Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
MHURİYET/10 DIŞ HABERLER 23 OCAK 199123 OCAK
DlŞBASINDA TÜRKİYE& saatte on
Saddam doğdu
• DAKKA (AP) —
Bangladeş'te yayımlanan bir
gazete, ülkenin Rargpur
kentinde son 48 saat içinde
doğan 10 bebeğe "Saddam"
adının konduğunu bildirdi.
Khabar gazetesinin
yazdığına göre oğluna
"Saddam Hüseyin" adını
veren babalardan birisi,
gazeteye şu açıklamayı
yaptı: "Oğluma Saddam
Hüseyin adını verdik.
Bangladeş'teki tüm
çocuklar, onun gibi birer
kahraman olmalılar"
21. yüzyılm
robotlan
• GLASGOW (UBA) —
Bazı iletken plastik
türlerinin elektriksel olarak
uyarıldığında hacimleriniN
değiştığini gören bilim
adamları 21. yüzyılın
robotlan içın plastik kaslar
yapmayı düşünüyor.
Populer Sicence
dergisindeki yazıya göre
bilim adamlarının
getirdikleri tasanlarda
gelecek yüzyılın robotlan
elektrik uyarılarıyla kasılıp
gevşeyen plastik adaleler
aracılığıyla hareket
edecekler. Bilim
adamlarının son olarak
yaptığı çaltşmalardan
birinin ise ferromanyetik
(mıknatıs özelliğine sahip)
plastiklerin üretilmesi
olduğu bıldirildi. Eğer bu
çalışmalar
sonuçlandırılabilirse
tamamen plastik motorlar
yapılacağı kaydedildi.
Eıı parlak
yılchz
• MONACO (tÜHA) —
Avrupa Astronomi
Gözlemevi (ESO)
samanyolunda yeni bir
yıldızın varlığının
belirlendığini açıkladı.
Danimarkalı astrononı
Soeren Brandt, Sovyet
rasathanesi Grat'ın
verilerine dayanarak 10
ocakta samanyolu içinde,
önceden bilinmeyen "X"
ışınlarına rastlandığını
bildirdi. "Nova" tipi bir
yıldız olan yeni gök cismi
"Nova Mosca 1991" olarak
adlandınldı. ESO'nun
bildirdiğıne gore yeni yıldız
doğuş anında normal
"Nova" yıldızlanndan 10
milyon kere daha çok "X"
ışını yaydı. Yeni yıldızın
doğuşu Şili'deki "Süla"
gözlemevi tarafından da
doğrulandı. Sovyet Resmi
Haber Ajansı TASS, yeni
yıldızın ünlü "Puslar"
yıldızmdan iki kat daha
parlak olduğunu açıkladı.
Romanya
Prensesi Deana
öldü
• PENNSYLVANIA,
(Reuter) — Romanya'dan
komünist rejimin gelmesiyle
sürulen Prenses Ileana
yerleştiği Amerika'nın
Pennsylvania eyaletinde 82
yaşında öldü. Yerleştiği
manastırda daha sonra
'Alexander Ara' admı alan
prensesin ölüm nedeni kalp
krizi. 1909 doğumlu olan
Prenses Ileana Kral
Ferdinand ve Kraliçe
Marie'nin en küçük
çocuklarıydı.
Silahsızlanma
görügmeleri
• WASHINGTON (AA)
— ABD Başkaru George
Bush ile SSCB Başkanı
Mihail Gorbaçov arasında
şubat ayında yapılması
planlanan doruk
göruşmesine kadar bir
antlaşma taslağı
hazırlayabilmek amacıyla,
Amerikan ve Sovyet
heyetleri, stratejik nükleer
silahların azaltılmasına
yönelik STAFiT gonışmelerine
Washington'da yeniden
başladılar. Sovyet heyetinin
Başkanı Alexei Obukhov,
ABD'nin Güvenlik
İşlerinden Sonımlu Dışişleri
Bakan Yardıması Reginald
Bartholomen ile görüşmek
üzere dışişleri bakanlığına
gelirken gazetecilere yaptığı
açıklamada, "Sonuca çok
yaklaştık, yalnızca bazı
teknik sorunlar kaldı" dedi
Hümanistler
sınır dışı
• PEKİN (AFP) — Çin'de
Tienanmen Alanı
olaylarıyla ilgili olarak
başlayan davada
yargılananlann durumu
hakkında bilgi isteyen ve
duruşmalara girmek için
çaba gösteren yedi însan
Haklan Örgütü temsilcisi
smır dışı edildi. Hong Kong
Havaalanı yetkilieri
tarafından yapılan
açıklamaya göre sınır dışı
edilenlerin altısı ABD,
Kanada, Hollanda ve
tngiltere'deki insan hakları
örgütlerine mensup, birisi
de Hong Konglu bir papaz.
