Katalog

BTC dünyanın en sorunlu İskenderun bölgelerinden biri olan Körfezi’ndeki bir Kafkasya’nın iki önemli ülkesi petrol tesisi... Azerbaycan ve Gürcistan’dan geçerken Azerbaycan ile savaş durumunda olan Ermenistan’ı devre dışı bırakıyor. Hattın yeterli düzeyde beslenmesi için Kazakistan’dan sağlanacak ek petrol ile ilgili çalışmalar da Kazakistan ve Azerbaycan arasında tamamlandı. Gerçekleştirilmesiyle dünyada büyük yankı uyandıran bu hattın yanı sıra Hazar Denizi’ndeki Şahdeniz yataklarından çıkartılan doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştıracak BaküTiflisErzurum (BTE) boru hattının tamamlanması ve Azerbaycan bölümüne gaz pompalanmasının başlanması ile Türkiye’nin enerji boru hatları ile ilgili bir başka projesi de gerçekleşmiş oldu. Baştan ABD’nin Hazar petrollerini Rusya üzerinden değil de başka bir güzergahtan, Türkiye üzerinden taşınmasına önayak olmasına karşı çıkan Rusya Federasyonu bu noktada eski Sovyet Cumhuriyetleri’nin kendinden bağımsız bir konuma gelmelerini engellemek istiyordu. Çünkü bu durumda Hazar ülkeleri artık Rusya’dan bağımsız, diledikleri miktar ve fiyattan dünya pazarlarına ulaşabileceklerdi. Ancak Rusya’ya rağmen ABD’nin özel gayretleriyle projenin hayata geçirilmiş olmasıyla Hazar ülkeleri ile ilgili politikasından vaz geçme durumunda kalmış olan Rusya bu sefer bizzat kendisi açısından Türkiye’nin çok avantajlı bir transit ülkesi olması özelliğini değerlendirme stratejisine öncelik vermeye başladı.Karadeniz üzerinden Mavi Akım projesini hayata geçiren Rusya görünürde, yıllık 145 milyon ton miktarında olan ve yukarıda değindiğimiz boru hatlarıyla kendi topraklarından Karadeniz’e erişen Hazar havzası petrolünün boğazlardan geçmesine Türkiye’nin fiziken ve güvenlik açısından izin vermeyeceğini artık algılamış gibi gözüküyor. Türkiye’nin Montrö Anlaşması ile edindiği haklar çerçevesinde Rusya ve ABD arasında Karadeniz konusunda bir denge sağladığı gerçeği Rusya’nın Türkiye’ye boğazlardan daha çok tanker geçmesi konusunda bir baskı yapmasını önlüyor. Çünkü Rusya dış politikası girişebileceği bu yöndeki bir baskının sonucunun Türkiye’nin ABD’ye Karadeniz’de daha büyük bir güç gösterme yolunda arka çıkabileceği ve tutum değiştireceğini anlamış durumda. Bu gerçekler ışığında strateji değiştiren ve siyasi ve ticari mantığı kabul eden Rusya şu sıralarda Türkiye’nin coğrafi konumunun değerlendirilmesi konusunda daha da ileri atılımlar yaparak petrolünün Karadeniz kıyılarımızdan Ceyhan’a ulaştırılması ve hatta petrol ve doğalgazının daha öteye, İsrail’e ulaştırılmasının hesaplarını yapıyor. Ciddi bir enerji tüketicisi olan İsrail’in aynı zamanda bu petrolü AşkelonElyat boru hattı vasıtasıyla Kızıldeniz üzerinden Güney Asya’ya ulaştırması ve para kazanması da değinilmeye değen bir konu. C S TRATEJİ 17 Yeni tehdit unsurları, enerji iletim hatları, rafinerileri özellikle hedef alıyorlar. Türkiye bu konuda cazibe merkezi olmayı sürdürebilmek için güvenlik önlemlerini sürekli kılmalı. durumunda yoğun bir transit ülkesi olacak ülkemiz ve özellikle söz konusu boru hatlarının çoğunun bitiş noktası olacak Ceyhan stratejik bir durum ve önem içerecek. Ceyhan Limanımızın yakın gelecekte dünyanın en önemli petrol limanı olan Rotterdam düzeyine gelmesi söz konusu. Ancak Hazar havzasında üretilen petrolün, dünyanın en sorunlu bölgelerinden biri olan Doğu