Katalog

kini ını t Kalp krizi riski sınır tanınnyor; ne yaş, ne rinsiyet farkı ne de snufya da milliyct farkı... Herkes, her koşulda dcğişen ölçülerde, • yaşaımm bir kalp krizi ile noktalamak riski ilc yüz yüze gelebilir. Bugün dîinyada kanser île hirlîkte kalp v< damar luuaalıkları en olümcul lıastalıklar sıralantaMiıda llk sırayı pa>la$ıyorlar. Ornegin ABD'de her yıl MX).(KH) ki$i koroner kalp lıastalıkları ncdcniyle yaşamını yiliriyor. Bu sayı, hıı ülkeüe toplaııı olümlerin üçle birine denk düşüyor Bu bir kader nıi? KıışKbsıı/., hayır. llsrç tedavisl ve çagdas (ıp biliminin gun grçtikve gelişen olanakları bir yana. kalp krizi riskini azaltmak dogrudan slzin elinizde. Gercrkte herkes isU'diktcn sonra kalp krizt riskini onemli Alçüde azaliahilir. Bunun için sadece birazcık daha fazla ^aba gös iermck, daha bilinçli y asamak yelerlî. Nasıl mı? Örııe^in sadcce düzenli cgzersiz yapa rak ya da idcal vucut agırlıgınızı muhafaza ederek kalp krizi riskini % 4550 oranında azaltabillrsiniz. Aynı $ekildc sigara ivnıeyi bıraktıgınız 1 lakdirde kalp krizi gevirmenu şansımzı % 50 Ue 70 oranında arttırmak da sizin elinîzde. Anıa cıı önemlisi buKündeıı iiiharen benimseyece^iniz saglıklı heslenme kurallan ile ıızıın yıllar saglıklı bir birey olarak kalbiııi/i hvr lürlü endişedon ıı/ak luimak yöııunde cn icmol adımı atmış olıır suııuz. Suphesi/ bühln bu glriMmlerîn fiili elktnli^ kişi ye vv ivindo hulıınclıı^u durıınıa «orc degişkeıılik uı>ır. Aıuak su an eldeki \vti\vrv gore kalp krizi riskini w kndar a/allahildi^inizi lıesaplamak da aruk lıirlıa>al Yanda Kardiynlog Dnktor JnAnn Manson'un ve arkadaslarımn bu koiıuda "The New Unglıuıd J o ıırnal of Medkiııc" adiı lıp diTgisiııde yayınlanan bilim.se] nıakalesindeıı alıntılar bularaksınız (*). Bunlar kalp saglıftı alaııında en son yak!a$ınıları içermektedir. lar. geiH'ler ve her sosyal kesînıdeıı insanlar için Besleıııncnin. özellikle de bok'iımc yolıi ilc alıııan yag miktarınııı ve bu )agların niteligiııin koleslerol seviyesi üzerinde yaptıjjj eiki ise IniRün artık lıerkes tarafirıdan kabul Kören bir haşka bi linısel gerçektir. Buna gore kandaki kolesterol seviyesini dü$ürnıek K'm alınarak en lemel öıılrm gunlük yaft tııki'limimiz ile ılgili «ılandır. Amcrikan Illusal Kolesterol lîgilinı Programı Çcrçevesinde uznıanlar tarafııulan hazırlanan oncri lenr göre günlük beslonmc rejiminde alınan yag miktarını vücudun ihtiyan olan toplam kalori miktarı ivinde % 30'a. bu nıiklar i^erisiııde de doynıuş yaglann oranını % Hl'a duşürmek gereklidir Yaglar dnynıuş ve doymamış olarak ikî\e aynlır lar ve her îki lurun de kandaki koleslerol seviyesi uzerindeki etkileri Tarkiıdır. liayvansal yaglann çoftu doymuşttır ve kolesterol seviyesini arttırır lar BitkLsel yaglann <;ogu ı>v do^nıaııu^tır ve ko a lesterolü dü$ürnk özeilikleri vardır. Hnymaniks vaglar da ikiye aynlırlar. Çoklıı doy* ınanıış yaglar mtsırozu ve aycKvk yaıjinda. uklî doymamış vaglar ise zeyiınya}>ııula viiksek nıiklarlarda bulunur. yoluyla aldıjjımı/ do>nuıs vafi miktannı a/allııunın en gervekvi yöııtrmi ycnıekkrdr doy niııs yaftlür yrrine. doymamış. o/ellikle de voklıı doyıııuııib ya^lar kullaıııııaktır. Buna baglı ularak tereyag gibı lıav\aıis;ıl kokeııli k:ilı y^lanlaıı ka cmmalı. sıvı yaglar ve doymamış vaglar acısmdaıı İıı mai|*jrınkrı tırtıh elmeliyiz. Kolesterol hesabımzı iyi bllln! Kandakl yüksek kolesterol seviyesinin kalp da marlarını ve özeltikle ana alardamarı daraltlıgı uzun suredir biliıımcktcdir. Konu ile iİKili bir v«k bilimsrl yayına göre kandaki yüksek kolesieml seviyesî en onemli kalp krizi risk faklördnr(**). (îerçekleşUriien araşlırmahra göre kandaki kolesterol scviyesini % 1 oranında azalımak kalp krizi riskini % 2*3 oranında azaltmak anlamına gelmektedir. Bu yaslılar idn oldufiu kadar orta vash