Catalog

Fenerbahçeliler! Fenerbahçe'ye Gonül Uyesı olun! Fenerbahçe Gönul Üyesı Kartı'nız Pamukbank Şubelen'nde. Sarı Kanarya'dan selam:İşJem tamam! BANK24 Cumhuriyet Taraftara selam: İşlem tamam! PAMUKBANK N BANK24 67. Yıl; Sayı: 23794 Kurucusu: Yunus Nadi 900 TL. <KDVdahd> 18 Kasım 1990 Pazar Laiklikyara alıyorEGtTlM BAKANIAKYÖL Kuran kursunu denetleriz ANKARA (Cumhnriyet Bü- ı) — Milli Eğitim Bakanı ATBİ Akyol, Diyanet Işleri Baş- kanlığı'nın kendikrine danışma- dan Kuran kurslannın deneti- minde devre dışı bırakılmalan- na izin vermeyeceklerini belirte- rek yeni yönetmeliğin değiştiril- mesi için girişimlerde buluna- caklannı açıkladı. Başbakanlık'a bağlı Diyanet Işleri BaşkanlıgYnın önceki gün Resmi Gazete'de yayunlanan yö- netmeliği Kuran kurslannın de- netiminde, Milli Eğitim Bakan- hğı'nı devre dışı bırakıyor, kurs- lar "okul statüsune" benzer bir konuma getıriliyor. Milli Eğitim Bakanı Akyol'a, Kuran Kurslan Yönetmeliği'ne ilişkin olarak Cumhuriyet mu- habirinin yönelttiği sorular ve Akyol'un yanıtlan şöyle: — Yeni yönetmeligi iaceledi- niz mi? AKYOL — Inceletiyonım. Orada dayanak olarak 633 sayılı Diyanet Işleri Başkanlığı Kanu- nu var. Onu inceledim. Anaya- sa Mahkemesi onu iptal etmiş. Ama esasını iptal etmemiş de usulden iptal etmiş. Esası yine geçerli. O yönetmelik 1971'den beri yurürlükte. 633 sayılı kanu- nu inceliyor bizimkiler. (Arkası Sa. 75, 5u. 7'de) DİYANET: GAZETENİZDEN ÖĞRENDİK 15. Sayfada ANAP'lı muhafazakâr milletvekilleri din eğitimini yaygmlaştırmak amacıyla seferberlik başlattılar. Bu konuda bir dizi değişikliği TBMM Milli Eğitim Komisyonu'ndan geçirmeyi başaran muhafazakâr milletvekillerinin amaçları şöyle sıralamyor: 1 Türbamn üniversitelerde serbest olması, 2 İmam hatip liselerinin İcoleje dönüştürülmesi, 3 Okullarda uygulamalı din eğitimi derslerinin başlatılması, 4 Memura din eğitimi verilmesi, 5 Camilere bankalardan onarım fonu ayrılması. ANKARA (Cumhuriyet Bü- FOSB) — ANAP'lı muhafazakâr milletvekillerinin son aylarda din eğitimini yaygınlaştırma ça- baları belirgin biçimde ortaya çıktı. Zaman zaman anti-laik güç gösterisine dönüşen çabalar dini eğitime öncelik tanıyan gi- rişimlerde yoğunlaştı. özeUikle TBMM Milli Eğitim Komisyo- nu'nda dini eğitime yönelik bir dizi atıhmı gündeme getiren mu- hafazakâr milletvekilleri, başta türban serbestisi olmak üzere imam hatip liselerinin koleje dö- nüşmesini, uygulamalı din ders- lerinin konulmasını, memurla- ra dini eğitim verümesini, cami- lere bankalardan onanm fonu aynlması gıbi yeni uygulamalan hedeflediler. Tarikat toplantıla- rına katılarak tavırlannı açıkça ortaya koyan muhafazakârlann bu konulardaki seferberliği, Milli Eğitim Bakanı Avni Akyol ve ANAP'u liberal milletvekil- lerinin direnişine rağmen başa- rüı oldu. Meclis'teki bu gelişme- lerin yanı sıra bir yönetmelik de- ğişikliğiyle Kuran kurslanmn Milli Eğitim denetiminden alı- narak müftülüklere ve Diyanet müfettişlerine verilmesi, eğiti- min birüğinin iyice delindiği de- ğerlendinnelerine yol