Yunanistan Hükümet Sözcüsü, Irak'ın saldırması halinde Atina'nın tutumunu açıkladı:
Türkîye için savaşmayızItalya Silahlı Kuvvetler Komutanı, Türkiye'nin savaşa
bulaşması ihtimali olmadığına inanıyor. Başbakan
Andreotti ise NATO Antlaşması'mn 5. maddesinin,
müttefiklerin "otomatik" olarak müdahalesini
gerektirdiğine işaret ediyor.
STELYO BERBERAKİS
ATtNA— Yunanistan hükümeti,
Türkiye'nin Körfez savaşına katılması
durumunda Yunanistan'm tutumunun
ne olacağına açıklık getirdi. Hukumet
sözcülüğünden yapılan açıklamaya go-
re, "Türkiye'nin Irak'ın saldınsına uğra-
ması durumunda Yunanistan savaşa ka-
blmayacak". Aynı açıklamada Yunan hu-
kumetinin Irak'ın Türkiye'ye karşı yeni
bir cephe açacağına ihtimal verilmediği
de beîirtiliyor. Bir gün öncesinde Dev-
let Bakanı Miltiades Evert, "Türkiye sal-
dınya uğrarsa Yunanistan bir NATO
üyesi olarak dayanışma için Türkiye'ye
asker bile gondermelidir" diyordu. An-
cak aynı anda Yunan Dışişleri Bakanlı-
ğı'ndan, "Türkiye'nin saldınya ugraması
durumunda barekete geçecek olan NA-
TO hareket planına Yunanistan dahil
edilmemiştir" açıklaması yapılıyor, hü-
kümet sözcülüğu ise "NATO Anlaşma-
sı'nın S. paragrafına göre, yani NATO1
nun herhangi bir iı>esi sakdırıva uğrarsa
geri kalan NATO ujelerinin dayanışma
göstermesi ile ilgili olarak, uzerine dıi-
şen yükümlulukleri yerine getirecektir"
şeklinde konuşuyordu.
Tüm bu çelişkilerden sonra Yunan ba-
sını ve muhalefet partileri şiddetli tepki-
ler gostermeye başladı... "Kıbns sonınu
açıkken Yunanistan, Türki>e'ye askeri
açıdan yardım edemezdi..."
Buna karşm Yunan hükümeti içinde-
ki bazı çevreler, "Yunanistan'm Tiirki-
ye'nin uğruna dahi.." savaşa katılması ge-
rektiğine inanıyor... Buna neden olarak
da Irak'ın savaşı kaybetmesinden sonra
müttefiklerin "savaş ganimeüerini" pay-
laşırken Yunanistan'm bunun dışında
kalmaması gerekliliği gosteriKyor. Ancak
Yunan Dışişleri Bakanlığı bu görüşleri
"bastırmak" amacıyla bir açıklama da-
ha yaptı ve Yunanistan'm "savaş sonra-
sında Irak'ın bolunmesine ya da payla-
şılmasına karşı olduğunu" vurguladı.
Yunanistan'm Türkiye ile deniz sının
oluşturduğu adalardan biri olan Rodos'a
9 adet İngilız savaş uçağının geldiği açık-
landı. Yunan Savunma Bakanlığı'ndan
yapılan açıklamaya gore, bu uçaklann
Körfez savaşı ile ilgisı yok ve buradaki
varlıkları "bıitünuyle eğitun uçuşlannı"
öngorüyor. Rodos'a gelen savaş uçakla-
nnın 8 adet Dassault-20,4 adet Hunters,
bir adet Jetstream ve bir adet Cambare
tipleri oluşturuyor.
öte yandan Yunanistan olası terör ey-
lemlerinin yer alacağı ülkelerin arasın-
da yer aJdığı için tüm ulkede yoğun gü-
venlik önlemleri almıyor. Bu çerçevede
Yunan makamlan "şiiphe" uzerine Arap
uyruklu 10 kişiyi daha sınır dışı etmek-
le bu sayıyı iki gün içinde dörtten 14'e
çıkardı.
