Katalog

20 kalıyor: Bir zamanlar kendisinin de liderliğini yaptığı İktidara gelen ilk "yerli" olan Morales zaten "ABD "Yeter Artık" (Ya Basta) sloganlarının ve protestoların koka üreticiliğini tekrar serbest hale getirmek. ile ticarete evet, ABD’ye boyun eğmeye hayır!" güçlendiği bir dönemde gerçekleştirmesi de Ancak ekonominin bir zamanlar en gelir getirici sloganını benimsemesi sebebiyle Bush hükümetinden "kamulaştırma olmasaydı ülke bölünecekti" mahsulü olan kokanın üretiminin, uyuşturucunun tepki topluyordu. Bu yüzden ABD’den daha büyük bir iddialarının gerçekliğini gösteriyor. hammaddesi olması küresel güç olarak Morales, ticaret yaptığı komşularını rahatsız etme gördüğü Brezilya’ya riskini göze almanın yanında en büyük ticaret İnternational Heral Tribune 7 Mayıs 2006 sebebiyle ve ABD ile diğer uluslararası kuruluşların yakınlaşacağı bile ortaklarının yaptırımlarını da kabullenmiş gibi baskısıyla yasaklanmış söylendi. Ekonomiye gözüküyor. Kamulaştırmaların devamı durumunda ise olması ekonomide dışa Brezilya şirketlerinin tehdit ve yaptırımlar artacaktır. Çünkü kaynakların bağımlılığı ortaya çıkarıyor. hakim olması da zaten yabancı şirketler tarafından yağmalandığına inanılan Bu da her ne kadar halk bu görüşü ülkede doğalgaz sektörü 26 çok uluslu şirketin elinde. desteğini arkasına alsa da destekliyordu. En büyük ihracat ortağı olan İngiltere’nin sahip Morales’in başarı şansını (Bolivya ekonomisinin olduğu BG Group Petrol ve Doğalgaz Şirketi ile ters oranda etkiliyor. Ancak üçte biri Brezilya’nın Bolivya ekonomisi üzerinde oldukça etkili bir rol kamulaştırma, öncekiler kontrolündedir.) oynayan Brezilya’ya ait olan Petrobas Şirketi, gibi, başarısızlığa uğrasa da Ancak kamulaştırma kamulaştırmadan en büyük darbeyi alacak olan mevcut durumu değiştirerek kararının "her şeye şirketler. İktidara geldiği günlerde, ülkeyi devletin, kaynaklardan daha rağmen" alınması, Brezilya’nın kampına sokacağı söylenen Morales’in fazla gelir elde etmesini ya ülkenin son noktaya bu sayede muhaliflerin elini zayıflatacağı da bir da en azından yabancı geldiğini gerçek. Bunun yanında birinci şirketlere tanınan vergi gösteriyor. Yüzde ithalat ve ikinci ihracat ortağı olan Bolivya’da Petrol ve 85’lik bir muafiyetini ortadan ABD ile zaten siyasi olarak Doğalgaz Sektöründe katılımın gerçekleştiği seçimlerde yüzde 55’e kaldırarak devlete vergi ödenmesini sağlayabilir. Yani çatışma halinde olan Bolivya, Faaliyet Gösteren bir zamanlar Venezüella’da olduğu gibi yabancı yakın oy alan Morales’e bu sebeple "seçilmiş ekonomik yaptırım riskini de göze Yabancı Şirketler şirketler hükümet için daha karlı kontratlar insan" olarak bakılıyor. Ülkede 1982’den bu alıyor. Gerçi Güney Amerika’nın imzalamaya razı olabilirler. yana yapılan başkanlık seçimlerinde yüzde ikinci büyük doğalgaz rezervine ) ilya ez (Br s ba Petro 25’te fazla oy alan sınırlı sayıda adayın çıktığı sahip olan (2) Bolivya üzerinde D) (AB bil Mo n xo Ex