 4000 3800 34500 10X0 5500 14500 19000 3000 9900 2200 4100 5500 1800 57X 3600 onfiy 5154 8914 388S 22500 23391 5432 19574 2216 16304 10707 15632 4319 4400 6458 5132 12709 7400 2445 8773 1350 10515 33930 22310 34315 7150 911 4273 9364 7727 4858 3780 4474 546S 953 1144J 5237 2251 8336 1018 9016 4495 8899 8600 30000 16459 15195 19287 23811 3994 5888 1871 9098 10115 59918 2578 1100 759J 6435 688 888 1410 1471 1150 2403 9309 2274 3964 1901 3846 681 4640 4025 4213 4096 2300 28762 39575 9701 3B70 3050 5000 4025 3839 35254 10180 5404 14567 19146 3020 10143 2200 4112 5555 1812 5732 3620 YATIRIM FONLARI 22 0CM19B1 KaMna Mgesiaah tariM deint Dûnkâ değeri Bugûkû defcfi Is Yatırım-1 1$ Yatınm-2 Iş Yatırım-3 Is "Yatırım-4 |ş Yatırım-6 tnterfon-i tnterfon-2 lnterfon-3 lnterion-4 jrterftm-5 iktisat Yat-1 ikösat Yat-2 İktisat Yat-3 İktisat Yat-4 İktisat AMım Fon Gararrb Yatınnvi Garant Yatınm-2 Garantı Yatmm-3 Garant Yalınm-4 Esbank Fon-1 Esbank Fon-2 Esbank Fon-3 YKB Yat. fbnu YKB Sektör Fon YKB Hısse Fon YKB Kamu Fon YKB ütat Fon YKB Karma Fon YKB Dovc fon YKB Kaprtal Fon YKB Aktif Fon Vakıf Fon-1 Vakjf Fon-2 Vakıf Fon-3 Vakıf Hısse Vataf Dünya Vakıf Fon-6 Dısbank Mavı DışbanK Beyaz Dısbank Pembe Tütün Fon-1 Tütfin Fon-2 Mitsu Fon-1 MitsuJ Fon-2 Fınans Fon-ı Rnans Fon-2 finans Fon-3 Finans Fon-4 Finans Fon-5 Ziraat Fon-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Basak Fon Ziraat Fon-4 Hatk Fon-1 Halk Fon-2 Pamu» Fon Pamij* Hısse Emlak Fon-1 Emlak Fon-2 lmpex Fon-1 lmpex Fon-2 Töbank Fon Sümer Fon Denız Fon Ege Fon Kalkınma Fon Tanş Fon Ortak Fon Tûrkbank Fon Net Fon Eti Fon 130787 091089 17.0190 04 0690 190957 1412S? 2702.89 07.0889 09.01.90 16.09.87 1002B9 080259 2802.89 111289 221087 100389 120290 300550 161157 31.1089 110790 021157 070X88 07.0358 070358 070358 0703.88 020189 19.06.90 • 19.0690 090558 24 0469 181059 22.0330 26.0390 14 0690 280688 100459 280690 040758 101230 15078E 20.1059 2O0359 200789 18.12.89 200390 051190 091059 14 0230 1402 90 20.0630 011159 08.0190 020190 28.0630 22.0190 180790 020290 04 0590 28.0350 120290 1604 90 04 0590 060590 1106.90 270890 03.0990 05.1190 01.1190 10500 20000 10.000 10.000 10000 10661 9960 9959 11 200 10000 9764 9806 9396 9590 10000 9376 9731 10437 9936 10319 10000 10000 10477 9785 9.713 9795 9693 9828 9.294 10.000 9542 10000 48279 10444 9394 9574 10000 10057 20558 10011 11.021 10000 40.000 10.000 9946 9956 10428 9958 10000 1O100 10.000 10000 10000 11.397 10357 10724 10469 10000 10000 10086 9962 10.000 10405 10508 10000 10000 10000 10000 10000 10000 10000 66593 44133 17.788 15.158 12681 51128 44128 23X88 21045 10449 42120 34 474 16.408 16576 12125 51.698 24 704 14 222 12332 52 469 17366 12 372 49.219 38425 62 078 37586 32962 31508 17135 12549 9360 38201 9d 203 17338 11564 13.084 11772 34.099 45.577 12615 37420 10479 135.994 16593 23.045 11784 16592 13122 10365 18353 14543 