İtalya'dan 1500 dağcı
Öte yandan Nilgün Cerrahoglu'nun
bildirdiğine göre, dün Italyan basınında
"Türkiye savasın eşiğinde", "Türkiye sa-
vaştan bir adım ötede", "Türkiye savaşa
her an yaklasıyor", "Türkiye deklare
edilmemiş bir savaşın içinde"..: manşet-
leri yer aldı. Italyan gazetelerine göre
NATO'da, Türkiye'ye kara birüklerini se-
ferber ederek gönderme planlan ya-
pılıyor.
Italyanlar bu birliklere, sembolik bir
jestle, 1500 dağcı göndererek katılmayı
planlıyor. Söz konusu dağcıların, NA-
TO'ya ait Çevik Kuvvette kara birlikleri
kapsamında görev yaptığı bildiriliyor.
Turkiye'den ikinci cephe açılması ola-
sıbğı, Başbakan Giuno Andreotti Ue hal-
yan siyasi strateji komitesi bakanlan ta-
rafından uzun uzun ıncelendi. Italyan Si-
lahlı Kuvvetler Komutanı Domenko
Corcione'nin şu an için Türkiye'nin sa-
vaşa bulaşmasını "ihtimal dışında" bul-
duğu bildiriliyor. Başbakan Andreotti-
nin ise kuvvet komutanının bu değerlen-
dirmesine NATO Anlaşması'nın 5. mad-
desini hatırlatarak cevap verdiği ve diğer
NATO müttefiklerinin "otomatik" mu-
dahalesi ilkesini dile getirdiği acıklanı-
yor. Italyan siyasi ve askeri çe\relerinde
başgösteren telaş özellikle "savaşa hayır"
kampıru oluşturan muhalefetteki komü-
nistler ve yeşillerı tedirgin ediyor. Komü-
nistler Dışişleri Bakanı ve Savunma Ba-
kanı'ndan "NATO'nun olaya bulaşma-
ması için dertıal barekete geçmelerini"
istiyorlar. Butun bunlara Dışişleri Baka-
nı Gianni de Micbelis, "Paniğe kapüma-
yın, Tıirk 'kanca'sıyla birdenbire catış-
rnaya takılmak riski korkusunu yayma-
yuı" diyerek cevap veriyor ve ortahğı ya-
tıştırmaya çalışıyor.
Roma'darı Nilgün Cerrahoglu'nun bil-
dirdiğıne göre NATO'nun Irak'ın Tür-
kiye'ye olası saldınsına karşı kara birlik-
lerinı harekete geçirmeye hazırlandığı ha-
beri İtalyan gençleri arasında askere alın-
mak konusunda gerçek bir panik yarat-
tı. "La Stampa" gazetesinin verdiği bir
habere göre '72'lilerden önemli bir bö-
lftm askere çağrıldı. Haziran ayında as-
kere gitmesi beklenen gençlerin 4-5 şu-
bat tarihlerinde kışlalarda bulunması is-
tendi.
Stoltenberg: NATO
devreye girecek
DUek Zaptçıoglu'nun Berlin'den bil-
dirdiğine göre, Alman Savunma Bakanı
Gerhard Stottenberg. "Irak'ın Türkiye'ye
saldırması ihtimalinin giderek azaldığı-
BI" söyledi ve "saldırı halinde NATO^
nun devreye girecegini" vurguladı. Sa-
vunma Bakanı, Turkiye'den kalkan
uçakların Irak'ı bombaladığını yalan-
lamadı.
Alman Savunma Bakanı, televizyonun
ikinci kanah ZDF'ye verdiği demecte
şöyle dedi: "Müttefik güçlerin hava akın-
lan henüz Irak'ın başka ülkelere saldırı
yetenegini ortadan kaldırmış degüdir.
Amaç, Irak'ı savaşı yabancı ülkelere sıç-
ratamavacak hale getirmektir. Stolten-
berg, "İrak'tan asıl tebdit tsrail'e ve Su-
udi Arabistan'a karşıdır" dedi.
Almanya'nın NATO Anlaşması gere-
ğince görevıni yapacağını belirten Savun-
ma Bakanı Stoltenberg, bu tartışmanın
kamuoyunda yürütülmesini eleştirdi.
