Katalog

SELAHATTİN HİLAV ımisjz ilkcl loptıımdan sonra. yanı ynnclenlcnn ve ynnotilenİL'i an orıaya v bütün riPplumsal nlıı^ıımlarda I IbrtnasyonlardaK idcoloji lıer /aınun vaıtıla^clıııı^tir Cünkü idı'olojı, y /ünııc vc sımlların. kendı süııııirıi vc biiskısını örlmck vc gizlcmek aııuu ıyla ürettipi yu da kullaııdı^ı vc gcr^cklcıi çarpılan birıakım fikırlcr vc aldalıiKK alar loplııhı^ııdur gencl olarak dııılenlcn yararl.mma olarak kaulmı gosİLTcn ıckHjKıjı, fv.*lscft\ doneminin diııscl u karşı vıktı^ı ıı;uı oidürulcn Sokrates'icıı bcıi aynı mücadclcyi sfınlürüyoı. (icrvck lcLscfc ılcrkcn. kurulu diı/cnc ve onun sözriısii olan uleolojıyc knrşı v»kan ınlclcyıci vcclc^ıııu'i t'clscleyı k;iMcdıyiHUin. K. M«rx, Alman Idculojisi sındc kcndi görüşfi ilc tdcolojiııiıu lamı lanıına kar^ıt uldugıınu bclınmi^ii. /unıanla. lıırklı l'ikıı vc gorüşlcn de kcndısıylc bütütıleştircrek varlıgmı sürdürmıiMür vc örncgin bu£Üıı dc b deınokra\i\ 'kürcsrlle^mc*. Menıri/ınlo ıııucmlclc* slo|*aıılarına huiiıiKivk dcvaın cimckicdır Ivl.sclaıııı idtMİoji kar^ısınduki lutumuna ^clıncc; ö/elliklcrınt bclırlti^imı/ kcndi içsel /ayıllıgına işarci ctmcklcdir. Bir zamanlar. geçen yüzyıldaki Birinci Duııyu Savuşı'ndan sonra, Anierika'nm ılahil olmadığı Uhıslar Birligi'nin Rışi/min, Na/.ı/min ve totalitarızmindigcr iııı Jcıinın yüksclışini konlrol altıııa almakla aşırı zayıf ve yetersiz oldug u ortaya çıkmışiır. Arlik BM'nin en etkıli üycsi nlan Aınerika\Ia clüııya ç«gıı vakayı pck ıauğumuz için yalnızca yanlış sinyallerolarak suruıyur yu ıla insanlıgın yü/ yüze gcldigi çogıı (cıııel soruna vöziiın bulmakta kcndisinin yclcrsizoldugunu gösicriyor. Asya Kaplanları'nın yükseli$iylc Avrupalı çüçlerin olası deatcfii, hem politik hem de ekonomik açı dan dünya JMK üuiiıı rncrkezi, bu yü/yıldu Datı liuıı Doğu'ya dogrıı kayahîlir. lki:Fx*Lscfenin ytıkanda iyarcl edılcıı soı nnlnrın vö/ümüne idcal katkısi. güclü olunoın cğîliınindon vu/gcçmcdıgi ve tarih, pohıika. ctik vc ckomımiylc duiıu ynkın buğkır kurınada aiak davRinmadıgı siîrecc pck dc dikkatc dcgcr ohnayacaktır. Çıtk cski /nmanlard:ın I *>. yüzytla kadar (Vrlsrfcmn hu biliın ıbllanyla, aynlnıa/ dcgilsu dc gcrçckicn v«>k yakın iliijkisi olduğu hatırhınabilir. $ayei fclscfcnin bilım adamlannın ya/dıklarıylu lakııuılı hi^imdeki meşguliycti dcvaın cdcrse, gclccckickı dünya düzcnini bKimlcndırmcye kaikısj öncınsi/ olacaktır. rcİKcfcdcn hcklcnen, dogusındakı Inıyrukçu oııaylaınamn, insan haklan, kürcscllcsjtne vc mcdeni diyalı^la ohın bagjanulnnıun açık^a vurgulanmasıdır. Dünyanın ha/ı kesimlerifuk" fllsclcnııı hıı özelliklcrı giliıkvc görülcbilirolmakiadır lclsctcnindünya sorunlanmıi vo/üıııünc t'a/la btr kaikısının olup nlaınayacafiı yalm/ca akadeınik birsorundur Kn/lc dulıı hıı dünyayhı |;cı\cklcn ilgili olması ı<;ın tdscfenin buyruksiı kanıkicrini, ya^amın ulusul oldııpıı kadar uluslararası ıncsclclerinde dc pckişlımıcyi vc farkına vurmayı ılencmcsi |£crckıncktctlir. SEYLA BENHABİB u anki durunıunumın cn karmn^ık yöniL dünya ınsmlarımn bir araya gcidık<,x% ııısanlık lurihindckı hcrhangı bir /amaıuhın «;ok dulıa büyük bir sıklık vc yoğımlukla bırbırınc karışması, ilclişim vc ctkılcşıtnc girmcsidir. Aynı /amanda clnik, dini. küllürcl l'arklılıklar da urtmaktadır Bi/ ick hiı kürc oldıık anuı bir dünya lophunıı olumadık. Ki>/Jnopolilhgı vaal ctnicklcn ıı/ak olau kürcscllu^me, parvatılıgı vc dünya çapındu(anlagoni/m) kar>ı vıkı^ları bcrabcrindc gciırdi. Bu ycnı gclı^mckTin başlıca kurbanlanndun bir Uıncsi dc ulusdevlct olmu^tıı. [kMiioknısılcrc cv sahiplıgi yapmış olan ulusdc\kM. gcçtipjıniz bir bııçuk yü/yıl ıçcriMiıdc hcr ne kadar hcr /aman fikir ayrılıklanyla dolu vc hiçbir zaman püriizsüzcc gerçcktc!