15412 14.132 19222 15179 19.685 13405 15395 12526 15.102 11187 13535 15.704 15910 13511 13538 13162 11770 11.441 11.046 10825 66354 44111 17508 15175 12695 51186 44177 23114 21.069 10575 42169 34512 16.427 16595 12140 51770 24 763 14 278 13.026 52668 17433 12 419 49306 38472 62 289 37732 33002 38605 17181 12694 9366 38.243 98.310 17956 11671 13026 11785 34147 45£38 12.632 37.465 10491 136122 ieeii 21070 19606 1&611 13138 10377 19037 14 872 15429 14153 19253 15208 19740 13451 16016 12 841 15117 11201 13555 15721 15926 13527 13657 13175 11783 11455 11060 10838 009 -005 011 011 011 011 0.11 011 0.11 121 0.12 0.11 012 011 012 014 024 039 073 038 039 038 0.18 012 034 012 0.12 0.25 027 036 006 0.11 0.11 0.10 0S3 -044 011 014 013 013 012 011 009 011 0.11 012 011 012 011 044 0.20 011 015 016 019 0.28 034 013 012 010 013 014 011 010 Q12 014 010 Q11 012 013 012 Ucuz petrolden fayda yokâ Tüpraş Genel Müdürü Mehmet Savran, uluslararası ^ Xpetrol piyasalarındaki ucuzlamanın ancak şubat ayında \r Türkiye'ye yansıyacağını söyledi. Petrolün parasının ~ gemiye doldurulduktan 30 gün sonra ödendiğini anlatan Savran, şu anda 30.99 dolarlık petrol bedeli ödediklerini belirtti. ESİN SUNGUR Uluslararası petrol piyasala- nndaki ucuzluk Türkiye'ye an- cak şubat ortalanndan itibaren yansıyacak. Halen aralık ayında alınan petrolün parasının öden- diğini belirten Tüpraş Genel Müdürü Mehmet Savran, ocak ayında alman petrol için şubat- tan itibaren ödeme yapılacağını söyledi. "Şu anda 30.99 dolar- lık petrolii ödüyoruz" diyen Savran, Türkiye'nin ham petrol stok maliyetinin şubat ayından itibaren düşmeye başlayacağını bildirdi. Türkiye'nin yaptığı anlaşma- lara göre alınan petrolün para- sının, gemiye doldurulduktan 30 gün sonra ödendiğini anlatan Tüpraş Genel Müdürü, alım fı- yatının da gemiye yükleme ya- pılan gün ile o günden 2 gün ön- cesi ve 2 gün sonrasım kapsayan 5 günlük sürenin ortalamasıyla bulunduğunu söyledi. Rafıneri- lerin işleme kapasitesi boş kal- mayacak şekilde her gün 100 bin veya 140 bin tonluk partiler ha- linde alım yapıldığını hatırlatan Savran şöyle konuştu: "Aldığımız her tanker petro- lün fiyatı değişi>or. Aralık ayın- da 30 dolar civannda olan pet- rol fiyatlan ocak başından itiba- ren önce 26.50'ye, sonra 24.90'a, önceki gün de 19 dolara gerile- di. Ancak biz ocak ayı sonuna kadar aralıkta aldıklarımızın parasını ödeyeceğimiz için bu düşüşten heniiz vararianraadık. Tanklanmızda hâlâ 30.99 dolar- dan aldığımız petrol çoğunluk- ta bulunuyor. Ocak ayı başın- dan beri almaya başladığımız, nispeten ucuz petrolün parasını şnbat ayından itibaren ödeme- ye başlayınca. faturadaki hafif- lemeyi hissedebileceğiz." Rafınerilerde Türkiye'ye 2 ay yetecek kadar ham petrol stoku- nun, 3 ay yetecek kadar petrol üriinü stokunun bulunduğunu bildircn Mehmet Savran, stok maliyetinin ucuz petrol alımıy- 1991 yılı petrol arzı (Milym