Katalog

20 Erhan Akdemir ATAUM/AB uzmanı Finlandiya, AB Dönem Başkanlığı’nı devraldı... C S TRATEJİ olarak uygulanmasını bir önkoşul olarak nitelendiriyor. Her ne kadar Finlandiya Dışişleri Bakanı Erkki Tuomioja konu ile ilgili olarak, Türkiye’nin yıl sonuna kadar Rumlara liman ve havaalanlarını açmamasının ciddi bir sorun yaratacağını, ancak Finlandiya’nın böylesi bir sorunun yaşanmasını engellemeye çalışacağını söylemiş olsa da özellikle bu yılın sonuna doğru AB’nin Kıbrıs konusunda bir durum değerlendirmesi yapacak olması aslında Finlandiya Dönem Başkanlığı’nın Avusturya’dan sonra sanılanın aksine çok da rahat geçmeyeceğinin sinyallerini veriyor. Ayrıca, Avusturya'nın AB Dönem Başkanlığı esnasında gündeminde bulunan Kıbrıslı Türklere yönelik doğrudan ticaret tüzüğü tartışması da AB Dönem Başkanlığını devralan Finlandiya'yı sıcak yaz günlerinde terletecek bir başka nokta. F inlandiya 1 Temmuz’da Avrupa Birliği (AB) Dönem Başkanlığı’nı Avusturya’dan devraldı. Ancak, Finlandiya, Dönem Başkalığı’nı devralmasıyla birlikte gerek Avusturya’nın Dönem Başkanlığı’ndan kalan gerek kendi Dönem Başkanlığı süresincede karşı karşıya kalacağı birçok sorunu da beraberinde devraldı. Finlandiya tarafından hazırlanan Dönem Başkanlığı’nın öncelikli gündem maddeleri arasında, genel anlamda genişleme konusunu, özelde ise Türkiye’nin AB ile müzakere sürecini ve bu bağlamda Kıbrıs konusunu, AB açısından Rusya’dan enerji sağlanması konusunu ve son günlerde Ortadoğu’da yaşanan gerilimi sayabiliriz. Yazıda, Finlandiya Dönem Başkanlığı süresince gündemde yerini kaybetmeyeceği düşünülen konular irdelenmeye çalışılacak. Bunlar arasında, yukarıda bahsedilenlerle birlikte, Birlik üyesi ülkeler arasındaki işbirliği çalışmalarını, AB Anayasası sorununu, genişleme konusu çerçevesinde AB’nin hazmetme kapasitesini, AB’de rekabetçiliğin güçlendirilmesi gibi başlıkları sayabiliriz. AB’nin sıcak sorunu Türkiye tersi bir durumda ilişkinin seyrinin nasıl evrileceği açısından endişe verici bir yorum olarak değerlendirilebilir. Avrupa Parlamentosu Sosyalist Grubu da müzakerelerin devam etmesi için Gümrük Birliği Ek Protokolü’nün AB üyesi tüm ülkelere tam GENİŞLEMEYE SICAK Finlandiya’nın Avusturya gibi katı bir Türkiye karşıtlılığının bulunmaması hatta Finlandiya’da Türkiye sempatisinin Avusturya’ya oranla yüksek olması onun bazı konularda Türkiye tarafında daha rahat yer almasını sağlayabilir, ancak Kıbrıs konusu gibi azınlıklar konusu gibi AB için yaşamsal önem atfedilen bazı konularda Finlandiya’dan çok farklı bir tutum sergileyeceğinin beklenmesi de fazla iyimserlik olur. Bunun yanında Finlandiya genişleme sürecini, halihazırdaki anlaşmalara uyulması ve üyelik için gerekli Kopenhag Kriterleri’nin eksiksiz yerine getirilmesi gereken bir süreç olarak algılıyor. Kimi Birlik ülkeleri Bulgaristan ve Romanya'nın katılımından sonra genişleme sürecinin yavaşlatılmasını isterken, Finlandiya'nın da aralarında bulunduğu Polonya gibi, İsveç gibi, İspanya gibi EN ZOR KONU TÜRKİYE İlk aşamada genişleme konusunu ve bu çerçevede de Türkiye–AB ilişkilerini ve Kıbrıs konusunu ele alacak olursak, Finlandiya Başbakanı Matti Vanhanen’in de ifade ettiği gibi bu altı aylık Finlandiya görev sürecinde en zor konunun Türkiye ve Kıbrıs olacağı oldukça açık. Finlandiya tarafından açıklanan Dönem Başkanlığı gündeminde, AB’nin Ankara Anlaşması'na Ek Protokol'ün uygulanmasının 2006 yılında gözden geçirilmesine karar verdiği ve gözden geçirmenin büyük bir olasılıkla ekim ya da kasım ayında olacağı belirtiliyor. Dönem başkanlığı öncelikleri belgesinde ayrıca, ''bu sorunun ele alınış biçimi, Türkiye'nin AB katılım müzakerelerine çok önemli etki yapabilir'' ifadeleri yer alıyor. Bu ifadelerle birlikte Finlandiya'nın Kıbrıs konusunda anlaşmazlığın önlenmesi ve Türkiye’nin müzakere sürecinin yarıda kesilmemesi için olağanüstü bir çaba sarfedeceği bekleniyor. Ancak, özellikle, geçen haftalarda AB Komisyonu’nun genişlemeden sorumlu üyesi Finlandiyalı Olli Rehn’in Kıbrıs konusunda harekete geçmeyi reddetmesi nedeniyle Türkiye ile üyelik müzakerelerinin tamamen askıya alınabileceği yönünde Finlandiya'nın STT haber ajansına açıklamada bulunması, Türkiye açısından müzakere sürecinin devamının oldukça zor olduğunu ortaya koyuyor. Rehn'in bu açıklaması, Avrupa Komisyonu'nun Ekim ayında yayınlayacağı İlerleme Raporu için de bir işaret olarak görülüyor. Ayrıca, Finlandiya’nın AB nezdindeki daimi temsilcisi Büyükelçi Eikka Kosonen’nin Türkiye’nin Kıbrıs konusunda yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde bir sorun çıkmayacağına yönelik ifadesi, Son yıllarda AB’nin değişmeyen sorunu Türkiye ile ilişkiler... Avusturya’nın dönem başkanlığında Türkiye tartışmalı konuların başında geliyordu. Dönem başkanlığının Finlandiya’ya devredildiği günlerde de karşılıklı restleşmeler yaşandı. Finlandiya Dışişleri Bakanı Erkki Tuomioja ve Başbakan Erdoğan...