Katalog

Türkmenistan’ın İran’a yakın bölgelerine havadan yayın yapabilecek verici sistemlerini geliştirdikleri söyleniyor. Halbuki Türklüğün önlenemez yükselişini ve Türk Dünyası’nın geleceğini ta 1930’larda gören yüce Atatürk iletişim ve kültürel etkileşim ile Türkistan ve daha ötesinde yaşayan soydaşlarımıza ulaşmanın en önemli yollarından birinin o zamanki en güçlü iletişim aracı radyo olduğunu öngörmüş olduğundan 1934 yılında yetkililere verdiği talimatla Adriyatik’ten Japon Denizi’ne yayın yapabilecek bir radyonun, Ankara Radyosu’nun kurulması emrini vermişti. (Büyük Oyundaki Türk: Enver Altaylı, İrfan Ülkü, İlgi Kültür Sanat, İstanbul, Ocak 2008) C S Yayınların Orta Asya’ya ulşatırılmasını sağlayan Türksat 2A’nın üretim sürecinden... TRATEJİ 17 televizyonu hem de özel televizyonlardan büyük bir talep olduğu bilinmektedir. Bunların da aynı şekilde bedelsiz olarak isteklilere verilmesi milli bir kültürel etkinlik politikası olacaktır. İngiltere, ABD, Fransa ya da Almanya ve Rusya gibi egemen ve güçlü devletlerin politikaları, televizyonları aracılığıyla desteklenmekte, özellikle ulusal kanallarını kültürel ilişkiler açısından bir amiral gemisi gibi kullanmakta oldukları ve hele bunu kendi dillerinden olmayanlara bile yönelttikleri düşünülürse bizim bu tür bir strateji uygulamamızdaki gereklilik ve yarar ortaya çıkacaktır. Dublaj yapılmadan ilgili ülkeler tarafından yayınlanacak bu diziler Türk Dili ve Kültürü'nün bu ülkelerde yaygınlaşması açısından hayati öneme sahiptir. YAYIN KURULUŞLARININ DURUMU Türkiye halen stratejik bir devlet politikası dahilinde ve devlet eliyle olmasa da teknolojinin de yardımıyla, özellikle özel televizyon kanalları vasıtasıyla Türk Dünyası’nda uydu alıcısı olan soydaşlarımıza erişebiliyor. Bu konuda TRT’nin yanı sıra izlemek isteyenler için bir çok Türk özel kanalının olması önemli bir zenginlik. Ne var ki yukarıda da belirttiğimiz üzere Türk kanalları genelde ancak iki uydu alıcısı olanlar ve Türksat’a erişebilenler tarafından izlenebilmekte. Yine habercilik konusunda bölgede temsilcilik ve bölgeye yönelik çalışmalar konusunda resmi kurumumuz TRT ve Anadolu Ajansı’nın etkin olduğu, bunun yanında özel kurum olarak da Cihan Haber Ajansı ve İhlas Haber Ajansı’nın da çalışmalarının varlığı bilinmekte. Bu bağlamda devlet kurumumuz TRT'nin yurt dışı büroları 17 adet olarak belirlenmiştir. Bunlardan altısı, Berlin, Aşkabat, Washington, Brüksel, Bakü ve Kahire’de faaliyete geçirildi. Bu bürolar dışında, Haber Dairesi Başkanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren Kıbrıs Bürosu bulunmakta. Halen faaliyette bulunan Berlin, Aşkabat, Taşkent ve Bakü temsilciliklerinin habercilik faaliyetlerinin yanında, özellikle bulundukları ülkeler ile ilgili program üretiminde bulundukları da ifade edilmektedir. Yine bunlara ek olarak, Mayıs 2005 tarihinde TRT'nin yurtdışındaki yedinci bürosu olarak faaliyetine başlayan TRT Taşkent Temsilciliği'nde hazırlanan ve bize olduğu kadar dünyadaki bütün soydaşlarımıza bölgeyi ve Türk Dünyasını tanıtmada çok yararı olduğu bilinen şu programlar da var: "Asya’nın Ortasında": Her Pazartesi TRTTürk ve TRTİnt'te yayınlanıyor. (Bugüne kadar 80 program yayınlanmış.) "Hayat Akarken" ayda bir yada iki kez TRT2'de yayınlanıyor. TRTTürk ve TRTİnt 'de tekrarı var. (Bugüne kadar 30 program yayınlanmış) Ayrıca TRTTürk ve TRTİnt’de bölgeyle ilgili geçilen ve haber bültenlerinde yayınlanan haberler. (Bugüne kadar yaklaşık 600 haber yayınlanmış) TRT Taşkent Temsilciliği, temsilci, prodüktör, muhabir, kameraman ve montajcı olmak üzere beş kişi ile başladığı çalışmalarını, 2006’nın başında temsilcinin, yılın sonunda ise prodüktörün Ankara'ya dönmesi üzerine bugün bir muhabir temsilci vekili, kameraman ve montajcı olmak üzere üç kişi ile sürdürüyor. Bu temsilcilik tarafından gerçekleştirilmiş çalışmalar çerçevesinde Özbekistan'ın Semerkant, Buhara, Hive, Baysun gibi tarihi kentlerinin yanı sıra, ülkenin siyasi, ekonomik, kültürel yapısı ve gelenekleri ile Türkiye'nin Özbekistan'daki yatırımları gibi bir çok konuda programlar yapılmıştır. Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan'daki Büyükelçiliklerimiz, TİKA; İşadamları Dernekleri ve TÖMER başta olmak üzere KırgızistanTürkiye Manas Üniversitesi ve KazakistanTürkiye Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası TürkKazak Üniversitesi hakkında bir ORTAK TELEVİZYON KURMAK Radyo Televizyon Üst Kurulu tarafından ele alınmış olduğu söylenen "Ortak Bir Türk Televizyonu" oluşturulması projesi Türkiye ile Orta Asya ve Kafkasya Ülkeleri arasındaki tarihi, kültürel ve siyasi bağların korunması ve geliştirilmesi açısından çok önemli bir proje olacaktır. Bu konu RTÜK Başkanı tarafından da açıklanmıştır ve Türkiye ile Türk Cumhuriyetleri arasında ortak bir dil oluşması ve kültür alışverişinde bulunulması açısından hayati önem taşıyan bir proje olma özelliğindedir. Orta Asya’da, Özbekistan ve öteki Türkistan ülkelerinde TRT ve Türk Haber Ajansları dışında Reuters, Agence France Press gibi yabancı haber ajanslarının da temsilcileri vardır. Bunların etkinliklerinin özellikle Alman ve Amerikan sivil toplum kuruluşlarının bölgeye artan bir şekilde önem vermeleri sonucu hızla yoğunlaştığı da gözlemlenmektedir. Özbekistan’da faaliyette bulunan TRT temsilciliğinden Levent Nacar’ın 2007 yılında Özbekistan Gazeteciler Birliği tarafından düzenlenen "Altın Kalem" yarışmasında "Özbekistan Hakkında Yabancı bir Muhabirin Yaptığı En İyi Program" dalında ödüle değer bulunmuş olması, TRT ve Cihan Haber Ajansı’nın 23 Aralıkta yapılan Özbekistan Cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhurbaşkanı Kerimov'un oy kullanmasını, Kore, Çin ve bir kaç da Özbek Gazeteci olmak üzere çok sınırlı bir ekip arasında özel bir izinle izlemiş olmaları önemlidir. Kerimov'un TRT Taşkent temsilcisinin sorusu sonrasında kendisine teşekkür etmesi, iyi ve objektif olarak görev yapan gazetecilerin Özbekistan'ı dünyaya tanıtmasının çok önemli olduğunu söyleyip, Özbekistan'da görev yapan gazetecilerin Türkiye'de belirli sürelerle staj yapmasının mesleki gelişimleri açısından önemli olduğunu önemle vurgulaması bu coğrafyadaki önemimizin ve bize gönül bağının örneklerindendir. Türkiye bu potansiyelini iyi ve akılcı şekilde kullanmak mecburiyetindedir. 21. yüzyılın Asya’nın yüzyılı olacağını bugün bütün dünya söylemektedir. Asya’nın kilidi ise Orta Asya ve Türkistan’dır. Bu nedenle Türkiye'nin Orta Asya'ya yönelik politikaları ile ilgili olarak söz konusu ülkeler ile ilişkilerin ileriye taşınması açısından TRT, Anadolu Ajansı gibi basın yayın kuruluşlarımızın öncü rol oynayabilme konumları da değerlendirilmelidir. Bugün Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan'da batılı devletlerin sivil toplum kuruluşları ve misyonerleri cirit atmakta büyük ve egemen devletler Orta Asya’daki nüfuzlarını artırmak için bölgeye ciddi paralar aktarmaktadır. Büyük devletlerin büyük paralar ile yapacaklarını bizim çok daha az harcamalar ile çok büyük ve verimli boyutlarda gerçekleştirebileceğimiz olgusu bir devlet politikası olarak öncelikle ele alınmalıdır. Bölgesel ve küresel hedefleri doğrultusunda iletişim stratejisi olan ülkeler, hiçbir avantajları olmamasına karşın kendi dilerinde yayınları bölge halkına sunuyor. Türkiye’nin diğer alanlarda olduğu gibi iletişim alanında da bölgeye yaklaşımı plansız… çok program ve haber yapılmış. Bütün bu güzel çalışmalara karşın Türkiye'de bir çok insan bu programları ve haberleri izleyebilirken asıl hedef kitle olan ve Türkistan’da yaşayan soydaşlarımızın çoğunun maalesef bu yayınları izleyememesi bir eksiklik. TRT yayınlarının Özbekistan'da izlenebilmesi şu an için ancak kablolu yayın yapan "Kamalak" televizyonunun içine TRT yayınlarını koymakla mümkün. Bu, yani mahalli kablo yayınlarına girmek aslında bütün Türkistan ve Kafkasya’daki ülkeleri için geçerli bir husus. Aynı hususların bölgede izlenen bütün özel kanallarımız için de geçerliliği ortadadır. Bugün Özbekistan Milli Radyo Televizyon Kanalı'nda yayınlanan Türk belgeselleri, programları ve özellikle dizilerinin izlenme rekorları kırdığı bilinmektedir. Bu nedenle özel televizyonlarda yayınlanan bu diziler Türkiye'nin buraya yönelik kültür ve yakınlaşma politikalarının bir parçası olarak görülmeli ve daha önce değindiğimiz üzere bir devlet politikası ve desteği şeklinde bunlarla ilgili telif hakkı alınmadan bu yayınlar ücretsiz olarak yayın izniyle verilmelidir. Yine Türkiye’de yapılmış ve yayınlanan kliplere de hem devlet