>memı*j uls» da. ^u an hıı kıı/ risındedır: Ne kcndi dı^ındakı y v yelerlı bıvımdc konlrul cdcbılır nc de kendi içindeki aynlnıat ı harcketlcn tatmin cdcbılir durumdadir. Ielsefcnın hu gunkü gtvcvlerindcn hiri dc şımdinin hu çciişik potansıycllcrı hakkındaduj>ünüp sonuca varın;ık olmalıdır. Ozcllikle, kürcscl dünyada dcmokrasi projesmı kavramlaştırmayu ihtıyacımı/ var. yeni bir 'inıanlar ya«ı&ıv için icmcllcri mtaya scnncliyız; hir K* dayunı^ınu cağında yeni bîr popülcr hâkımıyet w»n Bu. aynt zamanda. ıslah edılınış bir vaiandaş bcn anlayışını da gcrcklırecektır. (liimlistau) l BEDİA AKARSU çînde bulunduguımız dünya oriaımnda ycnı gcliştneler karşısında eiik sorunu. kimlik / sorunu, ııluslar vc ııluslantrası düzen sonınu, ınsan haklan sorunu, yoksuliuk vc «jitsizlik sonmu, demokrasi sorunu, savaş vc banş sorunu, dünyayi kaplayan hcr ıürlü kirülik sorunu vb. Korunlarla karşı kargıyayız. Yeni Uünyu Dü/cni olurak sunulan globaıllcf me Türkçesi ile kürescllcşmc yeni bİr sömünşecilîğeJıalta yağmacıltga, soygunculuga donügnriîş. Mafya bütün diinyayı sarmış, Iki büyük Dünya Savaşı geçirmiş olmasına ve bunu çok agır ödemiş olıııasina kan>ın insanlar 20. yihfyılda yine birçözüm yolu bulaınanıışlar barış için. Yakla^ık S0 yıldan beri bu kc/ de (ABDJ OSVVALDO GUARIGUA günümüzdc oldugu gibi, yoksa daha insancıl hıı gliiballcşmc mi? Yü/yıllar süren savu^ımlarla aydmlanma felsefesinin ilkelcri dofrultıısunda hîîmanist dcgerlcre ulo^an ittsanlık postnuHkm akimlarhı genyc döndürülmck iMendiysc dc, çokuluslu şirkellerin yiînclimindc. Amcrika'nin güdümündc yalnızca ckonuıniyc ve serbest piyasaya dayalı bir glohallcşme ile dü/lügc çıkilamayncağı anık hcr ycnle görülmcyc başladı. Bu noktada fılozoflarm uyarıcılığına gcrcksinim var Insanhftın insan olma yoFıında ilerlcmesıni saglaıııak uzere fılozotlann anık hu kötü gidîşc dur demesı gerek. Uyancılık niozotlnrın ha^ görevidir Sokratcs'ten bcri. (icclıgııııt/ yüzyılda da Russell gıhi, Sarlnr gibî niozoflar hıı görevi yerinc gclirmişlerdir. ir: Fikrimce. şimdi, 21. yikyılm ba^ında hüytik bir dünya sorunu var; ktızcyhatı ülkclcri halkıyla digerleh arasındakı büyük cşitsizhk Bu durum, zengın vc fakır fılkclcr arasindaki hülün ilişkilerivlkinci Dünya Savj$ı*n€İan sonra, mali vc ticarı i$lcri dü/cnlcınck uınacıyla kurulmu^ uluslarausi kurulu^lan. ülkclcrin gcli^imi ivin vc azgelişmiş dünyadaki cgılun ve sağhkla ilgili yapıların lyıleijlınJmcsı için olan yardımlurı bclırlcr. ÎUıtiın hu istcmlen umaçlac hcnüz gcrçcklc^tinlemcCUMHURİYET FELSEFE | ftlsefcye düşen hirincil sonınuıı globalleşınc sıirunu oldugunu, çünkü bu sorunun bülün öteki aoruııları da kapsodıgını dü$finîîyunım. Dünya globallcşiyor, hıı bir geryek; kaçınılmıı/ bir gerçek oldııgtınu da gö? ardı edcnteyiz. i Aına hu (•lnbülleşme nasıl olmafı, ekonomik bir globaUcşmc mi, SAVFA 20 • ! i > ! olması stmınu cıkmış orıaya. Isjtc bütün bu sorunlar ortasında bölgesel savaşlar vc silah Nanayisinin gîttikçe genblemiş L