açtı. Turgut özal'm genel başkan- lığı döneminde grup disiplinine uyan muhafazakâr milletvekil- lerinin dine ağırhk veren atak- larının yaygınlaşması, "ANAP'U Yddmm Akbolut üe birtikic oluşan yönetim bofhı- ğu"na dayandırüıyor. Muhafa- zakârlar ilk güç gösterilerini, üniversitelerde türban serbesti- sini öngören yasal duzenkmeyi yaparak gerçekleştirdiler. Mec- lis'te başını Malatya milletvekil- leri Btilent Çaparoghı, Galip Demirel ve lstanbul Milletvekı- li Nuri Gökalp'm çektiği muha- fazakâr milletvekilleri, amaçla- dıklan bir dizi degişiklikte ba- (Arkası S*. 15, Sü. 3'de) SBF'DEN LAİKLÎK DEKLARASYONUi5.S«yfl NE YAPILMAK İSTENİYOR? BENCAY ŞAYLAIfın yansı 15.Saylıda GERİCI SERÜVENLER CONEYT ARCAYÛREK yazıyor 15. SayMa 42 bin madenci 'grev'dediGenelMaden-tş Sendikası Başkanı, Bakan Özdemir'in TVkonuşmasından sonra bu kararı aldıklarını açıkladı İş-SemHk* Serrisi — Zongul- dak'ta Türkiye Taşkömurü Ku- rumu (TTK) işletmelerinde ça- hşan 42 bin maden işçisi için 20 kasımda grev kararı aknacağı ve grevin 30 kasımda başlayacağı açıklandı. Genel Maden-tş Sen- dikası Genel Baskanı Şemsi De- nizer, Devlet Bakanı tbrahim özdemir'in 16 kasım cuma ak- şamı TV'de "Büyüteç" progra- mında yaptığı konuşmanın top- lusözleşme görüşmelerindeki anlaşma umudunu ortadan kal- dırdığını, bu nedenle grev kara- n alacaklannı bildirdi. Denizer bu açıklamayı Zonguldak'ta dün yapılan ve "Taşkömüru, Maden İşçisi ve Zonguldak Ger- çeği"nin ele almdığı "Zongul- dak KurulUyT'nda yaptı. Genel Maden-lş Sendikası Genel Merkezi'nde düzenlenen ve Zonguldak ili siyasi parti tem- silcileri, sendikacılar, çeşitli ye- rel kuruluşlann yöneticileri, de- mokratik kuruluşlann temsilci- leri, TTK yetkililerinin katıldı- ğı ve sokaklara taşan binlerce iş- çinin izlediği kuniltayda yapılan grev açıklaması, maden işçileri tarafından coşkuyla karşılandı. Kararın açıklanması uzerine, "Işçiler el ele, genel greve" slo- ganlan atıldı. TTK'nm "zarar- da olduğu ve kapatılacağı" teh- ditlerinin kendilerim yıldırama- yacağını beürten Denizer, ma- den işçilerinin grev i için tüm iş- çilerden ve Zonguldakhlardan destek istedi. Genei Maden-tş Sendikası Genel Başkanı Denizer, kurulta- yın açılışında yapüğı konuşma- da siyasi iktidan sert bır dille eleştirdi ve "Ooddan lümse kapatüramaz" dedi. Denizer, "Siyasi iktidann amacı havza- mızı özeüeştirnıek, daha dognı- su yabancılaşünnak. Alıcı bul- salar tamamını saUcakiar. Şim- dilik kıyısından kösesinden d- den çıkanyortar. Ekmck tekne- mize sahip çıkalun" diye konuş- tu. "Zonguldak elden gidiyor", "ZongHİdak gözdcn çıkanldı" hayıflanmalanmn bir tarafa bı- rakılmasını ısteyen Denizer şu çağnyı yaptı: "Bir milyon insanı hiçbir güç çigneyemez. Yüzbinlerce insanı hiçbir güç açlığa terk edemez. Yeter ki kolay lokma olmadığı- mızı gösterettm. Yeter ki önlerin- de duralım, yollanna çıkalun." Denizer konuşmasında, "taş- kömuni uretimi, maden işçileri- nin mücadeleleri ve Zongnldak- ın gelişimi" aıasındakı bağlan- tıyı tarihsel süreç içinde özetle- yerek, "Zonguldak, Zonguldak