Sosyal demokratların basına verdikleri
demeçlerde NATO'nun Turkiye'ye yardı-
ma gitmesine karşı çıkmıştı. Sosyal de-
mokratlar, Turkiye'den kalkan uçaklar
Irak'ı bombaladığından irak'tan bu üs-
lere yapılacak bir saldırmm "meşru
müdafaa" sayılması gerektiği görüşünü
savunuyorlar.
TEPKJLER
Batu
Bağdat'ı
kınıyor
Fransa'da savaşm Irak'ın
tutumu nedeniyle yeni bir
aşamaya girdiğine inanıhyor.
ttalya'da, Irak Büyükelçisi
Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı.
Dış Haberler Servisi — Irak televiz-
yonunun yayınladıgı ve uluslararası güce
ait askerlerin insani olmayan şartlar al-
tında esir tutulduklarını belgeleyen gö-
rûntüler Batı televizyonlanna da yansı-
yınca, yüzbinler savaşın 'acımasız' yü-
züyle karşı karşıya kaldı. Fransa'da,
Irak'ın esirlere karşı tutumu ile savaşın
yeni bir aşamaya girdiğı yorumu yapı-
hrken, Yunanlıları hüzun kapladığ^ bil-
dirildi. ttalya'da Irak Buyukelçisi Dışiş-
leri Bakanlığı'na çağrılarak, Bağdat kı-
. nandı. Muhabirlerimizın haberlerine gö-
0 re, dün çeşitli başkentlerde şu tepkiler
meydana geldi:
Fransa
Iraklıların TV ekranlarında teşhir et-
tikleri savaş esirlerine Cenevre Ant-
laşması'na aykın muamele etmeleri,
Fransa'da kamuoyunda şiddeth öfke ya-
ratu. Butün Fransız gazeteleri, savaş esir-
lerinin 'insandan kalkan' olarak kulla-
nılacagının Bağdatca açıklanmasma say-
falarmda geniş yer ayırdı. Cenevre Ant-
laşması'mn ihlaliyle savaşın yeni bir aşa-
maya girdiğini iddia eden yorumcular,
Saddam Hüseyin'in 'savaş suçlusu' ilan
edilip yargılanmasının muhtemel hale
geldiğini yazdı.
İtalya
TUNVSTAN — Batılı ülkelerde 'savaşa hayır' gösterileri sttrerken Müslüman ülkelerde de halk Saddam Hüseyin için
gösteri yapıyor. Tunus'ta 25.000 kişi Saddam için yüriidü. (Fotograf: Reuter)
Almanlar Saddam'ın, Ingttzler uçaklann bannaklarınıyaptı
Irak
9
ııı sığıııaklaıi BatrdanAjanslar — Ingiliz BBC televizyonu,
Irak'ın uçakiannı; planlannı Ingilizlerin
yaptığı, Ingiliz, Belçika ve Yugoslav fir-
maları tarafından inşa edilen son dere-
ce iyi hazırlanmış sığmaklarda saklarruş
olabileceğini öne sürdü. Bu arada haf-
taiık Alman dergisi "Weit am Sonn-
tag", Irak Devlet Başkanı Saddam Hü-
seyin'in yoğun hava bombardımanları-
nı, başkanlık sarayının aJtında Alman
firmalan tarafından inşa edilmiş son de-
rece lüks ve nükleer savaşa dayamklı bir
sığınakta atlattığmı yazdı.
tngiliz BBC televizyonu tarafından
yayımlanan bir programda, Irak'ın 8
adet süper hava üssüne sahip olduğu,
bunlardan üçünun de ulkenin kuzeyin-
de bulunduğu, en buyuk hava üssunün,
Londra'nın kuzeyındeki 60.000 nufus-
lu Milton Keynes kentinin kapladığı alan
kadar geniş bir aJana yayıldığı belirtil-
di.
Bu uste uçaklar için yeraltı sığınakla-
rı bulunduğunu belirten BBC televizyo-
nu, sığınaklann yapımı için tngiliz, Bel-
çikalı ve Yugoslav firmalarla yapılan
sözleşmelerin metnini de yayımladı.
Bu üslerde havadan çok zorlukla se-
çilebilen 300'e yakın yeraltı sığınağı in-
şa edildiğini bildiren BBC, bu sığınak-
lann yoğun bombardımana direnebile-
ceğini kaydetti.