Akdeniz’de ve Ortadoğu’ya çok yakın konumda olan Ceyhan’a inmesi, Ceyhan Limanı ile İskenderun Körfezi’nin stratejik durumunu ve Türkiye’nin körfez ve terminal güvenliği konusunda ciddi önlemler almasını gerektirmekte. Dünyanın önemli terör örgütlerinin cirit attığı Ortadoğu bölgesinin özelliklerine göre güvenlik önlemleri, esasen boru hatları sınırlarımıza girdiği noktalardan itibaren ve hatta sınır ötesi istihbarat ve caydırıcı faaliyetleriyle de önem kazanmakta. Bu konunun önemini anlayan Türkiye, petrol ve doğalgaz taşımacılığı ve bunların güvenliği ile ilgili konuları belli ölçülerde ve zamanın gereklerine göre düzenlemiş olduğu söylenebilir. Ancak yine de bu usul ve esaslar güvenlik ve özellikle petrol ve doğalgaz terminali konumunda olan limanlarımızın korunması konusunda çok net açıklamalar getirmiyor. Ne var ki boru hatlarının güvenliği ve kesintisiz çalışabilmesi ulusal ekonomi ve ulusal güvenlik açısından önemlidir. Bu noktada limanlarımızın, hatta enerji hammaddesi taşıyan gemilerin karasularımız ve dışındaki güvenliği, güvenilir bir transit ülkesi haline gelebilmemizi sağlaması açısından önemlidir. Irak’ın kuzeyinde, KerkükYumurtalık Boru Hattı’nın çalıştırılmaması amacıyla yapılan sabotajlar bu hattı işlevsiz kılmış durumda. Aynı durum, Kafkasya’da, özellikle Ermenistan’ın Azerbaycan’a olan düşmanlığı veya Rusya ve Kafkaslarda oyun oynamak isteyen öteki güçlerin de girişim veya kışkırtmalarıyla BTC ve söz konusu olabilecek öteki hatlarda içerdeki hainler de kullanılarak ortaya çıkartılabilir. Her şeye karşın, BTC’nin güvenliği konusunda özel bir kuvvet kurulmuş olması ve Türkiye’nin bu ve diğer boru hatlarının güvenliğinin sağlanması açısından jandarma teşkilatını görevlendirmiş olması konunun ciddiye alındığını gösteriyor. Halen; Botaş Genel Müdürlüğü'nün sorumluluğundaki boru hatlarıyla ilgili alınan önlemler basınımızda yer aldığı üzere şu çerçevede fiiliyata geçirilmiştir: BTC Ham Petrol Boru Hattı Güvenliği: BTC’nin Türkiye içinden geçen bölümünün güvenliği yapım aşamasında 5 jandarma karakolu, 22 jandarma timi ile özel olarak korundu. İşletme aşamasında ise; 10 jandarma karakolu ve 22 jandarma timi ile özel olarak korunacak. IrakTürkiye Ham Petrol Boru Hattı Güvenliği: Bu hat 21 jandarma karakolu ile özel olarak korunuyor. Diğer 3 hat ise (BatmanDörtyol, CeyhanKırıkkale, ŞelmoBatman) emniyet birimleri tarafından genel asayiş ve emniyet kapsamında korunuyor. Ayrıca, ham petrol boru hattı güvenliği konusundaki gelişmeleri içeren sistemlere yönelik çalışmalar ve bazı bölgelerdeki yerleşim bölgeleri içinde kalan boru hatlarının bu bölgelerin dışına aktarılması konusunda gerekli çalışmalar sürüyor. Bu bağlamda motorlu devriye sisteminin kurulması ve hatların 24 saat kontrol altında tutulması planlanıyor. CEYHAN LİMANI’NIN GÜVENLİĞİ Dünyanın yeni enerji kavşaklarından biri olan Türkiye’nin üstlenmekte olduğu bu önemli konumu koruması ve hatta daha büyük bir kapasiteye ulaştırması ülkemiz ekonomisinin çıkarları açısından çok önemlidir. Bu noktada ülkemiz içinden geçen boru hatları kadar ve hatta bunun ötesinde öncelikle Ceyhan Limanımızın ve İskenderun Körfezi’nin tümüyle güvenliği önemli bir konu olarak öne çıkıyor. Yine boru hatlarının giderek başlangıç noktası haline geleceği muhakkak HATLARIN GÜVENLİĞİ ÇALIŞMALARI Bütün bu boru hatları projelerinin gerçekleşmesi