Katalog

22 Rusya ve Çin’den yeni silah ve teçhizat alıyor C S TRATEJİ Chavez’den askeri önlem Ali KÜLEBİ TUSAMUlusal Güvenlik Strat. Arş. Mrk. Bşk. Vekili [email protected] tin Amerika’da bağımsızlık rüzgarları estiren ve komşu halklara ilham veren Hugo Chavez’den tedirgin olan yalnız ABD değil. Fidel Castro örneği sınırlarının korunmasının sosyal kalkınmanın da ötesinde olduğunun bilincinde olan Venezuela’nın milliyetçi lideri Hugo Chavez, Latin Amerika ülkelerinin geleneksel "muz cumhuriyeti" görüntüsündeki temel felsefesini yıkmak istiyor. Geçmişin United Fruits gibi etkin firmalarının önderliğinde ABD’nin arka bahçesi olarak Washington’dan yönetilen Latin Amerika ülkelerinde zaman zaman halkın desteğiyle iktidara gelen devrimci önderlerin Amerikan firmalarının çıkarlarına ters düşeceği gerekçesiyle gün yüzü görmeden devrildiği bilinen bir gerçekti. Bunun en somut örneği Şili devlet başkanı Salvador Allende’nin CIA tarafından 11 Eylül 1973'te devrilmesiydi. Latin Amerika’da ABD’ye karşı çıkabilen tek lider ise toplumun dinamiklerini ve ezilmişliğini iyi değerlendirip; ada ülkesi olmanın avantajıyla Rusya’yı da arkasına alıp ABD’yi tehdit ederken ayakta durmayı başarabilen Küba lideri Fidel Castro’ydu. Castro’nun bu avantajlarından mahrum olmakla birlikte, ABD’nin konsantrasyonunu sözde Büyük Orta Doğu Projesi’ne yöneltmesini fırsat bilen ve giderek artan petrol gelirlerini ciddi stratejilere yöneltebilen Chavez şimdilik Güney Amerika’da bir rüzgar estiriyor. Ancak görünen o ki Chavez, Allende’nin pasifist ve hümanist çizgisinin ötesinde daha gerçekçi ve bilinçli bir mekanizmayla geleceğini güvence altına almak istiyor. Bu mekanizma da doğru stratejilerle silahlanarak gereğinde ABD’ye karşı koyabilecek şekilde savunmasını hızla geliştirmek. L Venezuela lideri Chavez, Hollanda Antilleri’nden algıladığı tehdit nedeniyle, ekonomik alandaki uygulamalarını askeri alana da yansıtıyor. Chavez, ABD kökenli silah ve teçhizat yerine Rus ve Çin ürünlerine yönelmiş durumda. beraber, Amerikan güçlerinin Güney Karayip Denizi’nde öncelikle uyuşturucu kaçakçılığına karşı kullandığı, Hollanda’ya ait bir dizi ada, Hugo Chavez’i yeteri kadar tedirgin etmeye uygun konumdalar. Başta Aruba, Bonair ve Curacao olmak üzere Hollanda Antilleri olarak adlandırılan bu adalarda Amerikan askeri istasyonları konumlanmış durumda. 2001 yılında ABD ile Hollanda arasında yapılan anlaşmaya göre bu adaların kullanımı belli esaslara bağlanmışsa da ABD’nin geçmişte Küba, Grenada, Panama gibi ülkelerde giriştiği başarılı başarısız denizaşırı harekatlar da hala hatırlarda ve herhalde Yarbay Chavez de bunları unutmadı. Madalyonun öbür yüzünde ise bu adaların sahibi olan Hollanda, Chavez’in kendisine karşı, Arjantin’in Falkland Adaları’na yönelik giriştiği harekata benzer bir harekata girişmesinden korkuyor. Nitekim Venezuela’ya 2080 kilometre kadar uzaklıkta bulunan Curacao, Bonaire, Aruba Adaları, Chavez’in son silahlanma çabalarının boyutlarından doğrudan etkilenebilecek konumlara sahipler. Bu bağlamda, Venezuela son zamanlarda sipariş verdiği ve almayı planladığı silahlarla Hollanda’yı ürkütmüş gibi