ton) - Ithalat • Tüpraş S Arabistan Lıbya Abu Oabi SSOB Ceziyir Çm •Ataş * — Yerii üretim — Toplam 19.0 16.0 7.5 3.0 2.5 1.0 1.0 1.0 3.0 4.0 23.0 * Ataş Rafinensı hıçbir ülkeyle ıt- halat bağlantısı yapmadı Yurtiçindeki fiyatlann değişmesinin TL'nin dolar karşısındaki durumuna da bağlı olduğunu belirten Savran, "Petrol fiyatlarının yarın birdenbire fırlamayacağını kimse garanti edemez. Şubat ayında zam yapılmayacağını söyleyebilirim, ama indirim olacak diyemem" dedi. olarak >l ann birdenbire fırlama- yacağını kimse garanti edemez. Şubat ayında zam yapılmayaca- gını soyleyebilirim, ama indirim olacak diyemem" dedi. la düşmeye başlamasınm yurtiçi fiyatlan hemen etkilemeyeceği- ni anlattı. Yurtiçindeki fiyatla- nn değişmesinin Londra Borsa- sı'ndaki ham petrol fiyaüannın dıişmesi yanmda, Türk Lirası- nın dolar karşısındaki durumu- na ve ttalya'daki ürün fiyatlan- nın hareketine bağlı olduğunu belirten Savran, "Petrol fiyatla- nnın savaştaki gelişmeye bağlı Yurtiçi satış fıyatlannı belir- lerken stok maliyetleri ile yeni alınan petrolün paçal maliyeti- ni dikkate aldıklannı anlatan Tüpraş Genel Müdürü, ağustos ayı başında OPEC'in fiyatları- nı 18 dolardan 21 dolara çıkar- ması üzerine 19.5 dolarlık bir maliyete göre zam yapmaya ha- zırlandıklarım, ancak Körfez krizi başlayınca 22 dolara göre zam yaptıklannı hatırlattı. Sa%- ran, "Bugün de buna benzer bir durumdayız. Tankımızdaki ma- liyet 30.99 dolar, piyasalarda önümuzdeki günlerde fırlama oiursa maliyetlerimizi saklama- mu mümkün değil. Düşüş de- vam ederse, ancak 1 aydan son- ra maliyetlerimizi aşağıya çek- me>e başlar. O zaman otunır düşününiz" diye konuştu. Türkiye'nin 1991 yılında pet- rol ürünleri tüketiminin 23 mil- yon tona ulaşacağını kaydeden Tüpraş Genel Müdürü Savran, otomobil ithalatı ve üretiminde- ki artışın ozellikle benzin tüke- timini hızlandırdığını vurguladı. Savran'ın verdiği bilgiye göre 1991 yılında benzin tüketimi yüzde 16 oranında artarak 3.1 milyon tona çıkacak. Petrol ürünleri toplam tüketimindeki artış yüzde 6.4 olarak ongörül- dü. Sanayi kesiminin yoğun ola- rak kullandığı motorin ve fuel- oil 5'teki artış oranlan ise sıra- sıyla yüzde 5 ve yüzde 4 olarak saptandı. 1991 yılında motorin tüketiminin 7 milyon 350 bin ton, fuel-oil 5 tüketiminin ıse 1 milyon 144 bin ton olması bek- leniyor. 1991 yılı tüketiminin karşılan- ması için 19 milyon tonluk itha- lat, 4 milyon tonluk da yerli üre- tim yapılacagını anlatan Savran, ithalatın 16 milyon tonunun Tüpraş, 3 milyon tonunun ise Ataş Rafinerisi tarafından ger- çekleştirileceğini bildirdi. Petrol yangını sakin karşılandı Irak'ın Kuveyt'teki bazı petrol üretim tesisleri ve depolarını yaktığı haberi, Kuzey Denizi petrolünün fiyatını varil başına 1 dolar kadar yükseltti. Uzmanlar yanan bölgenin kriz öncesi üretiminin 100 bin varil, Kuveyt'in üretiminin ise 1.5 milyon varil olduğunu belirtiyorlar. Ekonomi