oluşunu taşkömiiriine borçlu- dur. Zonguldak Zonguldak ohı- şunu en başta cefakâr madea iş- çisinin kanına, canına borçlu- dur" dedi. "Bugiin Zonguldak yöresinin üzerinde kara bulntlar dolaşı- yor" diyen Denizer, nüfus bakı- mından 1985'te 9. il durumun- da olan Zonguldak'ın 1990*da 14. sıraya dûstuğUne dikkat çek- ti. Türkiye Taşkömurü Kuru- mu'nda (TTK) çalışanlann sayı- AGIK Yüzyılın en büyük zirvesi Avrupa Güvenlik ve Işbirliği Konferansı (AGİK) zirvesi, yann Paris'te başlıyor. Zirvede, aralarında konvansiyonel silahlarda indirim öngören Avrupa Konvansiyonel Kuvvet Anlaşması'nın da bulunduğu 3 ayn belgenin imzalanması bekleniyor. Cumhurbaşkanı özal ve Başbakan Akbulut'un da katılacağı zirvede konvansiyonel silah anlaşmasını Türkiye adına kimin imzalayacağı kesinlik kazanmadı. 16. Sayfada Yeniden gundemde Solda birleşme tartışıııası SHP înönü Anadolu gezisinin ikinci gününde yaptığı konuşmada, sosyal demokratların birleşmesi için halktan yardım isteyerek 'Seçimden önce birleşmemizi isteyin' dedi. DSP Ecevit, Izmir'de yaptığı konuşmada "önemli olan SHP'yi seçim sisteminin adilleştirilmesi mücadelesine zorlamak, olmazsa ihanetleriyle başbaşa bırakıp DSP'de toplanmaktır"dedi.11. Sayfa Özel Harp Dairesi için Ecevit sordu: Evrerfe mî, G.Kurmay'a mı inanalım? Ecevit: Genelkurmay'm açıklaması var, 'Özel Harp Dairesi hiçbir terör olayına karışmamıştır' diye. Fakat zamanın Genelkurmay Başkanı Evren de 'Karışmışlardır, ama ben buna son verdim' diyor. Hangisine inanacağız? En acısı Demirel'inisteği. Haber Merkezi — Türkiye^ de kontrgerüla örgütü olup ol- madığı ve özel Harp Dairesi1 nin faaliyetlerine yönelik tar- tışmalar sürüyor. MÇP Genel Başkanı Alpaslan Türkeş, Türkiye'de kontrgerüla diye bir örgüt olmadıgım savunurken Genelkurmay BaşkanlığYrun bu konudaki açıklamasını arumsatan DSP lideri Bülent Ecevit, "Geoelkurmay 'özel Harp Dairesi hiçbir terör ola- yına kanşmamıştır' diye açık- lama yaparken, zamanın Ge- nelkurmay Başkanı Evren, 'Hayır kanşmışlardı, ama ben önledim' diyor. Hangisine iaanacagız" dedi. DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit, dün partisinin Borno- va'da düzenlediği toplantıda konuşurken, bazı partililer ga- zetemizi göstererek özel Harp Dairesi konusunda açıklama yapmasmı istedikr. Kontrgeril- la ve özel Harp Dairesi konu- lannın bütün ayrmtılanyla in- celenmesi gerektiğini belirten Ecevit, o zaman pekçok şeyin ortaya çıkacağuıı ve çok kişi- den hesap sorulacağma dikkat çekerek, "Gerçeklerin ortaya çdunasuu istemiyorlar. Genel bir af çıkararak bütün gerçek- leri göreünı. Geçmişte kim ne yapmış görelim" dedi. Ecevit, gazetemizdeki açık- lamalan özetledikten sonra şunlan söyledi: "Türkiye'de baa olayUr oin- yordu ki onlan soruştnrmak, araştırmak istediğinizde ik: adım atıyordunuz, bir boşlnk- la, karanlıkla karşı karsıya ge- liyordunuz. Ben 1978'de baş- bakanken bir dogu ilimizin il- çesine ugradım. Orada bir as- keri biriik vardı, birligin ko- mutanı olan general bana ye- mek verdi. Yemek sırasında