Katalog

14 NİSAN 2006 CUMA ARAŞTIRMA... bilim/teknik/çizgilik/bulmaca C 17 Bazı beyinler şiddete yatkın Andreas MeyerLindenberg ve meslektaşları beyin yapısında ve işlevlerinde farklılıklar tespit etti. Bilim adamları geçmişlerinde suç, taciz veya şiddet içeren deneyimler yaşamamış 142 sağlıklı erkek ve kadının genlerini incelediler ve bunların 57’sinde MAOAL varyantı tespit ettiler. Aynı grubun beyin taramalarında, duyguların algılanması ve düzeninden sorumlu amigdala ve cingulate kortekslerin, L varyantı taşıyan kadın ve erkeklerde belirgin bir biçimde daha küçük olduğu tespit edildi. ERKEKLERDE TEK BİR KOPYA BULUNUYOR Beyin faaliyetlerinde de bazı farklılıklar vardı. Bilim adamları gönüllülere korkunç görüntüler gösterdikleri zaman L varyantı taşıyan insanlarda amigdalanın aşırı tepki verdiği gözlendi. Ve MAOAL’li erkeklerde amigdalanın tepkisini düzene sokan bölgelerin –cingulate korteks ve prefdrontal korteksin de dahil olduğu bölgeler faaliyet düzeyinin çok düşük olduğu izlendi (Proceedings of the National Academy of Sciences, DOI: 10.1073/pnas.0511511103). İki cins de de duygusal tepkiler yüksek düzeyde seyretmekle birlikte , MAOAL’li erkekler, tepkilerini baskılamakta zorlanıyorlardı. Cinsler arasındaki farklılık bir dereceye kadar, MAOA geninin X kromozom üzerinde bulunmasından kaynaklanıyor olabilir. Dolayısıyla erkeklerde tek bir kopya bulunuyor. Kadınlarda ise bu genin iki kopyası bulunuyor. Buna bağlı olarak monoamin oksidazA enziminin düzeyi daha yüksek olabiliyor. Beyindeki yapısal farklılıklar doğumdan önce oluşmuş olabiliyor. Düşük düzeyli enzim, fetüs beyninde sinyal gönderen kimyasalların düşük düzeyde seyretmesi anlamına gelebilir. Bu kimyasalların arasında serototin de vardır. Serotoninin düşük düzeyde olması gelişmekte olan beyin devrelerini etkileyebilir. Ancak, MeyerLindberg, MAOAL’yi bir insanın saldırgan veya şiddet yanlısı olup olmadığı konusunda belirleyici olarak kullanmanın sakıncalarına dikkat çekiyor. Bu konuda sosyal ve çevresel faktörlerin yanı sıra başka genler de etkili olabilir. Psikopatik şiddet konusunda uzman University College London’dan psikolog Essi Viding, bir insanın duygusal tepkilerini kontrol etme yeteneği hakkında bilgi edinildiği takdirde, küçük yaşta travma geçirmiş insanların tedavisinde büyük bir aşama kaydedilebileceğini düşünüyor. Kaynak: New Scientist, 25 Mart 2006 İstatistik işleri kitlelerin sayılarak tesbiti ve zaptıdır. Asri bir memlekette tahmini istatistik rakamlar kâfi değildir. Hakiki olmayan istatistikler bir memleketi yükseltmeye ve tenvir etmeye (aydınlatmaya) faydalı olamazlar. Elhasıl istatistik, hükümetin iş idaresini her hususta kolaylaştırır ve bu mühim vazifeyi istatistik müdüriyeti görür. Öyle zannederim ki hükümet riyasetinde (başkanlığında) bulunan İsmet Paşa Hazretleri, Ankara’da bir İstatistik Umum Müdürlüğü tesis etmekle büyük bir terakki (ilerleme) adımı daha atmıştır. Memleketimizin istatistik çalışmaları nasıl olacaktır? Tabii bu hususa ait benim birçok hususi fikirlerim ve projelerim vardır. Ben fikrimi planlar ve