düşünüldüğünde, Morales’in başarı şansının stratejik çıkarları kesişen ABD ve Repsol (İspanya) İRKETLERDEN TEHDİT yüksek olduğu görülüyor. Eğer kamulaştırma Brezilya’nın bu bölgeden Total (Fransa) Petrol şirketleri, başarıyla sonuçlanır ve istenilen etkiyi vazgeçmek gibi bir niyeti BG Group (İngiltere) kamulaştırmadan dolayı yaratırsa, halkın Morales’ten isteyeceği tek şey bulunmuyor. Bolivya’yı dava edeceğini IMF ve diğer mali yardım (!) söylüyor. Karşılıklı olarak kuruluşlarına bağımlı olmamakla imzalanan yatırım birlikte söz konusu kuruluşlara anlaşmalarına dayanarak dönem dönem ihtiyaç duyan "özel uzlaşma davası" Bolivya, kendi ayakları üzerinde açabileceklerini ve bu durabilmek için doğal kaynaklarını doğrultuda sadece yapmış ekonomiye kazandırmak istiyor. oldukları yatırımları Çünkü Bolivya, zengin doğal değil, gelecekte kaynaklarına rağmen yoksul olan yapacakları ülkelerden biri. Eğer yatırımlardan elde kamulaştırma başarılı olmazsa, etmeyi bekledikleri yani devlet şirketlerin üretim ve karları da tazmin denetimini gerçekleştiremezse edebileceklerini iddia ki bunu başarabilmek için eden şirketler, yeterli sermaye birikimine Bolivya ekonomisi ve teknolojiye ihtiyaç üzerinde tehdit duyulmaktadır o zaman oluşturuyor. ekonomi daha kötü bir Nitekim benzer duruma gelebilir. Tabiat şekilde Türkiye Ana’nın (Pachamama) de taraf olduğu korunması uğruna en AİHS (Avrupa azından kısa dönemli İnsan Hakları bir kriz yaşanabilir. Sözleşmesi) Ancak Morales gereği, bir hükümeti, çıkarılan petrol kamulaştırma ve doğalgazın yüzde davası sonucu 6 82’sinin devlete kalmasını milyon 100 bin Avro kabullenecek bir firma tazminat ödemeye bulabilirse, ekonomiyi tahmin mahkum edilmişti. edilenden daha kısa sürede * Devletleştirme/ düzeltebilecek, işsizliği Ulusallaştırma/ çözebilecek ve en önemlisi Kamulaştırma/ refahı artırabilecektir. Doğallaştırma aynı Petrol ve doğalgazın her anlamda kullanılmıştır. bölgede sorun olması ve mutlaka Dipnotlar bir sorumlunun aranması aslında 11996 tarihli bu kaynakların küresel anlamdaki hidrokarbonların stratejik önemini gösteriyor. özelleştirilmesi Bolivya’da kamulaştırma kararını yasasına göre, üretim eleştiren şirketlerin bölgedeki ve satış yetkisi yabacı petrol ve doğalgaz rezervleri şirketlere aitti. üzerinden büyük paralar 2 Doğalgaz kazanmalarına karşın ekonominin rezervinin 40 trilyon hala gelişememiş olması, m3 olduğu tahmin kaynakların sömürüldüğünün de ediliyor. Ancak göstergesi. Dolayısıyla bilinen rezerv 1,5 kamulaştırma kararının trilyon m3 ekonomik olmaktan öte politik olduğu hatta stratejik boyutunun Chavez ve Morales da bulunduğu unutulmamalıdır. C S TRATEJİ Ş Latin Amerika’da antiemperyalist hareketin öncülerinden Bolivya Devlet Başkanı Morales, dikkat çeken vaatlerini uygulamaya başladı. Morales, petrol ve doğalgaz işletmelerini kamulaştırdığını açıkladı. Yüzde 60’ı yoksulluk sınırının altında yaşayan ülkede önümüzdeki dönemde yaşanması olası gelişmeler merakla bekleniyor.