Servisi — Kuveyt'teki bazı petrol kuyuları ile ham petrol depoları- nın Irak tarafından yakılması, uluslara- rası piyasalardaki tedirginliği aruırdı. Haberin ardından, Londra Uluslarara- sı Petrol Borsası'nda (IPE), önceki ak- şam 19.15 dolardan kapanan ve seansın ilk saatlerinde 19.25-19.50 dolardan iş- lem gören Kuzey Denizi petrolünün va- ril fiyatı 20 doları aşarak 20.50 dolara çıktı. New York Borsası'nda ise, sean- sın ilksaatlerinde, ham petrolün varil fi- yatı 1.60 dolarlık artışla, 22.90 dolara yükseldi. 94.5 milyar varillik petrol rezerviyle Suudi Arabistan, Irak ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden sonra 4. büyük petrol ulkesi olan Kuveyt'teki bazı üretim de- polama tesislerinin yakılması kaygı ya- rattı. Petrol analistleri, Irak tarafından yakılan tesislerin Suudi Arabistan- Kuveyt sınırı yakınlarındaki Wafra böl- gesinde bulunduğunu ve ambargodan önce bu bölgede günde yaklaşık 100 bin varil ham petrol üretildiğini belirttiler. Batılı uzmanlar, Irak işgalinden önce Kuveyt'in günde 1.5 milyon varil petrol ürettiğini ve bu üretimin büyük bir kıs- mının Basra Körfezi'ndeki platformlar- dan ve Rumetta bölgesinden sağlandığını soylediler. PETROL OKC iytltrl Cezayir Elwator Gabon fndonezya Iran Irak Kuveyt Libya Nijerya Katar S Arabistan BAE Venezuela TOPLAM ULKELERININ Petrol getlrteri 1990 (MHyiM$) 10497 1.471 2.068 8.284 17.674 10214 6556 11500 14.171 3.290 47.960 17.073 14 721 165779 GELIRLERI 1989-a 9dre artış/azalı$ (MttymSt +3.497 +0324 +0868 +2568 +5.174 -4.286 -4.007 +4.000 +5.471 +1290 +23.960 +5.573 +4 071 +49133 1989*agöre azahf/arnş +50 • +28.3 +72.4 +44.9 +41.4 -296 -369 + 533 +62.9 +645 +99.8 +48.5 +469 +421 "BuOI tirüulnl 1990 r M varUfeün) 0.785 0.285 0.275 1.280 3.100 2.040 1230 1.395 1.815 0.385 6.405 2.065 2.090 23.150 Krizden kazançh çıkanlar Ekonomi Servisi — Körfez'deki kriz dolayısıyla petrol fıyatlannın çok yük- selmesi, Irak ve Kuveyt dışındaki OPEC ülkelerinin petrol gelirlerini ge- çen yıl yüzde 42 oranında arttırmala- nnı sağladı. Fransa'da yayımlanan Pet- rostrategies dergisinde yer alan bir araş- tırmaya göre, geçen yıl ortalama pet- rol fiyatı 22.25 dolar oldu. Kuveyt ve Irak'ın 1989'a göre ambargo nedeniy- le 1990'da petrol gelirlerindeki azalma toplam 8 milyar doları aşıyor. Suudi Arabistan'ın geliri ise 24 milyar arttı. Ancak bu ülke, bölgedeki askeri har- camalara ortalama 20 milyar dolarlık katkı yapma>T taahhüt ettiğinden bu artıştan fazla yararlanamayacak. Diğer petrol üreticisi ülkelerin tümü (Birleşik Arap Emirlikleri dışında) geçen yıl krizden çok kazançh çıktılar. 1989 >ılında 279 milyon varil ham pet- rol ihraç eden Kuveyt'in bilinen toprak altı rezervleri 94.5 milyar varil düzeyin- de. Yeraltı zenginlikleri açısından Ku- veyt'ten daha ön sırada yer alan Suudi Arabistan'ın 225 milyar, Irak'ın 100 mil- yar, Birleşik Arap Emirlikleri'nin ise 98.1 milyar varillik petrol rezervi bulu- nuyor. 