projelerle tesbit ettim. Ve onları hükümetin nazarı tasvibine vaz ettim (onayına sundum). Bunlar tetkik edilmek üzeredir. Evvela hangi işleri görmek istiyorsunuz? Her şeyden evvel halk istatistiğini hazırlamak istiyoruz. Ve bu diğerlerine esas olacaktır. Bunun için Dahiliye Vekâleti bu sene bütçesine üç vilayetin bir tecrübe istatistiği tutulmak üzere bir meblağ koydu ve bu Büyük Meclis tarafından kabul edildi. Şimdi Nüfus Umumi Müdürü Abdülmuttalib Bey ile bu husus için uğraşıyoruz. Bu üç şehir büyük ihtimalle Ankara, Sıvas ve Samsun’dur. Gelecek aydan itibaren faaliyete başlayacağımızı zannederim. Bu, yukarıda söylediğim gibi bir tecrübeden ibaret olacaktır.” 12 Nisan 1926 Başvekâlet Merkezi İstatistik Umum Müdürü M. Camille Jacquart (Başkan), I. Muavin Celal Bey ve çalışma arkadaşları ile... nkara’ya celb edilen (getirtilen) İstatistik Umum Müdürü Mösyö Jakar (Camille Jacquart), istatistik işleri hakkında aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: Belçika’nın İstatistik Umum Müdürü idim. Azası bulunduğum 150 kişiden ibaret olan Enternasyonal İstatistik Enstitüsü’ne Türkiye’de bir istatistik umumi müdüriyeti küşad olunacağı (açılacağı) bildirildi. Ben bu müessesenin tavsiyesiyle Türkiye’ye geldim. İstatistik içtimai (sosyal) hayata pek büyük hizmeti olan tetkik ve araştırma organıdır. Yani toplu A S aldırganlıkla ilişkisi olduğu bilinen bir gen varyantına sahip olan insanların farklı bir beyin yapısıyla doğdukları ve baskı altında şiddete yatkınlık gösterdikleri ileri sürülüyor. M AOA adı verilen bir gen, monoamin oksidazA enzimini üretir. Bu genin olmaması –insanlarda çok nadiren görünmekle birlikte erkeklerde saldırgan davranışlara yol açar. Genetik müdahale ile bu geni çıkartılan farelerin, anormal derecede saldırgan olduğu izlendi. Ancak çok sayıda insan, bu genin MAOAL adı verilen ve faaliyeti daha kısıtlı bir varyantını taşır. 2002’de yapılan bir çalışma, çocukluklarında şiddete maruz kalmış ve MAOAL’ye sahip erkeklerin, normal MAOA geni taşıyan insanlara göre aynı yaşam koşullarına sahip olsalar dahi daha antisosyal olduklarını ortaya çıkarttı. BEYİNDE FARKLILIKLAR Şimdi, Bethasda’daki Amerikan Akıl Hastalıkları Enstitüsü’nden psikiyatrist Bilim dünyasından kısa haberler Science dergisinde 2004 ve 2005 yılında yayımlanan klonlanmış embriyonik kök hücre ile ilgili araştırmalarında sahtekârlık yaptığını açıklamıştı. Üniversite, Hwang ve söz konusu araştırmalarla ilgili olan diğer altı profesörün görevine son vermişti. Hubble’dan galaksinin en ayrıntılı fotoğrafı Uzay teleskopu Hubble, "Ateş çemberi" M101 galaksinin bugüne kadarki en ayrıntılı fotoğrafını çekti. Avrupa Uzay Ajansı’ndan (ESA) yapılan açıklamaya göre son görüntü 25 milyon ışık yılı uzaklıktaki spiral galaksisinin en yüksek çözünürlüklü olanı. Büyük Ayı takımyıldızında bulunan M101 galaksisi, yaklaşık olarak 170.000 ışık yılı çapında (Samanyolu’muzun iki misli büyüklüğünde). ESA bilim adamları galaksinin bir trilyon kadar yıldız barındırdığını ve on tanesinden birinin yani Kemoterapide nano parçacıklarla lokal tedavide