BBC'nin programda gorüşüne baş-
vurduğu Jane's dergisi uzmanlanndan
biri, bu sığınaklann NATO standartla-
rının çok daha üzerinde inşa edildiğini
bildirdi.
Uzmana göre, metrelerce derinlikte
kumlar altına inşa edilen bu sığınakla-
nn kapıları 1.2 m kalmlığa sahip ve dar-
belere olduğu kadar yangın bombaları-
na da dirençli.
Tüm bu özelliklerine karşın Irak'ın
uçakiannı sakladığı sığmaklann irnha
edilemez olmadığını kaydeden uzman-
lar, yine de onlara önemli hasar verebil-
mek için çok sayıda doğrudan isabet ge-
rektiğini hatırlattılar.
Irak'a karşı askeri operasyonun baş-
ladığı 16 ocak gecesinden bu yana müt-
Saddam'ın nükleer savaşa
dayamklı sığınağında 25 kişi
bir yıl yaşayabiliyor.
Uçakları için inşa edilen 300
sığınak NATO
standartlarını bile aşıyor.
tefık kuvvetlerinin çok sayıda uçak pis-
tini tahrip ettiğini hatırlatan BBC, yine
de birkaç üssun kullanıhr durumda kal-
dığını ve sığınaklardan çıkanlan Irak
uçaklannın bu uslerden havalanabildi-
ğini bildirdi.
Kraliyet Hava Kuvvetleri subaylann-
dan General Tony Mason ise BBC'nin
yayını ile ilgili görüşü sorulunca, "yer-
siz karamsarüğa kapılmanın gereksiz
olduğunu" söyledi ve "Bu tiir sığınak-
lann tahrip edilmesi son derece guç bir
iştir. Bu nedenie Irak uçakiannı bu sı-
gınaklara hapsederek hareketsiz hale
getirdik" dedi.
Öte yandan haftalık Alman gazetesi
"Welt am Sonntag", Irak Devlet Baş-
kanı Saddam Hüseyin'in, başkanlık sa-
rayının altında Alman firmalan tarafın-
dan inşa edilmiş bir sığınakta saklandı-
ğını yazdı.
Saddam'ın sığınağmın planlannı ya-
pan, yıllarca yapımında çalışan ve bit-
tikten sonra da sığınağı döşeyen Alman
finnalarının adlarını vermeyen gazete,
nükleer savaşa karşı dayanıkh olan sı-
ğınakta yaklaşık 25 kişinin bir yüdan da-
ha fazla bir süre rahat rahat yaşayabi-
leceğini belirtti.
Gazetenin iddiasına göre, 100 milyon
dolara mal olan sığınağın duvarları, ta-
vanı ve temeli guçlendirilmiş iki metre-
lik betonarmeden, kapılan ise 30 santi-
metrelik güçlendirilmiş çelikten oluşu-
yor. 1800 metrekarelik sığınağın başkan-
lık sarayının 18 metre altında inşa edil-
diğini kaydeden Alman dergisi, tuvalet-
lerin sifonlanndaki sulann bile kimya-
sal ve biyolojik maddelere karşı koru-
malı olduğunu yazıyor.
Dergi, sığınağın 300 derece ısıya da-
yanabildiğini ve herhangi bir büyük pat-
lamada yıkılmaması için 60 cm. kaya-
bilecek şekilde bir tekerlekli sisteme
oturtulduğunu kaydediyor.
Dergi, Saddam'ın sığınağı ile ilgili ha-
berinde şöyle diyor: "Bu sığınak, şu an-
da basit mahzenlerde gizlenerek hayat-
ta kalmaya çalışardann ödedikleri para-
larla >apürılmıştır."
Italyanlar Körfez savaşının duygusal
yükunu ilk kez önceki gece savaş tutsa-
ğı İtalyan pilotunun ekranda gözü mo-
rarmış, dudağı şişmiş, boş bakışlı cehre-
siyle karşılaşınca hissettiler. CNN'deki
ilk söyleşintn ardından Iraklıların eline
düşen 30 yaşındaki pilot Maurizio Coc-
ciolone'nin şeridini tekrar tekrar veren
İtalyan televizyonu, savaşın acısını ilk
kez evlere taşıdı. Şimdiye dek Amerikan
bombardıman uçaklannın etkıleyici gör-
kemi ve şaşmaz "Patriot" füzelerinin sa-
at gibi işleyen mukemmelliğine kapılan
ttalyanlar da Cocciolone'nin zorla söy-
letildiği anlaşılan açıklamalanndan son-
ra bu savaşın bir atari oyunu olmadığı-
nı anladılar.