'Çöl Fırtınasf harekâtının ilk gunün- de varil başına 10 dolara varan düşüş- lerin yaşandığı petrol borsalannı yeni- den endişeli bir ortama sürükleyen ne- denlerden biri de Suudi Arabistan'ın ha- rekât öncesine oranla daha az üretim yapması. Suudi Arabistan kaynaklanna dayanılarak verilen haberierde, harekât öncesinde günde 8.5 milyon varil petrol üreten Suudi Arabistan'ın üretimini günde 6 milyon varile düşürdüğü bildi- riliyor. Günde 2 milyon varillik üretim düşüşüne de Basra Körfezi'ne giren tan- ker sayısının azlığı gösteriliyor. Petrol uzmanları Körfez'in kuzey kıyılarında tanker sayısının harekât öncesine göre yüzde 25 azaldığını belirtiyorlar. Hare- kattan sonra yükselen sigorta primleri nedeniyle armatörlerin ozellikle Körfez'- in kuzeyinden yükleme yapmaya yanaş- madıkları belirtiliyor. Hisse senetleri İlk günku haberlerin aksine Körfez sa- vaşının beklenenden daha uzun surece- ğinin anlaşılması hisse senedi borsalan- nı da olumsuz etkiliyor. Dünkü işlem- lerde Tokyo, Londra, Paris ve Frank- furt borsalarında yuzde l'e yakın fiyat duşüşleri gerçekleşti. Fi>at düşüşlerinde başı pelrol ve sigorta şirketlerine ait hisse senetleri çekiyor. Bu arada Irak'ın, Suudi Arabistan ve İsrail'e fırlattığı Scud füzelerini havada imha eden Patriot füzelerinin üreticisi Raytheon firmasının hisseleri New York Borsası'nda hızla yukselıyor. Raytheon hisseleri önceki gün yüzde 5.6 oranında değer kazanarak 4 dolar arttı. Uzman- lar, sıcak sa\aşta ilk kez kullanılan Pat- riot füzelerinin çok başanlı olduğunu ve savaşın uzun sureceği varsayıldığında fü- ze satışlannın rekor seviyeye çıkabilece- ğini belirtiyorlar. Şirket yetkilileri, Su- udi Arabistan'ın Beyaz Saray'a başvu- rarak 1.1 milyar dolarlık füze alımı için izin istediklerini ve fabrikanın 24 saat aralıksız üretim yaptığını belirttiler. Öte yandan 17 ocak günü ons başına 30 dolar birden değer yitiren altın yeni- den toparlanma eğilimine girdi. Pazar- tesi akşamı Londra Borsası'nda 378.62 dolardan kapanan altın dün 380.75 do- lara yükseldi. ABD Doları ise Alman Markı karşısında 1.5017 marktan 1.4965 marka geriledi. Petrol yangını borsaya sıçradı Körfez'de savaşın başlamasından buyanalMKB Endeksi ilk kez yüzde 7.5 geriledi Ekonomi Seryisi — Kuveyt'teki pet- rol kuyusu yangını Istanbul Borsa'sına da sıçradı. Yaklaşık 10 gün endeks 3000 dolayındayken hisse senedi alanlann yüzde 30'u aşan kârı yeterli gö'-erek sa- tışa yönelmelerine, "Saddam'ın Ku- veyt'te petrol kuyulannı ateşe verdiği" haberi de eklenince dün Borsa'da fiyat- lar yüzde 7.5 düştü. Borsa Endeksi'nde bu oranda bir gerileme 10 ocak tarihin- den sonra ilk kez gerçekleşiyor. Cuma günü portföy boşaltan yaban- cı yatınmcılan önceki gun izlemeye baş- layan yerli yatınmcılar, dün satışlarmı yoğunlaştırdılar. Dünkü seans baştan sona satış ağırlıklı sürünce İMKB En- deksi