ögrendim ki Özel Harp Daire- si'nde de bir ara çalışmış. Bu gizü kapaklı daire hakkında biraz bügi almak istedim. Hiç kaygı duyulacak bir şey yok, bu çok iyi çalışan bir teşkilatür' dedL Dedün Id 'Öy- le diyorsunaz, ama farzı ma- hal bu teşkilatın sivil uzanbsı içinde yer alan bir insan, bu- güa bu ilçede MSP ilçe başka- (Arkası Sa. 16. Sü. l'de) İTALYA'DA GLADYO'YA PROTESTO •İL6ÖN CERRAHOİLU'BUB tafceri 16. Sayfada KONTRGERİLLA İZMİR'İM HteMCT ÇETİIIIUYA16. Sayfaia SALONDAN TAŞANLAR — "Zonguldak Kurultayı'na ilgi büyüktü. Salona sıgmayan yüzlerce işçi kuniltayda yapılan konuşmalar hoparlörlerle salon dışına verilince dinleyebildi. (Fotograf: AA) sının 1980 öncesinde 55 bin do- layındayken bugün 42 bine in- diğini, TTK'nm kendi yaptığı programa göre şu anda 5 bin iş- çi açığı bulunduğunu vurgula- yan Denizer, şöyle konuştu: "TTK'nın geçen yd baglı oldu- gn hakaahf» yapügı başvunıda da beitrtOditi giM ytr attmda ça- iışan bir işçiye ödeaecek iicretin yedi kaü tatanndattretiınsaj- lanacagı biMoirkea neden işçi dçıÇfcyp««ıim1iT?Neden zaman (Arkası Sa. 16. Sü. 6'da) MJTLAR Başkan sordu, işçi yanıtladı ŞÜKRAN KETENCİ ~ ZONGULDAK — Türkiye Taş Kömürü lşleuneleri'nde çalışan 42 bin maden işçisi için 20 kasım günü grev ka- ran alınacağı ve 30 kasımda da greve çıkılacağı açıklandı. Genel Maden-lş Başkanı- nın kurultay için daha önce hazuianmış konuşma metni- nin tamamlamasımn ardın- dan, bir gece önce TV'de ya- yunlanan haber ve Büyüteç programına dayandırarak yaptığı surpriz konuşma ve açıklama, kitlenin bağuarak katüdığı ilginç bir destekle şöyle gelişti. — Gelişmiş ülkelerde bin ton üzerinde kömür üretili- yor, bizde 300 tonun altında. Biz mi hesap vereceğiz, onla- ra mı hesap soracağız? — Biz hesap soracağız. — Kurultayımızdan bir ge- ce önce, TV'de Büyüteç'le büyütukrek bakanın ağzın- dan bizi tehdit ettiler. — Yuh.. — Oysa biz onlan, Zongul- dak'ın elden gitmemesi için, toplusözleşme sorunumuz için buraya tartışmaya çağır- mıştık. Niye gelmediler? — Korktular, gelemezler, gelemezler... — TTK milyarlarla zarar- da. Hesabını biz mi verece- ğiz? Suçhısu biz miyiz? Biz mi yöriettik? — Suçlusu, sorumlusu on- lar. Onlar hesap verecekler, biz hesap soracağız. — Bu iktidardan zaten umudumuz yoktu. Ancak ku- rultayımızdan bir gece önce- ki program bendeki umut kı- nntılanm da yok etti. Bakan (Arkası Sa. 16. Sü. 6'da) New Yark tan Pjcasso'nun dosyalan ŞEBNEM ATİYAS Ünlü Ispanyol ressam Picasso, Komünist Parti'ye üye olduğu için uzun yıllar FBI tarafından izlenmiş ve hakkında dosya tutulmuştu. Dosyalarda, Picasso'nun ünlü ban§ simgesi beyaz güvercininin 'Rus tûrü' bir güvercin olduğu da kaydediliyor. Paris'ten DonKişot'un yazıldığı dil SABETAY VAROL Yahudi tspanyolcası, Roma döneminden günümüze uzanan ve canlı bir Akdeniz müzesi olan ilginç bir dil. Vidal Sefiha işte bu çok eski dili yaşatma çabasında. Kolııden Karnavalda Türk prens ULYA ÜÇER Almanya'da her yıl yapılan karnavalda bu kez ilginç bir olay var. Her yıl 11. ayın 11. günü saat H'i 11 geçe