gözüküyor. Özellikle satın alınacak dördü korvet ve dördü sahil muhafaza tipi 8 savaş gemisi çeşitli savaş uçak ve helikopterleri ile öteki silahlar, adaların Venezuela’nın askeri ilgi alanında bir tehdit altına girebileceğini Hollanda’ya düşündürmüş olmalı ki, Hollanda, buna bir önlem ve hazırlık olarak ABD, Belçika, Kanada, Fransa ve İngiltere’nin katılacağı "2006 Müşterek Karayip Aslanı" adlı bir tatbikat düzenliyor. Bu tatbikatta 1500 kadar asker, Hollanda’nın Antiller’deki bu adalarına çıkarma tatbikatı yapacaklar. Aslında bir NATO tatbikatı olacak böyle bir gelişme Hollanda’nın ABD ile örtüşen çıkarlarının Güney Antiller’de korunması olarak yorumlanabilir. Arjantin’e karşı Falkland Savaşı’nda ancak güçlü ve uçak gemileriyle desteklenmiş deniz gücüyle karşı koyabilen İngiltere’nin bu olanakları Hollanda’da mevcut olmadığından böylesine bir "NATO ülkeleri kompozisyonu" güç gösterisi olarak Hollanda için önemli gibi gözüküyor. Bu arada Hollanda’nın bu tatbikatla ilgili bir F16 filosu dahil çeşitli askeri birlikleri adalara göndermesi planlanmış durumda. Tatbikat sonrası bin bir zahmetle okyanus ötesine konuşlandırılmış birliklerin geri çekilmeyeceği ve bu bölgede Venezuela ordusuna karşı kalıcı olacakları öngörülüyor. Bütün bu tespit ve gelişmelerin, bizzat Hollanda’daki politik çevrelerce gayri resmi şekilde dile getirilmiş olması da durumun ciddiyetini yansıtıyor. CHAVEZ’İN SİLAHLANMASI Amerika Dışişleri Bakanlığı Venezüella’nın, Kolombiyalı solcu gerillaların topraklarını kullanmasını durduramadığını ve terörizmle mücadele için yeterli önlem almadığı gerekçesi ile bir süre önce ülkeye yönelik silah ambargosu başlatmıştı. Ayrıca Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın, Venezuela hükümetinin, İran ve Küba gibi "terörizmi destekleyen" ülkelerle ilişki kurmasından da rahatsız olduğu biliniyor. Londra’da bulunan Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez ise ABD’nin başlattığı bu ambargonun ülkesini hiçbir şekilde etkilemeyeceğini söyledi. Yine Chavez silah ambargosuna rağmen, ülkesinin Amerika’ya petrol satışını kesmeyeceğini de belirtti. Ancak Chavez’in Amerika’nın Irak ve İran politikalarını sık sık eleştirirken bu eleştirilerde dozu giderek arttırması ve hatta Londra’da yaptığı bir konuşmada, uluslararası toplumu İran’a karşı askeri bir harekatı önlemeye çağırması da son derece ilginç. Yine bir başka ilginç husus da Chavez’in bir yandan silahlanırken öte yandan elindeki ABD kökenli F16 uçaklarını İran’a ve hatta teknolojilerinin açığa çıkarılması için Küba veya Çin’e verebileceğinden bahsetmesi. Chavez’in ABD’ye meydan okumaları bunlardan ibaret değil. Daha önceleri ABD’den hibe olarak alınmış olan 12 adet T34 uçağının Bolivya’ya verilmesi ve yine VENEZUELA’NIN İŞGALİ Anlaşılan, dönemin ABD Başkanı John Kennedy'nin emriyle Küba lideri Fidel Castro'yu devirmeye yönelik, CIA'nin 1961 yılında hazırlayıp uygulamaya koyduğu başarısız Domuzlar Körfezi Çıkarması’nın benzeri bir girişiminin Venezuela’ya da olabileceğinden endişe eden Chavez, kara, deniz ve hava kuvvetlerini hızla ve kararlı bir şekilde silahlandırmaya başladı. Çünkü ABD’ye uzak olmakla Chavez