Yunanistan
Irak TV'sinde Amerikalı ve İngiliz sa-
vaş esirlerinin hırpalanmış bir biçimde
gösterilmesi, Yunanistan'da da "hüzün"
yarattı. Ancak bunlann Irak'hlar tara-
fından hırpalanmasına değil, savaşm ilk
kez "insan boyutunun" ortaya çıkması
ve gözler önüne serilmesine ağırlık ve-
rildi.
Amerikan savaş esirlerinin Irak tara-
fından stratejik noktalara yerlestirilme-
si ise Alman kamuoyunda Saddam Hü-
seyin aleyhtariığını körukledi. Irak'ın bu
kararı yorumlarda en sert dille eleştiril-
di.
Japonya Dışişleri Bakanlığı sözcusü
Taizo Watanabe dün duzenlediği bir ba-
sın toplantısında, Irak'ın savaş esirleri-
ni stratejik noktalara yerleştirdiği şeklin-
de raporlar aJdıklarını açıkladı.
Avrupa Toplnlugu
Avrupa Topluluğu, Irak'ın savaş esir-
lerine karşı tutumunu savaş suçu olarak
nitelendirdi ve bundan Irakh liderleri so-
rumlu tutacaklannı bildirdi.
Topluluk üst duzey yetkilileri, Bağ-
dat'ın savaş esirlerini televizyonda teşhir
etmesini ve hedeflerde kalkan olarak kul-
lanma planlannı dehşetle karşıladıklanru
kaydettiler.
• O oenvoıoı ynAa to mflı
nOMTIKI
Kuveyt ve Kıbrıs
"Körfez'de gelişen savaş,
kuşkusuz Türkiye'nin
bolgedeki öneminı
arttırmıştır. Edindiğimiz
bilgilere göre Turkiye,
lncirlik Hava Üssü'nü
müttefik güçlerin
hizmetine açmadan once
ABD'den istediği Kıbns ve
Yunanistan ile ilgili
güvenceleri almayı basardı.
Turkiye'nin ABD'den
aldığı güvenceler arasında
Yunanistan'm "ihtiyatlı"
olacağı ve "anlayış"
göstereceği ve Kıbrıs
sonınunun şu asamada
gündeme getirilmemesı
konulan da yer alıyor.
Yani, Korfez'deki savaş
surdükçe, Kıbns
konusunda hiçbir
diplomatik degişiklik
olmayacak. Savaşın sona
ermesinden sonra da
Kıbrıs sorununun çözümu
için Türk görüşlerine
ağırlık verilecek. Ege'de
kıta sahanlığı, hava sahası
ve karasulan konulan nda
Türk çıkarlanna aykın
kararlar oldubittiye
getınlmeyecek. Yunan
hükümeti ise tüm bu
gelişmelerden haberdardı.
Bunları kabul etmekten
başka seçeneği
olmadığından da ABD'ye
kimın "daha iyi müttefik"
olduğunu kanıtlamak için
ustun uğraşılar
gosteriyor."
(22 ocak)
Atatürk yolundan sapma
Türkiye, Saddam'ın petrol bölgesine imrenerek bakıyor...
Türkiye'nin, Kuzey Irak'ta Kerkuk ve Musul'daki petrol
bölgesine eskilere dayanan bir hak iddiası vardır.
Turkiye'den Doğu'ya doğru yönelecek bir genişleme Batı
tarafından kabul görmeyecektir. Turkiye, Osmanlı
tmparatorluğu'nun yıkılrnasından bu yana en müdahaleci
adımını attı. Atatürk'un, ülkeyi, komşulanyla çatışmadan
uzak tutan siyasetini sona erdiren bu adım, Türkiye'nin
bölgesel güce dayalı siyasetinin doğuşuna da işaret
ediyor. lncirlik Üssü'nün küllamlması, savaşta ikinci bir
cephe açtı. Batı buna hiç şaşırmadı, çünkü
Cumhurbaşkanı Özal bunalımın başından beri ABD'nin
en sadık izleyıcilerinden biriydi. Kuzey Irak'a saldırı için
iyi bir konumda olan lncirlik, müttefiklerin savaş
planlan için hayati önemde. tncırlik'e karşıhk, ABD '
Dışişleri Bakanı Baker'ın Türkiye'ye cömert ticari
kolaylıklar vaat ettiğine inanıhyor. Ancak Özal daha
fazlasını istiyor. Gerek özal gerek Türk basını tarafından
"özal'ın evet efendimcisi" görulen Başbakan Akbulut,
Turkiye'nin etkinliğini artürmaya kararh. (22 ocak)
Cuvpı
Yeni dttzenin
e»ki düzenden
pek farkı yok!