başlayan karnaval için Leverkusen'de Ali Bulut adlı lokantaa bir Türk, 'karnaval prensi' seçildi. Berliııden Türkler duvar satar MİNE G. SAULNIER Berlin'de çarşaflı Türk kadınlan ve Rus üniformalı beş vakit namazındakiler kızıl yıldız, apolet ve duvar parçalan saüyorlar. Vivanadan Sosyete,krah kaybetti AHMET ARPAD Viyana'da, Avnıpa'nın en ünlü otellerinden sayüan Hotel Sacher'in 44 yaşındaki çılgın ve renkli sahibi Peter Gürtler geçen hafta av tüfeğini ağzına dayayıp yaşamına son verdi. Washinqton'dan Kim korkar AIDS'ten? KARACAMESTCİ ABD'de son zamanlarda sanılanın aksine gençlerin cinsel ilişkilerinde büyük bir artış var. 10. Sayfada BUGUN Bugün ve her pazar Cumhuriyet'le Birleşmek... Bugün sosyal demokrat kanatta bin bü- yük, biri küçük ıkı parti var: Sayın Inönü'nün başkanlığındaki SHP ıle Sayın Ecevıt'ın lider- liğindekı DSP. Bu iki parti aynı çatı attında bırteşmeksi- zin, bu ülkede sosyal demokrasiye iktidar ka- pısı açılabilir mi? Çok zor. Sosyal demokratların tek bir partide top- lanmadan seçim kazanmaları. günümüz ko- şullarında olanaksız gibidir. 1987'den beri yapılan seçımlerin sonuçları ve seçim araş- tırmalan, bu gerçeğin altını sürekli çiziyor. Sosyal demokrat kamuoyu da yıllardır bu durumun farkındadır; iktidar yolunun bölün- meden değil, birieşmeden geçtığını gayet iyi biliyor. Onun içindir ki, sosyal demokratların tek (Arkası Sa. 16. Sü. l'de) HASAN CEMAL • SSCB'de demokrasl tehlikede Herald Trıbune'e göre ulkedeki büyuk knz demokrasi umutlarını sondiıruyor. 3. Sayfada • Sofya'da 'tencerell' protesto Yaklaşık 20 bin Bulgar önceki gün 'açız' diye bağırarak Sofya caddelerinde yürüdü. 3. Sayfada • Ford sinemasında destan 'Baharda Hücum' 1964 yapımı bir westernfilmini3. kanalda bu akşam izjeyeceğiz.4. Sayfada • İstanbul'da yapılaşma kuzeyde yoğunlaşıyor Boğaz Koprusu ve otoyollann kentte kaçak yapılaşmayı arttırdığı belırtıliyor. 9. Sayfada • Pazar Konuğu BM Kalkmma Teşkilatı Türkiye Temsılcisı Edmund Cain ile kalkmma yadımmm türiı ve hedeflerı uzerine Gencay Şaylan 'la konuştu. 12. Sayfada • Galatasaray'ın keyfi yerinde Sarı- Kırmızıhlar Gençlerbırliğı engelini de Tanju (penaltı) ve Prekazi'nin golleriyle geçerek (2-0) liderliklerini sürdürdüler. Sporda • Gelecek yaz 'kafes'tayiz Junko Koshino 'dan giyiniyorsamz, kafesten dışarı çıkmanıza olanak yok bu yaz. Kimi bulursa kafese koyuyor modacı. Kansai Yamamato I zırh kullanıyor bol bol. j Arka Sayfada I Bazıları çocuksuzluğu seçer Toplumun bir kesıminde bırçok kadm çocuksuz olmayı ve çocuksuz kalmayı seçerken bir kesımde çocuksuzluk önemli bir sorun. Arka Sayfada GOZLEM UĞURMUMCU GNH...Şu 'kontr-gerilla' konusunu geiin biraz daha tartışalım; bu gibı konuları tartışmakta sayısız yarar vardır. Ülkede bir ayaklanma olursa bu ayaklanmayı düzenli or- dular ve bu ordular tarafından uygulanan taktik ve yontem- lerte bastırmanın olanağı yoktur. Askerler, ayaklanmalara 'gayri nizami harp' ad\ verirler. Bu ayaklanmalarm bastınlması tçın de 'gayri nizami harbe kar- (Arkası Sa. 16. Sü. 7'de)