de soluksuz geriledi ve 300 puan birden kaybetti. Seansa 4012 puandan başlayan endeks ilk saat içinde "kân ye- terli görerek satışa >önelinmesi" nede- niyle 3835 puana kadar düştü. Savasa "malsu yakalanan" profesyo- nel yatmmcıların hisse alması için uygun bir zemin oluşurken bu sırada Borsa sa- lonuna Kuveyt'te petrol kuyulannın Saddam tarafından yakıldığı haberi gel- di. Petrol fiyatlarıyla ters orantılı çalış- maya başlayan Borsa'da bu haber son günlerde savaşın uzayacağı yönünde işa- retlerin alınmasıyla birleşince "karam- sarlık" daha da arttı Süren satışlar so- nucu, çoğu tahtada hisseler tabandan ve taban fiyata yakın bir fiyattan işlem gör- dü. Karamsarlık seansın son dakikala- rında alıcılann devreye girmesini önle- di ve endeks, günü düşüşle başladığı gi- bi düşüşle bitirdi. Kapamşta bileşik endeks 3706.78'e inerken düne göre yüzde 7.6 geriledi. Borsa'nın dunku gerilemesinden Mali endeks daha az etkiletürken çıkışta hız- lı yükselen sınai endeks daha fazla etki- lendi. Mali endeks önceki günkü 3656.87 puanlık düze>inden 5.96'lık bir gerilemeyle 3435.81 'e düştü. Sinai En- deks de 4230.27 puandan 3872.98 pua- na geriledi ve yüzde 6.44 düştü. Endeksin düşüş hızına ve Körfez sa- vaşının seyri ile Türkiye'nin savaşa bu- laşmasındaki gelişmelere dikkat çeken borsa uzmanları hisse senetlerinin bugün de duşebileceğini kaydediyorlar. Tbplusözleşmeler sürüncemedeTürkiye Kömür lşletmeleri uyuşmazlığmın çözümü için sendikalar arasındaki görüşmeler sürüyor. SEKA grevinde ise işveren kanadından işçi sendikasına bir çağrı yapılmadı. ANKARA (Cumhııriyet Bü- rosu) — Türkiye Kömür İşlet- meleri (TKİ) uyuşmazlığmın gi- derilmesi için Türkiye Maden-lş Sendikası ile Türk Kamu-Sen arasında görüşmeler sürüyor. SEKA uyuşmazlığı konusunda ise işveren kanadından işçi sen- dikasına bir çağrı olmadı. Öte yandan Bakanlar Kurulu, Çimse-lş Sendikası ile Ege Top- san Toprak Sanayii Işverenler Sendikası'nın imzaladığı toplu- sözleşmenin işkolunda teşmil edilmesini kararlaştırdı. Türkiye Maden-lş Sendikası Genel Sekreteri Ekrem Sami, TKt'de işveren kesiminin son olarak geliştirdiği en alt gruba günlük 39 bin lira, en yüksek gruba da günlük 48 bin lira yev- miye verilmesi yönündeki öne- GREVE KARŞIN IHRACAT — SEKA'daki grev 13. gfinünü doldunırken Çaycuma Fabrikasın- da üretilen S bin ton kraftın"grev uygulamasından önce >-apılan bağlantılar doğrultusunda" ihra- cına başlandı. Zonguldak limanına kamyonlaria getirikn kraftın gemilere yüklenmesinde aksamalar oluyor. Liman,TTK'ya ait oldugundan burada çalışan işçiler de greve katılryor ve yükleme "acemi işçilere" yaptuılıyor. Açıkta, önlem alınmaksızın depolanan kâğıtlar büyük zarar gördü. risini kabul etmediklerini söyle- sa, o sözleşmenin V HK tarafın- ocaktan bu yana grev uygulanan di. TKİ uyuşmazlığmın, termik santrallara linyit veren işyerle- rinde grev yasağı olduğu için Yüksek