başarı Alman Aachen Polimer Kimya Enstitüsü bilim adamları, nano partiküllerin kanser tedavisinde etkisini gösteren yeni bir yöntemle uygulanmakta olan kemoterapi tedavilerinin iyileştirilebileceği görüşünde. Araştırmacılar, tıbbi etki maddelerini ısıya duyarlı manyetik partiküllerle birleştirmeyi başardı. Bu yöntemde ilaçlar bedene aktarıldıktan sonra tümör dışardan bir manyetik alanla tedavi ediliyor ve böylece bedene fazla zarar vermeden tümörlerin öldürüldüğü ileri sürülüyor. Deneylere göre, sıcaklık arttırılınca tüm kitle %90 oranında küçüldü. Yöntem etkili "lokal kemoterapiye izin vermekte. Koreli bilim adamı artık kök hücre araştırması yapamayaca Embriyo kopyalama yöntemiyle ünlenen Güney Koreli bilim adamı Hwang Woo Suk, artık ülkesinde embriyonik kök hücreleriyle araştıramayacak. Çalışmalarında ortaya çıkan sahtekârlıklardan sonra Seul’daki sağlık bakanlığı, bilim adamının araştırma iznini geri çekti. Bakanlık buna gerekçe olarak 2004 yılında yayımlanan araştırmasının Science dergisinden çıkarılmasını gösterdi. Hwang ayrıca araştırmaları için insana ait yumurta hücreleri de edinemeyecek. Seul Ulusal Üniversitesi geçen Ocak ayında bilim adamlarının Denizlerin ısınması tropikal fırtınaları tetikliyor Amerikalı bilim adamlarına göre kasırgaların ve tropik fırtınaların artışındaki en önemli neden okyanuslardaki ısınma. Havadaki nem oranındaki düşüş veya rüzgarlardaki oynamalar gibi faktörler de fırtınalar üzerinde kısa vadeli etki yapabiliyorsa da dünya genelinde o kadar uzun vadeli olarak etkili olmuyorlar diyor Georgia Teknoloji Enstitüsü’nden Peter Webster, Science dergisinde. İstatistiksel açıdan kasırgaların şiddeti arasında sadece deniz sularındaki sıcaklık artışıyla bir bağlantı çıkmış ortaya. Asya’da tayfun, Amerika sahillerinde kasırga ve Hint Okyanusu’nda siklon olarak adlandırılan tropikal fırtınalar sulardaki sıcaklığın belli bir dereceyi aşmasından sonra ortaya çıkıyorlar. Acı biber kanser hücreleri üzerinde etkili Acı kırmızı biber seven erkeklere iyi haber. Bibere acılığını veren maddenin prostat kanseri riskini düşürdüğü saptandı. Bibere acılık veren kapsaisin maddesi kültüre alınmış prostat kanseri hücrelerindeki hücre ölümünü kontrol altına alarak, PSA üretimini durdurmakta diye açıklıyor Amerikalı bilim adamları, Canser Research dergisinde. Hayvanlarla yapılan deneylerde ise kapsaisinin, prostat tümörlerini küçülttüğü görülmüş. ÇİZGİLİK KÂMİL MASARACI kamilmasaraci?mynet.com yaklaşık 100 milyar yıldızın sıcaklık ve yaşam süresi açısından Güneşimize benzediğini tahmin ediyorlar. Geçtiğimiz haftalarda yayımlanan fotoğraf, Mart 1994 ve Ocak 2003 tarihleri arasında aşağı yukarı on yıl içinde 51 fotoğraftan oluştu. Işığın M101’den bize yansıması çok uzun sürdüğünden, galaksinin fotoğrafı, dünyada henüz ilk memelilerin ve fil türlerinin yaşadığı miyosen dönemine ait. ESA bilim adamları verilerin en erken on yıl içinde değerlendirilebileceğini açıkladılar. Fotoğrafta yeni yıldızların oluştuğu dev alanlar görülmekte ve evrenimizin gelişimi hakkında bilgiler veriyorlar. HARBİ SEMİH POROY