FINANCIALTIMES
Enver Paşabenzetmesi
Türkiye, huzursuzluğunu
önemsizmiş gibi
göstermeye çalışıyor...
Cumhurbaşkanı özal,
Osmanh Imparatorluğu'nu
savaşa sokan Enver
Paşa'ya benzetildi.
Benzetme o kadar doğru
olmasa dahi kamuoyu,
Türkiye'deki üslere ilişkin
haberlere sansur
uygulanması karşısında
şaşkınlığım gosteriyor.
Ozal'a karşı muhalefet
artıyor, ordu
homurdanıyor. Bunlara ek
olarak Türkiye'nin
savaştaki rolü komşu
ülkelerde ve NATO içinde
ciddi huzursuzluk yaratmış
durumda. Bağdat'ın kuzey
Irak'a buyük ölçüde hava
yığmağı yapması,
Turkiye"deki Amerikan
uslerinin hayati önemini
gosteriyor. Güneydoğu
Anadolu'da yapılan
gozlemler, Amerikan
uçaklannın Suriye hava
sahasını kullanmadan
Batman ve diğer Türk
uslerinde yakıt ikmali
yaptıklanna ilişkin
haberleri desteklemekte.
Irak, Türkiye'ye saldırdığı
takdirde Almanya'nın da
NATO Antlaşması'mn 5.
maddesi uyannca
çatışmaya çekilebileceği
olasılığı dile getirildi.
Ancak "bu, tartışmaya
açıktır. Türkiye, boyle bir
durumda dahi yardım
talep etmek zorundadır"
şeklinde yorumlar da var.
(22 ocak)
Saddam'ın gerçek amacı
Saldırının Irak'ta yapacağı tahribatın dozunu iyi
ayarlamak, General Colin PoweU'in görevleri arasında.
Peki o halde Saddam Hüseyin rejimine nasıl bir kader
biçildiğini açıklamak lazım. Bazı generallerin, sarfedilen
korkunç bir cümlede söylediklen gibi "Amerika'nın
amacı Irak'ı taş devrine geri göturmek olmadığına"
göre mevcut rejimle uzla$maya varmak kaçınılmaz, ama
Saddam Hüseyin, aşılmaması gereken çizgiyi aşarsa bu
imkânsızlasıyor. Kimyasal, biyolojik ya da terorizm
silahlanna başvurursa veya savaş esirlerine işkence eder,
onları ölümle yuzyuze bırakırsa "uluslararası polis
harekâtı", savaş suçlusuna karşı bir topyekun harekâta
dönüşecektir. Bayan Thatcher dahi Falkland savaşında
Buenos Aires'teki generaller rejimini devirmeyi
düşünmemişti. Amerikan yönetimindekı bazı şahsiyetlerin
bu fikirde olduğu hissediliyor. Savunma Bakanı Dick
Cheney, "Bu bir savaş suçudur ve bu suçu işleyenler
hesap vermelidir" dediğı zaman ne demek istiyor? Kimin
önunde hesap vermeli? Kanu bir diktator geçmişine
rağmen Saddam Hüseyin, krizin başından beri Batılı
vatandaşlan kullanmada çok dikkatlı davrandı. Şimdi
eğer davraruş biçimıni değiştiriyorsa bunu iki nedenden
yapıyor olabilir; telaşa kapılmıştır, ki telaşa kapılmış
olma ihtimali zayıf. En büyük olasüık, ABD'yi Kuveyt'i
kurtardıktan sonra Bağdat'a kendisini devirmek üzere
çılgın bir sefer duzenlemeye suruklemek istemesi. Fransa
savaş içindedir. Savaş çok trajik bir şeydir ve bu yüzden
de ne adına yapıldığı gizli kalmamalıdır. George Bush,
John Major ya da François Mitterrand sık sık fikirlerini
açıklıyorlar. Ama bu soruların gerçek yanıtlarmı henüz
bilmiyoruz. (22 ocak)