Hakem Kurulu'na gitti- ğini anımsatan Ekrem Sami, "Ancak Yüksek Hakem Kurulu, daha önce verdiği bir kararla ay- nı isletme yetkisi içinde grev kapsamı içine giren işyerieri var- dan yenilenemeyecegini kabul etmişti. Biz de termik santrala linyit vermeyen Bursa, Çan, Er- znrum, Çorum, Cizre işyerieri için grev karan aldık. Bu neden- le YHK, TKİ uyuşmadığına bakmıyor" dedi. Selüloz-lş Sendikası Genel Başkanı Fikri Karakaddar da 10 SEKA işyerindeki uyuşmazhğm giderilmesi için son'günlerde Kamu İşveren Sendikası Kamu- lş'ten bir göruşme çağrısı olma- dığını belirterek "işveren tara- fından bir ses seda yok. Grevi- miz sürüyor Belki Genel Maden - Iş Sendikası'nın TTK ve MTA ile ilgili göriişmeltı ıııiıı sonuçta- rım bekliyor olabilirier" dedi. Türkiye Çimse-İş Sendikası ile Ege Topsan Toprak Sanayii İşverenler Sendikası arasında, çimento, seramik, toprak ve cam işkolundaki işyerieri için imza- lanan toplusözleşmem'n Yüksek Hakem Kurulu'nun görüşü de alınarak aynı işkolunda faaliyet- te bulunan işyerlerinde 1 Ocak 1990 tarihinden 31 Aralık 1991 tarihine kadar geçerb olacak şe- kilde teşmil edildiği bildirildi. Resmi Gazete'de dün yayım- lanarak yürürlüğe giren karara göre belirtilen işyerlerinde çalı- şan işçilerin 31 Aralık 1989 ta- rihinde almakta olduklan çıplak ücretlere, 1 Ocak 1990 tarihin- den itibaren geçerli olmak üze- re yüzde 75, 1 Temmuz 1990'dan geçerli olmak üzere 75 bin lira zam yapılacak. Sezon işçileri ise bu zamdan sezon başında veya 1 Ocak 1990 tarihinden itibaren faydalanacaklar. lkinci yıl zammı olarak işçi- lerin 31 Aralık 1990 tarihinde al- dıkları çıplak ücretlere 1 Ocak 1991 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yüzde 55 oranında zam yapılacak. Teşmil kararının kapsamına giren işyerlerinde işçi- lere ayrıca 1. yıl ve 2. yıl da ik- ramiye ödenecek. Madende görüşme kesildi ANKARA (Cumhuriyet BUrosu)— Çalışma ve Sos- yal Güvenliİc Bakanı İmren Aykut, dün Genel Maden-lş Sendikası yöneticileri iie yaptığı görüşmede, TTK ve MTA işçileri için yeni bir üc- ret önerisi getirmedi. Hükü- met ile genel maden-iş ara- sındaki görüşmeler kesildi. Başbakan Yıldırım Akbu- lut'un "işçiler Zonguldak'a dönsün, sendika ile göriişü- riim" önerisi üzerine, işçile- rin Zonguldak'a dönmesin- den 15 gün sonra hükümet, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı İmren Aykut aracı- lığıyla 54 gündür grevde olan maden işçilerine yeni bir öneri getirmeyeceğini bil- dirdi. Çalışma ve Sosyal Gü- venlik Bakanı Aykut, dün Genel Maden-İş yöneticile- rine, Başbakan ile görüştü- ğünü, Başbakan'm "Verebi- leceğimiz para bu kadar, bu- nun ustunde bir para verme- miz söz konusu degil. Arka- daşlar anlayışlı olsunlar. Türkiye'nin içinde bulundu- ğu durum büiniyor" mesa- .jını ilettiğini söyledi. Bakan Aykut ile yaklaşık 45 dakika süren görüşmeden sonra açıklama yapan Genel Maden-İş Sendikası Genel Başkanı Şemsi Denizer, "Sa- vaşın arkasına saklanmıslar, işçi baklanm gaspetmeyi göze almışlar. Ya bizim ver- diğimiz parayla çalışırlar ya da savaş vardır, bizden hiç- bir şey yok düşüncesine ka- pılmışlar, yeni hiçbir teklif gelmedi" dedi. İktidarın iş- çiyi zorla 890 bin lira ile ça- lıştırma düşüncesinde oldu- ğunu kaydeden Denizer, şunları söyledi: "Yarın (bugün) Zongul- dak'a dönüyoruz. 25 ocak cuma günü diğer sendika başkanı arkadaşlan Zongul- dak'a davet ederek bir top- lantı yapmayı düşünüyo- rum. Onümüzdeki pazarte- si gününden itibaren tzmir- den yurt gezisine başlıyo- rum. Türkiye'nin çeşitli ille- rinde MTA işyerlerindeki üyelerimi ziyaret edeceğim. İsteyen sendika başkanı ar- kadaşlanm da bu gezilerime katılabilirler. Belirli bir sü- re sonra, zamanı daha son- ra açıklanacak olan, Türk- İş konferans salonunda 200 bin kişilik bir toplantı düşü- nüyoruz. Edinilen bilgilere göre ta- raflar arasında yapılan gö- ruşmelerde hükümet, son teklif olarak brüt günlük üc- retlerin birinci yıl ilk altı ay için 50 bin, ikinci 6 ay için 64 bin liraya yükseltilmesi- ni önerdi. Genel Maden-tş ise gün- lük ücretlerin birinci yıl ilk altı ay için 70 bin, ikinci altı ay için 95 bin liraya yüksel- tilmesini istivordu. Çelik-İş, . Ozdemir-Iş'e katılıyor ANKARA (Cumhuriyet BUrosu) — Bağımsız Çelik- İş Sendikası Başkanlar Ku- rulu, dün toplanarak Hak- İş'e bağlı Özdemir-îş Sendi- kası'na katılma karan verdi. Bağımsız Çelik-İş Sendika- sı Genel Başkanı Metin Türker, sendikacılığı bıraka- rak çahştığı işyerinde işçili- ğe döneceğini açıkladı. Çalışma ve Sosyal Güven- lik Bakanlığı tarafından 17 Temmuz 1990 tarihinde ya- yımlanan İş Kollan İstatis- tiği'nde toplusözleşme yapa- bilmek için gerekli yüzde 10 barajının altında tutulan Çelik-İş Sendikası, son ya- yımlanan 17 Ocak istatistik- lerinde de yüzde 8.97 ora- nında bırakılmıştı. Daha ön- ce Özdemir-İş ve Bağımsız Otomobil-İş Sendikası ile birleşme girişimlerinde bu- lunan Çelik-İş yöneticileri, ocak istatistiklerinde de yüz- de 10'u aşamadıklarını gö- runce Çelik-İş Sendikası'nın Karabük ve İskenderun Demir-Çelik Fabrikalan'nda toplusözleşme yapma yetkisi alamayacaklannı gözönün- de tutarak yüzde. 10 barajı- nın aşılması ve Demir-Çelik Fabrikalan'nda işçilerin mağdur olmaması için çare- ler aramaya başladı. Çelik-tş Sendikası'nın dün toplanan Başkanlar Ku- rulu toplantısında Hak-İş'e bağlı Özdemir-İş Sendikası- na katılarak Demir-Çelik Fabrikalan'na ve sendikaya bağlı diğer işyerlerinde top- lusözleşme yapabilme ola- nağına kavuşma karan verildi. Çelik-İş Sendikası Genel Başkanı Metin Türker, ikti- darın Çelik-İş Sendikası'na yetki vermeyeceğinin anlaşıl- dığını, bu yüzden Hak-İş'e bağlı Özdemir-İş Sendikası- na katılmaktan başka çare bulunmadığını söyledi. Türker, Çelik-İş'in Hak-İş'e katılmasıyla ilgili işlemlerin şubat ayı sonuna doğru ta- mamlanabileceğini de sözle- rine ekledi.